Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
Amaç
(1) Bu genelgenin amacı, gıda üretimi ve diğer amaçlarla yetiştirilen balıkların genel biyolojik özellikleri dikkate alınarak yetiştirilme ve bakımına ilişkin asgari standartları belirlemektir.
Kapsam
(1) Bu genelge gıda üretimi ve diğer amaçlarla yetiştiriciliği yapılan omurgalı balıkların refahının sağlanmasına ilişkin hususları kapsar. Avlanma veya rekreasyonel balıkçılık faaliyetleri sırasında meydana gelen öldürme işlemleri, öldürme koşullarının çiftlik hayvanlarında kullanılanlardan çok farklı ve avlanmanın özel bir mevzuata tabi olması nedeniyle bu genelge kapsamı dışındadır.
Dayanak
(1) Bu Genelge;
a) 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 9 uncu maddesine,
b) 22.11.2014 tarih ve 29183 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Çiftlik Hayvanlarının Refahına İlişkin Genel Hükümler Hakkında Yönetmeliğe,
c) 29.06.2004 tarih ve 25507 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yönetmeliğinin” 21 inci maddesinin j fıkrasına ve 24 üncü maddesine dayanılarak,
d) 98/58/EC sayılı, Çiftlik Amaçlı Yetiştirilen Hayvanların Korunmasına İlişkin Avrupa Birliği Konsey Direktifine uyum amacıyla ve
e) Yetiştiricilik Amaçlı Hayvanların Korunmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi Daimi Komitesinin Yetiştiriciliği Yapılan Balıklarla İlgili Tavsiyeleri dikkate alınarak hazırlanmıştır.
Yetiştiriciliği Yapılan Balıkların Bakımında Refahına İlişkin Uyulması Gereken Şartlar
(1) Balıkların bakımı ve beslenmesi, gerekli bilgi ve mesleki yeterliliğe sahip personel tarafından yapılacaktır.
(2) Balıkların bakım, beslenme ve refahından sorumlu olacakların;
a) Balıkların sağlık durumları ile ilgili temel bilgilere sahip olması,
b) Balıkların davranış değişikliklerinin manasını anlayacak ve
c) Balıkların sağlık dâhil refahı için çevresel koşulların uygunluğunu değerlendirecek tecrübeye sahibi olmaları gerekmektedir.
(3) Balıklar sadece yetiştirici veya balık bakıcısının denetimi altında çalışan, işin ehli, eğitimli personel tarafından 10 uncu maddeye uygun olarak yakalanacak ya da hasat edilecek veya el ile muamele edilecektir.
Balık ve Su Kalite Kontrolü
(1) Balık bulunan üretme havuzlannın/kafeslerinin/tanklan hangi yetiştirme modeli uygulanırsa uygulansın, günde en az bir kez kontrol edilecek ve kayıt altına alınacaktır. Kontrol, balıklara en az rahatsızlık verecek düzeyde gerçekleştirilmelidir.
(2) Kontrol, balık refahını olumsuz yönde etkileyen faktörler ve anormal davranış, yaralanma, kötü sağlık veya ölüm oranında artma belirtileri üzerine odaklanmalıdır.
(3) Balık anormal davranıyorsa, yaralanmışsa veya sağlıksız ise veya artan ölüm kaydedilirse balıkların bakımından sorumlu kişi tarafından sorumlu teknik müdür veya resmi veteriner hekimin yönlendirmesiyle gecikmeksizin düzeltici eylemlere başvurulacaktır. Öldürülmesi gereken balıklar için bu genelgenin 15 inci maddesi uygulanır.
(4) Ölü veya ölmek üzere olan balıklar, diğer balıkların refahını olumsuz olarak etkilemeyecek bir şekilde ortamdan hemen uzaklaştırılacaktır.
(5) Balıkların tedavi amaçları dışında vücudun hassas bir parçası olarak bir uzvunun kesilmesi veya kemik yapısında değişiklik yapılması yasaktır.
(6) Balığa markalama metotları uygulanması durumunda en az zarar verilmesine dikkat edilecektir.
(7) Balık sağlığı da dâhil balık refahının sürekliliğini sağlamak için, su kalite parametreleri (en azından bulanıklık, oksijen, sıcaklık, pH ve tuzluluk) yetiştirilen türe ve ilgili sisteme uygun sıklıkla görsel olarak veya parametreye göre uygun teknik bir cihaz ile kontrol edilecektir.
(8) Oksijen, amonyak, CO2, pH, sıcaklık, tuzluluk ve su debisi gibi suyun kalitesini etkileyen parametreler birbiriyle bağlantılıdır. Bu parametrelerin değişimi su kalitesini ve dolayısı ile balık refahını etkileyecektir. Bazı parametrelerin istisnai durumlarda kontrol edilememesi durumları dışında, su kalite parametreleri her zaman balığın normal aktivitesini sürdürebileceği aralıkta olmalıdır. Su kalite parametrelerinin, her bir türün taleplerinin larva, yavru, yetişkin gibi farklı yaşam aşamalarında veya metamorfoz veya yumurtlama gibi fizyolojik durumlarına göre değişebileceği de dikkate alınacaktır. Kapalı devre sistemlerde su kalitesinin izlenmesine özel önem verilecektir.
(9) Balıklar su kalite değişimlerine farklı düzeylerde uyum gösterirler. Farklı ortama alınan balıklar için ortama alıştırma gerekir ise bu uygulama, söz konusu balık türü için uygun periyotla yapılacaktır. Ani değişimleri en aza indirmek için gerekli önlem alınacaktır.
(10) En önemli parametre olarak, oksijen konsantrasyonu türün ihtiyacına ve türün tutulduğu ortama uygun olacaktır. Oksijen; sıcaklık, tuzluluk, atmosferik basınç, karbon dioksit konsantrasyonu vb. abiyotik faktörlere bağlı olarak değişecek ve aynı zamanda yemleme vb. yönetim uygulamalarından etkilenebilir. Bu nedenle, havuzlarda/kafeslerde/tanklarda yapılan yetiştiricilikte, oksijen seviyesi su sıcaklığı ve stoklama yoğunluğuna bağlı olarak yakından izlenecektir. Kapalı devre sistemlerde, balığın ihtiyacı olan oksijenin sürekli sağlandığından emin olmak için oksijen seviyesi otomatik sistemlerle sürekli izlenecek ve bir alarm sistemi ile güvence altına alınacaktır.
EN
TR
