Dosya olarak kaydet: PDF - WORD
Görüntüleme Ayarları:
Salt metin olarak göster (Kelime işlemcilere uygun görünüm)
Mülga veya iptal edilen kısımları gizle
Değişikliklere ilişkin notları gizle

Konsolide metin (Sürüm: 4)

2/7/2018 tarihli 703 sayılı KHK'nin 117 nci maddesi ile Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü Kurulması Hakkında Kanunun adı “Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü Hakkında Mali Hükümler ve Muafiyetlere İlişkin Kanun” şeklinde değiştirilmiştir.

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kuruluş ve Tanımlar

Amaç ve kuruluş

MADDE 1

Türkiye'de ve dünyada bor, ürün ve teknolojilerinin geniş bir şekilde kullanımını, yeni bor ürünlerinin üretimini ve geliştirilmesini teminen değişik alanlarda kullanıcıların araştırmaları için gerekli bilimsel ortamı sağlamak, bor ve ürünlerini kullanan ve/veya bu alanda araştırma yapan kamu ve özel hukuk tüzel kişileri ile işbirliği yaparak bilimsel araştırmaları yapmak, yaptırmak, koordine etmek ve bu araştırmalara katkı sağlamak amacıyla, kamu tüzel kişiliğini haiz, idarî ve malî özerkliğe sahip ve bu Kanun ile kendisine verilen görevleri yerine getirmek üzere Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü kurulmuştur. Enstitünün kısa adı "BOREN" dir. Enstitünün merkezi Ankara'dadır.

Enstitünün ilişkili olduğu Bakanlık, Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığıdır. Enstitü, bu Kanunda düzenlenmeyen hususlarda özel hukuk hükümlerine tabidir.*

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu maddenin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

Tanımlar

MADDE 2

Bu Kanunda adı geçen;

a) Bakanlık : Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığını,

b) Bakan : Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanını,

c) Enstitü : Ulusal Bor Araştırma Enstitüsünü,

d) Yönetim Kurulu : Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü Yönetim Kurulunu,

e) Başkanlık : Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü Başkanlığını,

f) Başkan : Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü Başkanını,

İfade eder.*

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu maddenin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

İKİNCİ BÖLÜM

Enstitünün Görevleri ve Organları

Enstitünün görevleri

MADDE 3

Ulusal Bor Araştırma Enstitüsünün, 10.6.1983 tarihli ve 2840 sayılı Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla görevleri şunlardır:

a) Türkiye'nin, bor kimyasalları konusunda dünya pazarında, sahip olduğu cevher zenginliğine koşut bir konuma gelebilmesi için kısa, orta ve uzun dönem bor uç ürünleri pazar ve teknolojilerine ilişkin politika ve strateji kararlarını almaya ışık tutacak bilgileri oluşturmak.

b) Bor ve ürünlerinin geniş bir şekilde kullanımı, yeni bor, ürün ve teknolojilerinin geliştirilmesi ve üretilmesi amacıyla temel ve uygulamalı araştırma yapmak, yaptırmak, yapmayı özendirmek, değişik alanlarda kullanıcıların araştırmaları için gerekli bilimsel ortamı ve alt yapıyı sağlamak, bunun için laboratuvarlar kurmak, laboratuvarların kurulmasına destek vermek, mevcut ve/veya kurulacak laboratuvarları teçhizat ile desteklemek, Eti Holding A.Ş. ve bağlı ortaklıkları ile bor konusunda araştırma altyapısı olan üniversitelerde araştırma merkezleri kurmak, kurulmasına destek olmak, bor ve ürünlerini kullanan ve bu alanda araştırma yapan kamu ve özel hukuk tüzel kişileri ile işbirliği yaparak koordinasyonu sağlamak.

c) Bor ve ürünlerinin geniş bir şekilde kullanımı, yeni bor ürünlerinin üretimi ve geliştirilmesi alanındaki bilimsel araştırmaların teknolojik yeniliklere süratle dönüşebilmesi için yöntemler geliştirmek, bu alandaki teknolojilerin yurt dışından transferi için gerekli çalışmaları yürütmek, özel sektörün bor ve ürünlerinin kullanımı hakkındaki çalışmalara katılımını sağlayacak programlar yapmak, sanayi sektörünün Enstitü ile işbirliği yapmasını sağlayacak programlar geliştirmek, mevcut ve geliştirilecek yeni bor ürünlerinin çevre ve insan sağlığı üzerine etkilerinin saptanıp, anlaşılmasına yönelik araştırmalar yapmak, yaptırmak ve işbirliğini verimli kılacak ortamı oluşturmak.

d) Kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler ile gerçek ve tüzel kişilerin bor ve ürünlerinin geniş bir şekilde kullanımı, yeni bor ürünlerinin üretimi ve geliştirilmesi hakkında araştırma isteklerini değerlendirmek, Ar-Ge sonuçlarını piyasaya sunmak, bu konularda araştırma yapan gerçek ve tüzel kişileri finansman, personel ve teçhizat ile desteklemek.

e) Türkiye'nin taraf olacağı bor ve ürünleri ile ilgili Ar-Ge işbirliği anlaşmalarının hazırlanması ve müzakeresinde Eti Holding A.Ş. ile birlikte Hükümete yardımcı olmak ve bu anlaşmaların izlenmesinde ve uygulanmasında 31.5.1963 tarihli ve 244 sayılı Kanun ile 5.5.1969 tarihli ve 1173 sayılı Kanun çerçevesinde görev almak.

f) Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünce ihtiyaç duyulan konularda, Ar-Ge projeleri ile diğer bilimsel çalışmaları işbirliği halinde yapmak ve/veya desteklemek; bor ile ilgili araştırma, geliştirme, yatırım ve üretim çalışmaları için Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünce sağlanacak finansman desteğinden yararlanmak.

g) Görev alanına giren konularda ulusal ve uluslararası kongre, seminer gibi bilimsel toplantılara bilimsel ve maddi katkı sağlamak, desteklemek, düzenlemek ve bunlara katılmak.

h) Enstitünün görev alanına giren konularda Türkçe ve yabancı dillerde kitap ve periyodik yayınlarda bulunmak ve bu tür yayınları desteklemek.

ı) Bilgi toplama ve yayma, bilgi bankaları, kütüphane ve arşiv gibi bilimsel destek hizmetleri sağlamak, ulusal ve uluslararası kuruluşlarla bu konuda işbirliği yapmak.

i) Görevleri ile ilgili olarak yurt dışında araştırma ve geliştirme faaliyetlerini yürütmek ve/veya desteklemek.

j) Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.*

Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinden sonra gelmek üzere (i) bendi eklenmiş ve sonraki bent (j) bendi olarak teselsül ettirilmiştir.
Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu maddenin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

Organ ve birimleri

MADDE 4

Enstitü aşağıdaki organ ve birimlerden oluşur:

a) Yönetim Kurulu.

b) Başkanlık.

c) Araştırma ve Geliştirme Koordinatörlüğü.

d) Endüstriyel İlişkiler Koordinatörlüğü.

e) Bilgi Toplama, İdarî ve Malî İşler Koordinatörlüğü.*

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu maddenin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

Yönetim Kurulu

MADDE 5

Yönetim Kurulu Enstitünün en üst karar organıdır.

Yönetim Kurulu;

- Enstitü Başkanı,

- Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığınca önerilecek altı aday arasından seçilecek üç üye (bu üyelerden biri Eti Holding Yönetim Kurulu tarafından önerilecek iki aday arasından),

- Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca önerilecek iki aday arasından seçilecek bir üye,

- Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunun Bilim Kurulu tarafından önerilecek iki aday arasından seçilecek bir üye,

- Yükseköğretim Kurulunun üniversite öğretim üyeleri arasından önereceği iki aday arasından seçilecek bir üye,

- Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından önerilecek iki aday arasından seçilecek bir üye,

- Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği tarafından önerilecek iki aday arasından seçilecek bir üye,

Olmak üzere toplam dokuz üyeden oluşur.

Yönetim Kurulu üyeleri; hukuk, siyasal bilgiler, idarî bilimler ve mühendislik dallarında eğitim veren en az dört yıllık yüksek öğrenim kurumlarından mezun olmuş, kamu kurum ve kuruluşlarında ve/veya özel sektörde toplam en az on yıl deneyim sahibi ve Enstitünün amacına uygun birikimi olan ve mesleğinde temayüz etmiş kişiler arasından Başbakan tarafından atanır.

Yönetim Kurulu olağan olarak iki ayda bir toplanır. Ancak, Başkanlığın önerisi ile gerekli sıklıkta toplanabilir. Yönetim Kurulu kararları, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alınır. Yönetim Kurulunun çalışma usul ve esasları Enstitü tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir.

Yönetim Kurulu üyelerinin görev süreleri Enstitü Başkanı hariç üç yıl olup, görev süresi dolan üyeler bir dönem daha atanabilir. Yönetim Kurulu Başkanı, Yönetim Kurulu tarafından seçilir. Enstitü Başkanı Yönetim Kurulu Başkanı olarak seçilemez.

Herhangi bir nedenle boşalan Yönetim Kurulu üyeliği için aynı usulle atama yapılır, atanan üye önceki üyenin kalan görev süresini tamamlar.

Yönetim Kurulu Başkan ve üyelerinin görev süreleri dolmadan görevlerine son verilemez. Bu Kanun ile kendilerine verilen görevleri ile ilgili olarak işlediği suçlardan dolayı haklarında mahkûmiyet kararı kesinleşen Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleri, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uyarınca Devlet memuru olmak için aranan şartları kaybettikleri tespit edilen veya üç aydan fazla süre ile hastalık, kaza veya başka bir nedenle görevini yapamaz durumda olan veya görev süresinin kalan kısmında görevine devam edemeyeceği, üç aylık süre beklenmeksizin tam teşekküllü bir hastaneden alınacak heyet raporu ile tevsik edilen Yönetim Kurulu üyeleri süreleri dolmadan atandığı usulle görevden alınabilir.*

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu maddenin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri

MADDE 6

Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri aşağıda belirtilmiştir:

a) Enstitünün kuruluş amacına uygun çalışmalar ile hükümet programı, kalkınma planı ve yıllık programlarla belirlenecek hedef, ilke ve politikalar doğrultusunda Ar-Ge çalışmalarının yapılmasını sağlamak.

b) Enstitünün idarî, malî ve teknik yönden düzenli, verimli ve etkin faaliyette bulunabilmesi için gerekli tedbirleri almak ve ilgili yönetmeliklerin yürürlüğe girmesini sağlamak.

c) Enstitünün personel politikasını oluşturmak.

d) Enstitünün yıllık çalışma programını görüşüp karara bağlamak, çalışmaları izlemek, değerlendirmek, yıl sonu faaliyet raporunu hazırlamak ve bütçe taslağını onaylamak.

e) Enstitünün vereceği hizmetler ve ücretlerin belirlenmesi ile Enstitünün sürekli ve süreli personeli tarafından yürütülen araştırma projeleri gelirlerinin masraflar dışında kalan kısmının Başkanın teklifi ile dağıtımına karar vermek.

f) Enstitünün yaptıracağı veya katkıda bulunacağı araştırmaların bütçe ve programlarını Başkanın teklifi üzerine onaylamak.

g) Enstitünün ihtiyaçları için taşınır ve taşınmaz malların, yazılım ve diğer ürünlerin satın alınmasına, satılmasına veya kiralanmasına karar vermek.

h) Enstitü personelinin atanması ve diğer işlemleri hususunda karar almak.

ı) Enstitünün çalışma alanı ile ilgili olarak en az üçer yıllık stratejik ve birer yıllık performans planı hazırlamak ve yayınlamak.

i) Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.*

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu maddenin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

Başkanlık ve başkanın görev ve yetkileri

MADDE 7

Başkanlık, Enstitü başkanı ve üç grup koordinatöründen oluşur ve Enstitünün görevlerinin yerine getirilmesinde icra kurulu olarak hareket eder.

Başkan, Enstitünün ita amiri olup, Yönetim Kurulu üyelerinde aranan özelliklere sahip kişiler arasından, Bakanın teklifi üzerine, Başbakan tarafından atanır.

Başkanın görev ve yetkileri şunlardır:

a) Enstitünün işlevlerinin yerine getirilebilmesi için gerekli taslak çalışma programını ve bütçeyi hazırlamak, yönetim kuruluna sunmak, onaylandıktan sonra uygulamak.

b) Enstitünün gelir gider kesin hesabını ve yıllık faaliyet raporunu Yönetim Kuruluna sunmak ve Enstitü bütçesinin uygulanmasını, gelirlerinin toplanmasını, harcamaların yapılmasını ve denetimini sağlamak.

c) Enstitü personelinin atama ve diğer işlemleri için yönetim kuruluna teklifte bulunmak.

d) Yönetim Kurulu kararına istinaden Araştırma ve Geliştirme Koordinatörlüğü altında Enstitü temel çalışmaları ve piyasadan gelen talepler için Enstitü bünyesinden ya da dışından yerli ve yabancı danışman ve uzmanlardan oluşan Ar-Ge grupları kurmak, kaldırmak ve Enstitünün sürekli ve süreli personeli tarafından yapılan proje gelirlerinin dağıtımı hakkında önerilerde bulunmak.

e) Hizmet birimlerinin uyumlu, verimli, disiplinli ve düzenli biçimde çalışmasını temin etmek, Yönetim Kurulu ile hizmet birimleri arasındaki organizasyonu ve koordinasyonu sağlamak.

f) Yönetim Kurulu toplantılarının gündemini, gününü ve saatini belirlemek ve toplantılara katılmak, raportörlüğünü yapmak, Yönetim Kurulu kararlarının gereğinin yerine getirilmesini sağlamak ve bu kararların uygulanmasını izlemek.

g) Enstitüyü resmi ve özel kuruluşlar nezdinde temsil etmek.*

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu maddenin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

Hizmet birimleri

MADDE 8

Enstitünün hizmet birimleri;

a) Araştırma ve Geliştirme Koordinatörlüğü,

b) Endüstriyel İlişkiler Koordinatörlüğü,

c) Bilgi Toplama, İdarî ve Malî İşler Koordinatörlüğü,

Olmak üzere koordinatörlükler şeklinde teşkilatlanmış hizmet birimlerinden oluşur. Her bir hizmet biriminin başında Grup Koordinatörü bulunur.*

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu maddenin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

Araştırma ve Geliştirme Koordinatörlüğü

MADDE 9

Araştırma ve Geliştirme Koordinatörlüğü, bor ve ürünlerinin kullanımı hakkında Türkiye'nin bor ve ürünleri sanayi, araştırma ve teknoloji politikaları, hedef, ilke ve yöntemlerine uygun olarak Enstitünün yıllık ve revize edilebilir, beş yıllık Ar-Ge programlarını hazırlar.

Bor ve ürünlerinin geniş bir şekilde kullanımı, yeni bor, ürünleri ve teknolojilerinin geliştirilmesi ve üretilmesi hakkında temel ve uygulamalı araştırma yapar, yaptırır ve değişik alanlarda kullanıcıların araştırmaları için gerekli bilimsel ortamı sağlar ve bilimsel araştırmaların teknolojik yeniliklere dönüşebilmesi için çalışmalar yürütür.

Enstitünün bünyesinde hangi konularda araştırma ve geliştirme yapılması hususuyla kurulması gerekli Ar-Ge grupları ve personel, finans ve teçhizata ilişkin önerilerini Başkana sunar.

Türkiye'nin taraf olacağı bor ve ürünlerinin geniş bir şekilde kullanımı, yeni bor, ürünleri ve teknolojilerinin geliştirilmesi ve üretilmesi ile ilgili Ar-Ge çalışma ve işbirliği anlaşmalarının hazırlanması ve uygulanması çalışmalarını yürütür.

Araştırma ve Geliştirme gruplarının üye sayısı, bu gruplarda çalışacakların nitelikleri ile çalışma usul ve esasları Başkanın teklifi üzerine Yönetim Kurulu tarafından kararlaştırılır.*

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu maddenin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

Endüstriyel İlişkiler Koordinatörlüğü

MADDE 10

Endüstriyel İlişkiler Koordinatörlüğü, kamu kurum ve kuruluşları ile üniversiteler, gerçek ve tüzel kişilerin bor ve ürünlerinin geniş bir şekilde kullanımı, yeni bor, ürün ve teknolojilerinin geliştirilmesi ve üretilmesi hakkında araştırma isteklerini değerlendirir, sonuçlandırılmasını sağlar ve piyasaya sunar.

Bor ve ürünlerinin kullanım alanlarının yaygınlaştırılması yeni bor, ürün ve teknolojilerinin geliştirilmesi ve üretilmesi hakkında araştırma yapan gerçek ve tüzel kişileri destekler, sanayi sektörünün Enstitü ile işbirliği yapmasını sağlayacak programları geliştirir ve bu işbirliğini verimli kılacak ortamı sağlar. Özel sektörün bor ve ürünlerinin kullanımı hakkındaki çalışmalara katılımını, özel sektörün yaptığı çalışmalara da Enstitünün katılımını sağlayacak programlar yapar ve Başkana önerir.

Ar-Ge çalışması sonuçlarının uygulamaya geçmesi ve yurt dışından teknoloji transferi için gerekli çalışmaları yürütür ve Enstitünün gelirlerinin artırılması için öneriler hazırlar.*

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu maddenin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

Bilgi Toplama, İdarî ve Malî İşler Koordinatörlüğü

MADDE 11

Bilgi Toplama, İdarî ve Malî İşler Koordinatörlüğü, Enstitünün bütçesinin hazırlanması, gelir ve giderlerinin gerçekleştirilmesi, takibi, denetimi ve değerlendirilmesi, Enstitünün görev alanına giren konularda ulusal ve uluslararası kongre, seminer gibi bilimsel toplantılar ile ilgili çalışmaları yürütür.

Muhasebe, ücret ödemeleri, Enstitü varlık ve imkânları ile personelinin idarî işlemlerinin yapılmasını ve takibini yerine getirir, bu konularda Başkana önerilerde bulunur ve yıllık faaliyet raporunu hazırlar.

Enstitünün görev alanına giren konularda Türkçe ve yabancı dillerde kitap ve periyodik yayınlarda bulunması ve bu tür yayınları desteklemesi hakkında çalışmalar yapar.

Bilgi toplama ve yayma, bilgi bankaları, kütüphane ve arşiv gibi bilimsel destek hizmetlerinin verilmesi işlemlerini, mevcut ulusal ve uluslararası kuruluşlarla bu konuda işbirliği yapılması çalışmalarını yürütür.*

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu maddenin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Personelin Atanma Şartları, Statüsü ve Malî Hakları

Personelin atanma şartları ve statüsü

MADDE 12

Enstitü hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler, idarî hizmet sözleşmesi ile istihdam edilen sürekli personel eliyle yürütülür. Enstitü personelinin pozisyon unvan ve sayıları ekli Cetvelde gösterilmiştir. Söz konusu unvanların birimlere dağılımını yapmaya Başkanın önerisi üzerine Yönetim Kurulu yetkilidir. Personelin pozisyon unvan ve sayılarında mevcut pozisyon sayılarının iki katını aşmamak kaydıyla değişiklik yapılmasına, mevcut hizmet birimlerinin kaldırılmasına ve yeni hizmet birimlerinin kurulmasına, Enstitünün teklifi, Bakanın onayı üzerine Bakanlar Kurulunca karar verilir.

Enstitü personeli ücret ve malî haklar dışında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabidir.

Enstitüde proje ve araştırmaların gerektirdiği niteliklere sahip proje ve araştırma süresi ile sınırlı olarak yeterli sayıda süreli personel istihdam edilebilir. Enstitüde süreli olarak görevlendirilen personelin çalıştıkları süre zarfında ücretleri ile sosyal güvenlik ve benzeri yükümlülükleri Enstitü tarafından ödenir. Enstitüde bu şekilde istihdam edilen kamu kurum ve kuruluşları personeli kurumlarından izinli sayılırlar. Bu kişilerin statüleri ile buna ait her türlü hak ve mükellefiyetleri saklı tutulur. İzinli oldukları müddet, terfi ve emekliliklerinde hesaba katılır. Terfi hakkını kazananlar başkaca hiçbir işleme lüzum kalmaksızın terfi ettirilirler. Akademik unvanların kazanılması için gerekli şartlar saklıdır.

Enstitüde yabancı danışman ve uzmanlar da istihdam edilebilir.

Enstitü personelinin nitelikleri ile sözleşme usul ve esasları, Enstitünün önerisi ve Bakanın onayı üzerine Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulacak yönetmelik ile tespit edilir. Enstitüde istihdam edilecek yabancı danışman ve uzmanların nitelikleri ile sayısı, ücretleri ve sözleşme usul ve esasları da bu yönetmelikte düzenlenir.

Yabancı danışman ve uzmanlar hariç, Enstitü personelinin 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (A) bendinin (1), (4), (5), (6) ve (7) numaralı alt bentlerinde belirtilen şartlar ile Enstitünün amaçlarının gerektirdiği nitelikleri taşımaları zorunludur.*

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu maddenin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

Malî hakları

MADDE 13

Enstitü Başkanı ve Enstitünün sürekli personeli, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununa tabidir. Başkanın Enstitüde görevli olacağı sürede eski görevleri ile ilişkileri kesilir. Ancak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve özel mevzuatla düzenlenmiş personel rejimine tabi ise, Enstitüdeki görevi sona erdikten sonra, başvurması halinde Başbakan tarafından müktesebine uygun bir kadroya atanır.

Emeklilik açısından, Enstitü Başkanı genel müdür, koordinatörler Başbakanlık başkanları, uzmanlar bakanlık daire başkanına denk statüde kabul edilir. Diğer personele, 8.6.1949 tarihli ve 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununun ek 48 inci maddesinin (b) bendi hükümlerine göre işlem yapılır.

Yabancı danışman ve uzmanlar hariç, Enstitü Başkanı ile sürekli ve süreli personelin aylık ücret ve diğer mali hakları, 13.7.2001 tarihli 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümleri çerçevesinde Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir.

Yönetim Kurulu Başkan ve üyelerine, ayda ikiden fazla olmamak üzere uhdesinde kamu görevi bulunanlara (2000) gösterge rakamının, uhdesinde her herhangi bir kamu görevi bulunmayanlara ise (3000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunacak miktarda huzur hakkı ödenir.

Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleri, Enstitü Başkanı, sürekli ve süreli personel ile vekalet ve istisna akdi ile hizmet verenlerin ve yabancı danışman ve uzmanların görevlerinin ifası sırasında yaptıkları masrafların hangilerinin Enstitü bütçesinden karşılanabileceğine dair usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.*

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu maddenin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Denetim, Gelirler ve Bütçe

Denetim

MADDE 14

Enstitü, 21.2.1967 tarihli ve 832 sayılı Sayıştay Kanununun vize ve tescil hükümleri hariç, Sayıştay denetimine tabidir.*

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu maddenin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

Ar-Ge projeleri

MADDE 15

Enstitünün gelirleri şunlardır:

a) Eti Holding A.Ş.'nin bor ürünlerinin satışından % 0,2 oranında pay.

b) Bor madenleri işletmelerinden alınan Devlet hakkının % 15'i.

c) Enstitüye yapılacak yardımlar, bağışlar ve vasiyetler.

d) Enstitünün ücret karşılığı verdiği hizmet gelirlerinin tamamı ile sürekli ve süreli personel tarafından yapılacak Ar-Ge projeleri karşılığı alınan ücretlerin % 20'si.

e) Yayın gelirleri.

f) Patent gelirleri ve sair gelirler.*

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu fıkranın yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

Enstitünün gelirlerinin, giderlerini karşılaması esastır. Enstitü gelirleri, Yönetim Kurulunun uygun gördüğü bankalarda açılacak hesaplarda tutulur. Bu gelirlerden hesap yılı sonuna kadar harcanmayan paralar Maliye Bakanlığına bildirildikten sonra Enstitünün ertesi yıl gelir hesabına aktarılır. Enstitünün gelirleri bu Kanunda belirtilen görevlerini tam olarak yerine getirebilmesi için yeterli düzeye gelinceye kadar, gerekli malî kaynak Genel Bütçeden karşılanır.

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu fıkranın yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

Enstitünün giderleri Yönetim Kurulunca onaylanan bütçeden karşılanır.

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu fıkranın yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

Enstitünün görevleri kapsamında desteklenen Ar-Ge projelerine ilişkin tutarlar, Enstitü bütçesine gider kaydedilmek suretiyle Ar-Ge projelerinin yürütüldüğü idarelere aktarılabilir. Bu şekilde aktarılan tutarlar, ilgili idarelerin bütçelerine gelir kaydedilmeksizin açılacak özel hesaplarda izlenir. Bu kapsamda yapılan harcamalar, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa göre denetlenir. Enstitü tarafından yürütülen ve desteklenen Ar-Ge projeleri kapsamında görev alan kamu görevlilerine aylık (20.000) gösterge rakamının, memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutara kadar ücret ödenebilir. Enstitü tarafından yürütülen ve desteklenen Ar-Ge projeleri kapsamında görev alan yüksek lisans ve doktora öğrencileri ile doktora sonrası araştırmacılara diğer mevzuatta yer alan sınırlamalara tabi olmaksızın burs verilebilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Enstitü tarafından belirlenir. Bu kapsamda Yönetim Kurulu üyeleri ile Enstitü personeline ödeme yapılamaz.

Enstitü tarafından yürütülen ve desteklenen Ar-Ge projeleri için Enstitü dışındaki kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlardan destek alınabilir. Bu kapsamda Enstitüye aktarılan tutarlar, Enstitü bütçesine gelir kaydedilmeksizin ilgili Ar-Ge projesi adına açılacak özel hesaplarda izlenebilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Son Hükümler

Malvarlığı

MADDE 16

Enstitünün mal ve varlıkları Devlet malı sayılır, haczedilemez, rehnedilemez.

Uygulanmayacak hükümler

MADDE 17

Enstitü, 26.5.1927 tarihli ve 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanunu ile 21.2.1967 tarihli ve 832 sayılı Sayıştay Kanununun vize ve tescile ilişkin hükümlerine tabi değildir.*

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu maddenin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

Muafiyetler

MADDE 18

Bu hükmün yürürlükten kalkış tarihi: 05.06.2025

Ulusal Bor Araştırma Enstitüsünün yaptığı faaliyetlerden elde ettiği gelirler dolayısıyla kurumlar vergisi açısından iktisadi işletme oluşmuş sayılmaz. Enstitüye makbuz karşılığında yapılan nakdî bağış ve yardımlar, 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu hükümleri çerçevesinde gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde, gelir veya kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla beyan edilen gelirden veya kurum kazancından indirilebilir.

Enstitünün faaliyetleri dolayısıyla yapılan işlemler yönünden 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanunu ile 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu gereğince alınan vergi ve harçlardan ve katılma payından, bu kapsamda düzenlenen kağıtlarla ilgili olarak damga vergisinden, kendisine yapılan bağış ve yardımlar nedeniyle veraset ve intikal vergisinden, sahip olduğu taşınmazları dolayısıyla emlak vergisinden muaftır. Enstitü tarafından açılan dava ve icra takiplerinde teminat aranmaz.

Enstitünün görevlerinin ifasına ilişkin olarak; binek araçları hariç ithal edilen her türlü makine-teçhizat, kimyasallar, ürün ve bunların yedek parçaları ile yayının yurda girişi ve her türlü geçici depolama, antrepo ve ardiye ücretleri katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi hariç, gümrük vergisinden, düzenlenen kâğıtlar damga vergisinden ve ücretten istisna olup bunlar için ithalat sınırlaması uygulanmaz.

Enstitü, ihtiyaç duyduğu hizmetleri hizmet satın alma sözleşmeleri ile yaptırabilir. Enstitü yapacağı araştırma ve incelemeler için hiçbir ilmühaber, ruhsatname veya imtiyaz almak zorunda değildir.

Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünün Enstitüye yaptıracağı Ar-Ge projeleri kapsamında alınan patentlerin kullanımı Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğüne ait olup bunlardan ücret alınmaz.

Yönetmelikler

MADDE 19

Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin usul ve esasları gösteren yönetmelikler, Yönetim Kurulunun oluşumundan itibaren altı ay içinde ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak hazırlanır ve yürürlüğe konulur.*

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu maddenin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

Bilgi isteme ve gizliliğe uyma

MADDE 20

Enstitü, araştırma ve inceleme konuları için gerekli gördüğü her türlü bilgiyi kamu kurum ve kuruluşlarından istemeye yetkilidir. Kendilerinden bilgi istenen kamu kurum ve kuruluşları, söz konusu isteğe cevap vermek ve gereken kolaylığı göstermekle yükümlüdürler. Enstitü Yönetim Kurulu üyeleri ve her türlü personeli gizlilik taşıyan bilgileri açıklayamaz, kendilerinin veya başkalarının menfaatine kullanamaz.*

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu maddenin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

EK MADDE 1

Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsünün yaptığı faaliyetlerden elde ettiği gelirler dolayısıyla kurumlar vergisi açısından iktisadi işletme oluşmuş sayılmaz. Enstitüye makbuz karşılığında yapılan nakdî bağış ve yardımlar, 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu hükümleri çerçevesinde gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde, gelir veya kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla beyan edilen gelirden veya kurum kazancından indirilebilir.

Enstitünün faaliyetleri dolayısıyla yapılan işlemler yönünden 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanunu ile 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu gereğince alınan vergi ve harçlardan ve katılma payından, bu kapsamda düzenlenen kağıtlarla ilgili olarak damga vergisinden, kendisine yapılan bağış ve yardımlar nedeniyle veraset ve intikal vergisinden, sahip olduğu taşınmazları dolayısıyla emlak vergisinden muaftır. Enstitü tarafından açılan dava ve icra takiplerinde teminat aranmaz.

Enstitünün görevlerinin ifasına ilişkin olarak, binek araçları hariç ithal edilen her türlü makine-teçhizat, kimyasallar, ürün ve bunların yedek parçaları ile yayının yurda girişi ve her türlü geçici depolama, antrepo ve ardiye ücretleri katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi hariç, gümrük vergisinden, düzenlenen kâğıtlar damga vergisinden ve ücretten istisna olup bunlar için ithalat sınırlaması uygulanmaz.

Enstitü, ihtiyaç duyduğu hizmetleri hizmet satın alma sözleşmeleri ile yaptırabilir. Enstitü yapacağı araştırma ve incelemeler için hiçbir ilmühaber, ruhsatname veya imtiyaz almak zorunda değildir.

Enstitünün görevleri kapsamında desteklenen Ar-Ge projelerine ilişkin tutarlar, Enstitü bütçesine gider kaydedilmek suretiyle Ar-Ge projelerinin yürütüldüğü idarelere aktarılabilir. Bu şekilde aktarılan tutarlar, ilgili idarelerin bütçelerine gelir kaydedilmeksizin açılacak özel hesaplarda izlenir. Bu kapsamda yapılan harcamalar, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa göre denetlenir. Enstitü tarafından yürütülen ve desteklenen Ar-Ge projeleri kapsamında görev alan kamu görevlilerine aylık (20.000) gösterge rakamının, memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutara kadar ücret ödenebilir. Enstitü tarafından yürütülen ve desteklenen Ar-Ge projeleri kapsamında görev alan yüksek lisans ve doktora öğrencileri ile doktora sonrası araştırmacılara diğer mevzuatta yer alan sınırlamalara tabi olmaksızın burs verilebilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Enstitü tarafından belirlenir. Bu kapsamda Enstitü personeline ödeme yapılamaz.

Enstitü tarafından yürütülen ve desteklenen Ar-Ge projeleri için Enstitü dışındaki kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlardan destek alınabilir. Bu kapsamda Enstitüye aktarılan tutarlar, Enstitü bütçesine gelir kaydedilmeksizin ilgili Ar-Ge projesi adına açılacak özel hesaplarda izlenebilir.

Enstitünün mal ve varlıkları Devlet malı sayılır, haczedilemez ve rehnedilemez.

GEÇİCİ MADDE 1

Enstitü Yönetim Kurulu üyelerinin atandığı tarihten itibaren bir yıl süreyle grup koordinatörü dışındaki unvanlara, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye istinaden çalışan ve bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 7 nci maddesindeki şartları taşıyan personel de atanabilir.*

Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 Tarihli ve E: 2021/125, K: 2023/213 Sayılı Kararı ile bu maddenin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.

GEÇİCİ MADDE 2

Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsünün 2018 yılı harcamaları 2018 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa istinaden Hazine ve Maliye Bakanlığınca yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının 2018 yılı bütçesinde yer alan ödeneklerden karşılanır.

Yürürlük

MADDE 21

Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 22

Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

POZİSYON CETVELİ
UNVANLAR SAYISI
Başkan 1
Grup Koordinatörü 3
Uzman 13
Laborant 2
Tekniker/Teknisyen 2
Savunma Uzmanı 1
Sekreter 2
Büro Görevlisi 2
Şoför 2
TOPLAM 28
Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü Teşkilatında Düzenleme Yapılması Hakkında Karar (2015/8004)
Uygulama Başlangıç Tarihi: 21.08.2015