2548 Gemi Sağlık Resmi Kanunu

Kapsam

Türk limanları arasında seyreden, yabancı ülke limanlarından Türk limanlarına gelen, Türk limanlarından yabancı ülke limanlarına giden veya Boğazlardan transit geçen gemiler hakkında bu Kanun hükümleri uygulanır.

Tanımlar

Bu Kanunda geçen ;

a) «Gemi» deyimi, tahsis edildiği gayeye uygun olarak kullanılan, denizde motor veya yelkenle veya her iki vasıta ile hareket imkânına sahip bulunan ticari ve özel maksatlı her türlü tekneyi,

b) «Transit Gemi» deyimi, yabancı limandan diğer bir yabancı limana gitmek üzere, ihtilat etmeden Boğazlar ve Marmara Denizinden geçen gemileri,

c) «Serbest Gemi» deyimi, yabancı bir limandan gelip sağlık denetimi yapılmak üzere durdurulduktan sonra Türk limanlarında engellenmeden hareket etmesine izin verilen gemiler ile Türk limanları arasında seyreden gemileri,

d) «Net Ton» deyimi, geminin yük ve yolcu almaya elverişli olan kapalı yerlerinin hacmini (Lloyd’s Register’de gösterilen net ton),

e) «ihtilat» deyimi, transit bir geminin kanun, tüzük ve yönetmeliklerde gösterilen zorunlu haller dışında limanda demirlemesi, rıhtıma yanaşması, herhangi bir madde alıp vermesi ve insan indirip bindirmesi gibi durumları, ya da yabancı bir limandan gelen bir geminin sağlık denetimi yapılıp serbest pratika almadan herhangi bir madde alıp vermesi ya da insan indirip bindirmesi gibi durumları,

f) «Pratika» deyimi, sağlık işlemi yapıldıktan sonra geminin kara ile temasına izin veren belgeyi,

g) «Koruma Yeri» deyimi, ülkeyi salgın hastalıklardan korumak için, içinde bir bulaşıcı hastalık çıkan bir geminin tüm kısımları ile yük, mürettebat ve yolcuların mikroplardan ve ara hayvanlarından arındırıldığı; hasta ve portörlerin tecrit ve tedavi edildiği yeri,

ifade eder.

Sağlık resmi

Türk limanlarında, 1 inci madde kapsamına giren gemilerden, her net tonu üzerinden alınacak sağlık resmi, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı tarafından, Dışişleri ve Maliye bakanlıklarının görüşleri alınmak suretiyle hazırlanacak ve her malî yıl başında yürürlüğe konulacak tarifeyle düzenlenir.

Kabotaj hakkına sahip gemilere, Türk limanlarına gelen özel yatlara, yalnız turist taşıyıp başka ticari işlemlerde bulunmayan turist gemilerine ve bilimsel araştırma yapan gemilere, bu sağlık resmi, aynı tarifede belirlenecek şekilde özel indirimli olarak uygulanır.

Bu sağlık resmini, Türk limanları arasında işleyen gemiler ile Türk limanlarından hareket eden gemiler, ilk hareket ettikleri limanlarda; yabancı ülkelerden gelen gemiler ise ilk uğradıkları limanlarda öderler.

Boğazlardan transit geçen gemilerden tahsil edilecek olan sağlık resmi, Montreux Sözleşmesi hükümlerine tabidir.

İstisnalar

Harp gemileri, resmi ziyarette bulunan gemiler ve mücbir sebeplerle Türk limanlarına giren ve orada ticarete girişmeyen gemilerle, elli tona kadar olan gemilerden sağlık resmi alınmaz.

Türk limanlarına geliş veya gidişte, Boğazlardan transit geçen ve Montreux Sözleşmesi hükümlerine göre sağlık resmi ödemekle yükümlü bulunan gemilerden limanlarda ayrıca sağlık resmi tahsil edilmez.

Gemi sağlık cüzdanı

Türk limanları arasında çalışan ve kabotaj hakkına sahip 250 tona kadar olan gemilere, o geminin indirimsiz sağlık resmi tutarı karşılığında yıllık gemi sağlık cüzdanı verilir. Ancak bu miktar 100 tonluk bir geminin ödemesi gereken miktardan az olamaz.

Yasaklar ve ceza

Aşağıda gösterilen davranışlarda bulunmak yasaktır.

a) Limandan sağlık işlemi yaptırmadan hareket etmek.

b) Sağlık işlemlerini yaptırmak üzere sağlık denetleme merkezleri önünde veya bu merkezlerin gösterdikleri yerde durmamak, gemide sağlık tedbirlerini almamak, ilaç, tıbbi malzeme ve ilkyardım personeli bulundurmamak, sağlık denetiminde gereken sağlık belge ve sertifikalarını bulundurmamak ve süresinde yenilememek,

c) Yabancı bir limandan gelen bir geminin, limanda sağlık denetimi yapılıp serbest pratika almadan herhangi bir madde alıp veya insan indirip bindirmesi.

d) Gerçeğe uymayan sağlık bildirimi vermek.

e) Hastalıkların oluşumu ve yayılmasına neden olan mikroorganizmalar ve vektörlerle ilgili önlemleri almamak,

f) Bulaşık bir limandan gelen gemilerin sağlık muayenesi bitip temiz pratika almadan rıhtıma yanaşması ya da sağlık muayenesi sonunda temiz pratika alan ve fakat bazı şartlar altında rıhtıma yanaşmasına izin verilen gemilerin rıhtıma yanaştıktan sonra bu şartları yerine getirmemesi.

g) Bulaşık bir geminin, sağlık muayenesi bitip temiz pratika almadan limana girmesi ya da koruma yerine alınan bulaşık bir geminin, sağlık tedbirlerinin eksiksiz yerine getirilmesine karşı engeller ve güçlükler çıkarması ve temiz pratika almadan koruma yerinden hareket etmesi.

h) Gerektiğinde, geminin, gündüzleri ön direğine sarı karantina bayrağı ve geceleri de üstte kırmızı, altta beyaz fener bulundurmamak.

Bu yasaklara aykırı hareket eden gemi kaptanlarına, 0-250 net ton arası gemilerle ilgili olarak 1000 net tonluk geminin ödemesi gereken indirimsiz sağlık resmi tutarında, 250 net tondan büyük gemilerle ilgili olarak, ödemeleri gereken indirimsiz sağlık resminin dört katı tutarında idarî para cezası verilir. Bu idarî para cezasına karar vermeye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü görevlileri yetkilidir.

İlgili bütçe

Bu Kanunda öngörülen sağlık resmi, yıllık gemi sağlık cüzdan bedeli ve para cezaları Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü bütçesine gelir yazılır. Genel Müdürlük para cezası dışındaki gelirleri, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil eder.

Yönetmelik

Bu Kanunun uygulama usul ve esasları, Kanunun yürürlüğe girmesinden en geç altı ay içinde, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca çıkarılacak Yönetmelikle belirlenir ve Resmi Gazetede yayımlanır.

Yürürlükten kaldırılan hükümler

21.4.1340 tarih ve 500 sayılı; 31.7.1936 tarih ve 3057 sayılı; 31.7.1936 tarih ve 3058 sayılı; 18.6.1947 tarih ve 5115 sayılı kanunlar yürürlükten kaldırılmıştır.

Bu Kanunda hazırlanması öngörülen yönetmelik yürürlüğe girinceye kadar halen uygulanmakta olan Genel Yönetmeliğin bu Kanuna aykırı düşmeyen hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.

Yürürlük

Bu Kanun 1.1.1982 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

Bu Kanun Maliye, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanları tarafından yürütülür.