2025-01 Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti - Konsolide metin

Favorilere ekle veya çıkar

Metnin ilk hali

Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.

Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece Standart, Profesyonel veya Profesyonel + pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.

Toplantı Tarihi: 26 Aralık 2024

Küresel Ekonomi

1. Küresel büyümedeki sınırlı iyileşme yılın üçüncü çeyreğinde de devam ederken, işgücü piyasaları arz talep dengesindeki normalleşme eğilimi sürmüştür. Türkiye’nin dış ticaret ortaklarının ihracat paylarıyla ağırlıklandırılan küresel büyüme endeksinin 2024 yılında yüzde 1,9 artışla 2023 yılındaki yüzde 1,8’in sınırlı oranda üzerinde büyüyeceği, 2025 yılında ise, büyüme oranının yüzde 2,3 ile tarihsel ortalamasına yaklaşacağı tahmin edilmektedir. Hizmet sektöründe olumlu seyir devam ederken imalat sanayindeki zayıf görünüm korunmuştur. ABD ekonomisi büyüme eğilimi diğer gelişmiş ülkelerden olumlu ayrışmaya devam etmiştir. Küresel talep görünümü, arz yönlü faktörler ve jeopolitik riskler emtia fiyatlarının dalgalı bir seyir izlemesine neden olmaktadır. Küresel ekonomi ve ticaret politikalarına ilişkin belirsizlikler ile jeopolitik gelişmeler küresel iktisadi faaliyetin seyri açısından öne çıkan risk faktörleri olarak görülmektedir.

2. Küresel enflasyondaki düşüş devam etmektedir. Hizmet sektöründeki enflasyon katılığı zayıflamakla birlikte enflasyon üzerindeki yukarı yönlü riskleri canlı tutmaktadır. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde (GOÜ) faiz indirim süreçleri devam ederken ABD Merkez Bankası’nın (Fed) Aralık toplantısında 2025 yılı için daha sınırlı bir gevşemeye gidebileceği yönündeki iletişimi dikkat çekmiştir. Merkez bankalarının indirim süreçlerini enflasyon görünümündeki olumlu eğilimi koruyacak şekilde sürdürerek temkinli bir yaklaşım izleyecekleri değerlendirilmektedir. Diğer taraftan artan küresel belirsizlikler nedeniyle GOÜ hisse senedi piyasalarından portföy çıkışları devam etmiştir.

3. TL mevduatı önceliklendiren makroihtiyati politikaların da katkısıyla mevduat faizleri 22 Kasım haftasına kıyasla 48 baz puan artarak 20 Aralık haftası itibarıyla yüzde 56,5 seviyesinde gerçekleşmiştir. Aynı dönemde TL ticari kredi faizleri (Kredili Mevduat Hesabı ve Kredi Kartı hariç) 33 baz puan azalarak yüzde 55,2 seviyesinde oluşmuştur. Bireysel tarafta, ihtiyaç kredisi (Kredili Mevduat Hesabı hariç) faizleri 146 baz puan azalarak yüzde 69,2 olurken; konut kredisi faizleri 27 baz puan azalarak yüzde 41 seviyesinde gerçekleşmiştir. Taşıt kredisi faizleri ise 20 Aralık itibarıyla yüzde 36,1 seviyesinde oluşmuştur.

4. Bireysel kredilerin 4 haftalık büyüme oranlarının ortalaması 22 Kasım’dan sonra yükselerek yüzde 2,3 seviyesinden yüzde 3,5 seviyesine gelmiştir. Bu artışta kredi kartı ve ihtiyaç kredilerindeki ivmelenmenin etkisi belirgin olmuştur. Bireysel kredi kartı ve ihtiyaç kredilerinin artışında yılın son ayında yoğunlaşan kampanyaların yanında bankaların sene sonlarında bilanço büyüklüğünü artırma eğilimi etkili olmuştur. Aynı dönemde TL ticari kredilerin 4 haftalık büyüme oranlarının ortalaması yüzde 1,1 seviyesinden yüzde 1,4’e gelmiştir. Böylece, TL ticari kredi büyümeleri kredi büyüme kısıtlarının altındaki seyrini sürdürmüştür. Kur etkisinden arındırılmış yabancı para (YP) ticari kredilerdeki 4 haftalık büyüme oranlarının ortalaması, bir önceki PPK dönemindeki yüzde 1,5 seviyesinden YP kredi büyüme sınırlarından muaf olan krediler kaynaklı olarak yüzde 2,3’e yükselmiştir.

5. Kur Korumalı Mevduat (KKM) bakiyesindeki azalışın desteklenmesi amacıyla 20 Aralık 2024 tarihinde makro ihtiyati çerçevede değişikliğe gidilmiştir. Bu kapsamda KKM’nin TL’ye geçişine ve yenilenmesine ilişkin toplam hedef %70’ten %60’a indirilmiş ve KKM hesapları için belirlenen asgari faiz oranı politika faizinin %70’inden %50’sine düşürülmüştür. Ayrıca, KKM için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıklara faiz veya telafi ödemesi uygulaması yeni açılan ve yenilenecek olan KKM hesapları için kaldırılmıştır.

6. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) brüt uluslararası rezervleri, 22 Kasım’dan bu yana 0,4 milyar ABD doları azalarak 20 Aralık 2024 itibarıyla 156,2 milyar ABD dolarına gerilemiştir. Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS) 20 Kasım’ dan bu yana sınırlı miktarda düşerek 24 Aralık 2024 itibarıyla 259 baz puan seviyesine gelmiştir. Türk lirasının 1 ay vadeli kur oynaklığı 24 Aralık itibarıyla yüzde 11,7 seviyesine, 12 ay vadeli kur oynaklığı yüzde 20,5 seviyesine düşmüştür. Önceki PPK toplantı haftasından bu yana 0,2 milyar ABD doları net portföy çıkışı gerçekleşmiştir. Bu çıkışın tamamına yakını Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) piyasasından kaynaklanırken, hisse senedi piyasasından çıkış oldukça sınırlı bir seviyede gerçekleşmiştir.

7. Gayri Safi Yurt İçi Hâsıla (GSYİH) verileri, yılın üçüncü çeyreğinde iktisadi faaliyette sınırlı ivme kaybına işaret etmektedir. Bu dönemde, tüketimin yıllık büyümeye katkısı, bir önceki çeyreğe kıyasla artmasına rağmen, ılımlı bir seviyede gerçekleşmiştir. Net ihracatın yıllık büyümeye pozitif katkısı ise artarak sürmüştür. Özel tüketim çeyreklik bazda azalışını sürdürürken yatırımlar önceki çeyrekteki düşüşün ardından üçüncü çeyrekte artış kaydetmiştir. Bu dönemde, mal ve hizmet ihracatı çeyreklik bazda artarken, mal ve hizmet ithalatı azalış kaydetmiş, net ihracatın çeyreklik büyümeye katkısı ise pozitif olmuştur. Böylece, büyümenin talep kompozisyonundaki dengeli seyir devam etmiştir.