Madde ile, Kanunun amacı belirlenmiştir.
Madde ile, Kanunun kapsamı belirlenmiştir.
Kanunda öngörülen yapıların, süreçlerin, hizmetlerin, sistemlerin daha iyi anlaşılabilmesi ve terim birliğinin sağlanması için Kanun içerisinde sıklıkla geçen kavramlara ilişkin tanımlar yapılmıştır. Bu kapsamda 2007/64/EC sayılı Ödeme Hizmetleri Direktifi, 2009/44/EC sayılı Direktif ile değişik 1998/26/EC sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemlerinde Mutabakatın Nihailiği Direktifi ve 2009/110/EC sayılı Elektronik Para Kuruluşlarının Kurulması, Faaliyetlerinin Sürdürülmesi, Denetimi Direktifi ve ilgili Türk mevzuatı da dikkate alınarak alıcı, Banka, elektronik haberleşme işletmecisi, elektronik para, elektronik para kuruluşu, fon, gönderen, katılımcı, kişisel güvenlik bilgileri, kontrol, Kurul, Kurum, menkul kıymet mutabakat sistemi, merkezi karşı taraf, mutabakat, mutabakat hesabı, mutabakat kuruluşu, netleştirme, ödeme aracı, ödeme emri, ödeme hesabı, ödeme hizmeti, ödeme hizmeti kullanıcısı, ödeme hizmeti sağlayıcısı, ödeme işlemi, ödeme kuruluşu, ödeme sistemi, para havalesi, sistem, sistem işleticisi, takas, takas odası ve transfer emrine ilişkin tanımlara yer verilmiştir.
Sistemlerin arz ettiği önem dikkate alındığında sistemlerin günlük işleyişinden ve sistemler için yerine getirilmesi gereken yükümlülüklerden kimin sorumlu olduğunun ve kimlerin sistem olarak faaliyet gösterebileceğinin belirlenmesi önemli bir husus olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu kapsamda, bu maddenin birinci fıkrası ile sistemin sistem işleticisi tarafından işletileceği ve Banka dışındaki kişilerin faaliyet izni almadan sistem işletemeyecekleri hükme bağlanmıştır.
Sistemlerin finansal istikrar ve piyasalar açısından önemi dikkate alındığında, söz konusu sistemlerin işleyişine ve sisteme katılıma ilişkin kuralların açık, şeffaf ve herkesçe anlaşılır olması uluslararası kabul görmüş bir ilkedir.
Bu kapsamda bu maddenin ikinci fıkrası ile sistem işleticilerinin sistem kurallarını Bankaca hazırlanan yönetmelikte belirlenecek hususlara uygun olarak açıkça belirlemelerinin sağlanması amaçlanmıştır.
Sistemlerin sağlıklı bir şekilde çalışması, finansal sistemin etkinliğini ve verimliliğini artırmakta, dolayısıyla para politikalarının etkin uygulanabilmesi açısından büyük önem arz etmektedir. Ayrıca, sistem katılımcılarından kaynaklanacak herhangi bir sorunun sistemler aracılığıyla finansal sistemin diğer bölümlerine yayılması ihtimali, sistemlerin finansal istikrar açısından önemini artırmakta olup bu kapsamda sistemlerin sorunsuz ve kesintisiz işlemesi finansal istikrardan sorumlu olan ve para politikasını uygulayan merkez bankaları için önem arz etmektedir. Bu nedenle üçüncü fıkra ile Bankanın sistemlerin sorunsuz ve kesintisiz işlemesini sağlamak üzere gerekli düzenlemeleri yapmaya yetkili olduğu düzenlenmiştir.
Sistemlerin finansal istikrar ile ekonomi açısından önemi dikkate alındığında; sistem işletebilmek için belirli koşul ve standartların sağlanması gerekmektedir. Bununla birlikte, sistemlerin etkin ve verimli bir şekilde çalışmasını teminen sektörde gereğinden fazla sistem olmasının önlenmesi önemli bir husustur.
Ayrıca, mevcut durumda ödeme ve menkul kıymet mutabakat sistemlerine faaliyet izni veren ve bu alanda faaliyet gösterebilmeleri için lisanslama yapan ortak bir otorite bulunmamaktadır. Bu kapsamda birinci fıkra ile sistem işleticisi olarak faaliyette bulunmak için Bankadan izin alınması gerektiği düzenlenmiştir.
İkinci fıkra ile sistem işleticilerinde bulunması gereken şartlar düzenlenerek sistem işleticilerinin belirli bir standartta hizmet sunabilmesi için gerekli koşullar sayılmıştır.
14/12/2009 tarihli ve 5941 sayılı Çek Kanunu kapsamında çek takası faaliyetlerini yürüten Bankalararası Takas Odaları Merkezinin (BTOM) idari ve operasyonel tüm faaliyetleri Bankanın kontrolü altında yürütüldüğünden üçüncü fıkra ile BTOM ikinci fıkra hükümlerinden muaf tutulmuştur.
Banka tarafından faaliyet izni verilen sistem işleticisinin faaliyete başladığının ve faaliyet başladığı tarihin takibinin yapılabilmesini teminen sistem işleticisinin faaliyete başladığı tarihten itibaren on gün içerisinde Bankaya bu konuda bildirimde bulunması hususu düzenlenmiştir.
Beşinci fıkra ile sistem işleticisinin faaliyet izni ile ilgili detaylı düzenlemelerin Bankaca çıkarılan yönetmelikle düzenlenmesi hüküm altına alınmıştır.
Bankaca işletilen sistemler için sistem işleticisinin Bankanın kendisi olması ve bu maddenin Bankanın sistemlerine uygulanması durumunda Bankanın yine Bankadan faaliyet izni almasının gündeme gelecek olması nedeniyle Bankaca işletilen sistemler bu madde hükümlerinden muaf tutulmuştur.
EN
TR
Salt metin olarak göster (Kelime işlemcilere uygun görünüm)
