Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
T.C. HAZİNE ve MALİYE BAKANLIĞI
Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİM REHBERİ
(Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılar)
Sürüm 1.0
SÜRÜM TABLOSU |
Sürüm |
Tarih |
Değişiklikler |
1.0 |
18.04.2022 |
İlk sürüm |
1. Giriş
1.1 Amaç
13 Sıra Numaralı MASAK Genel Tebliğinin 6 ncı maddesinde, Başkanlığın elektronik ve kağıt ortamındaki şüpheli işlemlerin bildirimlerine ilişkin usul ve esasları belirlemek üzere yükümlüler için genel ve sektörel mahiyette şüpheli işlem bildirim rehberleri yayımlayabileceği düzenlenmiştir.
Bu rehber, kripto varlık hizmet sağlayıcılar için şüpheli işlemlerin bildirimine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesi amacı ile hazırlanmıştır.
Rehber içerisinde öncelikle şüpheli işlem bildirimlerinin kâğıt ortamında ve elektronik ortamda gönderimine dair süreçler anlatılmış, daha sonra şüpheli işlem bildirim formlarının nasıl düzenleneceğine dair detaylı bilgilere yer verilmiştir.
1.2 Kapsam
Bu rehber, Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmeliğin 4’üncü maddesinin 1’inci fıkrasının (ü) bendinde sayılan kripto varlık hizmet sağlayıcıları kapsamaktadır.
1.3 Tanım ve Kısaltmalar
Başkanlık: Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı
Kanun: 5549 Sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun
MASAK: Mali Suçları Araştırma Kurulu
Sistem: EMIS.ONLINE Sistemi (eski adı MASAK.ONLINE)
ŞİB: Şüpheli işlem bildirimi
Tebliğ: MASAK 13 Sıra Numaralı Genel Tebliği
Tedbirler Yönetmeliği: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik
Uyum Yönetmeliği: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelik
1.4 Yürürlük
Kripto varlık hizmet sağlayıcılar, 18/04/2022 tarihinden itibaren şüpheli işlem bildirimlerini bu rehberde belirtilen esas ve usuller çerçevesinde göndereceklerdir.
2. Genel Açıklama
Şüpheli işlem bildirimine ilişkin düzenlemeler, 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinde, Tedbirler Yönetmeliğinin Dördüncü Bölümünde (27 ila 30 uncu maddeler) ve MASAK 13 Sıra Numaralı Genel Tebliğinde yapılmıştır.
Kanun’un “Şüpheli işlem bildirimi” başlıklı 4’üncü maddesinin 1’inci fıkrası gereğince, yükümlüler nezdinde veya bunlar aracılığıyla yapılan veya yapılmaya teşebbüs edilen işlemlere konu mal varlığının yasa dışı yollardan elde edildiğine veya yasa dışı amaçlarla kullanıldığına dair herhangi bir bilgi, şüphe veya şüpheyi gerektirecek bir hususun bulunması hâlinde bu işlemlerin, yükümlüler tarafından Başkanlığa bildirilmesi zorunludur.
Tedbirler Yönetmeliğinin 27 ve 28 inci maddelerine göre, yükümlüler tarafından, şüpheli bir işlemle karşılaşıldığında, işlem hakkında yetki ve imkânlar ölçüsünde araştırma yapıldıktan sonra, edinilen bilgi ve bulgular çerçevesinde, ŞİB formu doldurulmak suretiyle Başkanlığa şüpheli işlem bildiriminde bulunulur. Şüpheli işlemler, herhangi bir parasal sınır gözetmeksizin Başkanlığa bildirilir. Şüpheli işlem kavramında geçen işlem ifadesi tek bir işlem ile sınırlı olmayıp, birden çok işlemi kapsayabilir. Birden çok işlem bir arada ele alınarak değerlendirildiğinde şüphe arz eden işlemler için tek bir ŞİB formu düzenlenir.
Şüpheli işlemler yükümlüler tarafından; işleme ilişkin şüphenin oluştuğu tarihten itibaren en geç on iş günü içinde, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde ise derhal Başkanlığa bildirilir. Elektronik olarak bildirilen şüpheli işlemlerde bildirim tarihi olarak, bildirimin Başkanlık kayıtlarına girdiği tarih esas alınır. Şüpheli işlemlerin devamlı bilgi verme kapsamında bildirilmiş olması şüpheli işlem bildirim yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz. Bildirimde bulunulan işlemle ilgili olarak daha sonra yeni bilgi ve bulgular elde edildiği takdirde, tekrar Şüpheli İşlem Bildirim Formu doldurulur ve daha önce yapılan bildirime ek olduğu belirtilerek gecikmeksizin Başkanlığa gönderilir.
Tedbirler Yönetmeliği’nin 28’inci maddesinin 4’üncü fıkrasında Hazine ve Maliye Bakanlığının şüpheli işlem bildirim formlarının düzenlenmesine ve bildirimine ilişkin usul ve esasları yükümlüler bazında ayrı ayrı belirlemeye yetkili olduğu belirtilmiştir.
MASAK 13 Sıra No.lu Genel Tebliği’nin 6’ncı maddesinin birinci fıkrasında; “Başkanlık, elektronik ve kâğıt ortamındaki şüpheli işlemlerin bildirimlerine ilişkin usul ve esasları belirlemek üzere yükümlüler için genel ve sektörel mahiyette şüpheli işlem bildirim rehberleri yayımlayabilir.” hükmü yer almaktadır. Maddenin 2’nci fıkrasında ise “Rehberler Başkanlığın resmî internet sitesi ve/veya EMIS.ONLINE aracılığı ile duyurulur. Yükümlüler tarafından yapılacak bildirimler, bu rehberlerde belirtilen usul ve esaslara uygun şekilde yapılır.” ifadesi bulunmaktadır.