Bilindiği üzere, 5437 sayılı 2006 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve muhtelif kanunlarla bütçe işlemleriyle ilgili esas ve usulleri belirleme yetkisi Bakanlığımıza verilmiştir.
Bu çerçevede, bütçe uygulama sürecinin ana unsurlarını oluşturan serbest bırakma, revize, ödenek ekleme ve ödenek aktarma gibi bütçe işlemlerinin bütçe uygulama sürecinde sadelik ve kolaylık sağlayarak, harcamacı kuruluşların hizmet sunumlarında daha etkin olabilmelerine imkan tanımak amacıyla, aşağıdaki düzenlemelerin yapılması uygun görülmüştür.
I - TANIMLAR
Ayrıntılı Harcama Programı (AHP): 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde yer alan genel bütçeli idarelerin, aylar itibariyle yapabilecekleri harcamaları gösteren programı,
AHP (İcmal): Ekonomik sınıflandırmanın ikinci düzeyi itibariyle oluşturulan ayrıntılı harcama programını,
AHP (Detay): Tertip düzeyinde oluşturulan ayrıntılı harcama programını,
Ayrıntılı Finansman Programı (AFP): 5018 sayılı Kanuna ekli (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan idareler tarafından kullanılan ve içeriğinde giderin (ekonomik sınıflandırmanın ikinci düzeyinde), gelirin ve net finansmanın aylar itibariyle gerçekleşme hedefini gösteren programı,
AFP (Detay): AFP nin gider kısmının tertip düzeyinde hazırlanması sonucunda oluşan AFP yi,
Bloke ödenek: Bütçe ödeneklerinin AHP, AFP veya revize işlemleriyle aylara dağıtılmayan kısmını,
Revize işlemi: AHP (İcmal) ve AFP nin gelir, gider ile net finansman programında, yıl içindeki gelişmeler neticesinde yapılacak her türlü değişiklik işlemini,
Serbest bırakma işlemi: AHP ve AFP yürürlüğe girmeden önceki dönemde ve aylık harcamalarla ilgili genelgelerle düzenlenen harcama izinlerinin yetersiz kaldığı durumlarda ödenek kullanımına izin veren işlemi,
Aktarma: Belli bir tertibe tahsis edilmiş olan ödeneğin, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, yılı bütçe kanunu ve diğer kanun hükümlerine dayanılarak, bir tertipten düşülüp başka bir tertibe eklenmesi işlemini,
Ödenek eklemesi: İlgili kanunları gereğince, bütçede mevcut veya yeni açılacak bir tertibe belli bir gelir karşılığı olmaksızın ödenek ilave edilmesi işlemini,
Gelirli ödenek kaydı: 5437 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin (d) bendi gereğince kaydedilecek gelirler ile bağış ve yardım karşılığı olarak kaydedilmiş olan gelirlerin, bütçe ile ilişkisinin kurulması ve kullanımına imkan sağlanması amacıyla mevcut veya yeni açılacak tertiplere yapılan ödenek kaydı işlemlerini,
Gelir fazlası karşılığı ödenek kaydı: Özel bütçeli idareler ile düzenleyici ve denetleyici kurumların (B) işaretli cetvellerinde belirtilen tahmini tutarların üzerinde gerçekleşen gelirler karşılığı olarak mevcut veya yeni açılacak tertiplere yapılacak ödenek kaydı işlemlerini,
Likit karşılığı ödenek kaydı: 5437 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin (c) bendine göre (veya diğer mevzuatta yer alan benzeri hükümlere göre), özel bütçeli idareler ile düzenleyici ve denetleyici kurumların (F) işaretli cetvellerinde belirtilen, ödenekleştirilmeyen finansman karşılıkları ile gerçekleşen finansman fazlaları karşılığı olarak mevcut veya yeni açılacak tertibe yapılacak ödenek kaydı işlemini,
Ödenek devri: Genel bütçeli idarelerde harcanmayan kısmının ertesi yıla devredeceği ilgili kanunlarla hüküm altına alınmış olan her türlü ödeneğin, bütçe ile ilişkisinin kurulması ve kullanımına imkan sağlanması amacıyla mevcut veya yeni açılacak bir tertibe eklenmesi işlemini,
Ödenek iptali: Muhtelif kanunlarla verilmiş olan yetkilere istinaden, Maliye Bakanlığınca bütçe ödeneklerinin iptal edilmesi işlemini,
İptal işlemi: Yapılmış olan bütçe işlemini ortadan kaldıran işlemi,
ifade etmektedir.
II - İLKE VE ESASLAR
1 - Kuruluşlar hizmetlerini, 2006 yılı AHP ve AFP dahilinde gerçekleştireceklerdir.
2 - Öngörüldüğü dönemden daha önce kullanılması gerekli olan ödenekler için, AHP (İcmal) ve AFP de değişiklik oluşturmayacak şekilde tertip düzeyinde değişiklikler yapılarak ihtiyacın karşılanması esastır.
3 - İdareler, 5018 sayılı Kanunun 21 inci maddesinde yer alan aktarmaya getirilen sınırlamaları ve diğer kanunlardaki benzeri hükümleri dikkate alarak; ödenek düşülen tertibe daha sonra ödenek ilave edilmesi veya ödenek eklenen tertipten daha sonra ödenek düşülmesi ihtiyacı duyulabileceğini gözönünde bulundurarak aktarma işlemini gerçekleştirecek veya aktarma talebinde bulunacaklardır.
4 - Her türlü ilave ödenek ihtiyacı, öncelikle idarenin tasarrufu mümkün olan tertiplerinden aktarma yapılmak suretiyle karşılanacaktır.
5 - Aktarma işleminin yapılabilmesi için aktarılacak ödeneğin, işlemin yapıldığı tarih itibariyle kullanılabilir (serbest, ödenek gönderme belgesine bağlanmamış, ön ödeme yapılmamış) durumda olması gerekmektedir.