294 17/7/1963 Tarihli ve 278 Sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun Hükmünde Kararname

278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Kanununun 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 1

Türkiye'de müsbet bilimler ve kalkınma planları doğrultusunda araştırma ve geliştirme yapmak, yapılmasını sağlamak, koordine etmek, bu alanlarda mevcut olan bilgilere erişmek ve erişilmesini sağlamak amacıyla tüzel kişiliğe, idari ve mali özerkliğe sahip Başbakana bağlı Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu kurulmuştur.

Kurumun merkezi Ankara’dadır.

Başbakan, bu Kurumun yönetimi ile ilgili yetkilerini, gerekli gördüğü takdirde bir bakan vasıtası ile kullanabilir.

Kurum, bu Kanunda belirtilmeyen hallerde özel hukuk hükümlerine tabidir.”

278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Kanununun 2 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 2

Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu, aşağıda belirtilen görevlerini milli kalkınma hedeflerine uygun olarak yerine getirir.

a) Müsbet bilimler ve kalkınma planları doğrultusunda araştırma ve geliştirme yapmak veya ayni ve mali destek sağlamak suretiyle rekabete açık şekilde yaptırmak,

b) Bilim ve Teknoloji Yüksek Kuruluna sekreterya görevi yapmak,

c) Kamu idare ve kurumları ile özel idare, belediye ve diğer gerçek ve tüzel kişilerin bilimsel ve teknik araştırma alanındaki taleplerini karşılamak, faaliyetleri ile ilgili bilgi akımını sağlamak,

d) Kuruluş amacına uygun olarak bilim adamlarının, araştırmacıların yetiştirilmeleri ve geliştirilmeleri için imkanlar sağlamak, öğrenme ve öğretme teknolojilerine ait çalışmalar yapmak ve ilgili kuruluşlara tavsiyelerde bulunmak,

Öğrenim ve sonrasında üstün kabiliyet ve başarılarıyla kendini gösteren gençleri izleyerek onların yetişme ve gelişmelerine yardım etmek, bu maksatla yurt içinde ve dışında burslar sağlamak, yarışmalar tertip etmek ve yayınlar yapmak,

e) Kurumun görevleriyle ilgili konularda yapılacak milletlerarası anlaşmaların hazırlanması ve müzakeresi için lüzumlu bilgileri Hükümete vermek ve anlaşmaların onaylanmasından sonra ilgili kuruluşlarla işbirliği yapmak,

f) Çalışma alanına giren faaliyetlerle ilgili yerli ve yabancı kurumlar ve kişilerle işbirliği yapmak, bunların çalışmalarını yakından izlemek,

g) Bilim ve teknoloji kavramları hakkında milli bir şuur yaratılması maksadıyla seminerler, konferanslar, kurslar tertip etmek ve ettirmek,

h) Kurumun çalışma alanı ile ilgili konularda yayınlar yapmak, yaptırmak, dokümantasyon merkezleri kurmak, uygulamaya dönük olarak kütüphane ve dokümantasyon hizmetlerini geliştirmek,

i) Araştırma ve geliştirme çalışması yapan kamu ve özel sektör kuruluşlarının faaliyetlerini takip etmek, mükerrerlikleri önlemek amacıyla veri temelleri ve bunlara dayalı raporlama sistemini kurmak ve ilgili kuruluşlara tavsiyelerde bulunmak,

j) Teknolojik buluşların kullanım alanına aktarılmasını sağlayacak projeleri inceleyip görüş bildirmek.”

278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Kanununun 3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 3

Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu aşağıdaki organ ve birimlerden meydana gelir:

a) Başkan,

b) Yönetim Kurulu,

c) Araştırma grupları, enstitüler, araştırma merkezleri ve benzeri birimler.”

278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Kanununun 5 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 5

Yönetim Kurulu

Yönetim Kurulu, Kurumun en yüksek seviyede yönetim ve karar organıdır.

a) Kuruluş ve Atama

Yönetim Kurulu, biri Başkan sekizi üye olmak üzere dokuz kişiden teşekkül eder. Yönetim Kurulu üyeleri, müşterek kararla atanırlar.

Başkanın bulunmadığı hallerde, Başkanın Yönetim Kurulu üyeleri arasından görevlendireceği bir kişi, Yönetim Kuruluna başkanlık eder.

Yönetim Kurulu toplantılarına, üniversite ve diğer kuruluşlardan uzman kişiler de çağırılabilir.

Yönetim Kurulu üyeliklerine atanacakların, Devlet memurluğuna atanabilme genel şartlarını haiz, yüksek öğrenim yapmış ve bilim ve teknoloji alanlarında tecrübeye sahip bulunmaları ayrıca enaz üçünün matematik, fizik ve biyolojik bilimler alanlarında eser, araştırma ve buluşlarıyla tanınmış olmaları şarttır.

b) Üyelik süresi

Yönetim Kurulu üyelik süresi üç yıldır. Süresi biten üye, bir dönem daha seçilebilir. Herhangi bir sebepte üyeliğin boşalması halinde, aynı usulle atama yapılır ve atanan kişi kalan süreyi tamamlar.

c) Görevleri

1. Dilim ve Teknoloji Yüksek Kurulunun tespit edeceği bilim politikası doğrultusunda kararlar almak,

2. Kalkınma planı ve yıllık programlar doğrultusunda Başkanlıkça hazırlanacak bütçe, yıllık ve uzun vadeli çalışma programlarına uygun olarak düzenlenen yönetmelikleri ve faaliyet programlarını onaylamak,

3. Kurumun çalışma plan ve programlarını onaylamak,

4. Araştırma grupları, enstitüler, araştırma merkezleri ve benzeri birimleri kurmak ve bunlarla ilgili diğer hususları tespit etmek,

5. Başkanlıkça hazırlanan bilim adamı ve araştırmacı yetiştirmek üzere eğitim ve programlarını onaylamak,

6. Başkanlık çalışmalarını takip etmek ve gerekli tavsiyelerde bulunmak,

7. Kanun, tüzük ve yönetmeliklerle verilen diğer görevleri yapmak.”

278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Kanununun 6 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 6

Kurum, bir Başkan tarafından Yönetim Kurulunun kararları doğrultusunda yönetilip temsil edilir. Başkan müşterek kararla atanır. Kurum Başkanına yardımcı olmak üzere üç başkan yardımcısı başkanın teklifi üzerine Başbakan tarafından atanır.

Kurum Başkanı Yönetim Kurulunun da Başkanıdır.

Kurum Başkanı aşağıda belirtilen görevleri yapar.

1. Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulunun tespit edeceği bilim politikası doğrultusunda Yönetim Kurulunca alınmış olan kararları uygulamak,

2. a) Bilim ve teknoloji politikası uyarınca yapılması gereken; araştırma - geliştirme, bilgiye erişme, mevcut kişi ve kuruluşlar ile Türkiye’deki ilgili noktalar arasındaki bilgi akımının sağlanması gibi faaliyetleri planlamak; bunları uygulama programlarına dönüştürmek,

b) Yeni bilgilerin uygulamaya aktarılmasını sağlayıcı plan ve programlar hazırlamak,

c) Kurum hizmetlerinin pazarlanmasını temin etmek,

d) Kurum personelini atamak,

e) Bütçe ve yönetmelikleri hazırlamak,

f) Kurumun çalışma plan ve programlarını hazırlamak,

g) Tesbit edilen eğitim ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla gerekli tedbirleri atmak,

h) Temel ve uygulamalı bilim alanlarında bilim adamlarının ve araştırmacıların yetiştirilmeleri ve geliştirilmeleri için imkanlar sağlamak, buna ait plan ve programlar hazırlamak, ve Yönetim Kurulunun onayına sunmak,

3. Araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan kamu ve özel kesime ait kuruluşların faaliyetlerini takip etmek, mükerrerlikleri önlemek amacıyla rapor sistemi kurmak ve tavsiyeler geliştirmek,

4. Kamu idare ve kurumları ile özel idare, belediye ve diğer gerçek ve tüzel kişilerin bilimsel ve teknik araştırma alanındaki taleplerini değerlendirmek, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin kapsamına giren talepler arasındaki koordinasyonu temin etmek,

5. Kurum hizmetlerinin yürütülmesi için gerekli olan her türlü idari ve mali hizmetleri icra etmek,

6. Yönetim Kurulunca alınan diğer kararları uygulamak, mevzuatla verilen sair görevleri yürütmek,

7. Yeni teknolojileri ilgili kurum ve kuruluşların kullanımına sunmak,

8. Kurum faaliyetleriyle ilgili olarak Başbakan ve Yönetim Kuruluna bilgi vermek.”

278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Kanununun 7 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 7

Araştırma Grupları

a) Kuruluş ve Çalışma Esasları;

Araştırma grupları, alanlarındaki bilimsel ve teknik faaliyetlerin programlandığı, yönlendirilip, yönetildiği organlardır.

Araştırma gruplarının çalışma esasları bir yönetmelikle düzenlenir.

b) Organları;

Araştırma grupları beş kişilik yürütme komitesi, yürütme komitesi sekreterliği, gereken sayıda enstitüler ve diğer birimlerden meydana gelir.

Yürütme Komitesi üyeleri ve sekreteri, çalışacağı alanda yetkili kimseler arasından Başkan tarafından seçilir. Bunların çalışma süre ve şartları Yönetim Kurulunca tayin ve tesbit olunur. Yürütme komiteleri, araştırma projelerini inceler veya inceletir. Yönetim Kurulu tarafından incelenmesi istenen konular hakkında fikir bildirir. Enstitülerin kurulması, kaldırılması veya birleştirilmesini, bağımsız araştırmacıların görevlendirilmesini Başkanlığa teklif eder.

Yürütme komiteleri enstitüler ve diğer birimlerin çalışma esasları yönetmelikle düzenlenir.”

278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Kanununun 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 8

Her araştırına grubu, o araştırmanın gerektirdiği disiplinlerdeki personel ile yardımcı personelden teşekkül eder. O araştırmaya mahsus olarak Kurum dışından da personel görevlendirilebilir.

Kurum dışına verilen hizmetlerin ücreti, araştırma grubunca tesbit edilir. Bu çeşit hizmet karşılığı her grubun sağladığı gelirin % 40’ı, milli bir bankada açılacak bir hesapta toplanır; bu miktardan projede görevli personele ne oranda ve hangi usul ve esaslara göre ödeme yapılacağı, bir yönetmelikle tespit edilir.”

278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Kanununun 9 uncu maddesinin (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir ve maddeye (f) bendi eklenmiştir.

“(c) Kurum dışına verilecek hizmetler karşılığında alınacak olan paraların % 60’ı (Bu ücretlerin bağlı olacağı esaslar bir yönetmelikle belirlenir.)”

“f) Danışma hizmeti karşılığı elde edilecek gelirler.”

278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Kanununun 17 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Ancak, sözleşmeli olarak çalışan personel toplu iş sözleşmesi kapsamına alınmaz ve bunlara toplu iş sözleşmeleri ile hiçbir menfaat sağlanamaz.”

278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Kanununun 18 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 18

Yönetim Kurulu üyelerine verilecek huzur hakları ve ücretler, kurumlarındaki her türlü hakları saklı kalmak kaydıyla Yönetim Kurulunun teklifi üzerine Başbakan tarafından belirlenir.”

278 sayılı Kanunda ve çeşitli kanunlarda geçen “Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Genel Sekreteri” deyimi, “Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Başkanı”; “Bilim Kurulu” deyimi ise “Yönetim Kurulu” olarak değiştirilmiş ve Kanunun 4 üncü ve 16 ncı maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.