2020/4 Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün 10/11/2020 Tarihli ve 2020/4 (1904) Sayılı Genelgesi

c) 08.09.2011 tarihli ve B.09.1.TKG0100001-074/287-7200 sayılı Duyuru.

ç) 17.09.2012 tarihli ve 2012/13 (1735) sayılı Genelge.

d) 06.09.2012 tarihli ve B.09.1TKG.0.120200-10.07/18-7508 sayılı Duyuru.

e) İçişleri Bakanlığı Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün 12.05.2020 tarihli ve 36155494-045.02-E.8371 sayılı yazısı.

f) 29.04.2015 tarihli ve 23294678-010.07.02/268790 sayılı Duyuru.

2644 sayılı Tapu Kanunu'nun 2'nci maddesi kapsamında ticaret sicili müdürlükleri tarafından ticaret sicillerinin Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) üzerinde tutuluyor olması ve tapu müdürlüklerimizce yetki belgelerinin MERSİS üzerinden sorgulanması nedeniyle tapu işlem süreçlerinin ve diğer tüzel kişilerin tapu işlemlerine yönelik yetki ve temsili hususlarının açıklanmasına ihtiyaç duyulmuştur.

1- KAMU TÜZEL KİŞİLERİ

2644 sayılı Tapu Kanunu'nun 1'inci maddesi "Gayrimenkullerin tescilinde o gayrimenkul Devlete ait ise bulunduğu yerdeki en büyük mal memuru, hususi idareye ait ise vali, evkafa ait ise evkaf müdürü veya memuru, belediyeye ait ise belediye reisi, köye ait ise muhtar ve mahsus kanunla teşekkül etmiş diğer hükmi şahıslara ait ise bunların kanuni mümessilleri salahiyetlidirler. Bu mümessillerin salahiyetlerini kullanma şeklini gösteren kanunlar hükmü yerinde durmaktadır." hükmündedir.

Tapu işlemlerinde; Devleti illerde çevre ve şehircilik il müdürü veya görevlendireceği memur, ilçelerde varsa milli emlak müdürü veya milli emlak müdür yardımcısı, yoksa çevre ve şehircilik il müdürünün görevlendireceği personel, il özel idaresini vali, belediyeyi belediye başkanı, köyü muhtar temsil eder.

İlgi (e) yazı gereğince köy tüzel kişiliğine ait taşınmazların satışında köy organlarınca alınan satış kararının ilde vali, ilçede kaymakam tarafından onaylanması gerekir.

Özel kanunlarla kurulmuş diğer kamu tüzel kişilerini temsil etmeye özel kanunlarında belirlenen temsilcileri yetkili olup bu kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcileri atama suretiyle veya yetkili kurullarınca seçim sonucu belirlenir.

Kamu tüzel kişilerinin temsil yetkileri kanun ile belirlenmiş olduğundan yapılan tapu işleminin niteliğine göre yetkili organlarınca alınmış karar gerekir.

Kamu tüzel kişilerinin temsilcileri yetkilerini bizzat kullanabileceği gibi resmi yazı ile kurum personeline yetki verebilir veya 1512 sayılı Noterlik Kanunu'nun öngördüğü şekilde vekaletname düzenlenmek suretiyle kurum dışından üçüncü bir kişiyi yetkilendirebilir. Kamu tüzel kişilerinin temsilcilerinin kimlik bilgileri resmi kayıt ve belgelerle sabit olduğundan düzenlenecek vekaletnamelerde fotoğraflarının aranılmaması gerekir.

2- ÖZEL HUKUK TÜZEL KİŞİLERİ

2644 sayılı Tapu Kanununun 2'nci maddesi "Hükmi şahısların tapu işlerinde merkez veya şubelerinin bulundukları yerin en büyük mülkiye amirinden nizamnamelerine göre gayrimenkul tasarrufuna izinli olduklarına ve tescil işini yapacak mümessilin salahiyetine dair alınacak belgenin verilmesi mecburidir. Ticaret Şirketleri bu belgeyi ticaret sicil memurundan alırlar." hükmündedir.

Özel hukuk tüzel kişilerin temsilcilerinin kimlik bilgileri resmi kayıt ve belgelerle sabit olduğundan ve ayrıca temsil yetkileri ticaret sicili müdürlüklerinde tescilli olduğundan düzenlenecek vekaletnamelerde temsilcilerin fotoğraflarının aranılmaması gerekir.

a) Şirketler:

Tapu Kanununun 2'nci maddesinde ticaret şirketlerinin yetki belgesini ticaret sicili müdürlüklerinden alması gerektiği öngörülmekle birlikte, tapu işlemlerinde, yetkililerin kimlik bilgileri ve MERSİS üzerinden sorgulanarak oluşturulan yetki belgesi ile işlem yapılması gerekir.

Ticaret sicili müdürlükleri tarafından MERSİS üzerinde tutulmakta olan ticaret sicili kayıtlarına göre oluşturulan ve tapu işlemlerinde kullanılan yetki belgelerine elektronik ortamda erişim mümkün olduğundan ticaret şirketlerinin yetki belgelerinin sistemden sorgulanarak işlemlere yön verilmesi gerekir. Ancak, elektronik ortamda sorgulanan yetki belgelerine göre, yetkilinin yetki süresinin bitip bitmediği kontrol edilmelidir.

MERSİS üzerinden yetki belgesine erişim sağlanamaması ve şirket tarafından MERSİS'te gerekli güncellemenin de yaptırılamadığı durumlarda tapu müdürlüklerince ticaret sicili müdürlüğüne yazı yazılarak yetki belgesinin talep edilmesi gerekir.

Şirketlerin unvan değişikliği taleplerinde ise MERSİS üzerinden sorgulanarak oluşturulan yetki belgesinde ilgili şirketin eski ve yeni unvanlarının bulunması durumunda başkaca bir belge aranmaksızın işlem yapılır. Yetki belgesinde, eski unvanın bulunmaması durumunda MERSİS'te gerekli güncellemenin yapılması için temsilciler ilgili ticaret sicili müdürlüğüne yönlendirilir. Unvan değişikliğinin MERSİS'te güncellenemediğinin ilgili ticaret sicili müdürlüğünce bildirilmesi durumunda değişikliğin yayımlandığı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ve MERSİS'ten alınan yetki belgesine göre işlem yapılır.