3/10/2003 tarihli ve 25248 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Enerji Piyasasında Faaliyet Gösteren Gerçek ve Tüzel Kişilerin Bağımsız Denetim Kuruluşlarınca Denetlenmesi Hakkında Yönetmeliğin 22 nci maddesinde “Kurul, bu Yönetmelikle düzenlenen bağımsız denetimin kapsamını değiştirmeye, bağımsız denetim yükümlülüğünü lisans, sertifika ve yetki belgesi türleri ya da işletme büyüklüğü veya kurulu güç kapasitesi gibi kriterler itibariyle geçici olarak veya tamamen kaldırmaya, bunlara tekrar bağımsız denetim yükümlülüğü getirmeye yetkilidir.”, 23 üncü maddesinde de, “Bu Yönetmeliğin uygulama esasları gerekli hallerde Kurul tarafından çıkarılacak tebliğlerle düzenlenir.” hükmü yer almaktadır. Buna göre, aşağıdaki düzenlemelerin yapılmasına gerek görülmüştür.
Yönetmelik kapsamında bağımsız denetim faaliyetinde bulunmak isteyen kuruluşlar, herhangi bir zaman sınırlaması olmaksızın aşağıda sayılan belgelerle birlikte Kuruma başvururlar.
a) Enerji piyasasında bağımsız denetim faaliyetinde bulunmak istenildiğine dair başvuru dilekçesi.
b) 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ile bu Kanuna dayanarak yürürlüğe konulan yönetmelik ve tebliğler uyarınca bağımsız denetim yapma yetkisini haiz olduğunu gösteren belge.
c) Bağımsız denetim kuruluşunun şirket ana sözleşmesi.
d) Ortakların ve denetçilerin birden fazla bağımsız denetim kuruluşunda ortaklığının bulunmadığına ve başka bir bağımsız denetim kuruluşunda yönetici veya denetçi unvanı altında çalışmadığına ilişkin beyanları (Ek: 1; Beyan 1).
e) Ortakların ve denetçilerin bankalarda, sigorta ve reasürans şirketlerinde, 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa veya 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ile 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanununa tabi firmalarda bağımsız denetim yapma yetkisi iptal edilmiş olan kuruluşlarda ortak veya yetki iptaline neden olan denetim faaliyetinde sorumlu ortak baş denetçi, baş denetçi, kıdemli denetçi veya denetçi sıfatıyla yer almadığına dair beyanları (Ek: 1; Beyan 2).
f) Ortakların ve denetçilerin mesleki faaliyetler dışında her hangi bir işte çalışmadıkları ve ticari faaliyette bulunmadıklarına dair beyanları (Ek: 1; Beyan 3).
g) Birer örneği ekte yer alan “Bağımsız Denetim Kuruluşuna İlişkin Bilgi Formu” (Ek: 2), “Ortaklara ve Denetçilere İlişkin Bilgi Formu” (Ek: 3).
Yönetmeliğin 22 nci maddesi uyarınca, aşağıda sayılan gerçek ve tüzel kişiler bağımsız denetim yaptırma yükümlülüğü dışında tutulmuştur.
a) Doğal gaz piyasasında faaliyet gösteren Sertifika sahibi gerçek ve tüzel kişiler.
b) Doğal gaz piyasasında faaliyet gösteren Yetki Belgesi sahibi resmi ve özel şirketler.
c) Doğal gaz piyasasında faaliyet gösteren Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) İletim lisansı ve Sıkıştırılmış Doğal Gaz (CNG) lisansı sahibi tüzel kişiler.
d) Elektrik piyasasında faaliyet gösteren Otoprodüktör lisansı sahibi tüzel kişiler.
e) Elektrik piyasasında faaliyet gösteren veya gösterecek lisans sahiplerinden, aynı tüzel kişilik bünyesinde bir veya birden fazla tesiste elektrik enerjisi üreten ve toplam kurulu gücü 100 megavat (mekanik) ve altında olan Üretim veya Otoprodüktör Grubu lisansı sahibi tüzel kişiler.
Bu hükmün yürürlük tarihi: 31.12.2011
f) Elektrik piyasasında faaliyet gösteren Organize Sanayi Bölgesi (OSB) Üretim ve OSB Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler.
Bağımsız denetim kuruluşları tarafından yapılacak denetimlerde, Yönetmeliğin muhtelif maddelerinde yer alan “…Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunca yürürlüğe konulan hesap ve kayıt düzeni ile mali raporlamaya ilişkin düzenlemeler…” ibareleri, bu konuda Kurulca bir düzenleme yapılıncaya kadar dikkate alınmaz.
Yönetmelik uyarınca lisans sahibi tüzel kişiler tarafından bağımsız denetim kuruluşlarına yaptırılacak sürekli denetimlerde, Maliye Bakanlığı veya Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yürürlüğe konulan muhasebe ve mali tablolara ilişkin standartlardan birinin seçilmesi gerekir. Muhasebe ve mali tablolara ilişkin olarak seçilen standart, bağımsız denetim raporlarında belirtilir ve herhangi bir mevzuat gereği olmaksızın en az iki hesap dönemi geçmeden değiştirilemez.
Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yürürlüğe konulan muhasebe ve mali tablolara ilişkin standartların seçilmesi halinde, sürekli denetimlerde Sermaye Piyasası Kurulu’nun enflasyon muhasebesi, konsolidasyon ile mali tablo ve raporların ilanına ilişkin düzenlemeleri dikkate alınmayabilir.
233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine tabi olup, elektrik veya doğal gaz piyasasında faaliyet göstermek üzere Kurumdan lisans almış olan teşebbüs, müessese ve bağlı ortaklıklar ile bunlardan 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanuna tabi olarak özelleştirme kapsam ve programına alınanlar, bu konuda yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar bağımsız denetim yaptırma yükümlülüğü dışında tutulmuştur.