3100 Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanun

Kapsam

1. Satışı yapılan malları aynen veya işlendikten sonra satışını yapanlar dışındaki kimselere satan veya aynı kimselere hizmet veren birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, bu Kanuna göre ödeme kaydedici cihaz kullanmak mecburiyetindedirler.

2. Ödeme kaydedici cihazlar kullanılarak verilen satış fişleri ve rulolar yukarıda sayılan mükelleflerin fatura vermek mecburiyetinde olmadıkları satışların ve yaptıkları işlerin belgelendirilmesinde kullanılır ve fatura yerine geçer.

3. Ödeme kaydedici cihazların kullanılması mecburiyeti, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit edilen faaliyetlerle uğraşanlar hakkında uygulanmaz.

4. Genel ve Katma Bütçeli İdarelere, İl Özel İdarelerine, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, dernek ve vakıflara, her türlü mesleki kuruluşlara ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile döner sermayeli kuruluşlara veya bunlara ait veya tabi müesseselere ödeme kaydedici cihazlar kullanılma mecburiyeti getirmeye Maliye ve Gümrük Bakanlığı yetkilidir.

Ödeme kaydedici cihazlar

1. Ödeme kaydedici cihazlar, bu Kanunla ve Maliye ve Gümrük Bakanlığınca belirlenen şartları taşıyan elektronik yazar kasalar, yazıcı tertibatı bulunan elektronik teraziler veya elektronik terminaller gibi cihazlardır.

2. Ödeme kaydedici cihazların; her alış veriş için satışla ilgili bilgileri taşıyan bir satış fişi ve günlük kapanış fişi vermesi, satış fişinde yazılı olan bilgilerin aynen kaydedildiği ayrı bir şerit tertibatı olması, fiş ve günlük toplamlar için en az iki ayrı sayıcısının bulunması, mekanik, elektronik veya manyetik müdahalelere karşı korunmuş harici bir enerjiye ihtiyaç göstermeyen sadece pozitif işlem kabul eden toplam tahsilat ve vergi tutarlarını kaydeden bir mali hafızasının olması, mali hafıza ile bağlantısının açılması halinde çalışmaması, yetkili kimseler dışında cihaza müdahaleye imkân vermeyecek tarzda hayati bölümlerin muhafazasının tek bir vida ile kapatılmasına ve üzerinin özel bir mühürle mühürlenmesine uygun yapıda olması ve makine içerisine tespit edilmiş mali hafızaya da kaydedilen bir sicil numarasının bulunması gerekir.

3. Maliye ve Gümrük Bakanlığı belirleyeceği esaslar dahilinde, gerekli şartları taşımayan cihazlar kullanılarak veya elle doldurularak satış fişi düzenlenmesine izin verebilir.

Satış fişleri

Ödeme kaydedici cihazlar kullanılmak suretiyle verilen satış fişlerinde; satış fişini veren kişi veya kuruluşun adı ve soyadı veya ünvanının, adresinin, bağlı bulunduğu vergi dairesi ve hesap numarasının, satılan malların cinsi ve bedellerinin, vergili olup olmadıklarının ve bunlara ait toplamların, müteselsil fiş numarasının, işlem tarihinin, cihazın onaylandığını gösterir sembolün ve cihaz sicil numarasının gösterilmesi gerekir.

Satış ve onarım

1. Maliye ve Gümrük Bakanlığı tarafından onaylanan ödeme kaydedici cihazların, üretici veya ithalatçı kuruluşlar tarafından verilen ve cihaz sicil numarasını taşıyan bir ruhsatnamesi bulunur. Söz konusu ruhsatnamelerde yer alacak diğer hususları tayin ve tespite Maliye ve Gümrük Bakanlığı yetkilidir. Üretici, ithalatçı veya satıcı firmalar satılan cihazların sicil numaralarını ve kimlere satıldıklarını her ay Maliye ve Gümrük Bakanlığına ve bağlı bulundukları vergi dairelerine bildirmek mecburiyetindedir.

2. Arızalanan ödeme kaydedici cihazların tamiri, bunları üreten veya ithal eden kişi veya kuruluşların yetkili servis elemanlarınca yapılabilir. Cihazların mühürü yetkili elemanlar tarafından açılabilir ve tamir işlemini takiben yine aynı elemanlar tarafından mühürlenir. Üretici veya ithalatçı kişi veya kuruluşların kuracakları bakım ve onarım servislerinin arızalanan cihazları kendilerine başvuru tarihinden itibaren en kısa sürede çalışır hale getirmeleri şarttır. Yapılan tamir işlemi başlama ve bitiş tarih ve saatlerini de gösterir şekilde ayrıntılarıyla cihazın ruhsatnamesine kaydedilir.

Üretici veya ithalatçı kişi veya kuruluşların kuracakları bakım ve onarım teşkilatlarının uyacakları şartlar ve esaslar Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit edilir ve denetlenir.

3. Yetkili mercilere gerekli kayıt ve tasdik işlemi yaptırılmadan veya ruhsatsız olarak ödeme kaydedici cihazlar, satılamaz, kiralanamaz, devredilemez veya diğer yollarla kullandırılamaz.

Onay

1. Ödeme kaydedici cihaz modellerinin bu Kanun ve Maliye ve Gümrük Bakanlığınca belirlenen şartlara uygunluğu, kuruluş şekli aşağıda belirlenen Komisyonun görüşü alınarak Maliye ve Gümrük Bakanlığınca onaylanır.

2. Komisyon, Maliye ve Gümrük Bakanlığı Müsteşarının başkanlığında Gelirler Genel Müdürü ile Gelirler Genel Müdürlüğünün iki, Sanayi ve Ticaret Bakanlığının bir, Yüksek Öğretim Kurumu tarafından belirlenecek üniversitelerin bir, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunun bir, Türkiye Ticaret Sanayi Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliğinin bir, Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonunun bir temsilcisinden kurulur.

3. Ödeme kaydedici cihaz modellerinin onayı üç yıl için geçerli olup, eşit süreler itibariyle uzatılabilir. Uzatma reddedildiği takdirde, onaylanan modele uygun faaliyette bulunan cihazlar için onay hükümleri geçerli sayılır.

4. Ödeme kaydedici cihazların kullanımı sırasında başlangıçta verilen garantiye uygun düşmeyen kusurlar ortaya çıktığı, onaylanan modele uygun olmayan cihazların üretildiği veya ithal edildiği ve satış sonrası bakım ve onarım konusunda öngörülen şartlara uyulmadığı takdirde modelin onayı iptal edilir. Onayın iptali tedbirin alındığı tarihten itibaren hüküm icra eder.

Ödeme kaydedici cihazları kullanma mükellefiyetinin başlaması

Ödeme kaydedici cihazların kullanılması mecburiyeti bir önceki dönem satışları veya gayri safi iş hâsılatı;

- 120 000 000.- TL. aşan mükellefler için 1/7/1985 tarihinden itibaren.

- 60 000 000.- TL. aşan mükellefler için 1/1/1986 tarihinden itibaren.

- 30 000 000.- TL. aşan mükellefler için 1/1/1987 tarihinden itibaren.

- 15 000 000.- TL. aşan mükellefler için 1/1/1988 tarihinden itibaren.

- 15 000 000.- TL. altında kalanlar için 1/1/1989 tarihinden itibaren başlayacaktır.

Maliye ve Gümrük Bakanlığı, bu maddedeki tutarları iki katına kadar artırmaya yetkilidir.

İndirim ve dahili tevkifat

1. Mükellefler kullanmak üzere satın aldıkları ödeme kaydedici cihazlar için %100'e kadar amortisman oranı seçebilirler, amortisman ayırma imkânı bulunmayanlar ise alış bedellerinin tamamını vergiye tâbi kazançlarının tespitinde indirim konusu yaparlar.

2. Ödeme kaydedici cihaz kullanmak mecburiyetinde olan ikinci sınıf tacirler, ilk defa satın aldıkları cihazlar nedeniyle ve bir defaya mahsus olmak üzere, bu cihazları aldıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren 12 ay süre ile dahili tevkifat ödemezler.

3. Bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esaslar, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca belirlenir.

Cezalar

1. Ödeme kaydedici cihazları kullanmak suretiyle verilmesi gereken fişleri vermeyen veya bedeli gerçek bedelin altında bir miktar olarak basanlara her tespit için Vergi Usul Kanununun 353 üncü maddesinin birinci fıkrasında yazılı özel usulsüzlük cezaları beş kat olarak uygulanır.

2. Mecbur tutuldukları halde ödeme kaydedici cihazları almayanlar, cihazları bozanlar, bozuk cihazları kullanan veya başkalarının kullanmasına müsaade edenler ile bir hesap dönemi içinde ayrı tarihlerde en az iki defa cihazları kullanmamak suretiyle satış fişi vermedikleri tespit edilenler hakkında Vergi Usul Kanununun 360 ıncı maddesi hükmüne göre ceza uygulanır.

Ceza ve sorumluluk

1. Onaylanan modele uygun üretim veya ithalat yapmayan, cihazları satışa sunmadan önce Maliye Bakanlığı'nın özel mühürü ile mühürlettirmeyen, servis teşkilatını (satış, bakım-onarım) kurmayan, satışını yaptığı her cihazın yedek parça da dahil olmak üzere en az on yıllık bakım ve onarımını sağlayamayan üretici veya ithalatçı kuruluşlar ile süresi içerisinde ödeme kaydedici cihazları almayan, cihazları bozan, bozuk cihazları kullanan veya başkalarının kullanmasına izin veren mükellefler adına Vergi Usul Kanununun 353 üncü maddesinin 8 numaralı bendinde yazılı özel usulsüzlük cezası kesilir.

Üretici veya ithalatçı kuruluşlar, Maliye Bakanlığı’nın özel mühürü ile mühürlenen her 500 cihaz için en az bir eleman bulunduracak şekilde yurt sathına yayılmış bakım ve onarım teşkilatlarını kurmak zorundadırlar.

2. Maliye ve Gümrük Bakanlığınca belirlenip açıklanan usul ve esaslara uymayan, üretici veya ithalatçı kuruluşlar, bunların satış, bakım-onarım servislerinde görevli elemanları ile ödeme kaydedici cihazları kullanma mecburiyeti bulunan mükellefler hakkında; her bir tespit için ayrı ayrı olmak üzere, Vergi Usul Kanununa bağlı “Usulsüzlük Cezalarına Ait Cetvel”de yer alan birinci derece usulsüzlük cezalarının beş katı uygulanır.

3. Bu Kanunun uygulanması ile ilgili olarak Maliye ve Gümrük Bakanlığından onay alan üretici veya ithalatçı kuruluşlar, kurmuş oldukları satış ve bakım-onarım servisleri ile birlikte müteselsilen sorumludurlar.

4. Satışını yaptıkları cihazları, (daha önce satılan ve halen mükelleflerce kullanılanlar da dahil) Maliye ve Gümrük Bakanlığınca uygun görülen şekilde düzenlemeyen veya arızalandığı halde çalışır hale getirmeyen üretici veya ithalatçı kuruluşlar, düzenlemedikleri veya çalışır hale getirmedikleri cihazların rayiç veya emsal bedelini ilgili mükellefe ödemek zorundadırlar.

5. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Maliye ve Gümrük Bakanlığınca belirlenir.

Diğer hükümler

1. Üretici veya ithalatçı kişi veya kuruluşlar tarafından kurulan servislerde bakım ve onarım işlerini yapacak teknik görevlilerin Maliye ve Gümrük Bakanlığı tarafından sicilleri tutulur, kendilerine tanıtıcı bir yetki belgesi ve özel mühür verilir. Kaydedici cihazların bakım ve onarımı sadece kendilerine yetki belgesi verilen kimseler tarafından yapılabilir. Verilen yetkiyi kötüye kullananların yetki belgeleri iptal edilir. Ayrıca bunlar adına Vergi Usul Kanununun 353 üncü maddesinin 8 numaralı bendinde yazılı cezanın iki katı tutarında özel usulsüzlük cezası kesilir.

2. Bakım ve onarım işlerini yapacak teknik görevliler Maliye ve Gümrük Bakanlığının yoklama ve incelemeye yetkili elemanları tarafından istenilen her türlü yardım ve kolaylığı göstermek mecburiyetindedirler.

3. Kullanılan ödeme kaydedici cihazlar, ilgilinin Gelir veya Kurumlar Vergisi mükellefiyeti sona ermedikçe haczedilemez.

4. Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde Vergi Usul Kanunu ve Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.

5. Üretici veya ithalatçı kuruluşların piyasadan çekilmeleri veya verilen onayın iptal edilmesi gibi faallerde, daha önce satılan cihazların kullanımının devamının sağlanması için gerekli olan servis hizmetlerinin verilmesi, yedek parça alımı veya yeni bir cihaz temini yoluyla mükelleflerin mağduriyetlerinin önlenmesi amacıyla “ödeme kaydedici cihaz özel hesabı” açılmıştır.

Bu hesap Maliye ve Gümrük Bakanlığınca uygun görülmesi halinde ödeme kaydedici cihazlara ilişkin uygulamanın geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve teknolojinin izlenmesi amacı ile yapılacak araştırma ve çalışmalarda da kullanılabilir.

a) Ödeme kaydedici cihaz özel hesabının kaynağı, Maliye ve Gümrük Bakanlığından onay alan kuruluşlarca;

- Maliye ve Gümrük Bakanlığınca cihaz modelinin onayı sırasında, her bir onay için 5.000.000 lira tutarında yapılacak ödemeler (Bu tutarı 10 katına kadar artırmaya Bakanlar Kurulu, yetkilidir.),

- Taahhütlerin yerine getirilmemesi halinde ödenecek tazminatlar,

- Üretilen veya ithal edilen cihazların toptan satış bedelinin % 0,5'i (yüzde yarım) oranında yapılacak ödemeler,

Ve diğer gelirlerden oluşur.

b) Ödeme kaydedici cihaz özel hesabına ait meblağ, cihaz modelinin onayından önce, taahhütnamede belirtilen süreler içerisinde ve üretilen veya ithal edilen cihazların Maliye ve Gümrük Bakanığının özel mühürü ile mühürlendiği ayı takip eden aybaşından itibaren üç ay içerisinde ödenir.

c) Ödemeler Türkiye Cumhuriyet Ziraat Bankası Merkez Şubesinde, Maliye ve Gümrük Bakanlığı adına açılacak özel hesaba yatırılır.

d) Ödeme kaydedici cihaz özel hesabında biriken meblağın kullanılma usul ve esasları Maliye ve Gümrük Bakanlığınca belirlenir.

e) Ödeme kaydedici cihaz özel hesabı ile ilgili olarak yapılacak her türlü harcama ve işlemler 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu, 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanunu ve 832 sayılı Sayıştay Kanununa tabi değildir.

Yetki

Maliye ve Gümrük Bakanlığı;

a) Ödeme kaydedici cihazların kullanılmalarıyla ilgili olarak, bu Kanunla belli edilen hususlar dışında uyulması gereken usul ve esasları belirlemeye ve bunlarda değişiklik yapmaya,

b) Talih oyunları işletmelerinde kullanılanlar da dahil olmak üzere para, marka ve jeton gibi araçlarla oynanan her türlü oyun makinaları ile akaryakıt sayaçları, parkmetre, otomatik satış makinaları ve benzeri cihazlarda hafıza tertibatı bulunma mecburiyeti getirmeye, bu tertibatın teknik ve fonksiyonel özellikleri ile uygulama usul ve esaslarını belirlemeye,

Yetkilidir.

Maliye ve Gümrük Bakanlığı; bu Kanunun yayımı tarihine kadar 3100 sayılı Kanun uyarınca 1991 yılı içinde ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti başladığı halde, bu mecburiyeti yerine getiremeyen mükellefler ile daha sonraki tarihlerde mecburiyetleri başlayacak olanlar için, bu mecburiyetlerinin başlama tarihini bir önceki yıl satış tutarları veya gayri safi iş hasılatına göre 1992 yılının sonuna kadar uzatmaya ve bu süre içine kademeli olarak yaymaya yetkilidir.

İsteğe bağlı olarak ödeme kaydedici cihaz alan mükelleflerin bu cihazları kullanma mecburiyetleri cihazları aldıkları tarihten itibaren 30 gün içinde başlar.

Yürürlük

Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.