Kurul’un İ-SPK.37.2 (23.09.2014 tarih ve 28/953 s.k.) sayılı, İ-SPK.37.3 (14.05.2015 tarih ve 12/619 s.k.) sayılı, İ-SPK.37.4 (15.07.2016 tarih ve 22/802 s.k.) sayılı ve İ-SPK.37.5 (03.03.2022 tarih ve 11/341 s.k.) sayılı İlke Kararları ile Rehber güncellenmiştir.
ᴀ⇣ Yazı karakterini küçült
Konsolide metin (Sürüm: 6)
No.: i-SPK.37.1
Kurum: Sermaye Piyasası Kurulu
Kabul Tarihi: 27.06.2014
Yürürlüğe Giriş Tarihi: 27.06.2014
Son Değişiklik Tarihi: 27.10.2022
Bu Sürümün Yürürlük Tarihi: 27.10.2022
Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece Standart, Profesyonel veya Profesyonel + pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.
GİRİŞ
6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu, III-37.1 sayılı Yatırım Hizmetleri ve Faaliyetleri ile Yan Hizmetlere İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ (Yatırım Hizmetleri Tebliği) ve III-39.1 sayılı Yatırım Kuruluşlarının Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Tebliğ’e (Yatırım Kuruluşları Tebliği) dayanılarak hazırlanan “Yatırım Hizmet ve Faaliyetleri ile Yatırım Kuruluşlarına İlişkin Rehber” (Rehber) Sermaye Piyasası Kurulu’nun (Kurul) i-SPK.37.1 (27.06.2014 tarih ve 20/661 s.k.) sayılı İlke Kararı olarak kabul edilmiştir.
Bu çerçevede geçiş hükümleri saklı kalmak kaydıyla 01.07.2014 tarihinde yürürlüğe girmiş olan söz konusu düzenlemelerin uygulanmasına yönelik esaslar aşağıda yer almaktadır.
A. Yatırım Fonlarının Yatırım Danışmanlığı Faaliyetinden İstisna Tutulması
Yatırım Hizmetleri Tebliği’nin 45 inci maddesinin uygulanmasına yönelik olarak aşağıdaki esaslar kabul edilmiştir:
"Türkiye Elektronik Fon Dağıtım Platformu’nda işlem gören yatırım fonları ile para piyasası fonları (likit fonlar) ve kısa vadeli tahvil ve bono fonlarının ilgili olarak müşterilerin risk ve getiri tercihlerine göre verilen yönlendirici nitelikteki tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Ancak her durumda 48 inci maddenin (a) bendi hariç olmak üzere ikinci fıkrası ve 50 nci maddesindeki esaslara uyulması gerekir."
B. Uygunluk ve Yerindelik Testleri
1. Uygunluk ve yerindelik testlerinin elektronik ortamda yapılabilmesi, ancak telefon aracılığıyla yapılamaması:
Kurul’un 15.05.2014 tarih ve 15 sayılı toplantısında; uygunluk ve yerindelik testlerinin Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği tarafından hazırlanan asgari içeriği onaylanmış olup, 20.06.2014 tarih ve 19 sayılı Kurul toplantısında testlerin asgari içeriği, yatırım fonları açısından revize edilmiştir.
Kurul’un 15.05.2014 tarih ve 15 sayılı toplantısında ayrıca; testlerin asgari içeriğine uyulması, kendi içinde bütünlük arz etmesi ve makul gerekçelerin olması kaydıyla yetkili kuruluşların, “risk ve getiri tercihi” ile “bilgi ve tecrübe” sınıflandırmaları dahil olmak üzere testleri, şirket uygulamaları doğrultusunda şekillendirmesine ve müşteriden alınan bilgileri kendi belirleyeceği yönteme göre değerlendirmesine imkan tanınmasına karar verilmiştir.
Bu defa testlerin uygulanmasına yönelik olarak aşağıdaki esaslar kabul edilmiştir:
“Yatırım Kuruluşları Tebliği’nin 33 üncü maddesi, Yatırım Hizmetleri Tebliği’nin 40 ıncı maddesi uyarınca yapılması öngörülen sırasıyla uygunluk ve yerindelik testleri ile söz konusu maddeler uyarınca yapılacak, uyarı ve bildirimler gerektiğinde kanıtlayıcı bilgi ve belgelerin sunulabilmesi ve ispat yükü yatırım kuruluşuna ait olmak kaydıyla yazılı veya elektronik ortamda yapılabilir.”
Uygunluk ve yerindelik testleri ile bunlara ilişkin uyarı ve bildirimlerin şubeler veya çağrı merkezi üzerinden kayıt tutulan telefonlar aracılığı ile yapılmasına imkan bulunmamaktadır.
2. Tüzel kişi hesaplarında, müşterek ile vekâleten açılan ve/veya işlem yapılan hesaplarda testlerin yapılması:
Uygunluk ve yerindelik testlerinin yapılmasına ilişkin olarak aşağıdaki uygulama esasları kabul edilmiştir:
“Uygunluk ve yerindelik testlerinin tüzel kişi müşteriler açısından uygulanması ihtiyaridir.
Müşterek hesaplar açısından; hesabın teselsüllü ortak hesap olması halinde (hesap üzerindeki hak sahipliği birbirine eşit ise-müşterek hesap) hesap sahiplerinden yalnızca birine uygunluk ve yerindelik testlerinin uygulanması yeterli olup, hesabın bölünebilir müşterek hesap olması halinde (tüm hesap sahiplerinin onayı gerekli ise) tüm hesap sahiplerine testlerin uygulanması ve en muhafazakar sonucun işlemlerde esas alınması gerekir.
Vekâleten açılan ve/veya işletilen hesaplar açısından müvekkil tarafından vekile hesabın nasıl işletilmesi gerektiğine, yatırım stratejisine ilişkin olarak verilmiş bir talimat bulunuyorsa, vekil müvekkilin bu talimatına uygun hareket etmekle yükümlü olduğundan, testler ile ölçülen hesap sahibinin portföyünde veya hesabında gerçekleştirilecek işlemlere ilişkin riskleri anlayacak bilgi ve tecrübeye sahip olup olmadığına ilişkin olarak; yaşı ve mesleği, eğitim durumu, geçmişte gerçekleştirdiği işlemlere konu olan sermaye piyasası araçları, söz konusu işlemlerin türü, niteliği, hacmi ve sıklığı gibi bilgiler yalnızca müvekkil bakımından aranır. Böyle bir talimatın bulunmadığı durumlarda, vekilin asıl hesap sahibinin portföyünde veya hesabında gerçekleştirilecek işlemlere ilişkin riskleri anlayacak bilgi ve tecrübeye sahip olup olmadığını tespit bakımından söz konusu bilgiler vekil bakımından uygulanır.