Fasıl: 1
Temel İlkeler, Esaslar ve Tanımlar
Posta ve telgraf tesis ve işletilmesine ilişkin hizmetler T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğünce (PTT), telekomünikasyon hizmetleri ise yetkilendirilen işletmeciler tarafından yürütülür. Posta ve telgraf hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin usul ve esaslar PTT Yönetim Kurulunca belirlenir.
Şirkette kamu payı % 50'nin altına düşünceye kadar ana sözleşmede yapılacak değişikliklerde Ulaştırma Bakanının görüşü alınır.
Şirket, bu Kanun ile 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, Türk Ticaret Kanunu (kuruluş ve tescile ilişkin hükümleri hariç) ve özel hukuk hükümlerine tabi olup, merkezi Ankara'dadır.
Türk Silahlı Kuvvetlerinin sadece askerî amaçlara yönelik olarak kendi imkânları ile kurduğu ve kuracağı her çeşit haberleşme sistemleri bu Kanun kapsamı dışındadır.
2813 sayılı Telsiz Kanunu ile radyo ve televizyona ilişkin Kanun hükümleri saklıdır.
Telekomünikasyon hizmetlerinin yürütülmesi ve telekomünikasyon altyapısı tesisi ve işletilmesi bu Kanuna tabidir.
Türk Telekom, bu Kanun çerçevesinde her türlü telekomünikasyon hizmetlerini yürütmeye ve telekomünikasyon altyapısı işletmeye yetkilidir.
Türk Telekom'un söz konusu yetkiye ilişkin hak ve yükümlülükleri Bakanlık ile imzalanacak görev sözleşmesi ve/veya görev sözleşmeleri ile belirlenir.
Türk Telekom, bu Kanun ve özel hukuk hükümlerine tâbi bir anonim şirkettir.
Türk Silahlı Kuvvetlerinin her çeşit telekomünikasyon ve komuta-kontrol sistem, araç, gereç ve şebekeleri ile bedeli Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından ödenerek işletmeciler tarafından tesis edilen ve edilecek telekomünikasyon ve komuta-kontrol (esisleri ve hizmetleri hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmaz.
Bu Kanunda geçen:
Bakanlık: Ulaştırma Bakanlığını,
Kurum; 5.5.1983 tarihli ve 2813 sayılı Telsiz Kanununun değişik 5 inci maddesi uyarınca kurulan Telekomünikasyon Kurumunu,
Türk Telekom: Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi'ni,
İşletmeci: Türk Telekom da dahil olmak üzere, Bakanlık ile yapılan bir görev sözleşmesi, imtiyaz sözleşmesi ve/veya Bakanlıktan alınan bir telekomünikasyon ruhsatı veya genel izin uyarınca telekomünikasyon hizmetleri yürüten ve/veya telekomünikasyon altyapısı işleten bir sermaye şirketini,
Sermaye şirketi: Bakanlık tarafından aranacak şartlan taşıyan, Türkiye’de kurulmuş veya kurulacak bir sermaye şirketini,
Abone: Telekomünikasyon hizmeti sunan bir işletmeci ile ilgili hizmetten yararlanmaya ilişkin sözleşme yapan gerçek veya tüzel kişiyi,
Ana Telekomünikasyon Şebekesi: Kamu kullanımına açık telefon hizmetlerinin üzerinden yürütüldüğü, belirli noktalar arasında telekomünikasyonu sağlayan transmisyon altyapısı ve anahtarlama ekipman lan da dahil olmak üzere iletim sistemleri şebekesini,
Asgari hizmet: Bakanlık tarafından Kurumun ve işletmecilerin görüşleri alınmak suretiyle konu ve kapsamları belirlenen, coğrafi konumlarından bağımsız olarak Türkiye Cumhuriyeti sınırlan içinde herkes tarafından erişilebilir, belirlenmiş kaliteyi haiz ve herkesin karşılayabileceği şekilde makul bedel karşılığında sunulacak olan ve ankesörlü telefon, acil telekomünikasyon hizmetleri ve telefon rehber hizmetlerini de ihtiva eden asgari evrensel hizmet türlerini,
Genel izin Bir telekomünikasyon hizmetinin yürütülmesi için, Bakanlık tarafından işletmecileri belli genel şartlara ve Bakanlık nezdinde kayıt yaptırılmasına tabi olarak yetkilendiren genel düzenleyici işlemi,
Görev sözleşmesi: Türk Telekom ile Bakanlık arasında, katma değerli hizmetler dahil, her türlü telekomünikasyon hizmetinin yürütülmesi ve telekomünikasyon altyapısının işletilmesi ile ilgili hak, yetki ve yükümlülükleri düzenlemek üzere, şartlar muvacehesinde Bakanlığın takdir edeceği bir süre için akdedilen sözleşmeyi,
GSM görev sözleşmesi: Türk Telekom ile Bakanlık arasında, GSM 1800 mobil telekomünikasyon hizmetlerinin yürütülmesi ve gerekli telekomünikasyon altyapısının işletilmesi ile ilgili hak, yetki ve yükümlülükleri düzenlemek üzere akdedilen bir sözleşmeyi,
İmtiyaz sözleşmesi: İşletmeci tarafından söz konusu imtiyaz sözleşmesinde belirtilen telekomünikasyon hizmetlerinin yürütülmesi ve/veya altyapısının işletilmesi için Bakanlık ve işletmeci arasında yapılan sözleşmeyi,
Katma değerli telekomünikasyon hizmetleri: Aboneler arasında iletilen ses ve veri dahil her türlü mesajın formu, muhtevası, kodu, protokolü veya benzer hususları üzerinde bilgisayar işlemleri ile veya başka surette işlem yapıp, aboneye veya kullanıcıya ilave, farklı veya yeniden yapılandırılmış bir mesaj ileten veya yüklenilmiş, kaydedilmiş mesaj ve veriler ile aboneler arası interaktiviteyi sağlayan telekomünikasyon hizmetlerini,
Kişisel telekomünikasyon tesisi: 2 nci maddenin (a) fıkrasında sayılan telekomünikasyon tesislerini,
Kullanıcı: Aboneliği olup olmamasına bakılmadan telekomünikasyon hizmetlerinden yararlanan gerçek veya tüzel kişiyi,
Mobil telekomünikasyon hizmetleri: Karasal mobil istasyonlar ile uydu ve karasal istasyonlar arasında veya karasal mobil istasyonların kendi aralarında gerçekleştirdikleri telekomünikasyon hizmetlerini,
Roaming: Bir işletmeciye ait hizmetlerin, teknik uyumluluk şartları saklı kalmak üzere, diğer bir işletmecinin müşterilerine ait ekipmanlar üzerinden çalışmasına veya bir diğer sisteme ara bağlantısına imkân sağlayan sistemlerarası dolaşımı,
Şebeke: Bir veya daha fazla nokta arasında telekomünikasyonu sağlamak için bu noktalar arası bağlantıyı teşkil eden anahtarlama ekipmanları ve hatlar da dahil olmak üzere her türlü iletim sistemleri ağını,
Telekomünikasyon: Her türlü işaret, sembol, ses ve görüntünün ve elektrik sinyallerine dönüştürülebilen her türlü verinin kablo, telsiz, optik, elektrik, manyetik, elektro manyetik, elektro kimyasal, elektro mekanik ve diğer iletim sistemleri vasıtasıyla iletilmesi, gönderilmesi ve alınmasını,
Telekomünikasyon altyapısı: Telekomünikasyonun, üzerinden veya aracılığı ile
gerçekleştirilmesini sağlayan anahtarlama ekipmanları, donanım ve yazılımlar, terminaller ve hatlar da dahil olmak üzere her türlü şebeke birimlerini,
Telekomünikasyon altyapısı işletimi: İlgili altyapıya ilişkin gerekli telekomünikasyon tesislerinin kurulması, kurdurulması, kiralanması veya herhangi bir suretle temin edilmesi ile bu tesisin diğer işletmecilerin veya talep eden diğer gerçek ve tüzel kişilerin kullanımına sunulmasını,
Telekomünikasyon hizmeti: Telekomünikasyon tanımına giren faaliyetlerin bir kısmının veya tümünün hizmet olarak sunulmasını,
Telekomünikasyon ruhsatı: İşletmeci tarafından söz konusu telekomünikasyon ruhsatında belirtilen telekomünikasyon hizmetlerinin yürütülmesi ve/veya altyapısının işletilmesi için Bakanlık tarafından verilen ruhsatı,
Ara bağlantı: İki ayrı telekomünikasyon şebekesi arasındaki telekomünikasyon trafiğinin gerçekleştirilmesini teminen iki şebekenin birbirine irtibatlandırılması,
Ara bağlantı yükümlüsü: Ara bağlantıyı sağlayacak şebekenin özel/tüzel kişiliği,
İfade eder.
a) Hiç kimse Bakanlıkla bir görev, imtiyaz sözleşmesi yapılmış veya Bakanlık tarafından bir telekomünikasyon ruhsatı veya gene! izin verilmiş olmadıkça, telekomünikasyon hizmeti yürütemez ve/veya altyapısı kuramaz ve işletemez. Ancak, aşağıdaki faaliyetler bir imtiyaz sözleşmesi, telekomünikasyon ruhsatı ya da genel izne tabi değildir:
1) Bir gerçek veya tüzel kişinin, kendi kullanımındaki taşınmazların dahilinde ve her bir taşınmazın sınırlan dışına taşmayan, münhasır olarak şahsi veya kurumsal ihtiyaçları için kullanılan ve üçüncü şahıslara herhangi bir telekomünikasyon hizmeti verilmesinde kullanılmayan kişisel telekomünikasyon tesisleri.
2) Kamu kurum ve kuruluşlarının münhasıran verdikleri hizmetler ile ilgili olarak özel kanunları uyarınca kurdukları telekomünikasyon tesisleri.
Kurum söz konusu tesislerin bu maddedeki esaslara uygunluğu ve ara bağlantı talep edilmesi halinde uygulanacak usul ve esastan belirlemeye, kullanılan teçhizatın standartlara uygunluğunu denetlemeye ve uygun olmayanların kaldırılmasını sağlamaya yetkilidir.
b) Türk Telekom’un telekomünikasyon hizmetlerini yürütme ve telekomünikasyon altyapısını işletme ile ilgili hak, yetki ve yükümlülüklerini düzenleyen görev sözleşmesi ve/veya görev sözleşmeleri, düşüncesi alınmak üzere Danıştay’a gönderilip, Anayasada belirtilen süre kadar beklendikten sonra akdedilir. Söz konusu sözleşmeler, sürelerinin bitiminde, benzer konudaki imtiyaz sözleşmeleri ile aynı şartlarda yenilenebilir. Türk Telekom’un; ana telekomünikasyon şebekesi üzerinde sahip olduğu mülkiyet hakkı görev sözleşmesi süresinin bitiminden sonra da devam eder. Türk Telekom'un, hangi telekomünikasyon veya GSM mobil telekomünikasyon hizmetlerini, kuracağı ya da iştirak edeceği şirketler eliyle ve hangi şartlarda yürüteceği görev sözleşmelerinde düzenlenir.
c) Türk Telekom; telekomünikasyon şebekeleri üzerinden sunulan ulusal ve uluslararası ses iletimini ihtiva eden telefon hizmetlerini, 31.12.2003 tarihine kadar bu Kanun ve görev sözleşmesi
çerçevesinde tekel olarak yürütür. Kişisel telekomünikasyon tesisleri ile telekomünikasyon hizmetlerine ilişkin imtiyaz sözleşmeleri veya telekomünikasyon ruhsatlan veya genel izinlerinde ilgili işletmeci tarafından kurulması öngörülen telekomünikasyon altyapısı hariç olmak üzere, tüm telekomünikasyon altyapısının kurulması ve işletilmesi de tekel kapsamına dahildir.
Diğer işletmecilerin ve kişisel telekomünikasyon tesislerini kullanan şahısların ana telekomünikasyon şebekesine ara bağlantı talepleri ve telekomünikasyon altyapı tesislerinden yararlanma ihtiyaçları, yukarıda belirtilen tekel süresi boyunca öncelikle Türk Telekom tarafından karşılanır. Türk Telekom’un, bir işletmeci veya bir kişisel telekomünikasyon tesisi sahibinin altyapıdan yararlanma talebini karşılayamaması halinde, ilgili işletmeci veya kişisel telekomünikasyon tesisi sahibi gerekli altyapı tesisini ilgili imtiyaz sözleşmesi ya da telekomünikasyon ruhsatı hükümleri dairesinde kendi imkânları ile kurabilir veya Bakanlık bu altyapının kurulması hususunda imtiyaz veya telekomünikasyon ruhsatı verebilir. Ancak, Türk Telekomdaki kamu payı % 50'nin altına düştüğünde, Türk Telekomun tüm tekel hakları 31.12.2003 tarihinden önce de olsa ortadan kalkmış olur.
d) Türk Telekom'un tekel hakkının sona ermesi üzerine, Türk Telekom dışındaki sermaye şirketleri de Kurum tarafından uygun bulunması kaydı ile yukarıdaki (c) fıkrası kapsamına giren telekomünikasyon hizmetlerinin yürütülmesi ve altyapı işletimi için 3 üncü madde hükümleri çerçevesinde yetkilendirilir. Türk Telekom’un görev sözleşmesi hükümleri, tekel süresinin bitiminden sonra da geçerliliklerini korumaya devam eder. Aksi görev sözleşmesi ve GSM görev sözleşmesinde belirtilmediği müddetçe, görev sözleşmesi ve GSM görev sözleşmesi, İmtiyaz sözleşmeleri için belirlenen hükümlere tabi olur. Yeni nesil telekomünikasyon hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin olarak Türk Telekom ile diğer işletmeciler arasında ayırım gözetilemez.
e) Türk Telekom’un Bakanlık ile imzalayacağı görev sözleşmesinde ve diğer sermaye şirketlerinin Bakanlık ile imzalayacakları imtiyaz sözleşmelerinde ve gerekli görülen hallerde Bakanlıkça verilen ruhsatlarda ve genel izinlerde de diğer hususların yanı sıra, makul ve ayırım gözetmeyen hüküm ve şartlar çerçevesinde şu konularda hükümlere yer verilir:
1) Telekomünikasyon hizmetinin ve altyapısının açık tanımı, niteliksel ve coğrafi kapsamı,
2) İmtiyaz sözleşmesi kapsamındaki hak ve yükümlülüklerin süresi ve yenilenme esasları,
3) Plan ve programlara uygun olarak yapılacak yatırımlar ve varsa bu yatırımlarla ulaşılması öngörülen hedefler,
4) Aboneler, kullanıcılar, kişisel telekomünikasyon tesislerini kullananlar vs diğer işletmecilere uygulanacak genel şartlar ve ara bağlantı şartlan da dahil olmak üzere, bunlarla ilişkilerde gözetilecek ilkeler,
5) Telekomünikasyon iş ve hizmetleri karşılığında alınacak ücretlerin hesaplanmasına ilişkin esaslar ve bunların yeniden belirlenmesine ilişkin ilkeler,
6) Hizmet kalitesine ilişkin şartlar,
7) İmtiyaz sözleşmesi, ruhsat ve genel izin karşılığında belli bir ücret ödenip ödenmeyeceği ve ödenecekse bunun miktarı,
8) Bakanlık tarafından, imtiyaz sözleşmesinde öngörülmemiş olan konuların ve altyapıya ait yatırımlar ile yükümlülüklerin ne şekilde talep edileceği,
9) 4 üncü maddede belirlenen ilkelerin telekomünikasyon hizmetleri ve altyapı türleri itibarıyla uygulama esasları,
10) Türkiye Cumhuriyetine tahsis edilen sınırlı yörünge pozisyonlan ve frekanslar da dahil kamu mallarından ve üçüncü kişilere ait taşınmaz mallardan yararlanma esaslan ve bu çerçevede Bakanlığın yapacağı işlemler,
11) Malî hesapların hazırlanması ve Kurum'a her türlü bilgi verilmesi ile ilgili şartlar,
12) Numaralandırma ve numara taşınabilirliğine ilişkin hükümler,
13) Mücbir sebep ve öngörülemeyen durumlar halinde tarafların hak ve yükümlülükleri,
14) İmtiyaz sözleşmesinin ihlali halinde uygulanabilecek yaptırımlar,
15) Yaygın ve verimli pazarlamaya yönelik servis sağlayıcılığı, çözüm ortaklığı, servis dağıtıcılığı ve benzeri taşeronluk hizmetlerinin verilmesine dair uygulama esasları.
f) Kurum; Türk Telekom dahil işletmecilerle imzaladığı sözleşmelerin ve verdiği genel izin ve telekomünikasyon ruhsatlarının şartlarına uyulmasının sağlanması için gereken tedbirleri almaya, faaliyetlerin mevzuat ile görev ve imtiyaz sözleşmesi, telekomünikasyon ruhsatı veya genel izin şartlarına uygun yürütülmesini izleme ve denetlemeye, aykırılık halinde ilgili işletmecinin bir önceki takvim yılındaki cirosunun % 3'üne kadar idarî para cezası uygulamaya, millî güvenlik, kamu düzeni veya kamu hizmetinin gereği gibi yürütülmesi amaçlarıyla gerekli tedbirleri almaya, gerektiğinde tesisleri tazminat karşılığında devralmaya ya da ağır kusur halinde imtiyaz sözleşmesini, telekomünikasyon ruhsatını ya da genel izni iptal etmeye yetkilidir. Bu idarî para cezalarına ilişkin kararlara karşı, 6/1/1982 tarihli ve 2577 sayılı İdarî Yargılama Usulü Kanunu hükümlerine göre kanun yoluna başvurulabilir.
Bu Kanuna ve 5.4.1983 tarihli ve 2813 sayılı Telsiz Kanununa göre Kurum tarafından verilen idarî para cezaları, 21.7.1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine tâbi olup, Kurumun bildirimi üzerine Maliye Bakanlığınca tahsil olunur.
g) Yukarıdaki hükümlerin, cezaların ve 4 üncü maddede belirtilen ilkelerin uygulanma esaslarını göstermek üzere yönetmelikler çıkarılır.
a) Katma değerli telekomünikasyon hizmetleri, ek 18 inci madde kapsamında sayılan hizmetler ve 2 nci maddenin (c) fıkrasında belirtilen tekel süresinin sonundan itibaren olmak üzere tekel kapsamındaki telekomünikasyon hizmetleri de dahil tüm telekomünikasyon hizmetleri, ilgili hizmetin türüne göre ancak bir görev sözleşmesi, imtiyaz sözleşmesi, telekomünikasyon ruhsatı veya genel izin kapsamında yürütülebilir. Ek 18 inci madde kapsamında sayılan hizmetler, ancak bir imtiyaz sözleşmesi veya telekomünikasyon ruhsatı ile yürütülebilir.
b) Bakanlık; gerekli gördüğü her bir hizmet türü için ayrı ayrı olmak üzere yetkilendirmenin imtiyaz sözleşmesi, telekomünikasyon ruhsatı veya genel izinden hangisi ile, nasıl ve hangi şartlarla yapılacağını, başvuru ve yetkilendirmeye ilişkin usul ve esasları Kurum'un görüşünü alarak bu Kanun çerçevesinde belirler.
İşletmeciler veya belli bir telekomünikasyon hizmetini yürütmek isteyenler bu hizmete ilişkin yukarıda belirtilen şartların belirlenmemiş olduğu hallerde, söz konusu şartlan tespit etmesini Bakanlıktan isteyebilirler. Bakanlık; bu talep üzerine, ilgili hizmetin niteliğine göre böyle bir tespitin gerekip gerekmediğine karar verir. Tespitin gerekli olduğu kanısına varırsa, gerekli şartlan en geç dört ay içinde, Kurum'un da istişari görüşünü alarak çıkaracağı ek yönetmeliklerle belirler.
Kurum; Bakanlık tarafından verilen bilgiler çerçevesinde her yıl imzalanmış olan imtiyaz sözleşmeleri ile verilen telekomünikasyon ruhsatı ve genel izinleri ilişkili olduklan hizmet türlerini de belirterek listeleyen bir rapor hazırlar.
c) Frekans, uydu pozisyonu ve numaralandırma gibi kıt kaynakların tahsisini ihtiva eden, her bir işletmeciye belirli, özel hak ve yükümlülüklerin verilmesini gerektiren veya sınırlı sayıda işletmeci tarafından yürütülecek olan telekomünikasyon hizmetleri veya altyapısı ancak Bakanlık ile akdedilecek bir imtiyaz sözleşmesi ile yürütülür. Bu maddenin (d) fıkrası saklı kalmak üzere, katma değerli telekomünikasyon hizmetleri Bakanlık tarafından verilen telekomünikasyon ruhsatı veya genel izin ile sermaye şirketleri tarafından sunulabilir.
d) Bu maddenin diğer hükümleri saklı kalmak üzere, belirli bir telekomünikasyon hizmeti ile ilgili olarak imtiyaz sözleşmesi veya telekomünikasyon ruhsatı yoluyla sınırlı sayıda sermaye şirketinin yetkilendirilmesinin ve önceden belirlenmiş maktu ödemeler dışında herhangi bir ödemenin öngörüldüğü durumlarda, ek 19 uncu ve ek 21 inci maddelerin ilgili hükümleri uygulanır.
e) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin şartlar ve esaslar, işletmecilerde aranacak şartlar ve belirli bir telekomünikasyon hizmeti için imtiyaz sözleşmesi akdedilmesi, telekomünikasyon ruhsatı verilmesi ya da genel izinler çıkarılması hususları ile bunların kayıt ve şartlan bu Kanuna uygun olarak, Kurum'un da görüşü alınarak Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.
Telekomünikasyon hizmetlerinin yürütülmesinde ve/veya telekomünikasyon altyapısı işletiminde ve bu hususlarda yapılacak düzenlemelerde aşağıdaki ilkeler nitelik ve nicelik itibarı ile gözönüne alınır:
a) Herkesin, makul bir ücret karşılığında telekomünikasyon hizmetlerinden ve altyapısından yararlanmasını sağlayacak uygulamaların teşvik edilmesi.
b) Aksini gerektiren objektif nedenler bulunmadıkça, eşit şartlardaki aboneler, kullanıcılar ve işletmeciler arasında ayırım gözetilmemesi ve hizmetlerin benzer konumdaki her kişi tarafından eşit şartlarla ulaşılabilir olması.
c) Bu Kanunda aksi belirtilmedikçe ya da objektif nedenler aksini gerektirmedikçe, niteliksel ve niceliksel devamlılık, düzenlilik, güvenilirlik, verimlilik, açıklık, şeffaflık ve kaynakların verimli kullanılması ilkelerinin gözetilmesi.
d) Evrensel hizmetlerin belli teknik ve ekonomik koşullar çerçevesinde makul surette karşılanabilecek bir bedelle sağlanması.
e) Telekomünikasyon sistemlerinin uluslararası normlara uygun olarak birbiri ile uyumlu olması.
f) Kalkınma plan ve programlarındaki hedeflerin gözetilmesi.
g) Teknolojik yeniliklerin uygulanması ve araştırma/geliştirme yatırımlarının desteklenmesi.
h) Açık olarak belirlenecek hizmet kalitesi standartlarına uygunluğun sağlanması.
ı) Bu Kanunda aksi belirtilmiş olmadıkça, telekomünikasyon hizmetlerine ve/veya altyapısına ilişkin imtiyaz sözleşmesi veya telekomünikasyon ruhsatı yoluyla yapılacak yetkilendirmelerde ve genel olarak tüm telekomünikasyon alanlarında, 7.12.1994 tarihli ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun hükümleri ve Türk Telekom’un bu Kanunda belirlenen tekel haklan saklı kalmak kaydıyla, serbest rekabet ortamı sağlanması ve korunması.
i) Millî güvenlik ve kamu düzeni gereklerine ve acil durum ihtiyaçlarına öncelik verilmesi.
j) Özürlü, yaşlı ve sosyal açıdan korunmaya muhtaç diğer kesimlerin özel ihtiyaçlarının dikkate alınması ve Kurum tarafından belirlenen ilkeler, kurallar ve şartlar uyarınca kullanıcılara ekonomik avantajlar ihtiva eden özel programlar sunulması.
k) İlgili mevzuat, imtiyaz sözleşmesi veya telekomünikasyon ruhsatında açıkça belirlenen durumlar haricinde, ara bağlantı ücretleri ile hat ve devre kiralan da dahil telekomünikasyon hizmetleri karşılığı alınacak ücretlerin, yatırım ve işletme maliyetlerini ve genel masraflardan ilgili payını, amortismanı ve makul ölçüde kârı mümkün olduğu ölçüde yansıtması.
Fasıl : 2
Salâhiyet
Hükümet lüzum görülecek mahallere hat ve tel inşa ve temdidine ve telgraf merakizi ihdas ile buralarda icra olunacak muamelâtın müddet ve nevini tâyin ve tellerini âhara icara salâhiyettardır.
Hükümet memailiki ecnebiye ile olan telgraf münasebatını tesis ve tanzime ve bu bapta beynelmilel veya hususî mukavelât akdine ve bunlara tevfikan teati olunacak muhaberat ve mükâlemat ücretlerini tâyin ve tadil ve istifaya salâhiyettardır.
İşletmeciler veya telekomünikasyon sektöründe yer alan gerçek ve tüzel kişiler, yerli, yabancı veya uluslararası şirketlerle, sınırötesi telekomünikasyon hizmetleri dahil, telekomünikasyon alanında mevzuat hükümlerine uymak kaydı ile her türlü ticari sözleşme aktedebilir.
Uluslararası telekomünikasyon kuruluşlarına üye olmayı düzenleyen veya bu kuruluşlar nezdinde Türkiye Cumhuriyetinin veya Türk telekomünikasyon sektörünün temsil edilmesini gerektiren milletlerarası sözleşmelere taraf olma veya bu sözleşmelerin hak, yetki ve yükümlülüklerinden yararlanmaya ilişkin esaslar, Bakanlar Kurulu tarafından değerlendirilir. Bu nitelikte bir milletlerarası sözleşmeye taraf olabilmek için ilgili işletmeci veya telekomünikasyon sektöründe yer alan gerçek veya tüzel kişi, Bakanlığa, söz konusu sözleşme ile ilgili bilgilerle birlikte başvurur. Bakanlık; en kısa süre içerisinde, ilgili diğer Bakanlıklar ve Kurum'un da görüşünü alarak Bakanlar Kurulunun belirlediği esaslar çerçevesinde başvuru hakkında karar verir. Bakanlık; bu gibi sözleşmelere ilişkin bilgileri ilgili şahıslardan talep edebilir ve gerekli gördüğü tedbirleri alabilir.
Telli ve telsiz telgraf ve telefon muhaberelerde konuşmalarının yazma, alma ve başlama işlerinde tercih sırası şudur:
1) Devletin emniyetine ve umumî asayişe ve insanların hayatının selâmetine müteallik muhabereler ve konuşmalar;
2) Yıldırım işaretli telgrafnameler ve telgraf muhaberelerde telefon konuşmalarının teminine ait servis telgrafnameleri ve konuşmaları;
3) Hususî müstacel telgrafnameler ve konuşmalar;
4) Devlete ait müstacel telgrafnameler ve konuşmalar;
5) Hususî adi telgrafnameler ve konuşmalar;
6) Devlete ait adi telgrafnameler ve konuşmalar.
Seferde orduya aid müstacel ve âdi telgraflar ve konuşmalar mütekabilen müstacel ve âdi telgraflara ve konuşmalara tercih olunur.
Hükümet, telgraf ve telefon muhaberat ve mükâlematından dolayı bir gûna mesuliyet kabul etmez.
Telgrafnamelerin asılları veya suretleri mürsil ve mürselünileyhten veyahut bunların vekâlet veya mezuniyetini haiz olanlardan ve mehakimden başka bir kimseye veya bir mahalle verilemez. Mehakim gerek doğrudan doğruya gerek bilvasıta telgraf muhaberatı hakkında her gûna malûmat talep ve ahzedebilir.
Bütün işletmecilerin ve kişisel telekomünikasyon tesislerini kullananların ara bağlantı talepleri, ilgili mevzuatta belirlenen haller saklı kalmak üzere, ara bağlantı sağlama yükümlülüğü olan işletmeciler tarafından karşılanır. Ara bağlantı sağlama yükümlülüğü olan işletmeciler, bu maddeye dayanarak çıkarılacak yönetmelik çerçevesinde Kurum tarafından belirlenir. Ancak, Türk Telekom her halde ara bağlantı sağlama görev ve yükümlülüğüne tabidir. Kurum tarafından ara bağlantı sağlama yükümlülüğü getirilen işletmeciler ve Türk Telekom “ara bağlantı yükümlüsü" olarak anılır.
Ara bağlantı yükümlüleri, ara bağlantıya ilişkin talepleri bu madde hükümleri çerçevesinde ve eşitlik, ayırım gözetmeme, şeffaflık, açıklık, maliyet ve makul kara dayalı olma ilkeleri temelinde ve ara bağlantı yükümlülerinin veya bunların ortaklarının, iştiraklerinin veya ortaklıklarının, kendi hizmetleri için sağladıkları ile aynı koşul ve kalitede karşılamakla yükümlüdürler. Ara bağlantı sağlanmasına ilişkin teknik olarak imkân dahilinde olan ve ekonomik olarak orantısız maliyetler ihtiva etmeyen talepler, makul ve haklı sebepler saklı kalmak üzere kabul edilir.
Şebekeler arasında ara bağlantı sağlanmasına yönelik olarak İşletmeciler arasında yapılacak anlaşmalar, bu Kanuna ve ilgili diğer mevzuata uygun olarak taraflar arasında imzalanır ve gerekli teknik hükümleri, koşullan ve ücretleri de ihtiva eder. Bu tür tüm anlaşmalar ile bunların ekleri ve değişikliklerinin bir tasdikli sureti Kurum'a sunulur, imzalanan ve Kurum'da muhafaza edilen tüm ara bağlantı anlaşmaları alenidir. Şu kadar ki, Kurum tarafların ticari sırlarımı korumak için gerekli önlemleri alır.
Ara bağlantı anlaşması ilk talepten itibaren azami üç ay içerisinde sonuçlandıramadığı takdirde, Kurum, ara bağlantı talep eden tarafın başvurusu halinde, kamu menfaati gözetilerek belirleyeceği esaslar çerçevesinde taraflar arasında uzlaştırma prosedürü işletir ve kamu menfaati açısından makul ve gerekli gördüğü diğer tedbirleri alabilir. Kurum'un bu prosedürü başlatmasından itibaren Kurum tarafından bir dört hafta daha uzatılabilecek olan altı haftalık bir süre içinde tarafların bir anlaşmaya varamamaları halinde, Kurum bu ara bağlantı anlaşması için uygun gördüğü hüküm, koşul ve ücretleri belirlemeye yetkilidir. Bu hüküm, koşul ve ücretler, taraflar aksini kararlaştırmadıkça veya kararlaştırılıncaya kadar geçerli olur.
Bu madde hükümleri dahilinde, mobil telekomünikasyon, data veya Kurum’un belirleyeceği diğer hizmet veya altyapı işletmecileri, aynı alandaki diğer işletmecilerin müşterilerine ait ekipmanların kendi telekomünikasyon sistemleri üzerinden de çalışabilmesine izin verilmesine yönelik yapacaktan makul, ekonomik açıdan oranlı ve teknik açıdan imkân dahilindeki roaming taleplerini karşılamakla yükümlüdürler.
Kurum; ilgili işletmecilerin, uygun olduğu ölçüde kendi standart hüküm ve şartlan içine dahil edebilecekleri, standart ara bağlantı referans ücret tarifeleri yayınlar ve gerektiğinde bunları değiştirir. Kurum; bu maddenin uygulanma esaslarını ve standart referans tarifeleri, ara bağlantı ve roaming anlaşmalarının tabi olduğu ayrıntıları gösteren yönetmelikler çıkarır ve standart referans tarifeleri, şebeke ara bağlantıları ve roaming ile ilgili anlaşmaların telekomünikasyon hizmetlerinin yürütülmesinde ve altyapının işletiminde serbest rekabeti engelleyici sonuçlara yol açmayacak tedbirleri alır, gerektiğinde 7.12.1994 tarihli ve 4054 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde Rekabet Kurumuna başvurabilir.
Posta ve telgraf ve telefon idaresi, dun veya âli tevettürde kuvvetli cereyanı elektriki nâkillerinin veyahut herhangi bir tesisatın telgraf ve telefon muhaberesinin selâmetle teatisine zarar vermemesi için tedabiri ihtiyatiye ittihazına ve ledelicap telgraf ve telefon muhaberesini tehlikeye ilka etmesi melhuz olan kudreti elektrikiye nâkillerini ve mazarratı anlaşılan tesisatı tadil veya güzergâhını tebdil ettirmek hak ve salâhiyetini haizdir.
Telgraf ve telefon hututunun tesis ve temdidinden akdem yapılan kudreti elektrikiye nâkilleri ile diğer tesisatın tebdil ve tadili güzergâhları lâzım geldiği takdirde bu bapta yapılacak masraf, Posta ve telgraf ve telefon idaresi tarafından deruhte ve tesviye edilir.
Posta ve telgraf ve telefon idaresi kendi nâkil ve kablolarının tesis ve vazı için umuma ait arazi ve tarikleri işbu arazi ve tunik üzerinde mürür ve ubura sureti daimede halel gelmemek üzere istimal etmek hak ve salâhiyetini haizdir. Meydanlar, köprüler, sahilleri de dahil olduğu halde umumî sular dahi tariki âm ad ve itibar olunur. Yolların hüsnü muhafazasına ait tesisat ile tramvay ve şimendifer ve diğer bilcümle elektrik tesisatı telgraf ve telefon nâkillerine halel vermiyecek bir surette icra ve sevk ve idare olunur.
Bu madde hükümlerinden Kurum'un belirleyeceği esaslar dahilinde diğer işletmeciler de yararlanır. Türk Telekom’un ve diğer işletmecilerin bu madde hükümlerinden yararlanma biçim ve prosedürü, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.
İlgili resmî makamlar, kanunlarda kendilerine verilen yetkilere dayanarak ve haklı sebeplerin varlığı halinde anılan kullanımın durdurulmasını mahkemeden talep ederler.
Posta ve telgraf ve telefon idaresi telgraf ve telefon hututunun güzergâhına müsadif ve işbu hatların tesis ve inşasına mâni veyahut hututu mevcude üzerinde arıza tevlidini bâis bulunan ağaçları budamak ve ledelicap zaruret miktarında katetmek hakkını haizdir.
Hükümet, eşhasın tahtı tasarrufundaki arazinin dahilinde ve emlâk ve müessesatın haricînde telgraf ve telefon tesisatı inşasına salâhiyettardır. Ancak yapılacak tesisat işbu arazi, emlâk ve müessesatın istimal ve istifadesini haleldar etmemesi lâzımdır.
Telgraf ve telefon idaresi müvezzileri vazife ifası halinde Hükûmet, belediye, şirketler ve eşhas tarafından istifa olunan herhangi bir müruriye ve seyahat ücretlerinden muaf oldukları gibi telgraf ve telefon hututunun inşa ve tamiriyle mükellef çavuşllar ve amele ve memurini fenniye dahi ifavi vazife halinde aynı muafiyetten müstefit olurlar.
Adap ve ahlâkı umumiyeye mugayir ve asayişi muhil mahiyette olanlarla havaleyi muhtevi telgrafname mürsillerinden telgraf idareleri ispati hüviyet etmelerini talep edebilir. İspati hüviyet etmiyen mürsilin telgrafnamesi kabul olunmaz.
Fasıl : 3
Ahkâmı cezaiye
Tesisi kanunen ruhsat istihsaline mütevakkıf olan mahallerden birisinde bilâ ruhsat telgraf veya telefon tesisatı bulunduğuna dair delâil ve emaratı kâfiye mevcut olduğu takdirde telgraf ve telefon idaresi canibinden müddeiumumiliğe müracaat ve ihbarı keyfiyet olunur. Müddeiumumilikçe derhal istihsal olunacak taharri emri üzerine o mahalde alelûsul taharriyat icra kılınır. Ledettaharri mahalli mezkûrde elde edilecek muhabere ve muhavere alât ve eçhizesi muvakkaten istimalden iskat veya zaptolunarak sahibi hakkında takibatı kanuniye yapılır.
2 nci maddenin (a) fıkrasına aykırı olarak imtiyaz sözleşmesi veya görev sözleşmesi yapılmaksızın telekomünikasyon tesisi kuran ve işletenlerin tesisleri Kurum’un talebi üzerine ilgili mülki amirlerce kapatılır ve işletmeye son verilir. Ayrıca failleri hakkında iki milyar liradan otuz milyar liraya kadar ağır para cezasına hükmolunur. Tekerrürü halinde failler hakkında altı aydan iki yıla kadar hapis ve dört milyar liradan altmış milyar liraya kadar ağır para cezası verilir.
2 nci maddenin (a) fıkrasına aykırı olarak genel izin ve ruhsat almaksızın telekomünikasyon hizmeti verenlerin tesisleri Kurum'un talebi üzerine ilgili mülki amirlerce kapatılarak hizmetlerine son verilir. Tekerrürü halinde failleri hakkında ikiyüz milyon liradan üç milyar liraya kadar para cezasına hükmolunur.
Telekomünikasyon hizmeti sunan bir işletmeci ile abonelik sözleşmesi yapan gerçek ve tüzel kişiler faaliyetlerinin gereği olarak aldıkları hizmeti üçüncü kişilere ücretli veya ücretsiz verebilir. Aboneler yararlandıkları hizmeti sadece ticaret amacıyla üçüncü kişilere sunamazlar. Aksine davrananların abonelik sözleşmeleri iptal edilir.
Ruhsatnameli telgraf ve telefon müesseseleri telgraf ve telefon idareleri tarafından icabında teftiş olunabilir. Kanun ahkâmına ve şeraiti mukarrereye muhalif harekât ve muamelâtta bulundukları sabit olan müesseseler eshabından bir liradan yirmi liraya kadar cezayi nakdî olunur.
Muhaberatın ihlâli mahremiyeti yani kanunen muayyen ve musarrah ahvalin gayrisinde bir telgraf veya telefon muhabere veya mükâlemesinin şahsı âhara işaası yahut birisine ait muhaberatın mevcudiyetinden şahsı âharın haberdar edilmesi sureti mutlakada memnudur. Muhalif harekette bulunan telgraf ve telefon memurları on beş günden altı aya kadar hapis ve beş liradan elli liraya kadar cezayi nakdî ile mücazat olunurlar.
Telgraf ve telefon muhaberat ve mükâlematını ankasdin tağyir veya bir telgrafnameyi kasden imha veya sahte telgrafname tasni veya sahte bir telefon mükâlemesi icra eden veya ettiren telgraf ve telefon memurları bir seneden üç seneye kadar ve işbu efale muttali olupta mafevkine malûmat vermiyenler dahi on beş günden üç aya kadar hapsolunurlar.
Telgraf ve telefon muhaberat ve mükâlematını ankasdin tehir eden ve ettiren telgraf ve telefon memurları üç aydan bir seneye kadar ve işbu teehhür cürmüne muttali olupta mafevkine malûmat vermiyenler yirmi dört saatten bir haftaya kadar hapsolunurlar.
Vazifedar memurlar ile vazifeten bulunması muktazi olanlardan maada hiç kimsenin memurini aidesinin mezuniyetini almaksızın telgraf ve telefon muhabere ve mükâleme odalarına girmesi memnu olup hilâfında hareket edenlerden seksenyedimilyon lira idarî para cezası alınır.
Gayri resmî muhaberatı resmî bir mahiyette geçiren ve geçirtenlerden bir kat ücreti kanuniyeden maada bir liradan beş liraya kadar cezayi nakdî alınır. Kezalik hususi muhaberatı servis tarzında geçiren telgraf memurlarından bu telgrafname ücretiyle beraber bir liradan beş liraya kadar cezayi nakdî alınır.
Telgraf ve telefon hututunun güzergâhı imtidadınca hiç bir kimse tarafından işbuhututa temas edecek ağaç dikilmesi caiz olmadığı gibi telgraf direklerine hayvan bağlamak ve direkleri başka bir maksat için kullanmak, kasıt veya müsamaha neticesi olarak direk ve mesnetlerle tellere, kablo ve izolatörlere veya hattın diğer aksamına zarar iras etmek sureti katiyede memnudur. Hiç bir kimse, merakibi bahriyeden hiç biri telgraf kablosu yakınma ağ veya demir atamaz. Şu memnuiyet hilâfında hareket edenler yüzyetmişdörtmilyon lira idari para cezası ile cezalandırılırlar.
Bir telgraf veya telefon hattının yakinında ağaç kesmek veya kuyu kazmak veya inşaat yapmak veya bir hane ve sair mebaniyi yıkmak gibi hututun ârızadar olmasına sebebiyet verilebilecek herhangi bir ameliyatı icra etmek istiyen ashabı emlâk ve arazi veya bunların müstecirleri ameliyatın icrasından lâakal üç gün evvel Telgraf ve telefon idaresini tahriren haberdar etmesi lâzımdır ve Telgraf ve telefon idaresi de bu suretle haberdar edildiği ameliyatın telgraf ve telefon hututuna zarar iras eylememesini temin edecek tedabir ittihaz için nihayet üç gün zarfında bir memur tâyin ve izamına mecburdur. Bu madde hilâfında hareket edenler yüzyetmişdörtmilyon lira idarî para cezası ile mücazat olunurlar.
Kasten veya gayrimeşru bir surette menafii umumiyeye ait telgraf veya telefon hattını bozan veya muhaberatı sektedar veya tatil eden veya telgraf ve telefon merkezleri binalarına ve alât veya makinelerine zarar veren ve herhangi bir vasıta ve tarik ile olursa olsun telgraf veya telefon memurlarını ifayi vazifeden ve hututun muhafaza ve inşasına veya tamiratına memur olanları da bu hizmetlerinin icrasından meneden kimseler yirmi beş liradan beş yüz liraya kadar cezayi nakdî veya bir aydan bir seneye kadar hapis ile mücazat olunur. Telgraf ve telefon muhaberatını isyan veya şekavet esnasında duçarı inkıta ve sekte edenlere balâda muayyen cezanın her ikisi birden tatbik olunur. İşbu efal ve harekâtın muharrik ve müşevvikleri hemfiil addolunurlar.
Telgraf, telefon muamelât ve umurunu gayrimeşru bir surette tatil veya kasten ihlâl eden telgraf ve telefon memurları bir aydan bir seneye kadar hapis cezasına mahkûm edilir. Bu baptaki tertibatı yapanların cezaları taz'if olunup işbu tertibatın reis ve müşevvikleri de üç aydan üç seneye kadar hapis cezasiyle tecziye olunur.
İşbu fasıldaki efal ve harekâtı memnuadan mütevellit bilûmum zarar ve ziyanı fail ve müsebbipleri tazmin ile mükelleftir.
Fasıl : 4
Telekomünikasyon Hizmetlerinin Ücret Esasları
İşletmeciler, telekomünikasyon hizmetlerinin yürütülmesi ve/veya altyapı işletilmesi karşılığında alacakları ücretleri ilgili mevzuat, tabi oldukları görev veya imtiyaz sözleşmesi, telekomünikasyon ruhsatı veya genel izin ile Kurum düzenlemelerine aykırı olmayacak şekilde serbestçe belirleyebilirler. Aşağıdaki hallerde Kurum, hat ve devre kiralan da dahil olmak üzere ücretlerin hesaplanma yöntemlerini ve üst sınırlarını, makul ve ayırım gözetmeyen şartlarla, 30 uncu maddede belirlenen genel ilkeler çerçevesinde çıkarılacak yönetmelikler, tebliğler ve sair idarî düzenlemeler, imtiyaz sözleşmeleri ve telekomünikasyon ruhsatlarının hüküm ve şartları da gözetilerek tayin ve tespit etmeye yetkilidir:
a) Türk Telekom veya başka bir işletmecinin, vermekle yükümlü olduğu evrensel hizmet dahil, bazı hizmetlerin maliyetini başka hizmetlerin ücretlerinden karşılamak zorunda olduğu haller,
b) İlgili telekomünikasyon hizmetlerinde, bir işletmecinin hukuki veya fiili bir tekel olduğunun veya ilgili hizmet veya coğrafi piyasada hâkim konumda bulunduğunun Kurum tarafından belirlendiği haller,
c) Ücretlerin Kurum düzenlemelerine aykırı işlem ve eylemlerde belirlendiğinin tespit edildiği haller,
d) Kurum'un çıkaracağı yönetmeliklerde belirleyeceği diğer durumlar.
Kurum, telekomünikasyon hizmetlerinin yürütülmesi ve/veya altyapı işletilmesi karşılığında alınacak ücretlere ilişkin düzenlemeleri, aşağıdaki genel ilkelerin gerçekleştirilmesi hususunu gözönünde tutarak yapar:
a) Ücretler adil olmalı ve benzer konumdaki kişiler arasında haklı olmayan nedenlerle ayırım gözetmemelidir. Bu genel ilke, toplumdaki ihtiyaç sahibi kesimlere özel ve kapsamı açıkça ve sınırlı olarak belirlenmiş kolaylıklar sağlanmasını engellemez,
b) 29 uncu madde kapsamına giren durumlarda; ücretlerin, 4 üncü maddenin (k) bendinde öngörülen şekilde yatırım ve işletme maliyetleri de dahil olmak üzere, mümkün olduğunca ilgili hizmetin maliyetlerini yansıtacak şekilde belirlenerek tarifelerin dengelenmesi esas olup, bir hizmetin maliyetinin diğer bir hizmetin ücreti yoluyla desteklenmesinden veya karşılanmasından kaçınılır,
c) Ücretler; kendisine bir maliyet yükleyen ve anılan ücretin kapsamında olan her hizmet kalemini ayrı ayrı gösterir,
d) Ücretlerin, uygun olduğu ölçüde, gelişen teknolojik şartlar çerçevesinde uluslararası standartlara ye ölçeklere yaklaştırılması esastır,
e) Ücretlerin, değişik hizmet türü ve kategorileri için, teknolojik gelişmeyi ve yeni yatırını lan teşvik etmeye yönelik düzeyde olması gözetilir,
f) Ücretlerin belirlenmesinde, Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalar ve uluslararası kuruluşların tavsiyeleri uygun olduğu ölçüde dikkate alınır,
g) Haklı gerekçelerin varlığı halinde, ücretlere zorunlu maliyetleri ve makul bir ölçüde kân da yansıtmak kaydıyla üst sınır konulabilir.
Matbuat telgrafnameleri türkçe intişar eden gazeteler ve resaili mevkute ve ajansların idareleri ve muhabirleri tarafından munhasıran bu gazete ve resaili mevkute ve ajanslarda neşredilmek üzere havadis ve istihbaratı siyasiye ve iktisadiyeye dair olmak ve gazete ve resaili mevkute ve ajansların idareleri namına yazılmak lâzımdır.
Mütaaddit adresli usulünden mâada işaratı mahsusayı ve şahsi ve ücretli işarat ve ilânatı ihtiva edemiyecek olan işbu telgrafnamelerin kabulü ve keşide şerait ve saati telgraf idaresince tâyin olunur.
İmtiyazlı telgraf ve telefon tesisatı şirketlerinin kendi şebekelerine ait muhaberat ve mükâlemata mahsus ücretler işbu şirketlerin imtiyaz mukavelenamelerinde tasrih olunur.
(Resmî telgraf muhabereleri ücrere tabi deyildir. Ancak gerek açık gerek şifre resmî telgraf muhaberesine selâhiyettar makamlar ve memurlar, mensup oldukları Vekaletlerce tesbit ve buna ait tanzim edilecek cetvel ile bu cetvelde vaki olabilecek tadilat icra vekilleri heyetince tasdik olunur.)
Telgraf muhaberatı mühim ve müstacel mevada münhasırdır ve telgrafnameler ihtiram tabirlerinden temamen âri ve mümkün olduğu kadar kısa yazılır.
Yukarda zikr edilen şeraite mugayir telgrafnameler ücreti, telgrafnamedeki imza sahibinden, amirinin emrile tahsil olunur.
İşbu kanuna mugayir olan ahkâm mülgadır.
Bir telgrafname ücretinin iadesi atideki hallerin tahakkukuna ve mursil tarafından telgrafnamenin tevdi tarihinden itibaren üç ay zarfında müracaat edilmesine vabestedir:
A) Telgrafname, mevridıne telgraf hizmetinin kusuru dolayısile vasıl olmamış ise veya posta ile vasıl olacağa zamandan daha evvel varmamış ise;
B) Aralarında doğru muhabereye mahsus tel bulunan iki merkez arasında on iki saatlik ve diğer merkezler arasında yirmi dört saatlik bir mühletten sonra teslim edilmiş bulunursa(bu müddetlere merkezlerin kapalı bulunduğu saatler dahil değildir).
C) Telgrafname metni maksadı temin edemiyecek surette değişmiş ve mürselileyh tarafından müracaat edilerek telgraf merkezince tashih edilmemiş bulunursa.
Her hangi bir sebeple teahhur ihtimali mürsillere telgraf gişeleri tarafından vaktinde haber verilerek mesuliyet kendilerine ait olmak üzere kabul edilen telgrafname ücretleri iade edilmez.
A) Posta, Telgraf ve Telefon İdaresi imkân ve lüzum göreceği yerlerde telgrafnamelerin sahiplerinden telefonla alınması ve onlara telefonla verilmesi usulünü alâkadarlarla bilitilâf tatbik edebilir. Bunlara telgraf sureti ayrıca gönderilir
B) Bu hizmet için telefonla alınacak veya verilecek telgrafnamelerin her yirmişer kelimesi ve kesrinden beş kuruş munzam ücret alınır.
C) Kısa adres kaydı olanlar, namlarına gelecek telgrafnamelerin telefonla tebliğ edilmesini talep ettikleri takdirde bunlardan kısa adres abone bedeli alınırken her ay için ilâve olarak ve maktuan yüz kuruş alınır. Maktu tediye şeklini kabul etmiyenler telgrafname başına ücret tesviyesi suretile muamele ifasını talep edebilirler.
D) Telefonla tebliğin müstacelen icrasını talep edenlerden yukardaki ücretlerin üç misli alınır.
E) Posta, Telgraf ve Telefon İdaresi lüzum göreceği yer ve vakitlerde tevziat hizmeti için kendiler ile itilâf edilmemiş olan telefon aboneleri namına gelen telgrafnameleri dc telefonla tebliğ edebilir. Bunlardan telefonla tebliğ ucreti alınmaz ve telgraf sureli ayrıca gönderilir.
Telefon abonelerinden peşin olarak alınan konuşma ücretleri, mezkûr abonelerin gerek şehirler arası telefon konuşmalarından ve gerek telefonla telgraf merkezlerine tebliğ edecekleri telgrafname ücretlerinden hasıl olacak borçlarına karşılık tutulabilir.
Kendilerine tahriren vaki olacak tebliğ tarihinden itibaren bir ay zarfında borçlarını tesviye etmiyen abonelere ait devreleri kesmeğe Posta, Telgraf ve Telefon İdaresi mezunudur.
A) Müstacel konuşmalar için adi konuşma ücretinin üç misli alınır.
B) İşin az olduğu zamanlar zarfında yapılacak şehitler arası konuşmalarından yüzde yirmi beş tenzilât yapılır (saat on dokuzdan sonra başlayan bu zamanın başlangıç ve nihayet saatleri Dahiliye Vekâleti tarafından tayın olunur).
Posta, Telgraf ve Telefon İdaresi lüzum ve imkân göreceği şehir ve kasabalarda telefon tesisatı masrafını uçer aylık olarak dört taksitte istifaya mezundur.
Şehir ve kasabalarda nakil masrafı hiç bir zaman tesis masrafını tecavüz edemez.
Telgraf idaresile aboneler arasında hasıl olacak itilâflar üzerine muayyen saatlerde abonman usulile şehirler arası konuşmalarına müsaade edilebilir. Abonman usulündeki konuşmalar ücreti, işin çok olmadığı zamanlarda nısıf ve diğer zamanlarda iki mislidir. Abonman konuşmaları on beş veya otuz gün için yapılır. Abone mukavelesi, müddetin inkizasından en az beş gun evvel ya abone olanlar veya telgraf idaresi tarafından tahriren feshedilmediği takdirde müteakip on beş veya otuz gün için kendiliğinden devam eyler.
Bir abone konuşmasının azamî müddeti Posta, Telgraf ve Telefon idaresi tarafından tayin edilir. Abonenin taksiri olmaksızın her hangi bir sebeple konuşma mümkün olmayan günlere kıstelyevm hesabile düşen ücret abone olanlara iade edilir.
Şehirlerarası konuşma ücreti, çağıran ve çağırılan postalar arasında irtibat tesis olunduğu andan itibaren tatbik olunur. Çağırılan posta tarafından merkezin davetine cevap verilince cevap veren şahıs kim olursa olsun ücret tatbik olunur. Ancak davet eden abone konuşmasının muayyen bir şahıs veya muayyen bir munzam posta ile tesisini talep edebilir; bu takdirde aranılan şahsın bulunmadığı mevcut merkezine bildiril niş olsa dahi davet ücreti istifa edilir.
Davet eden abone talebini iptal etmek istediği takdirde iptal keyfiyeti, eğer bu talep abonenin daveti mukabil merkeze tebliğ edilmeden evvel vaki olmuş ise, hiç bir ücrete tâbi tutulmaz; aksi takdirde davet ücreti istifa edilir.
Çağrılan posta cevap vermediği takdirde keyfiyetin davet eden postaya haber verilmesi ile iktifa edilir. Ancak çağrılan postanın konuşmadan istinkâfı halinde veya konuşma sırası geldiği zaman davet eden posta cevap vermezse yalnız davet ücreti istifa edilir.
Çağırılan veya çağıran postanın davete cevap vermesi için saat on dört ile on dokuz arasında iki dakika ve diğer zamanlarda üç dakika beklenir. Bu müddet geçince irtibat talebi re’sen iptal edilir.
Telefon hizmetinin kusurundan dolayı irtibat tesis edilmezse ücret tatbik edilemez; istifa edilmiş ise iade olunur. İrtibatın tesisinden sonra konuşma şerati gayri kâfi bulunursa keza ücret istifa edimez. Konuşma esnasında konuşanlar telefon hizmetinin herhangi bir kusuru dolayısile müşkılâta düşer olurlarsa kaybettikleri zamanın mümkün olduğu kadarı derhal telâfisine çalışılır. Mahaza abonelerin buna hak kazanabilmeleri, keyfiyetten kendi merkezlerini derhal haberdar etmelerile kabul olur.
Ücret iadesi hakkında yukarıda zikredilmemiş haller ile telgraf ve telefona dair olup gerek 406 numaralı ve gerek bu kanunda tasrih edilmemiş olan haller hakkında milletler arasındaki telli ve telsiz telgraf nizamnamesinin bu hallere temas eden hükümleri tatbik edilir.
Dahilî telgraflardan alınacak ücretler Nafıa Vekâletince tanzim ve İcra Vekilleri Heyetince tasdik olunacak bir tarifeye göre istifa olunur.
Muvazenei umumiye ve hususiye ve belediyeler ve mülhak bütçelere dahil resmî makamların açık ve kapalı dille yazılı telgrafları mevcud tarifenin üçte biri ücrete tâbidir.
Reisi Cumhurun telgraf muhabereleri ücretten müstesnadır.
Türk Telekomun, yetkili kurullarında alınacak kararlarda, ekonomi ve güvenlik ile ilgili olarak millî yararların korunması amacıyla Devlete söz ve onay hakkı verecek bir adet imtiyazlı hisse dışındaki tüm hisseleri satılabilir. İmtiyazlı hisse, millî yararların korunması amacıyla ana sözleşme değişiklikleri, yönetim kontrolünü etkileyecek oranlardaki nama yazılı hisselerin devri ve nama yazılı hisselerin devrinin pay defterine işlenmesi konularında söz ve onay yetkisine sahiptir.
Türk Telekom yönetim kurulunda imtiyazlı hisseyi temsilen bir üye bulundurulur. Bu üye Ulaştırma Bakanlığınca atanır. İmtiyazlı hisse sahibinin Genel Kurula katılma ve konuşma hakkı vardır. İmtiyazlı hisse sahibi, sermaye artırımlarına katılmaz ve kârdan pay almaz.
Yabancı gerçek veya tüzel kişilerin Türk Telekomdaki hisse oranı % 45’i geçemez ve bunlar doğrudan ya da dolaylı olarak şirketin çoğunluk hisselerine sahip olamazlar. Yabancı gerçek ve tüzel kişilere Türk Telekomun yönetim ve denetiminde oy çoğunluğu sağlanamaz. Tüm satış işlemlerinde bu şart ve karşılıklılık ilkesi göz önünde bulundurulur.
Özelleştirme Yüksek Kurulu, bu Kanun hükümlerine göre Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi hisselerinin en çok % 49'unun devir ve satış esaslarını, bunlara ilişkin usul ve esasları tespite, nihaî devir işlemlerini onaylamaya yetkilidir.
Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketinin hisselerinin değerinin tespiti ve satış işlemleri 24.11.1994 tarihli ve 4046 sayılı Kanun hükümleri dahilinde, Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca yürütülür ve sonuçlandırılır.
Hisselerin satışına ilişkin usuli işlemler 24.11.1994 tarih ve 4046 sayılı Kanun hükümlerine göre Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca yürütülür. Hisselerin değeri günün ekonomik koşulları gözönünde bulundurularak uluslararası finans ve sermaye piyasalarında kabul görmüş değerlendirme yöntemleri kullanılmak suretiyle değer tespit komisyonlarınca tespit edilir. Hisse satışı; halka arz, blok satış, yurt içi ve/veya yurt dışı sermaye piyasalarında satış, borsada borsa usul ve esasları çerçevesinde satış, menkul kıymetler yatırım fonları ve/veya menkul kıymetler yatırım ortaklıklarına satış suretiyle yapılır.
Türk Telekom hisselerinin satışında Türk Telekom ile T.C. Posta ve Telgraf Teşkilâtı Genel Müdürlüğü çalışanları ve küçük tasarruf sahiplerine % 5 pay ayrılır. Bu payın satışı halka arz yöntemiyle ve sermaye piyasası mevzuatına uygun olarak gerçekleştirilir. Değer tespiti sonuçları ile satışa sunulacak hisselerin ne kadarının ve hangi satış yöntemiyle satılacağına, çalışanlar ve küçük tasarruf sahiplerine ayrılan % 5’lik payın ne oranda satılacağına, Cumhurbaşkanınca karar verilir. Usul ve esasları Cumhurbaşkanınca belirlenmek üzere hisse senedi ile değiştirilebilir veya hisse senedine çevrilebilir menkul kıymetler çıkartılabilir veya Türk Telekom tarafından borç veya kredi alınabilir. Blok satışta ihale şartları ihale tarihinden en az kırkbeş gün önce, kesinleşmiş ihale sonuçları onbeş gün içinde Resmî Gazetede ve Türkiye çapında yayımlanan yüksek tirajlı iki gazetede, yurt dışında ise uygun görülecek basın veya yayın organıyla en az bir defa yayımlanır. Hisselerin blok satışında 4046 sayılı Kanunda yer alan kapalı teklif usulü uygulanır. Satışa ilişkin nihai devir işlemleri Cumhurbaşkanınca onaylanır.
Yukarıda anılan Cumhurbaşkanı kararlarında belirtilen esaslar çerçevesinde her türlü satış işlemlerinde, satılacak hisselerin mülkiyetinin devrine ilişkin sözleşmeleri ve diğer anlaşmaları ve gereken belgeleri imzalamaya, Özelleştirme İdaresi Başkanlığının bağlı olduğu Bakan veya yetki verdiği temsilcisi yetkilidir.