B.07.0.GEL.0.60/6000-2335/002910 Sayılı Özelge

c) ....................... tarihli dilekçeniz.

31/08/2003 tarihinde vefat eden ........................'in mirasçısı ................................'e vekaleten tarafınızdan ...................... Vergi Mahkemesine açtığınız idari dava ile ilgili olarak adı geçen Vergi Mahkemesince verilen .................... gün ve E.No:............., K.No:............ sayılı kararı ile davaya ait dilekçe 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 15/1-e maddesi uyarınca Bakanlığımıza intikal ettirilmiş bulunmaktadır.

Dava dilekçesinde sözü edilen konu ile ilgili olarak ..............Valiliği ile yapılan yazışmadan, vekili bulunduğunuz mirasçı tarafından verilen veraset ve intikal vergisi beyannamesinde beyan edilen, ............... İli ............... İlçesi ......... Mahallesi ...........ada, ......... numaralı parselde kayıtlı bulunan gayrimenkulün tapu kütüğünde "korunması gerekli taşınmaz kültür varlığıdır" kaydı bulunmaması nedeniyle ilgili vergi dairesince veraset ve intikal vergisinin tarh ve tahakkuk ettirildiği anlaşılmıştır.

Bilindiği üzere, Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 1'inci maddesinde, Türkiye Cumhuriyeti uyruğunda bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiye'de bulunan malların veraset yoluyla veya herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız bir tarzda bir şahıstan diğer şahsa intikalinin veraset ve intikal vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır.

Diğer taraftan, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 21'inci maddesinde, tapu kütüğüne "korunması gerekli taşınmaz kültür varlığıdır" kaydı konulmuş olan ve yüksek kurulca tescil edilerek I veya II nci grup olarak gruplandırılmış bulunan taşınmaz kültür varlıkları ile arkeolejik sit alanı ve doğal sit alanı olmaları nedeniyle üzerlerine kesin yapılanma yasağı getirilmiş taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları olan parsellerin her türlü vergi, resim ve harçtan muaf olduğu belirlenmiştir.

Ayrıca, 1997/2 Seri Nolu Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu İç Genelgesinde, 2863 sayılı Kanunun değişik 21'inci maddesinin üçüncü fıkrası gereğince tapu kütüğünde "korunması gerekli taşınmaz kültür varlığıdır" kaydı konulmuş ve I'inci ve II'inci grup olarak gruplandırılmış bulunan taşınmaz kültür varlıkları ile arkeolojik sit alanı ve doğal sit alanı olmaları nedeniyle üzerlerine kesin yapılanma yasağı getirilmiş taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları olan parsellerin veraset ve intikal vergisinden müstesna tutulacağı açıklanmıştır.

Yukarıdaki Kanun hükümleri ile İç Genelge hükmünün incelenmesinden de anlaşılacağı üzere, tapu kütüğüne korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı kaydı bulunan ve I ve II nci grup olarak gruplandırılmış gayrimenkuller ile arkeolojik sit ve doğal sit alanı olan ve üzerlerine kesin yapılanma yasağı getirilen taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının veraset yoluyla intikalinde veraset ve intikal vergisinden müstesna tutulması gerekir.

Olayda, ............... III Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu Müdürlüğünün ................... tarih ve .................. sayılı yazısında, söz konusu gayrimenkulün bulunduğu yerin Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu'nun 14/12/1974 tarih ve 8172 sayılı kararı ile tespit ve ilan edilen, 24/06/1983 gün ve 15175 sayılı kararı ile sınırları belirlenen "Boğaziçi Sit Alanı Öngörünüm Bölgesinde" kaldığı ayrıca Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu'nun 14/12/1973 tarih ve 7518 sayılı kararı ile tescilli olan Vaniköy Korusu içinde yer aldığı, yapılaşma yasağının ise 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu ve 22/07/1983 tarihinde onaylanan 1/5000 ölçekli Boğaziçi Nazım Planı ile getirildiği anlaşılmıştır.

Diğer taraftan, 2960 sayılı Boğaziçi Kanununun 17'inci maddesinde, "Bu Kanun hükümlerine göre yapı hakkı verilmeyip ticari geliri de olmayan arsalar ile üzerinde kültür ve tabiat varlığı bulunan arsalar emlak vergisinden muaftır." hükmü yer almaktadır. Bu hüküm sadece emlak vergisi için uygulanacağından, söz konusu muafiyet hükmünün, veraset yoluyla veya ivazsız suretle intikal eden gayrimenkul mallar için uygulanması mümkün bulunmamaktadır.

Bu itibarla, İstanbul III Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu Müdürlüğünün 21/01/2002 tarih ve 153 sayılı yazısında, söz konusu gayrimenkulün 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununa göre, arkeolojik sit alanı veya doğal sit alanı olduğuna dair herhangi bir bilgiye yer verilmediği ve yapılaşma yasağının ise 2863 sayılı Kanun hükümlerine göre değil, 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu ve 22/07/1983 tarihinde onaylanan 1/5000 ölçekli Boğaziçi Nazım Planı ile getirildiği belirtildiğinden, söz konusu gayrimenkulün ......................'den mirasçısı .....................'e veraset yoluyla intikalinde veraset ve intikal vergisinin aranılması gerekmektedir.