Döviz Yükümlülüğü Olan Tüzel Kişilerin Döviz veya Türk lirası Cinsinden Mevduat ve Katılma Hesaplarına Sağlanacak Destek Hakkında Tebliğe İlişkin Uygulama Talimatı

Tanımlar ve kısaltmalar

(1) Bu Uygulama Talimatında geçen;

a) Banka: 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan mevduat ve katılım bankalarını,

b) Döviz yükümlülüğü: İthalat bedeli veya döviz kredilerinin geri ödemelerine ilişkin yükümlülükleri,

c) Merkez Bankası: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasını,

ç) Vade başı kuru: Merkez Bankası tarafından saat 10:00, 11:00, 12:00, 13:00, 14:00 ve 15:00’de ilan edilen ve döviz tevdiat hesapları ile döviz cinsinden katılım fonu hesaplarında bulunan dövizin Türk lirasına çevrildiği veya Türk lirası mevduat veya katılma hesabının açıldığı saat itibarıyla en son açıklanmış olan döviz alış kurunu,

d) Vade sonu kuru: Türk lirası mevduat veya katılma hesabının vadesinde saat 11:00’de Merkez Bankası tarafından ilan edilen döviz alış kurunu,

e) Yurt içi yerleşik tüzel kişi: Bankalar ve Merkez Bankasınca belirlenen diğer mali kuruluşlar hariç olmak üzere Türkiye'de kanuni yerleşim yeri bulunan ve döviz yükümlülüğünü belgeleyen tüzel kişileri,

ifade eder.

Döviz tevdiat hesapları ve katılım fonlarının vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarına dönüşümü

(1) Yurt içi yerleşik tüzel kişilerin beyan ettikleri döviz yükümlülüğü tutarına kadar bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyeleri hesap sahibinin talebine istinaden vade başı kuru üzerinden Türk lirasına çevrilir.

(2) Banka tarafından yurt içi yerleşik tüzel kişiler için 1 ay ile 1 yıl arası vadelerde olmak üzere Türk lirası mevduat veya katılma hesabı açılır.

(3) Bankalar nezdinde Merkez Bankası adına ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini hesaplar açılarak bankanın topladığı taleplere ilişkin olarak satın aldığı dövizler iş günlerinde saat 17:00’ye (yarım iş günlerinde saat 13:30’a) kadar Merkez Bankasına bildirilir ve toplu bir şekilde söz konusu hesaplara aktarılır. Belirtilen saatlerden sonra yapılan bildirimlere ait işlemler bir sonraki iş günü gerçekleştirilir.

(4) Merkez Bankasının hesabına aktarılan dövizlere ilişkin dekontlar ile dönüşümü yapılan tutarlara ait bilgiler Ek-1’de yer alan bildirim formuna uygun olarak Merkez Bankasına aynı gün elektronik ortamda bildirilir.

(5) Bankanın bu işlem sonucunda elde ettiği döviz, vade başı kuru üzerinden Merkez Bankası tarafından satın alınır ve karşılığı Türk lirası tutarları Merkez Bankasınca bankanın EFT merkezine masrafsız olarak gönderilir. İş günlerinde saat 17:30’a (yarım iş günlerinde saat 13:30’a) kadar sonuçlandırılamayan işlemler için ise Türk lirası tutarlar bankanın Merkez Bankası nezdindeki zorunlu karşılık hesabına aktarılır.

(6) Bu Uygulama Talimatı kapsamında Merkez Bankasına bir gün valörlü olarak transfer edilecek döviz tutarlarına ilişkin bankanın kendi muhabirine göndereceği döviz transferlerinde; MT202’nin 21. alanına “TRANSFORM”, 72. Alanına “/BNF/ BANKA ADI FOREIGN EXCHANGE TRANSFORM TO TRY IBAN (söz konusu işlemler için Merkez Bankasınca bildirilecek hesaba ilişkin IBAN bilgisi)” ve MT202’nin 58. alanına “TCMBTR2A” açıklamaları yazılır.

Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarına ilişkin hükümler

(1) Yurt içi yerleşik tüzel kişilere vade başı kurundan hesaplanan döviz yükümlülüğü tutarına eşdeğer Türk lirasına kadar bankalarda hesap sahibinin talebine istinaden 1 ay ile 1 yıl arası vadelerde olmak üzere Türk lirası mevduat veya katılma hesabı açılır.

(2) Hesap açılışlarında hesap sahibinin talebine istinaden ABD doları/Türk lirası, Euro/Türk lirası ve İngiliz Sterlini/Türk lirası vade başı kurlarından birisi kullanılır.

(3) Açılan hesaplara ait bilgiler Ek-1’de yer alan bildirim formuna uygun olarak Merkez Bankasına aynı gün elektronik ortamda bildirilir.

Vade sonu işlemleri

(1) Vade sonunda hesap sahibinin döviz bazında anaparasını her koşulda koruması esastır. Katılım hesaplarında katılım bankacılığı esasları geçerlidir.

(2) Vade sonu kurunun vade başı kurundan düşük olması durumunda banka tarafından hesap sahibine anapara + faiz/kâr payı ödenir.

(3) Vade sonu kurunun vade başı kurundan yüksek olması durumunda;

a) Faiz/kâr payı tutarı > kur farkı ise banka tarafından hesap sahibine anapara + faiz ve katılma hesabı sahibine katılma hesabı bakiyesi ödenir.