97895701-175.02[67-2013/7.1.9.7879]-95 Sayılı Özelge

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun tellallık harcının konusunu belirleyen 67 nci maddesinde, "Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde, belediyelere ait hal, balıkhane, mezat yerleri ve ilgilinin isteğine bağlı olarak belediye münadisi veya tellalı bulundurulan sair yerlerde, gerçek veya tüzel kişiler tarafından her ne surette olursa olsun her çeşit menkul ve gayrimenkul mal ve mahsullerin satışı, Tellallık Harcına tabidir." hükmü yer almaktadır.

Anılan Kanunun 68 inci maddesinin birinci fıkrasında da, "Tellallık Harcını, mal ve mahsullerini satan gerçek veya tüzel kişiler ödemekle mükelleftirler." denilmekte ve 71 inci maddesinde ise  "Tellallık Harcı, belediyelerce görevlendirilecek yetkililer tarafından makbuz mukabili tahsil olunur." hükmü yer almaktadır.

Ayrıca, 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununun "İstisnalar ve Vergi Nispetinin Tespiti" başlıklı 37 nci maddesinde "Finansal kiralama sözleşmeleri ve bu sözleşmelerin devrine ve tadiline ilişkin kâğıtlar ile bunların teminatı amacıyla düzenlenen kâğıtlar Damga Vergisinden, bu kâğıtlarla ilgili yapılacak işlemler harçtan müstesnadır." hükmü bulunmaktadır.

Bu hükümlerin incelenmesinden de anlaşılacağı üzere, her çeşit menkul ve gayrimenkul mal ve mahsul satışından tellallık harcının alınabilmesi için satışın, belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde belediyelere ait hal, balıkhane, mezat yerlerinde ya da ilgilinin isteğine bağlı olarak belediye münadisi veya tellalı bulundurulan sair yerlerde yapılması gerekmekte olup harcın mükellefi, mal ve mahsulleri satılan gerçek veya tüzel kişilerdir.

Buna göre, icra müdürlükleri tarafından yukarıda belirtilen yerlerde yapılan satışlarda, tellallık harcının mükellefi, mal veya mahsulü icra müdürlükleri marifetiyle satılan gerçek veya tüzel kişiler olduğundan, söz konusu harcın mal veya mahsulü satılan gerçek veya tüzel kişilerden ya da bu kişiler adına icra müdürlüklerinden belediyece görevlendirilecek bir yetkili vasıtasıyla satış anında defaten makbuz mukabili tahsil edilmesi gerekmekte olup tellallık harcı ile ilgili olarak finans kuruluşlarına tanınan bir muafiyet hükmü bulunmamaktadır.

Öte yandan, belediyeye ait hal, balıkhane ve mezat yerleri dışında ve belediye münadisi veya tellalı bulundurulmaksızın icra müdürlüklerinin kendi satış mahallerinde yapacakları müzayedelerden tellallık harcı aranılmaması gerekir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.