Resmi Gazete Dışındaki Kaynak
Kurum:
Rekabet Kurumu
Yürürlüğe Giriş Tarihi:
26.03.2013
Son Değişiklik Tarihi:
05.04.2018
Bu Sürümün Yürürlük Tarihi:
05.04.2018
Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
I. GİRİŞ
(1) 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun 7 nci maddesinde, hâkim durum yaratmaya veya mevcut bir hâkim durumu güçlendirmeye yönelik olarak, ülkenin bütünü yahut bir kısmında herhangi bir mal veya hizmet piyasasındaki rekabetin önemli ölçüde azaltılması sonucunu doğuracak nitelikteki birleşme veya devralma işlemleri yasaklanmakta ve hangi tür birleşme ve devralmaların hukuki geçerlilik kazanabilmesi için Rekabet Kuruluna (Kurul) bildirilerek izin alınması gerektiğini Kurulun çıkaracağı tebliğlerle ilan edeceği belirtilmektedir. Bu çerçevede, 1.1.2011 tarihinden itibaren 1997/1 sayılı Tebliğin yerine geçmek üzere 7.10.2010 tarih ve 27722 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2010/4 sayılı Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ (Tebliğ) çıkarılmıştır. Tebliğin izne tabi birleşme ve devralma işlemlerine ilişkin 7 nci maddesi, ilk olarak 29.12.2012 tarih ve 28512 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2012/3 Sayılı Tebliğ ile 1.2.2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere değiştirilmiştir. İlgili maddeye ilişkin son değişiklik 24.02.2017 tarihli ve 29989 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2017/2 sayılı Tebliğ ile yapılmış ve Tebliğin 7. maddesinin ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
(2) Tebliğ ile teşebbüsler için hukuki belirliliğin artırılması amacıyla, pazar payı eşiğinden vazgeçilerek ciro esaslı bildirim eşiği sistemine geçilmiştir. Söz konusu eşiklerin aşılıp aşılmadığının tespiti bakımından işlem tarafı ve ilgili teşebbüs kavramları ile belirli durumlarda cironun nasıl tahsis edileceğinin açıklığa kavuşturulması önem arz etmektedir. Benzer şekilde yan sınırlamalara ilişkin bazı temel hususlara dair açıklamalar yapmakta fayda görülmektedir.
(3) Bu kılavuzun yayımlanmasındaki amaç, temel olarak Tebliğ’de geçen ilgili teşebbüs ve işlem tarafı kavramları ile ciro eşiklerinin hesaplanması ve yan sınırlamalara ilişkin olarak açıklamalarda bulunmak suretiyle Tebliğin uygulanması bakımından belirliliği ve öngörülebilirliliği artırmaktır. Bununla birlikte, Kurul her bir işlemde somut olayın özelliklerini de göz önünde bulundurarak karar verecektir.
II. İLGİLİ TEŞEBBÜS VE İŞLEM TARAFI KAVRAMLARI
II.1. Genel olarak
(4) İşlem tarafı ve ilgili teşebbüs kavramları, gerek ciro hesaplaması ve işlemin izne tabi olup olmadığının belirlenmesi, gerekse Bildirim Formunda talep edilen bilgilerin eksiksiz ve doğru olarak sunulabilmesi bakımından önem taşımaktadır.
(5) Tebliğin “Tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesinde ilgili teşebbüs, birleşme işlemlerinde birleşen, devralma işlemlerinde devralan veya devre konu kişi ya da ekonomik birimler olarak; işlem tarafı ise birleşme veya devralmanın tarafı olan teşebbüsler olarak tanımlanmıştır. Buna göre; ilgili teşebbüs birleşme veya devralma işleminin doğrudan tarafı olan kişi veya ekonomik birimleri, işlem tarafı ise her bir ilgili teşebbüsün dâhil olduğu ekonomik bütünlüğü ifade etmektedir.
(6) Birleşme veya devralma işlemlerinde ilgili teşebbüslerin belirlenmesinin ardından, işlem taraflarının eşik değerlendirmesine esas olacak ciroları, Tebliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrası çerçevesinde ilgili teşebbüslerle bağlantısı olan diğer kişi ve ekonomik birimler de göz önüne alınmak suretiyle hesaplanır. Aşağıda, birleşme ve devralma işlemlerinde ilgili teşebbüsün nasıl belirleneceği, karşılaşılması muhtemel çeşitli durumlara göre ele alınmıştır.
II.2. Birleşmelerde ilgili teşebbüs
(7) Birleşme işlemlerinde, birleşen kişi ya da ekonomik birimlerin her biri ayrı ayrı ilgili teşebbüs olarak kabul edilir.
II.3. Devralmalarda ilgili teşebbüs
(8) Devralma işlemlerinde, hem devralan hem de devralınan tarafta bir veya birden fazla şirket bulunabilmektedir. Genel kural olarak, bu şirketlerin her biri Tebliğ kapsamında birer ilgili teşebbüs sayılır. Bununla birlikte, aşağıda ele alındığı üzere, devralma işlemlerinde kontrolün yapısına bağlı olarak ilgili teşebbüsler her bir işlem özelinde farklılaşabilmektedir.
II.3.1. Tam kontrolün devralınması
(9) Bir teşebbüsün başka bir teşebbüsün tam kontrolünü devraldığı işlemlerde ilgili teşebbüsler, devralan ve devre konu teşebbüslerdir. Bir grubun sahip olduğu bir şirketi vasıtasıyla gerçekleştirdiği devralmalarda ilgili teşebbüsler, devralan şirketin devralma aracı olarak kurulmuş olması hali istisna olmak üzere, devre konu teşebbüs ve devralan konumundaki şirkettir.
II.3.2. Kısmi devir
(10) Devralma işleminin, devre konu teşebbüsün bütünü yerine yalnızca bir bölümünün devralınmasına yönelik olması halinde, ilgili teşebbüsler devralan ile devreden şirketin devre konu olan bölümü olacaktır. Örneğin A şirketinin sahip olduğu birden fazla üretim tesisinden yalnızca birinin B şirketi tarafından devralındığı bir işlemde ilgili teşebbüsler, B şirketi ve devre konu üretim tesisidir.