(1) 10/7/2010 tarihli ve 27637 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin üçüncü fıkrası gereğince kurulması gereken, tütün satış merkezlerinin kurulması için gerekli şartların oluşmaması nedeniyle, 2017 ürün yılında sözleşmeye bağlanmaksızın üretilen tütünler ile sözleşme yapılmasına rağmen sözleşmeden fazla üretilmiş ve alıcısı tarafından satın alınmayan tütünlerin alım-satım işlemlerinin usul ve esasları aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:
a) Tütün üretimi yapılan il ve ilçelerde yer alan Türkiye Ziraat Odaları Birliğine bağlı ziraat odaları, kendi hizmet bölgelerindeki muhtarlıkları Tebliğin yayımı tarihinden itibaren on gün içinde bu Tebliğden haberdar edilir.
b) İlgili ziraat odaları tarafından Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına (GTHB) bildirilen sözleşmeye bağlanmaksızın veya sözleşme fazlası tütün üreten üretici ve üretim bilgileri, GTHB tarafından Tütün Ticareti Yetki Belgesine sahip alıcılara duyurulur. Açık artırmalı satışlara katılmak isteyen Tütün Ticareti Yetki Belgesi sahibi gerçek ve tüzel kişiler (Alıcı), GTHB’ye başvurarak sözleşme dışı üretim yapan üretici listesini temin edebilirler.
c) Bölgeler itibarıyla her grad tütün için açık artırma başlangıç fiyatı GTHB’ce belirlenerek Resmî Gazete’de yayımlanır, üretici ve alıcıların bilgisine sunulur.
ç) Tütün Ticareti Yetki Belgesine sahip gerçek ve tüzel kişiler, açık artırma yöntemi ile satın almak istedikleri tütünlerin Amerikan Grad sınıflandırma sistemine göre tespitini yapıp fiyatını belirleyerek, fiyat tekliflerini (ihrak, su çürüğü gibi fiyata etki eden unsurlar dahil) ve kendilerini temsil edecek vekillerine ait bilgileri (noter onaylı vekaletname ile) kapalı zarf ile GTHB’ye bildirir veya açık artırma mahallinde görevli Tütün Eksperi unvanlı GTHB personeline verir.
d) Alıcı, satın almak istediği üretici tütünlerinin tespit çalışmalarını kendi belirleyeceği bir program dahilinde gerçekleştirir. GTHB gerekli gördüğü hallerde, açık artırma başlangıç fiyatına esas olacak tespit çalışmasını yetkilendireceği tütün eksperlerine yaptırabilir.
e) Açık artırmanın hangi tarihte yapılacağı; açık artırmaya katılmak isteyen alıcılara ve sözleşme dışı tütün üretim bildiriminde bulunan üreticilere duyurulmak üzere ilgili ziraat odasına, GTHB tarafından bildirilecektir. Açık artırma yapılacak yer, tütünlerin bulunduğu mahal ve işin gerekleri de dikkate alınarak, GTHB’ce görevlendirilen Tütün Eksperi unvanlı personel tarafından belirlenir.
f) GTHB’ce görevlendirilen Tütün Eksperi unvanlı personel her bir üretici tütünü için verilen fiyat tekliflerini alıcıların ve üreticilerin veya temsilcilerinin huzurunda ilan eder, bilahare açık artırmaya katılan alıcıların vermiş olduğu en yüksek fiyat teklifinden açık artırmayı başlatır. Açık artırmada alıcıların her bir artırım işareti 10 Kr fiyat artışına karşılık gelecek olup, tütünler en yüksek fiyatı veren alıcı adına tescil edilir. Üretici ve alıcının veya vekillerinin artırmalı satışı takiben tescil defterini imzalaması suretiyle satış işlemi tamamlanmış olur.
g) Alıcı ve üretici talepleri ile menfaatleri, işin hacmi ve bu gibi hususlar göz önüne alınarak, gerektiğinde; sözleşme dışı üretim bildiriminin alınması ve güncellenmesi, alıcının tespit çalışmaları, fiyat teklifi alma, tekliflerin ilanı, açık artırmalı satışlar, tescil ve bu gibi tüm işlemler aynı gün içinde yapılabilir.
ğ) Alıcı, adına satışı tescil edilen tütünlerle ilgili tescil defterini imzalamaktan kaçınamayacağı gibi, artırmalı satışlarda adına tescil edilecek tütünleri, tescil tarihini izleyen on beş iş günü içinde tesellüm etmek ve bedelini üreticiye ödemek zorundadır. Tesellüm ve teslim süresi tarafların mutabakatıyla GTHB’ce uzatılabilir. Tescil edilen tütünlerin üretici tarafından alıcıya teslim edilmemesi halinde; alıcı durumu açıklayan üretici dilekçesi veya alıcı temsilcisi ve ziraat odası temsilcisinin birlikte düzenleyip imzaladığı tutanağı, (h) bendi kapsamındaki işlemlere ilişkin belgelerle birlikte, süresi içerisinde GTHB’ye teslim edecektir. Üretici, satışı tescil edilen tütünleri ikametgâhının bulunduğu ilçe sınırları içinde alıcı tarafından gösterilecek tesellüm merkezinde teslim etmek zorundadır. Alıcının belirleyeceği tesellüm merkezinin, üreticinin ikametgâhının bulunduğu ilçe sınırları dışında olması halinde, ilçe sınırlarını aşan kısımlar için alıcı tarafından, talebi halinde üreticiye nakliye ücreti ödenir.
h) Alıcılar, satın alarak tesellümünü yaptıkları tütünler için Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte belirtilen yaprak tütün tartı ve fiyat pusulası, üretici hesap pusulası ve üretici hesap pusulaları paftasını usulüne uygun olarak tutacaklar ve üretici hesap pusulaları paftasının bir nüshasını tesellümü takip eden yirmi iş günü içinde yazılı ve elektronik ortamda GTHB’ye gönderir.