2008/1 Kurumlarımızın Birbirlerine Mal ve Hizmet Vermeleri Hakkında 2008/1 sayılı Genelge

“…Bu Kanuna tâbi döner sermayeli işletmeler, gerekli gördükleri hallerde sundukları hizmetleri, Bütçe Uygulama Talimatında belirlenen fiyatları aşmamak üzere belirleyecekleri fiyat üzerinden, birbirlerinden temin edebilirler…”

“…Döner sermayeli işletmeler, kullanmadıkları veya ihtiyaç fazlası olan mal ve demirbaşları bedelsiz veya tespit edilecek bedel üzerinden birbirlerine devredebilirler. Aynı il sınırları içerisindeki döner sermayeli işletmeler ariyet sözleşmesi ile birbirlerine mal verebilirler…”

şeklinde hükümlere yer verilmiş ve bu değişiklikler kurumlarımıza daha önce duyurulmuştu.

Uygulamada yaşanan tereddütlerin giderilmesi ve uygulama birliğinin sağlanması amacıyla, mal ve demirbaş devrine ilişkin hükmün uygulamasına yönelik olarak Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü’nün görüşlerine başvurulmuş, konu hakkında alınan 07.12.2007 tarihli ve B.07.0.MGM.0.23/115-20429 sayılı cevabi yazıda özetle;

“1- Bakanlığınıza bağlı döner sermayeli işletmeler arasında döner sermaye kaynaklı alınan mal ve malzemelerin birbirlerine bedelsiz olarak devrinde, mal ve malzemeyi devreden Döner Sermaye İşletmesi Saymanlığınca, mal ve malzemelerin amortismana tabi olanlardan ayrılmış olan amortisman tutarları da dikkate alınarak kayıtlı değerleri üzerinden ilgili gider hesabına borç, stoklar veya maddi duran varlıklar hesap gruplarında yer alan ilgili hesaplara alacak; mal ve malzemeyi devralan Döner Sermaye İşletmesi Saymanlığınca, mal ve malzemelerin amortismana tabi olanlarından ayrılmış olan amortisman tutarları da dikkate alınarak ilgili varlık hesabına aldıkları değerleri üzerinden stoklar ve maddi duran varlıklar hesap gruplarında yer alan ilgili hesaplara borç, 602-Diğer Gelirler Hesabına alacak yazılmak suretiyle döner sermaye bütçesine mal edilmesinin ancak, Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 5234 sayılı Kanunun Geçici 1 inci maddesi uyarınca Hazine payı olarak ayrılacak miktarın hesaplanmasında, bu tutarların matraha dahil edilmemesinin,

Bedelsiz devre ilişkin bu tutarların takibinin 602 nolu hesabın altında açılacak alt hesaplarda takibinin yapılmasının ve yılsonunda yönetim dönemi hesabı ekinde gönderilen Yıllık Gayri Safi Gelir ve Kar Bildirimi ekine, 602 nolu hesap detayının eklenmesinin,

2- Döner sermaye kaynaklı alınan mal ve malzemelerin döner sermayeli işletmeler arasında bedelli olarak satılması halinde ise; 04/08/1984 tarihli ve 18479 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Döner Sermayeli Kuruluşlar İhale Yönetmeliği’nin “Maliyetin Altında Satış” başlıklı 64 üncü maddesi hükmü ve amortismana tabi olan mal ve malzemelerin amortisman tutarları da dikkate alınarak, oluşturulacak bir komisyon marifetiyle satış fiyatının tespit edilmesinin ve gelir kaydedilecek tutarın, 5234 sayılı Kanunun Geçici 1 inci maddesi uyarınca Hazine payı olarak ayrılacak miktarın hesaplanmasında matraha dahil edilmesinin, uygun olacağı düşünülmektedir.” denilmiştir.

Döner sermayeli işletmelerimizin birbirlerinden hizmet alımı hususunda ise, Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü’nün 12.08.2005 tarihli ve 15124 sayılı görüşleri daha önce alınmış ve 05.10.2005 tarihli ve B.10.0.APK.0.00.00.00/6691 sayılı Genel Yazı ile kurumlarımıza duyurulmuştu.

Birbirinden hizmet alımında özetle; kurumlarımızın kendi aralarında, hizmetin nasıl sunulacağına ve ödemelerin ne şekilde yapılacağına ilişkin esasların belirlendiği bir protokol düzenlemeleri ve bu protokolün hizmeti sunan ve hizmeti alan her iki kurumumuzun harcama yetkilisi tarafından imzalanması gerekmektedir. Diğer taraftan her iki işletme arasında alım-satımı yapılan hizmetin, hastaya sağlık hizmeti sunan işletme tarafından hastanın sosyal güvenlik kurumuna fatura edilmesi gerektiği unutulmamalıdır.

Ayrıca bu hizmetlerden elde edilecek sadece bir gelir olduğu düşünüldüğünde, her iki işletmenin hastaya hizmet sunmak üzere bir birlerinden temin ettikleri hizmetlerden ayrı ayrı Hazine Hissesi, SHÇEK ve Bakanlığımız Merkez Hissesi payı yatırmamaları için söz konusu hizmet alımlarının muhasebe işlemlerinde, Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü’nün yukarıda bahsedilen görüşlerine göre hareket edilmesi gerekmektedir.