Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
Amaç ve kapsam
(1) Bu Uygulama Talimatının amacı, yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin, gerek yetkili kuyumcular ve rafineriler aracılığıyla gerek doğrudan banka şubelerine gelerek bankalardaki altın hesaplarına yatırdıkları fiziki altın varlıklarının Türk lirası cinsinden mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesine imkân tanınmasına ve hesap sahiplerine sağlanacak desteğe ilişkin uygulama ayrıntılarını düzenlemektir.
Dayanak
(1) Bu Uygulama Talimatı, 2022/11 sayılı Altın Cinsinden Fiziki Varlıkların Finansal Sisteme Kazandırılması Hakkında Tebliğe dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
(1) Bu Uygulama Talimatında geçen;
a) Altın kabul sistemi (AKS): Yetkili rafineriler tarafından oluşturulmuş, yetkili kuyumcular ve bankalar tarafından kullanılan tüm bilişim sistemleri ile banka şubelerinde yetkili rafineriler tarafından atanan eksperler aracılığıyla gerçekleştirilen altın toplama sistemlerini,
b) Banka: 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan mevduat ve katılım bankalarını,
c) Dönüşüm fiyatı: Merkez Bankası tarafından saat 10:00, 11:00,12:00, 13:00, 14:00 ve 15:00’de ilan edilen ve işlem saati itibarıyla en son açıklanmış olan 995/1000 veya 1000/1000 saflıktaki gram altının Türk lirası karşılığı alış fiyatını,
ç) Fiziki altın: Yetkili kuyumcular veya bankalar tarafından teslim alınan ve 11/8/1989 tarihli ve 20249 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Kararda tanımlanan standart işlenmemiş altınlardan 1 kilogram ve altındaki külçe ve bar şeklindeki altınlar, standart dışı işlenmemiş altınlardan hurda şeklindeki altınlar ile işlenmiş altınları,
d) Merkez Bankası: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasını,
e) BİST: Borsa İstanbul A.Ş.’yi,
f) Milyem değeri: 22/6/2016 tarihli ve 29750 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Kıymetli Maden Alım Satımına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ile belirlenen milyem değerleri asgari ölçüt olmak üzere kullanılacak milyem değerlerini,
g) Standart altın: En az 995/1000 saflıkta olan, Londra Altın Piyasasınca (London Bullion Market Association-LBMA) veya BİST nezdindeki Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasasınca tanınan rafinerilerden birinin amblemini ya da damgasını ve seri numarasını taşıyan, bu piyasalarda standart altın olarak işlem gören en az 1 kg ağırlığındaki külçe altınları,
ğ) Teslim Tesellüm Tutanağı: 22/6/2016 tarihli ve 29750 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Kıymetli Maden Alım Satımına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasında sayılan bilgilerin yer aldığı tutanağı,
h) Vade sonu fiyatı: Türk lirası mevduat veya katılma hesabının vadesinde saat 11:00’de Merkez Bankası tarafından ilan edilen 995/1000 veya 1000/1000 saflıktaki gram altının Türk lirası karşılığı alış fiyatını,
ı) Yetkili kuyumcu: 14/4/2021 tarihli ve 31454 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kuyum Ticareti Hakkında Yönetmelik uyarınca ‘yetki belgesi’ almış kuyum işletmelerinden yetkili rafineriler ile anlaşması bulunan ve AKS’ye erişimi olan kuyumcuları,
i) Yetkili rafineri: BİST Rafineriler Listesinde yer alan, Türkiye’de kurulu ve bankalar ile altın cinsinden fiziki varlıkların finansal sisteme kazandırılması amacıyla anlaşma yapan, AKS’ye erişimi olan rafinerileri,
j) Yurt içi yerleşik gerçek kişi: Yurt dışında işçi, serbest meslek müstakil iş sahibi Türk vatandaşları dahil Türkiye’de kanuni yerleşim yeri bulunan gerçek kişileri,
k) Yurt içi yerleşik tüzel kişi: Bankalar ve Merkez Bankasınca belirlenen diğer mali kuruluşlar hariç olmak üzere Türkiye’de kanuni yerleşim yeri bulunan tüzel kişileri,
ifade eder.
Fiziki altınların Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümü
(1) (Değişik: 17/3/2022) Uygulamaya katılmak isteyen yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin işlem anında yetkili rafineriyle anlaşması olan bankalar nezdinde altın hesabının bulunması gerekmektedir. Altın hesabı bulunmayan yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin işlemleri bankalarda mevcut Türk lirası hesapları ya da söz konusu kişilerin talep edecekleri banka şubelerine yapılacak altın veya Türk Lirası aktarımlar ile gerçekleştirilebilir.
(2) Yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişiler fiziki altınlarını, milyem değeri üzerinden hesaplanacak gram cinsinden has altın miktarının tespit edilebilmesi için yetkili kuyumcuya veya banka şubesinde yetkili rafineri tarafından atanan ekspere teslim eder. Eksper veya yetkili kuyumcu tarafından fiziki altınlara ilişkin bilgiler AKS’ye girilerek teslim tesellüm tutanağı iki nüsha olarak düzenlenir ve bir nüshası muhataba verilir. Diğer nüshası da eksper veya yetkili kuyumcu tarafından muhafaza edilir.