3 Yüksek Seçim Kurulunun 09/01/2020 Tarihli ve 3 Sayılı Kararı

Bu nedenle; il ve ilçe seçim kurullarının yeniden oluşturulması, kuruluş esas ve ilkelerinin belirlenmesi için bir komisyon kurulmasını ve bu hususun karara bağlanmasını takdirlerinize arz ederim.” denilmiş olmakla, Kurulumuzun 12/12/2019 tarih ve 2019/5391 sayılı kararı ile oluşturulan Komisyon çalışmalarını tamamlamış bulunduğundan, konu incelenerek;

GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ

298 sayılı Kanunun 10. maddesi seçim kurullarının; Yüksek Seçim Kurulu, il ve ilçe seçim kurulları ile Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu olduğunu hüküm altına almıştır.

298 sayılı Kanunun 15 ve 18. maddelerinde il ve ilçe seçim kurulları ile Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulunun iki yılda bir Ocak ayının son haftasında kurulması öngörülmüştür.

Kanunun bu hükümlerine göre, Kurulumuzun 19/01/2018 tarih ve 38 sayılı kararı ile 2018 yılının Ocak ayında kurulmuş tüm il ve ilçe seçim kurullarının görev süreleri 2020 yılı Ocak ayının son haftasında sona ereceğinden, bu kurulların 27 Ocak 2020 tarihinden itibaren bir hafta içinde ve iki yıllık süre için yeniden kurulmaları gerekmektedir.

Bu nedenle il ve ilçe seçim kurulları, kuruluş esaslarının gösterildiği 298 sayılı Kanunun 15, 18 ve 19. maddeleri çerçevesinde oluşturulmalıdır.

I- İl ve ilçe seçim kurullarında görev alacak hâkimler:

Büyükşehir statüsüne bağlı il merkezleri ile diğer il merkezlerinde adli teşkilatlanmadaki farklılıklar il ve merkez üçe seçim kurullarının oluşumunu da etkilediğinden, konunun iki bölümde incelenerek kurulların buna göre belirlenmesi zorunludur.

İl seçim kurulu başkanlığı tarafından, Hâkimler ve Savcılar Kurulundan o il ya da ilçede görev yapan hâkimlerin kıdem durumlarının sorulmasını müteakip gelen sıralamaya göre kıdem sırası belirlenerek, ilgili hâkime hangi il ya da ilçe seçim kurulu başkanlığında veya il seçim kurulu üyeliğinde görevlendirildiği bildirilir.

A) Büyükşehir statüsüne tabi olmayan il merkezlerinde:

298 sayılı Kanunun 15. maddesine göre; il seçim kurulu, il merkezinde görev yapan (geçici yetkililer hariç) en kıdemli hâkimin başkanlığında ve merkez ilçe seçim kurulu başkanlarından sonra gelen en kıdemli iki asıl ve iki yedek hâkim üyeden oluşur.

İl seçim kurulu başkanı ile asıl ve yedek üyeler belirlenirken; hâkimlerin kıdemlerini düzenleyen 2802 sayılı Hâkimler ve Savalar Kanununun 15. maddesi göz önünde bulundurulur. Aynı Kurulda eşler birlikte yer alamazlar.

298 sayılı Kanunun 18. maddesinin ikinci fıkrasında ise; il merkezlerinde kurulacak merkez ilçe seçim kurullarına, il seçim kurulu başkanı hâkimden sonra gelen en kıdemli hâkimin başkanlık edeceği belirtilmiştir.

Kanunun bu iki hükmü birlikte değerlendirildiğinde, il seçim kurulu başkanından sonra gelen en kıdemli hâkimin merkez üçe seçim kurulu başkanı olacağı sonucuna varılmaktadır.

İl merkezinde 298 sayılı Kanunun 10. maddesinin ikinci fıkrası gereğince birden fazla merkez ilçe seçim kurulu kurulması durumunda, il seçim kurulu başkanından sonra gelen kıdemli hâkimler kıdem sırasına göre merkez ilçe seçim kurulu başkanlıkları görevini yürütürler.

Örnek; bir ilde üç merkez ilçe seçim kurulu oluşturulması gerekiyorsa, il seçim kurulu başkanından sonra gelen en kıdemli hâkim birinci merkez ilçe seçim kuruluna, ondan sonra gelen en kıdemli hâkim ikinci merkez ilçe seçim kuruluna, ondan sonra gelen en kıdemli hâkim de üçüncü merkez ilçe seçim kuruluna başkanlık edecektir.

Merkez ilçe seçim kurulları başkanları bu şekilde belirlendikten sonra bu hâkimlerden sonra gelen en kıdemli hâkimlerden, sırasıyla ilk ikisi il seçim kurulu asıl üyeliği, sonra gelen ikisi de il seçim kurulu yedek üyeliği görevini yürütecektir.

B) Büyükşehir statüsüne tabi il merkezlerinde:

İl seçim kurulu başkanlığı görevini yürütecek hâkim, yukarıda (A) bendindeki esaslara göre belirlenir. Başka bir ifadeyle il merkezinde ve o ilin adı ile anılan adli teşkilatta görevli (geçici yetkililer hariç) hâkimlerden en kıdemli olanı il seçim kurulu başkanlığı görevini yürütür.

a) İl merkezindeki ilçelerin hiçbirinde bağımsız, diğer bir anlatımla o ilçenin adı ile anılan adli teşkilat yok ise, bu durumda ilçeler 24 Haziran 2018 tarihinde yapılan 27. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde kesinleşen seçmen sayısına göre büyükten küçüğe doğru sıralamaya tabi tutularak alt alta yazılmak suretiyle bir liste düzenlenir. Her ilçenin karşısına o ilçedeki mevcut ilçe seçim kurullarının numarası yazılarak, il merkezinde bulunan merkez üçe seçim kurullarının sayısı saptanır.