7404 Bitki Karantinası Numune Alma Talimatı

Dayanak

Bu Talimat, 3/12/2011 tarihli ve 28131 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bitki Karantinası Yönetmeliği’nin 21 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

Bu Talimatta geçen;

Müdürlük: Zirai Karantina Müdürlüğünü, bu Müdürlüğün olmadığı yerlerde Bakanlık İl veya İlçe Müdürlüğünü,

Laboratuvar: Analizi yapılacak ürünün taşıması muhtemel zararlı organizmaya göre; Zirai Karantina Müdürlükleri, Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü/İstasyonu Müdürlükleri, Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlükleri ile Bakanlığa bağlı Bakanlıkça yetkilendirilmiş diğer araştırma enstitüsü/istasyonu müdürlükleri laboratuvarlarını,

İnspektör: Bitki, bitkisel ürün ve diğer maddelerin ülkemize ve serbest bölgelere giriş, çıkış ve transit geçişi esnasında bitki sağlığı amaçlı her türlü resmi kontrolleri yaparak gerekli belgeleri düzenlemek üzere Bakanlık tarafından eğitilmiş ve resmi kontrol yetkisi verilmiş kontrol görevlisini,

Bitki: Canlı bitkiler ile bunların derin dondurulmamış meyve ve sebzeleri, yumrular, soğansılar, soğanlar ve rizomlar, kesme çiçekler, yapraklı dallar, budama artığı yapraklar, yapraklar, bitki doku kültürleri, canlı polen, göz, kalem ve çelik gibi canlılığını koruyan belirli parçaları ile dikim amaçlı olan botanik tohumlarını,

Bitkisel ürün: Bitkisel menşeili, işlem görmemiş veya basit bir işlemden geçmiş, bitki tanımına girmeyen ürünleri,

Tohumluk: Bitkilerin çoğaltımı için kullanılan tohum, yumru, fide, fidan, çelik gibi generatif ve vegetatif bitki kısımlarını,

Numune: Resmi kontrole tabi tutulacak, bu Talimatla belirlenmiş büyüklükteki bitki, bitkisel ürün ve diğer maddelerden alınan örneği,

Paçal: Muayene edilecek ürünün tamamını temsil etmek üzere tesadüfi örnekleme metoduna göre seçilen ürün örneklerinin belli bir oranda karıştırılmasını,

Lot/Parti: Bir sevkiyatın, tek bir ürünün bileşim ve orjin olarak homojen yapıda olduğu belli sayıdaki birimini,

ifade eder.

Numune alma yetkisi

Bitki sağlığı muayenesi ve analizi ile ilgili numuneleri, müdürlüklerde görevli inspektörler almaya yetkilidir.

Genel kontrol ve numune alma esasları

(1) İnspektör, öncelikle bitki, bitkisel ürün ve diğer maddeler ile bunların bulundukları ortam ve ambalâjlarmm genel makroskobik kontrolünü yapar.

(2) Kontroller; bitki, bitkisel ürün ve diğer maddelerin taşıması muhtemel zararlı organizmaların niteliğine göre yerinde muayene, numune alarak laboratuvarda muayene, numune alarak laboratuvarda detaylı muayene için analiz yapma veya yaptırma şeklinde yapılır.

(3) Numune; zararlı organizmalardan, zararlı organizmalar ile bulaşık bitki ve bitkisel ürün kısımlarından, zararlı organizma bulunması muhtemel bitki ve bitkisel ürün kısımlarından veya ürün homojen dağılıma sahip ise tesadüfi örnekleme metoduna göre her lot/parti, her bitki grubu gerektiğinde ise her çeşit için ayrı ayrı olmak üzere ürünün tamamını temsil edecek şekilde hazırlanan paçaldan ürün gruplarına göre belirlenen miktarda, bu Talimatın EK-3’ündeki numune alma tutanağı ile alınır.

(4) Numune alınmasına gerek görülmeyen bitki, bitkisel ürün ve diğer maddeler ile ambalâjlarının kontrolü yerinde yapılır. Ancak, bunların genel makroskobik kontrolü esnasında Bitki Karantinası Yönetmeliğinin EK-1 ve EK-2 listelerinde yer alan zararlı organizmaların varlığından şüphe duyulması halinde numune alınır.

(5) Bitki, bitkisel ürün ve diğer maddelerin sahibi veya yetkilisi, görevli inspektöre gerekli miktarda numuneyi vermek zorundadır. Alınan numuneler için herhangi bir bedel ödenmez.

(6) Paçal yapılarak alınan numunenin laboratuvar analiz sonucu (bulaşık veya temiz), örneklerin temsil ettiği tüm ürün için geçerli sayılır.

(7) Aynı lot/parti’den alınan birden fazla numunenin yapılan analizleri sonucunda, bir numunenin bulaşık olması halinde tüm lot/parti bulaşık sayılır.

Dökme ürünlerden numune alma esasları

(1) İnspektörün genel makroskobik kontrolünden sonra, şüpheli görülen veya laboratuvar kontrolü gerektiren dökme halindeki bitki ve bitkisel ürünlerden aşağıdaki esaslara göre numune alınır.

a) 25 tona kadar olan lot/partilerin üst, orta ve alt kısımlarının her birinden sondalama yöntemi ile en az 3 adet birer kg’lık bağımsız örnekler alınarak paçal yapılır. Yapılan paçaldan en az 1 kg laboratuvar numunesi alınır.

b) 26-100 ton arasındaki lot/partilerin üst, orta ve alt kısımlarının her birinden sondalama yöntemi ile en az 5-6 adet birer kg’lık bağımsız örnekler alınarak paçal yapılır. Yapılan paçaldan en az 2 kg laboratuvar numunesi alınır.