Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
1. GİRİŞ
1.1. Amaç ve Dayanak
Bu kılavuzun amacı, Türkiye’de yürütülecek klinik araştırmalarda kullanılacak biyolojik/biyoteknolojik beşeri tıbbi ürünlere ait kalite gerekliliklerinin ulusal ve uluslararası standartlar dikkate alınarak belirlenmesidir.
Bu Kılavuz, 27/05/2023 tarihli ve 32203 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Beşeri Tıbbi Ürünlerin Klinik Araştırmaları Hakkında Yönetmelik ve Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde Guideline on the requirements for quality documentation concerning biological investigational medicinal products in clinical trials (EMA/CHMP/BWP/534898/2008) kılavuzu dikkate alınarak hazırlanmıştır.
Biyolojik/biyoteknolojik beşeri tıbbi ürünler ile yapılan klinik araştırma başvurularında bu ürünlerin kalitesine ilişkin gereklilikler uluslararası kılavuzlarda ana hatlarıyla belirtilen ilkelere uygun olmalı ve ürün geliştirme süreci boyunca dikkate alınmalıdır. Bununla birlikte, Guidelines on Virus safety evaluation of biotechnological investigational medicinal products (EMEA/CHMP/BWP/398498/05) ve Strategies to identify and mitigate risks for first-in-human clinical trials with investigational medicinal products (EMEA/CHMP/SWP/28367/07) kılavuzları da dikkate alınmalıdır.
Ancak farklı klinik araştırmalar ve araştırma ürünleri söz konusu olabileceğinden tüm farklı durumlar için geçerli olabilecek gerekliliklerin ayrıntılı olarak tanımlanması mümkün değildir. Bununla birlikte bu kılavuzda, araştırma ürünü dosyasının kalite bölümünde sunulması gereken genel bilgilere ilişkin açıklamalar yer almaktadır. Kurum ve ilgili etik kurul, gerekli hallerde ilave bilgi ve belge talep edebilir.
Tüm klinik araştırma fazlarında amacına uygun, yüksek kalitede bir araştırma ürünü kullanılarak gönüllülerin korunmasını sağlamak ve gönüllülerin güvenliliği için risk teşkil edebilecek kalite özelliklerini (örn. mikrobiyolojik yönler, viral kontaminasyon, doz) uygun şekilde ele almak başvuru sahibinin sorumluluğundadır.
1.2. Kapsam
Bu kılavuz, biyolojik/biyoteknolojik etkin maddeleri içeren araştırma ürünlerinin biyolojik, kimyasal ve farmasötik kalitesine ilişkin dosya gerekliliklerini ele almaktadır.
Bu kılavuz, proteinler ve polipeptitleri, bunların türevlerini ve bunların bileşeni oldukları ürünleri (örn. konjugatlar) kapsamaktadır.
Bu proteinler ve polipeptitler, rekombinant veya rekombinant olmayan hücre kültürü ekspresyon sistemlerinden üretilirler ve uygun bir dizi analitik prosedür kullanılarak yüksek oranda saflaştırılabilir ve karakterize edilebilirler.
Kılavuz aynı zamanda bu proteinleri ve polipeptitleri etkin madde olarak içeren yardımcı beşeri tıbbi ürünleri de kapsamaktadır. Yardımcı beşeri tıbbi ürünler için gereklilikler, söz konusu ürünün modifiye edilmiş ruhsatlı veya modifiye edilmemiş ruhsatlı beşeri tıbbi ürün olmasına göre değişiklik gösterir.
Dokular ve vücut sıvılarından izole edilen proteinler ve polipeptitler gibi diğer ürün türleri için de bu kılavuz uygulanabilir.
Ayrıca bu kılavuz, araştırma ürününün biyolojik, kimyasal ve farmasötik kalite gerekliliklerine ilişkin değişiklik örneklerini de listelemektedir.
İleri tedavi tıbbi ürünleri bu kılavuzun kapsamı dışındadır.
Faz II ve faz III klinik araştırmalar için araştırma ürünü dosyası hazırlanırken, faz I klinik araştırmalara kıyasla araştırma ürününe daha fazla sayıda gönüllünün maruz kalacağı ve maruziyet süresinin daha uzun olacağı dikkate alınmalıdır.
1.3. Tüm Araştırma Ürünleri İçin Genel Hususlar
Tüm araştırma ürünleri Beşeri Tıbbi Ürünler İmalathaneleri İyi İmalat Uygulamaları (GMP) Kılavuzu gerekliliklerine uygun olacak şekilde üretilmelidir.
1.4. Verilerin Sunulması
Araştırma ürünü dosyası, CTD Kılavuzu Modül 3 formatına uygun olacak şekilde sunulmalıdır.
Araştırma ürünü dosyasının, başvurunun sunulduğu tarihte klinik araştırmayla ilgili mevcut olan en güncel bilgileri içerdiğine ilişkin başvuru sahibi tarafindan taahhüt sunulmalıdır.
Kullanılan etkin madde, yetkili otoriteler tarafindan halihazırda bir beşeri tıbbi üründe ruhsatlandırılmış ise geçerliliği devam eden bu ruhsata atıfta bulunulabilir. Bu durumda; klinik araştırma ürününde kullanılacak etkin maddenin; atıfta bulunulan beşeri tıbbi üründe kullanılan etkin madde ile aynı kalitede olduğuna dair ruhsat sahibi veya etkin madde üreticisi bir taahhütname sunmalıdır. Ayrıca beşeri tıbbi ürününün adı, ruhsat numarası, ruhsat sahibi ve ruhsatı veren ülke belirtilmelidir. Ürünün yapısına bağlı olarak ek bilgiler talep edilebilir.
1.5. Tanımlar
Analitik prosedür: Analizi gerçekleştirirken takip edilen tüm basamakları (kullanılacak cihaz ve sarf malzemeleri; numune, referans standart ve diğer reaktiflerin hazırlanışı; hesaplama formülleri vb. hususların ayrıntılı olarak tanımını),
EN
TR
