Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 06/04/2023 tarihli toplantısında; aşağıdaki 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanununun 4 üncü maddesinin 4 üncü fıkrasının c ve f bentleri ve Ek 2 nci maddesi ile 4628 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 5/A maddesine dayanılarak hazırlanan “Doğal Gaz İhracat Çıkış Noktalarının Kullanımına İlişkin Usul ve Esaslar”ın yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere onaylanmasına,
karar verilmiştir.
DOĞAL GAZ İHRACAT ÇIKIŞ NOKTALARININ KULLANIMINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR
1. Amaç ve Kapsam
1.1 Bu Usul ve Esaslar’ın amacı, ulusal iletim şebekesi üzerindeki ihracat çıkış noktalarında yapılacak ihracat faaliyetinin şeffaf, eşit taraflar arasında ayrım gözetmeyecek, sistem işleyişini aksatmayacak ve ulusal arz güvenliğine halel getirmeyecek şekilde kapasite rezervasyonlarına konu edilmesine yönelik uygulama esaslarının belirlenmesidir.
1.2 Bu Usul ve Esaslar, ihracat çıkış noktalarındaki kapasitelerin rezervasyona konu edilmesine ve kullanılmasına yönelik uygulama yöntemlerini kapsar. Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) ihracatına ilişkin faaliyetler bu Usul ve Esaslar kapsamı dışındadır.
2. Dayanak
Bu Usul ve Esaslar, 18/4/2001 tarihli ve 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanununun 4 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının (c) ve (f) bentleri ve Ek 2 nci maddesi ile 20/2/2001 tarihli ve 4628 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 5/A maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
3. Tanımlar
a) Bağlanan Sistem: İthal veya ihraç edilen doğal gazın giriş veya çıkış noktalarında, iletim şebekesine bağlanan yurt dışı iletim sistemleri, iletim şebekesine Türkiye içinde bağlanan ve bir iletim şirketi tarafından işletilen iletim sistemleri, bir hükümetler arası anlaşma çerçevesinde işletilen transit boru hatları ile bir üretim şirketi tarafından işletilen toplama hatları ve depolama şirketince işletilen depolama tesislerini,
b) Bağlantılı Sistem Teslim Sözleşmesi: Taşıyıcı ile yurt dışı operatörü veya bağlanan sistemi işleten bir iletim şirketi veya depolama şirketi veya üretim şirketi arasındaki teslim sözleşmesini,
c) Bakanlık: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığını,
ç) Boru Gazı İhracatı: Bu Usul ve Esaslar’da belirlenen uygulama yöntemi çerçevesinde iletim şebekesi vasıtasıyla yapılabilecek ihracat faaliyetini,
d) Günlük Referans Fiyat (GRF): Kesinleşmiş eşleşmelerin fiyatlarından ve teslim gününden hareketle PUE’de belirlenen esaslar çerçevesinde hesaplanan günlük doğal gaz fiyatını/fiyatlarını,
e) İhracat Çıkış Noktası: Doğal gazın yurt dışındaki bir bağlanan sisteme, taşıyıcı tarafından teslim edildiği noktayı,
f) İhracat Kapasitesi: Boru gazı ihracatına konu edilebileceği belirlenen süreler ve miktar için ilgili gaz yılında başvurulabilecek kapasiteyi,
g) İletim Şebekesi İşleyiş Düzenlemelerine İlişkin Esaslar (ŞİD): 26/10/2002 tarihli ve 24918 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Doğal Gaz Piyasası İletim Şebekesi İşleyiş Yönetmeliği gereğince, iletim şirketi tarafından hazırlanan ve iletim hizmetine ilişkin olarak iletim şirketi ile taşıtanlar arasındaki ilişkileri düzenleyen uygulama esaslarını,
ğ) İletim Şebekesi: Doğal gaz dağıtım şebekesi dışında doğal gazın taşınması için kullanılan doğal gaz boru hattı şebekesi ile bununla ilgili tesisleri,
h) İletim Şirketi: İletim faaliyetlerini gerçekleştiren tüzel kişiyi,
ı) İlgili Mevzuat: Doğal gaz piyasasına ilişkin kanun, yönetmelik, tebliğ, genelge, kurul kararlan ile ilgili tüzel kişinin sahip olduğu lisans veya lisansları,
i) İstekli: Boru gazı ihracat faaliyetine konu edilecek miktardaki kapasitenin bir kısmını veya tamamını rezerve etmeye hak kazanmak üzere bu Usul ve Esaslar kapsamında başvuruda bulunan ihracat lisansı sahibini,
j) Kanun: 18/4/2001 tarihli ve 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanununu,
k) Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,
l) Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,
m) Maksimum Ayrılabilir Kapasite (MAK): ŞİD kapsamında herhangi bir ihracat çıkış noktasında, iletim şebekesinin teknik imkânlarını dikkate alarak, iletim şirketinin o noktada günlük olarak rezerve edebileceği azami toplam kapasiteyi,
n) Teslim Sözleşmesi: Sistem kullanıcıları veya onların adına hareket edenlerle taşıyıcı arasında veya depolama şirketi ve taşıyıcı arasında veya iletim şirketi ile taşıyıcı arasında doğal gazın devir teslimi için yapılan sözleşmeyi,
o) Yurt Dışı Operatörü: İthal veya ihraç edilen doğal gazın giriş veya çıkış noktalarında, iletim şebekesine bağlanan yurt dışı iletim sistemini işleten yurt dışı şebeke işletmecisini,
ifade eder.
3.2. Bu Usul ve Esaslar’da geçmekle birlikte tanımlanmamış diğer kavram ve kısaltmalar, ilgili mevzuattaki anlam ve kapsama sahiptir.