2925 Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

Amaç

Bu Kanunun amacı, tarım işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanların bu Kanunda yazılı şartlarla sosyal güvenliğinin sağlanmasıdır.

Kapsam

Sosyal güvenlik kanunları kapsamı dışında olanlarla, bu kanunlara göre malullük, emeklilik (yaşlılık) aylığı, sürekli tam işgöremezlik geliri almayanlardan; süreksiz olarak tarım işlerinde hizmet akdiyle çalışanlar istekte bulunmaları kaydıyla bu Kanuna göre sigortalı sayılırlar.

Tanımlar

Bu Kanunda geçen;

a) Sigortalı: Bu Kanuna göre sigortalı sayılan kimseleri,

b) İşveren: Sigortalıları çalıştıran gerçek veya tüzelkişileri,

c) İşveren vekili: İşveren adına ve hesabına işin yönetimi görevini yapan kimseleri,

d) işyeri: Sigortalıların işlerini yaptıkları yerleri,

e) Süreksiz iş: Nitelikleri bakımından en çok 30 işgünü süren işleri,

f) Gelir: Sigortalıya ve hak sahiplerine, işkazaları ile meslek hastalıkları sigortasından yapılan tahsise bağlı ödemeyi,

g) Aylık: Sigortalıya veya hak sahiplerine malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasından yapılan tahsise bağlı ödemeyi,

h) Hak sahibi: Sigortalının veya bu Kanuna göre aylık veya gelir almakta olanların ölümü halinde, gelir veya aylık bağlanmasına hak kazanan eş ve çocuklarını,

ı) Kurum: Sosyal Sigortalar Kurumunu,

j) Sosyal güvenlik kuruluşları: T. C. Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesinde belirtilen sandıkları,

k) Katsayı: Her yıl bütçe kanunu ile tespit edilen ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi Devlet memurlarının aylıklarına uygulanan katsayıyı,

l) İş kazası: Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada ve işi ile ilgili olarak meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedence veya ruhça arızaya uğratan olayı,

m) Meslek hastalığı: Sigortalının çalıştırıldığı işin niteliğine göre tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, sakatlık veya ruhi arıza hallerini,

İfade eder.

Sigortalı sayılmayanlar

Bu Kanunun uygulanmasında;

a) 18 yaşını doldurmamış olanlar,

b) Sosyal güvenlik kuruluşlarına prim veya kesenek ödemekte olanlar,

c) Dul, yetim aylığı veya Sosyal Sigortalar Kurumundan geçici veya sürekli kısmi işgöremezlik geliri alanlar hariç, sosyal güvenlik kuruluşlarından emeklilik (yaşlılık) veya malullük aylığı ile sürekli tam işgöremezlik geliri almakta olanlar, aylık veya gelir bağlanması için talepte bulunmuş olanlar,

d) 1/7/1976 tarih ve 2022 sayılı Kanuna göre aylık bağlananlar,

Sigortalı sayılmazlar.

Sigortalılığın başlangıcı

Bu Kanun kapsamına girenler, yazılı istekte bulundukları tarihi izleyen aybaşından itibaren sigortalı sayılırlar.

Sigortalılığın sona ermesi ve kesintiye uğraması

Sigortalı olanlardan;

a) Primlerini gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte ait olduğu yılı takip eden yılın Şubat ayı sonuna kadar ödemeyenlerin o yılın 1 Ocak gününden itibaren,

b) Sigortalılıklarına devam etmek istemediklerini Kuruma yazılı olarak bildirenlerin, bu bildiriminin Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarihi izleyen yılbaşından itibaren,

c) Sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olarak çalışmaya başlamaları nedeniyle prim veya kesenek kesilmeye başladığı tarihten itibaren,

Sigortalılıkları sona erer.

(c) bendi uyarınca sigortalılıkları sona erip de sosyal güvenlik kuruluşları ile ilgilerinin kesilmesi nedeniyle prim veya kesenek ödenmesine son verilenlerin sigortalılıkları, prim veya kesenek ödenmesine son verildiği tarihi izleyen aybaşından itibaren kendiliğinden başlar.

İKİNCİ KISIM

Sigorta Yardımları

BİRİNCİ BÖLÜM

İş Kazaları ile Meslek Hastalıkları Sigortası

Sağlanan yardımlar

İş kazaları ile meslek hastalıkları halinde sağlanan yardımlar şunlardır:

a) Sağlık yardımı yapılması,

b) Sürekli işgöremezlik hallerinde gelir verilmesi,

c) Protez araç ve gereçlerinin sağlanması, takılması, onarılması ve yenilenmesi,

d) Cenaze masrafı karşılığı verilmesi,

e) Sigortalının ölümünde hak sahiplerine gelir bağlanması.

Bu yardımlardan yararlanılabilmesi için işkazasının olduğu tarihten en az üç ay önce sigortalının tescil edilmiş olması ve sigortalılığın sona ermemiş bulunması şarttır.

Sürekli işgöremezlik gelirine hak kazanma

İş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 10 azalmış bulunduğu Kurumca tespit edilen sigortalı, sürekli işgöremezlik gelirine hak kazanır.

Sürekli işgöremezlik geliri almakta olan veya bu geliri sermayeye çevrilerek ödenmiş bulunan sigortalının yeniden tedavi ettirilmesi halinde meslekte kazanma gücünü ne oranda yitirdiği Kuruma ait veya Kurumun sevk edeceği sağlık tesisleri sağlık kurullarından alınacak raporlara göre yeniden tespit olunur.

Sürekli işgöremezlik gelirinin hesaplanması

İş kazası veya meslek hastalığı sonucu bağlanacak sürekli işgöremezlik geliri, sigortalının mesleğinde kazanma gücünün tamamını veya bir kısmını yitirmiş bulunmasına göre hesaplanır.

Sürekli tam işgöremezlikte sigortalıya, gösterge tablosundaki en düşük göstergenin katsayı ile çarpımının % 60'ına eşit aylık gelir bağlanır.

Sürekli kısmi işgöremezlikte sigortalıya bağlanacak gelir, tam işgöremezlik geliri gibi hesaplanarak, bunun işgöremezlik derecesi oranındaki tutan kendisine verilir.

İş kazasını bildirme ve hekim tavsiyelerine uymazlık

İş kazası engeç kazadan sonraki iki gün içinde işverene veya Kuruma bildirilir.

İş kazası veya meslek hastalığı dolayısıyla hekimin bildirdiği tedbir ve tavsiyelere uymaması yüzünden malul kalmasına veya malullük derecesinin artmasına sebep olan sigortalının sürekli işgöremezlik gelirinin kendisine yüklenebilecek kusurun raporda belirtilen oranındaki kısmı, Kurum tarafından düşürülebilir. Şu kadar ki, bu düşürme % 50'yi geçemez.

Kurumun yazılı bildirisine rağmen teklif edilen tedaviyi kabul etmeyen sigortalıya, tedavi için Kuruma başvuracağı tarihe kadar sağlık yardımı yapılmayacağı gibi sürekli işgöremezlik geliri de verilmez.

Eş ve çocuklara gelir bağlanması

İş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölen sigortalının tahsis yapılmasına hak kazanan kimselerine aşağıdaki hükümlerde belirtilen oran ve şartlarda gelir bağlanır.

Ölen sigortalının 9 uncu madde gereğince hesaplanacak gelirinin;

a) Dul karısına % 50'si; gelir alan çocuğu bulunmaması halinde ise % 75’i,

b) Sigortalı kadının ölüm tarihinde çalışamayacak durumda malul veya 55 yaşını doldurmuş olup da geçiminin sigortalı tarafından sağlandığı belgelenen kocasına % 50’si, gelir alan çocuğu bulunmaması halinde ise % 75’i,

c) 15 yaşını veya ortaöğrenim yapması halinde 20, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmamış veya yaşları ne olursa olsun çalışamayacak durumda malul bulunan erkek çocukları ile herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi bir işte çalışmayan veya buralardan aylık veya gelir almayan, yaşları ne olursa olsun evli olmayan kız çocuklarının her birine % 25’i,

d) (c) bendinde belirtilen ve sigortalının ölümü ile anasız ve babasız kalan veya sonradan bu duruma düşenlerle ana ve babalan arasında evlilik bağlantısı bulunmayan veya sigortalı babanın ölümü tarihinde evlilik bağlantısı bulunmakla beraber anaları sonradan evlenenlerin her birine % 50'si,

Oranında aylık gelir bağlanır.

Sigortalının ölümü tarihinde 18 veya 20 yaşını doldurmuş olup, gelire hak kazanmamış durumda olan erkek çocuklar, sonradan öğrenim yaparlarsa (c) bendindeki haklardan yararlanırlar.

Sürekli işgöremezlik geliri, sermaye olarak ödenmiş bulunan sigortalının ölümü halinde hak sahiplerine, sigortalıya verilen sermaye nazara alınmaksızın bu Kanun hükümlerine göre gelir bağlanır.

Sigortalı tarafından evlat edinilmiş, tanınmış veya nesebi düzeltilmiş veya babalığı hükme bağlanmış çocuklar ile sigortalının ölümünden sonra doğan, çocuklar bağlanacak gelirden yukarıda belirtilen esaslara göre yararlanırlar.

Hak sahibi eş ve çocuklara bağlanacak aylık gelirlerin toplamı, sigortalının bu Kanuna göre tespit edilen göstergesinin katsayı ile çarpımının % 60'ını geçemez. Bu sınırın aşılmaması için, gerekirse hak sahiplerinin tahsis miktarından orantılı olarak indirimler yapılır.

İş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün % 60 veya daha fazlasını kaybederek sürekli işgöremezlik geliri almakta iken ölenlerin de, ölümün maluliyete esas olan iş kazası veya meslek hastalığına bağlı olup olmadığına bakılmaksızın hak sahiplerine gelir bağlanır.

Bağlanan gelirin kesilmesi

Sigortalının dul eşi evlenirse geliri kesilir. Gelirin kesilmesine yol açan evlenme son bulunca gelir yeniden bağlanır. Sonraki eşinden de gelir almaya hak kazanan dul eşe bu gelirlerden fazla olanı ödenir.

Sigortalının kız çocuklarına bağlanan gelirler herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi işlerde çalışmaya başladıkları veya evlendikleri tarihi takip eden dönem başından itibaren kesilir. Gelirin kesilmesine yol açan sebebin son bulması halinde, bu tarihi takibeden aybaşından itibaren herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi bir işte çalışmamak veya buralardan aylık veya gelir almamak kaydıyla yeniden gelir bağlanır. Ancak evliliğin son bulması ile kocasından da gelir almaya hak kazanan kimseye bu aylıklardan fazla olanı ödenir.

Sigortalının erkek çocuklarına bağlanan gelirler; çocuğun 18 yaşını, ortaöğrenim yapması halinde 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurduğu tarihe kadar devam eder. Belirtilen yaşları doldurdukları tarihlerde çalışamayacak durumda malul olan çocukların aylıkları, bu yaşları dolduktan sonra da kesilmez.

İKİNCİ BÖLÜM

Hastalık Sigortası

Sağlanan yardımlar

Sigortalıya, iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası kapsamı dışında kalan hastalıklarda, aşağıda belirtilen yardımlar sağlanır:

a) Sağlık yardımı yapılması,

b) Ağız protezleri dışındaki protez araç ve gereçlerinin sağlanması, takılması, onarılması ve yenilenmesi,

Sağlık yardımlarının kapsamı ve yararlanma şartları

Hastalık halinde sigortalıya yapılacak sağlık yardımları sigortalının;

a) Hekime muayene ettirilmesi, hekimin göstereceği lüzum üzerine teşhis için gereken klinik ve laboratuvar muayenelerinin yaptırılması ve tedavisinin sağlanması,

b) Teşhis ve tedavi için gerekirse sağlık müessesesine yatırılması,

c) Tedavisi süresince gerekil ilaç ve iyileştirme vasıtalarının sağlanması,

Hallerini kapsar.

Ancak ayakta yapılan tedavilerde verilen ilaç bedellerinin % 20’sini sigortalı öder.

Bu madde gereğince yapılacak sağlık yardımları, sigortalının sağlığını koruma, çalışma gücünü yeniden kazandırma ve kendi ihtiyaçlarını görme kabiliyetini artırma amacını güder.

Sigortalının bu maddede belirtilen sağlık yardımlarından yararlanabilmesi için hastalığın anlaşıldığı tarihten önceki bir yıl içinde bu Kanuna göre 120 gün prim ödemiş olması şarttır.

Sağlık yardımlarının süresi

Sağlık yardımları sigortalının iyileşmesine kadar devam eder. Ancak bu yardımlar sigortalının Kurumca tedavi altına alındığı tarihten başlıyarak 18 ayı geçemez.

Kurum, sigortalının iyileşmesine yarayacak veya işgöremezliğini az çok gidermesi için gerekli görülecek protez araç ve gereçlerini, yukarıda yazılı sağlık yardımları süresi ile bağlı olmaksızın sağlamak, onarmak ve tespit edilen süre ve şartlarla yenilemekle yükümlüdür.

Eş ve çocuklara sağlık yardımı yapılması

Sigortalının eşi ve geçindirmekle yükümlü olduğu çocukları, hastalıkları halinde sağlık yardımlarından 14 üncü maddede belirtilen esas ve şartlarla, 15 inci maddede yazılı süreyi aşmamak üzere yararlanırlar.

Gelir ve aylık almakta olanlar ile aile bireylerine sağlık yardımı yapılması

Hastalık sigortası hükümlerinin uygulanmasında;

a) Bu Kanuna göre sürekli işgöremezlik geliri, malullük veya yaşlılık aylığı almakta olanlar, 15 üncü maddede belirtilen yardımlardan,

b) (a) bendinde sözü edilen kimselerin eşi ve geçindirmekle yükümlü oldukları çocukları ile gelir veya aylık almakta olan eş ve çocuklar, 14 üncü maddede belirtilen yardımlardan,

Yararlanırlar.

Şu kadar ki; sağlık yardımları her hastalık olayı için 15 inci maddede yazılı süre ile sınırlıdır.

Yukarıda belirtilen kimselerin ayakta yapılan tedavilerinde verilen ilaç bedellerinin % 10'u kendilerince ödenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Malullük Sigortası

Malullük aylığının hesaplanması

Malullük aylığı aşağıdaki esaslara göre hesaplanır:

a) Malullük aylığı bağlanmasına hak kazanan sigortalıya, bu Kanuna göre tespit edilen göstergesinin katsayı ile çarpımının % 60'ı oranında malullük aylığı bağlanır. Sigortalı, başka birinin sürekli bakımına muhtaç durumda ise, bu oran % 80’e çıkarılır.

b) Malullük aylığının hesabına esas alınacak gösterge, sigortalının işten ayrıldığı tarihten önceki prim ödenmiş son ö takvim yılının prim hesabına esas tutulan kazanç tutarlarına göre bulunacak ortalama yıllık kazanç esas alınarak tespit edilir.

5 takvim yılından daha az takvim yılında prim ödemiş olan sigortalı için ortalama yıllık kazanç, prim ödediği takvim yılları esas alınmak suretiyle hesaplanır.

Malullük aylığının kesilmesi ve yeniden bağlanması

Malullük aylığı almakta iken sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi bir işte sigortalı olarak çalışmaya başlayanların malullük aylıkları, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren kesilir.

Yukarıdaki fıkraya göre malullük aylıkları kesilenlerden işten ayrılarak malullük aylığı verilmesi için yazılı istekte bulunan sigortalıya, kontrol muayenesine tabi tutulmak ve malullüğünün devam ettiği anlaşılmak şartıyla, eski malullük aylığı, yazılı istekte bulunduğu tarihten sonraki aybaşından itibaren ödenmeye başlanır. Şu kadar ki, bu gibi sigortalılar için yazılı istek tarihlerine göre yeniden malullük aylığı hesaplanır ve bu aylık önce bağlanan malullük aylığından fazla ise, hesaplanan yeni aylık üzerinden ödeme yapılır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Yaşlılık Sigortası

Yaşlılık aylığından yararlanma şartları

Yaşlılık aylığından yararlanabilmek için sigortalının;

a) Kadın ise 58 yaşını, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması,

b) 15 yıldan beri sigortalı olması,

c) En az 3600 gün prim ödemiş olması,

d) Kurumdan yazılı istekte bulunması,

Şarttır.

Yaşlılık aylığının hesaplanması

Yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanan sigortalıya, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 29 uncu maddesinde belirtilen esaslara göre aylık bağlanır.

Aylığın başlangıcı

Yaşlılık aylığının ödenmesine, sigortalının aylık bağlanması için Kurumdan yazılı istekte bulunduğu tarihi takip eden aybaşından başlanır.

Aylığın kesilmesi ve yeniden bağlanması

Yaşlılık aylığı almakta iken sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi bir işte sigortalı olarak çalışmaya başlayanların yaşlılık aylıkları çalışmaya başladıkları tarihte kesilir.

Yukarıdaki fıkraya göre yaşlılık aylığı kesilen sigortalılardan işten ayrılarak yaşlılık aylığı verilmesi için yazılı istekte bulunan sigortalıya, eski aylığın kesildiği tarihten sonra aylıklara yapılan artışlar uygulanarak bulunan aylık tutarına, yazılı istek tarihindeki emeklilik öncesi ve sonrası prim ödeme gün sayısı toplamı üzerinden, 21 inci maddeye göre hesaplanan aylığın emeklilik sonrası prim ödeme gün sayısına orantılı bölümü eklenmek suretiyle istek tarihini takip eden ödeme dönemi başından itibaren ödenir.

Şu kadar ki, bu gibi sigortalılar için yazılı istek tarihlerine göre yeniden yaşlılık aylığı hesaplanır ve bu aylık önceden bağlanan yaşlılık aylığından çoksa, hesaplanan yeni aylık üzerinden ödeme yapılır.

Toptan ödeme

Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olmakla beraber malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamayan sigortalıya ödediği primlerin üçte ikisi yazık isteği üzerine toptan ödeme şeklinde verilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Ölüm Sigortası

Sağlanan yardımlar

Ölüm sigortasından sağlanan yardımlar şunlardır:

a) Ölen sigortalının eş ve çocuklarına aylık bağlanması,

b) Ölen sigortalının eş ve çocuklarına toptan ödeme yapılması.

Ölüm sigortasından aylık bağlama şartları

a) 5 yıldan beri sigortalı bulunup, sigortalılık süresinde en az 900 gün prim ödemiş olan,

b) Malullük veya yaşlılık aylığı almakta iken veya yazılı olarak istekte bulunup malullük veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazandıktan sonra ölen,

c) Bağlanmış bulunan malullük veya yaşlılık aylıkları kesilmiş olan sigortalılardan ölen,

Sigortalının hak sahiplerine yazılı istekleri üzerine aylık bağlanır.

Ölüm aylığının hesaplanması

Sigortalının ölümü halinde hak sahiplerine bağlanacak aylığın tespit edilmesinde;

a) Sigortalının almakta olduğu malullük veya yaşlılık aylığı,

b) Sigortalının bağlanmasına hak kazanmış olduğu malullük veya yaşlılık aylığı,

c) Malullük aylığı bağlandıktan sonra kontrol muayenesi sebebi ile aylığı kesilen sigortalı için kesilmiş bulunan malullük aylığı,

d) Malullük veya yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi bir işte sigortalı olarak çalışmaya başlaması sebebiyle aylığı kesilen sigortalının ölüm tarihine ve 10 ve 23 üncü maddelere göre tespit edilecek aylığı,

e) Toplam 1800 gün veya en az beş yıldan beri sigortalı bulunup da sigortalılık süresinin her yık için ortalama 180 gün prim ödemiş olan sigortalının 21 inci madde esaslarına göre tespit edilecek aylığı,

Esas tutulur.

Sigortalı, başka birinin sürekli bakımına muhtaç durumda malul Bayılarak aylık bağlanmış veya aylık bağlanmasına hak kazanmış ise (a), (b) ve (c) bentlerinde esas tutulan aylıklarda bu nedenle yapılan artış oranı dikkate alınmaz.

Eş ve çocuklara aylık bağlanması, kesilmesi ve yeniden bağlanması

Ölen sigortalının tahsis yapılmasına hak kazanan kimselerine; 27 nci madde gereğince tespit edilecek aylığı, 11 inci maddede belirtilen oran ve esaslar dikkate alınmak suretiyle aylık bağlanır.

Bağlanan ölüm aylıklarının kesilmesinde veya yeniden bağlanmasında 12 nci maddede belirtilen esaslar uygulanır.

Toptan ödeme

Ölen sigortalının hak sahiplerinden hiçbiri bu Kanuna göre ölüm sigortasından aylık bağlanmasına hak kazanmadığı takdirde ölen sigortalının ödediği primlerin üçte ikisi; 11 nci maddede belirtilen oran ve esaslar dikkate alınmak suretiyle geri verilir.

Prim alınması

Bu Kanunun gerektirdiği her türlü yardım ve ödemeler için sigortalılardan % 12,5'i genel sağlık sigortası primi olmak üzere % 32,5 oranında prim alınır.

Prime esas alınacak kazanç

Bu Kanunun 30 uncu maddesi uyarınca alınacak primlerin hesabında esas tutulacak günlük kazanç, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 78 inci maddesinde belirlenen prime esas kazancın alt sınırıdır.

Prim ödemeye esas alınacak gün sayısı

31 inci madde uyarınca alınacak prim hesabına esas gün sayısı, her ay için 15, bir tam yıl için 180 gündür.

Prim ödenmesi

a) Sigortalı, prim borçlarını en geç ertesi ayın sonuna kadar ödemek zorundadır.

b) Primin en geç ait olduğu yılı takibeden yılın Şubat ayı sonuna kadar ödenmemesi ve bu ödemenin yapıldığının Kuruma tevsik edilmemesi halinde bu süreyi geçen ilk ay için % 10 ve bundan sonra geçecek her ay için % 3 gecikme zammı uygulanır.

Dava ve icra kovuşturması olsa bile primin ödenmemiş kısmı için gecikme zammı tahsil olunur.

Gecikme zammının prim miktarının % 100'üne ulaştığı sürenin sonundan itibaren geçen süre için, Devlet bankalarınca 1 yıl vadeli mevduata uygulanan cari faiz oranlarının en yükseği uygulanır.

c) Muaccel primlerin ödendiği tevsik edilmedikçe, sigortalılara ve hak sahiplerine bu Kanunda belirtilen yardımlar yapılmaz.

Ödenmeyen primler için kurumca düzenlenecek belgeler

Bu Kanuna göre alınacak sigorta primlerinin ödenmesi için sigortalıya yapılacak bildiri üzerine prim borçları ödenmezse, Kurumca düzenlenen ve sigortalının prim borcu miktarını gösteren belgeler, resmi dairelerin usulüne göre verdikleri belgeler hükmünde olup, icra ve iflas dairelerince bunların tabi oldukları hükümlere göre işlem yapılır.

ÜÇÜNCÜ KISIM

Çeşitli Hükümler

Sigortalının geçindirmekle yükümlü olduğu kimseler

Bu Kanunun uygulanmasında, sigortalının geçindirmekle yükümlü olduğu kimseler;

a) Karısı, çalışamayacak durumda malul veya 55 yaşını doldurmuş kocası,

b) 18 yaşını veya ortaöğrenim yapıyorsa 20 yaşını, yükseköğrenim yapıyorsa 25 yaşını doldurmamış çocukları,

c) 18 yaşını doldurmuş olup da çalışamayacak durumda malul çocuklarıdır.

Yönetmelikler

a) Sigortalıların başvurma ve uyma zorunda oldukları usul ve esaslar,

b) Sigortalıların tescili ile ilgili işlemler,

c) Sigortalılığın başlangıcı, devamı ve sona ermesi, primlerin hesaplanması, ödenmesi ve tahsili usulleri,

d) Bu Kanunun diğer hükümlerinin uygulama usul ve esasları,

Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanacak yönetmeliklerle düzenlenir.

Bu maddede belirtilen yönetmelikler bu Kanunun yürürlüğe girmesinden başlıyarak en geç bir yıl içinde çıkarılır ve Resmî Gazetede yayımlanır.

Gösterge tespit tablosu

Bu Kanuna göre gelir ve aylıklar ile primlerin hesaplanmasında 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunundaki katsayı esasına dayalı gösterge sistemi ve gösterge tablosu uygulanır.

Göstergelerin tespitinde 506 sayılı Kanuna 2422 sayılı Kanunla eklenen Ek 2 nci madde uyarınca düzenlenecek gösterge tespit tabloları kullanılır.

Hizmetlerin birleştirilmesi

Bu Kanuna tabi olarak geçen hizmet süreleri ile;

a) 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa ve aynı Kanunun Geçici 20 nci maddesinde belirtilen emekli sandıklarına,

b) 5434 sayılı T. C. Emekli Sandığı Kanununa,

c) 1479 sayılı Bağ - Kur Kanununa,

d) Diğer sosyal güvenlik kanunlarına,

Tabi olarak geçen hizmet süreleri 24.5.1983 tarih ve 2829 sayılı Kanun hükümlerine göre birleştirilir.

Bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde uygulanacak maddeler

Bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde;

a) Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 13, 14, 19, 20, 21, 22, 25, 26, 27, 28, 31, 33, 34, 35, 36, 54, 55, 57, 58, 59, 60, 61, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73,76, 77,78, 88, 89, 94, 95, 96, 97, 100 ve 101 inci, geçici 2 nci ve geçici 5 inci maddeleri ile 41 inci maddesinin (b) bendi,

b) 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa; 1912 sayılı Kanunla eklenen 2422 sayılı Kanunla değişik Ek Madde 2, 2422 sayılı Kanunla eklenen Ek 2, 3 ve 4 üncü maddeler, 2422 sayılı Kanunla eklenen 2795 sayılı Kanunla değişik Ek 1 inci madde, 2564 sayılı Kanunla eklenen 2795 sayılı Kanunla değişik Ek 2 nci madde hükümleri,

Uygulanır.

Kanunun uygulanması

Bu Kanunu, 17.7.1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile değişik 9.7.1945 tarih ve 4792 sayılı Kanunla kurulmuş bulunan Sosyal Sigortalar Kurumu uygular.

Bu Kanun kapsamına girenlerden 1984 yılı içerisinde yazılı istekte bulunanlar, istek tarihini takip eden aybaşından itibaren sigortalı sayılırlar.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte;

A) 13 yıl ve daha fazla sigortalı bulunanlar en az 15 yıllık sigortalılık süresini doldurmuş ve en az 3600 gün prim ödemiş bulunmaları şartı ile yaşlılık aylığından yararlanabilirler.

B) 23.5.2002 tarihinde;

a) (A) bendi kapsamında olanlar hariç sigortalılık süresi 13 yıl (dahil) ve daha fazla olanlar kadın ise 40, erkek ise 44 yaşını doldurmuş olmaları,

b) Sigortalılık süresi 12 yıl 3 ay (dahil) dan fazla, 13 yıldan az olanlar kadın ise 41, erkek ise 45 yaşını doldurmuş olmaları,

c) Sigortalılık süresi 11 yıl 6 (dahil) aydan fazla, 12 yıl 3 aydan az olanlar kadın ise 42, erkek ise 46 yaşını doldurmuş olmaları,

d) Sigortalılık süresi 10 yıl 9 (dahil) aydan fazla, 11 yıl 6 aydan az olanlar kadın ise 43, erkek ise 47 yaşını doldurmuş olmaları,

e) Sigortalılık süresi 10 (dahil) yıldan fazla, 10 yıl 9 aydan az olanlar kadın ise 44, erkek ise 48 yaşını doldurmuş olmaları,

f) Sigortalılık süresi 9 yıl 3 (dahil) aydan fazla, 10 yıldan az olanlar kadın ise 45, erkek ise 49 yaşını doldurmuş olmaları,

g) Sigortalılık süresi 8 yıl 6 (dahil) aydan fazla, 9 yıl 3 aydan az olanlar kadın ise 46, erkek ise 50 yaşını doldurmuş olmaları,

h) Sigortalılık süresi 7 yıl 9 (dahil) aydan fazla, 8 yıl 6 aydan az olanlar kadın ise 47, erkek ise 51 yaşını doldurmuş olmaları,

ı) Sigortalılık süresi 7 (dahil) yıldan fazla, 7 yıl 9 aydan az olanlar kadın ise 48, erkek ise 52 yaşını doldurmuş olmaları,

j) Sigortalılık süresi 6 yıl 3 (dahil) aydan fazla, 7 yıldan az olanlar kadın ise 49, erkek ise 53 yaşını doldurmuş olmaları,

k) Sigortalılık süresi 5 yıl 6 (dahil) aydan fazla, 6 yıl 3 aydan az olanlar kadın ise 50, erkek ise 54 yaşını doldurmuş olmaları,

l) Sigortalılık süresi 4 yıl 9 (dahil) aydan fazla, 5 yıl 6 aydan az olanlar kadın ise 51, erkek ise 55 yaşını doldurmuş olmaları,

m) Sigortalılık süresi 4 (dahil) yıldan fazla, 4 yıl 9 aydan az olanlar kadın ise 52, erkek ise 56 yaşını doldurmuş olmaları,

n) Sigortalılık süresi 3 yıl 3 (dahil) aydan fazla, 4 yıldan az olanlar kadın ise 53, erkek ise 57 yaşını doldurmuş olmaları,

o) Sigortalılık süresi 2 yıl 8 ay 15 (dahil) günden fazla, 3 yıl 3 aydan az olanlar kadın ise 54, erkek ise 58 yaşını doldurmuş olmaları,

Ve en az 15 yıllık sigortalılık süresi ile 3600 gün prim ödeme şartlarını yerine getirmeleri halinde yaşlılık aylığından yararlanabilirler.

Yürürlük

Bu Kanun 1 Ocak 1984 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.