3212 Silahlı Kuvvetler İhtiyaç Fazlası Mal ve Hizmetlerinin Satış, Hibe, Devir ve Elden Çıkarılması; Diğer Devletler Adına Yurt Dışı ve Yurt İçi Adımların Yapılması ve Eğitim Görecek Yabancı Personel Hakkında Kanun

Amaç

Bu Kanunun amacı; Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından üretilen veya çeşitli yollarla temin edilen veya ihtiyaç fazlası bulunan her cins ve sınıf ikmal maddeleri ile bunlardan HEK durumunda olan veya hurdaya ayrılan mal ve hizmetlerin satışı, kiralanması, tahsisi, lisans verilmesi veya teknoloji transferi yolu ile değerlendirilmesi ve eğitim görecek yabancı askerî personele dair esas ve usulleri belirlemektir.

Kapsam

Bu Kanun, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından üretilen, yurt içinden veya yurt dışından çeşitli yollarla elde edilen her cins ve sınıf ikmal maddeleri ile HEK ve hurdaya ayrılan veya ihtiyaç fazlası bulunan veya çeşitli sebeplerle kadro dışı bırakılan mal veya hizmetlerin;

a) Türkiye’deki kamu veya özel kurum ve kuruluşlarına kiralanması, bedelli veya bedelsiz tahsisi, bedelsiz olarak devredilmesi, satılması, lisans verilmesi, teknoloji transferi veya bunların ürettikleri veya sahip oldukları mal veya hizmet ile mübadelesini;

b) Türkiye Cumhuriyetinin dış siyasi tutum ve menfaatlerine aykırı olmadığının Dışişleri Bakanlığının mütalaasıyla belirlenmesi şartıyla dost veya müttefik devletlerde bulunan kamu kurum ve kuruluşlarına; (1) ve (2) numaralı alt bentlerde öngörülen hususlar hariç olmak üzere, bu devletlerde bulunan özel kurum ve kuruluşlara;

1) Bağışlanmasını,

2) Usulüne uygun olarak belirlenen değerinden az bedel karşılığında yardım olarak verilmesini,

3) Satılmasını, kiralanmasını, bunların ürettikleri veya sahip oldukları mal veya hizmet ile mübadelesini, lisans verilmesini ve teknoloji transferini,

4) Satılan silah ve malzemenin diğer devlet, kurum ve kuruluşlara satışı konusunda alıcı devlete, kurum ve kuruluşlara yetki verilmesini,

c) Yurt içi kurum ve kuruluşlar ile diğer devletlere satılan silah ve malzemenin bakım, onarım, yenileştirme, teknik hizmet ve eğitiminin sağlanmasını;

d) Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaçları kapsamında yürütülen savunma ve güvenlik ile ilgili proje veya ön çalışmalarda bedelli veya bedelsiz tahsisini;

e) Her türlü masrafların ilgili devletler tarafından karşılanması şartı ile bu devletler adına yurt içi ve yurt dışı alımların yapılmasını;

f) Silahlı Kuvvetler tarafından üretilen malzeme için siparişlerin kabulünü;

g) Dost veya müttefik devletlerin personeline sağlanacak askerî ve teknik eğitim karşılığı alınacak döviz, mal veya hizmetleri;

h) Yurt içindeki gerçek kişilere, kullanım yeri bulunmayan veya ihtiyaç fazlası durumundaki askerî nitelikli olmayan taşınır malların; satış, hibe, mal veya hizmet ile mübadele işlemlerini;

kapsar.

Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazların satışı, kiralanması, mübadelesi, bedelsiz tahsisi ve hibe edilmesi bu Kanun kapsamı dışındadır. Ancak, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yürütülen savunma ve güvenlik ile ilgili proje veya ön çalışmalarda, taşınmazlar kamu veya özel kurum ve kuruluşlara Millî Savunma Bakanlığınca bedelli veya bedelsiz tahsis edilebilir.*

Tarifler

Bu Kanunda geçen tabirlerden

1. İkmal maddesi:

Bir Komutanlığın donanımı, bakım, onarım, idame ve eğitim faaliyetleri için zaruri olan her cins araç, gereç, makine, teçhizat, hammadde, silâh, mühimmat, ana malzeme, kimyevi malzeme, yedek parça, giyecek, yiyecek, yakacak, akaryakıt, ilaç donatım ve eğitim malzemelerini;

2. HEK (Onarımı Yapılamayan Ordu Malı):

Hizmette vasfını kaybeden, arızalı hale geldiklerinde, onarılmaları iktisaden mahzurlu olan malları;

3. Hurda:

A) İmal sırasında tahsisi yapılamayacak şekilde bozulan ve başka maksatla kullanma imkânı olmayan iktisadi kıymetleri,

B) İmal sırasında elde edilen kırpıntı, döküntü gibi esas gayesinde kullanılması imkânı kalmayan malzeme artık ve parçaları,

C) İkmal maddesi kapsamında bulunan her cins malzeme, parça, makine tezgah, aparat, tesisat, muharrik ve müteharrik araç ve gereçler ile silâh ve silâh parçaları, teçhizat, mühimmat ve mühimmat aksamından;

(a) Tedarik maksadına uygun şekilde kullanılması imkânı kalmayanları,

(b) Giderilmesi mümkün veya iktisadi olmayan arızalar dolayısıyla kullanma kabiliyetleri kalmayanları,

(c) Normal çalışma müddetini doldurması sebebiyle kullanılması imkânı kalmayan veya kullanılması ekonomik bulunmayan veya kullanılmasında tehlike olanları,

(d) Teknik ve teknolojinin gelişmesi karşısında tip, kapasite ve mahiyetleri itibariyle kullanılışından ekonomik fayda temin edilmesi mümkün olmayanları,

(e) Muhafaza müddetlerinin sona ermesi ve miadını doldurması veya muhafaza şartlarının aksaması sebebiyle kullanma imkânı kalmayan veya kullanılışından iktisadi fayda elde edilmesi mümkün olmayanları,

(f) Kullanılması men olup da imhası cihetine gidilecek olanları,

4. Maden hurdası:

Bunlardan bir veya birden ziyade maden veya madeni halitalardan mamul olanları veya yapılışları itibariyle madeni aksamı galip bulunanları;

5. Hizmet:

Taraflar (kamu veya özel nitelikteki kuruluş ve şahıslar ile dost veya müttefik devletler, bu devletlerde bulunan kamu veya özel nitelikteki kurum veya kuruluşlar) arasındaki anlaşmaya göre bir işin yapılması için; verilecek eğitim, teknik bilgi, destek, geliştirme, bakım, onarım, kurtarma, imha, liman ve müşavirlik desteği ile mülkiyeti elde olmak kaydıyla tahsis edilebilecek kara, deniz ve hava araç, gereç, silahları, bina ve araziyi;

Ancak, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yürütülen savunma ve güvenlik ile ilgili proje veya ön çalışmaları kapsamında bulunan tahsisler dışında, dost veya müttefik devletlerde bulunan özel nitelikteki kuruluşlar hakkında birinci fıkranın (5) numaralı bendindeki tahsis hükmü uygulanmaz.

Kaynağın bütçeye kaydı

İkmal sistemleri ve hizmetlerin 2 nci maddede belirtilen usuller ile yapılan satışlarından, yurt içinden elde edilecek Türk Lirası kaynak, Bütçenin (B) işaretli cetveline gelir, diğer yandan Milli Savunma Bakanlığı bütçesinin sonunda açılacak özel tertibe ödenek kaydolunur. Yılı içinde harcanmayan miktarlar ertesi yıla devredilir.*

İkmal sistemleri ve hizmetlerin 2 nci maddede belirtilen usuller ile dost ve müttefik devletlere yapılan satışlarından elde edilecek yabancı paralar, T. C. Merkez Bankasında Millî Savunma Bakanlığı adına açılacak özel döviz hesabına ABD Doları olarak kaydedilir.*

Özel döviz hesabına kaydedilen bu dövizler, Genelkurmay Başkanlığının görüşü alınarak Milli Savunma Bakanlığının vereceği talimata uygun şekilde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca Türk Lirası nakti aranmaksızın bekletilmeden transfer edilir.*

Transfer edilen miktardan kesin harcamaya dönüşen kısmı gider belgelerine dayanılarak transfer tarihindeki döviz alış kuru üzerinden ilgili bütçeye gelir, ödenek ve gider kaydolunur. Bu amaçla, Maliye ve Gümrük Bakanlığı ilgili bütçelerde tertip açmaya yetkilidir.

Sağlanan bu kaynaklardan; Genelkurmay Başkanlığınca tespit edilen ve Millî Savunma Bakanlığınca onaylanan ilke, öncelik ve ana programlara göre:

1. Milli Savunma Bakanlığı Bütçesine konan ödeneklerle Bakanlık adına T. C. Merkez Bankasında açılacak özel döviz hesabına yatırılan ABD Doları, Savunma sanayiinin geliştirilmesi, araştırma ve geliştirme hizmetleri ve Silahlı Kuvvetlerin ihtiyacı bulunan silah ve malzemenin tedariki için, Milli Savunma Bakanının vereceği yetkiye dayanılarak Kuvvet Komutanlıklarınca,

2. Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı bütçelerine konan ödeneklerle bu Komutanlıklar adına T. C. Merkez Bankasında açılacak özel döviz hesabına yatırılan ABD Doları, İçişleri Bakanının vereceği yetkiye dayanılarak Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca,*

Kullanılır.

Gelecek yıllara sâri taahhütlere girişme yetkisi

Bu Kanun uyarınca elde edilen kaynaklara dayanılarak, gelecek yıllara sâri taahhütlere girişmeye Milli Savunma Bakanlığı yetkilidir.*

Harcamalara katılma

Dost veya müttefik devletlerin silahlı kuvvetleri personeline, Türkiye’de veya o ülkede yaptırılacak askerî eğitimin gerektirdiği malzemenin değeri, sevki ve teslimi ile ilgili harcamalara ve eğitim personelinin yolluk, aylık ve diğer özlük haklarının ödenmesi ile ilgili bütün masraflara, tarafların hangi nispette ve ne şekilde katılacakları bu Kanunun 7 nci maddesinin üçüncü fıkrasında belirlenen usulle yürürlüğe konulacak andlaşmalarla tespit edilir.

Uygulamaya dair esaslar

Bu Kanun hükümlerinin uygulanmasına dair her türlü faaliyet ve muamelelerin yapılmasına ilişkin usul ve esaslar, Cumhurbaşkanı kararı ile tespit edilir.

Bu Kanuna göre yapılması gereken her türlü faaliyet ve muameleler 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine tabi değildir.

Bu Kanun kapsamında, dost veya müttefik devletlere ve bu devletlerde bulunan kamu veya özel nitelikteki kurum ve kuruluşlara mal veya hizmetin hibesi, mübadelesi veya yardım olarak verilmesi işlemleri ile ilgili andlaşmaları imzalamaya, Cumhurbaşkanı kararıyla belirlenecek kişi ve kuruluşlar yetkilidir. Bu andlaşmalarda değişiklik yapmaya Milli Savunma Bakanı yetkilidir. Söz konusu andlaşmalar, andlaşmada aksine bir hüküm bulunmamak kaydıyla, imza tarihi itibarıyla Cumhurbaşkanı kararıyla yürürlüğe girer.

Parasal limiti ve cinsi her yıl Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen mal veya hizmetlerin, anlaşma akdedilmeksizin dost veya müttefik devletlere ve bu devletlerde bulunan kamu veya özel nitelikteki kurum ve kuruluşlara hibesi, mübadelesi veya yardım olarak verilmesine Milli Savunma Bakanı yetkilidir.

Muafiyetler

Bu Kanun hükümlerine göre sağlanacak ihtiyaçlar ve bunlarla ilgili muameleler katma değer vergisi ve damga vergisi hariç, her türlü vergi, resim, harç ve resmî kuruluşlara ait ardiye ücretinden muaftır.

Yürürlükten kaldırılan hükümler

8 Mayıs 1969 tarih ve 1176 sayılı Kanun ve diğer Kanunların bu Kanuna aykırı hükümleri yürürlükten kaldırmıştır.

Yürürlük

Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.