2021/3 Meslek Mensupları Bakımından Beyannamenin Ertelenmesi Hakkında 11/02/2021 Tarihli ve 2021/3 Sayılı Genelge

Bilindiği üzere, 5510 sayılı Kanunun 91 nci maddesinin birinci fıkrasında “Yangın, su baskını, sel, kuraklık, yer kayması, deprem gibi afetlerle ağır hastalık, ağır kaza, tutukluluk ve sabotaj gibi nedenlerle ticari veya ekonomik kayıplara uğrayan işverenler, bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılar ile bu Kanuna göre primlerini kendileri ödeyen sigortalılar, bu durumu belgelemeleri kaydıyla vakanın veya afetin meydana geldiği tarihten itibaren üç ay içinde talepte bulunmaları ve prim ödeme aczine düştüklerinin, yapılacak inceleme sonucu anlaşılması hâlinde, yukarıda belirtilen vaka veya afet tarihinden önce ödeme süresi dolmuş mevcut Kuruma olan borçlar ile vaka veya afetin meydana geldiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonuna kadar tahakkuk edecek Kuruma olan borçları, vaka veya afetin meydana geldiği tarihten itibaren bir yıla kadar Kurumca ertelenebilir.”

Aynı maddenin ikinci fıkrasında “Birinci fıkrada belirtilen durumlar ile Bakanlık ve Maliye Bakanlığınca müştereken belirlenen vaka, afet veya mücbir sebep hâllerinde Kuruma verilmesi gereken her türlü bilgi ve belge ile yapılması gereken başvuruların vakanın, afetin veya mücbir sebebin meydana geldiği tarihi takip eden üç ay içinde Kuruma verilmesi veya yapılması hâlinde, süresinde verilmiş veya yapılmış sayılır.”

Hükümleri yer almaktadır.

18/2/2017 tarih 29983 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliğinin (Sıra No:1) 8 inci maddesine göre muhtasar ve prim hizmet beyannamesini vermeye meslek mensupları da yetkilidir. Yapılan düzenlemeyle beyannamenin “SGK Bildirimleri” kısmının Kurumumuza verilmesinde işverenler yerine meslek mensupları aracı kılınmıştır. Bir nevi işverenlerin bildirim yükümlülüğü meslek mensuplarına devredilmiştir.

Aracılık yetkisi almış meslek mensupları ile mükellefler arasında düzenlenmiş olan “Elektronik Beyanname Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesinde/Elektronik Beyanname Aracılık Sözleşmesine göre meslek mensubu, mükellef/işveren veya kanuni temsilcisi tarafından kendisine sağlanan bilgilere ve yasal düzenlemelere uygun olarak e-beyannamenin doldurulması ile elektronik ortamda gönderilmesinden ve karşılığında tahakkuk fişinin/fişlerinin alınmasından mükellefe ve ilgili vergi dairesine, muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde yer alan sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgileri bakımından ise ayrıca işverene ve Sosyal Güvenlik Kurumuna karşı sorumludur.

Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununu göre de vergi muamelelerine müteallik ödevleri süresi içinde yerine getiremeyecek olan meslek mensubuna yönelik olarak muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin vergi kısmının ertelenmesi söz konusu olmaktadır.

Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin “SGK Bildirimleri” kısmı ile yapılan bildirim sonucu sigortalıların genel sağlık sigortasından faydalanma, emekliliğe hak kazanma, gelir, aylık, ödenek alma gibi temel haklar sağlandığından, vergi uygulamalarında olduğu gibi mücbir sebep döneminde bildirimlerin uzun süreli ertelenmesi durumunda sigortalılar bakımından bu hakların elde edilememesi nedeniyle hak kayıpları ve mağduriyetlerin oluşması söz konusu olmaktadır.

Yapılan değerlendirme neticesinde; Elektronik Beyanname Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi/Elektronik Beyanname Aracılık Sözleşmesi imzalanmış olması halinde muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesinden meslek mensupları sorumlu olduğundan, meslek mensubunun Covid-19 ve diğer bulaşıcı hastalıklar nedeniyle karantina altına alınması veya yatarak tedavi görmesi, diğer hastalıklar nedeniyle yatarak tedavi görmesi ya da tutukluluk ve gözaltına alınması nedenlerinin varlığı halinde işverenlerin yerine meslek mensuplarınca düzenlenen ve yasal süresinde Kurumuza verilmesi zorunlu olan muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin “SGK Bildirimleri” kısmının ertelenmesi yapılabilecektir.

Bu kapsamda meslek mensubunun;

- Covid-19 ve diğer bulaşıcı hastalıklar nedeniyle karantina altına alınması veya yatarak tedavi görmesi,