18 Et ve Et Ürünleri Tebliği Uygulama Talimatı

Ancak Bakanlığımıza çeşitli kanallardan gelen bilgi ve belgeler incelendiğinde aşağıdaki hususlar hakkında uygulama aşamasında sıkıntılar yaşandığı görülmektedir:

1)Taklit Ürünler:

29/12/2011 tarihli ve 28157 sayılı 3 üncü mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliğinin 6 ncı maddesinde:

‘(1) Gıdanın etiketlenmesi;

a) Gıdanın nitelikleri; özellikle de doğası, kimliği, özellikleri, bileşimi,miktarı, dayanıklılığı, menşe ülkesi, imalat veya üretim metodu açısından,

b) Gıdanın sahip olmadığı etkilere veya özelliklere atıfta bulunarak,

c) Tüm benzer gıdalar aynı niteliklere sahip olduğu halde, belli bir gıdanın özel niteliklere sahip olduğunu ileri sürerek ve özellikle belirli bileşenler ve/veya besin öğelerinin varlığını veya yokluğunu özel olarak vurgulayarak,

ç)Gıdanın bileşiminde doğal olarak bulunan bir öğe veya gıda da normal olarak kullanılan bir bileşen farklı bir öğe veya farklı bir bileşen ile ikame edildiği halde, görünüş, tanımlama veya resimli gösterimler vasıtasıyla sözkonusu gıda da o öğenin veya o bileşenin varlığını ima ederek,

yanıltıcı biçimde olamaz.

(2)Gıdanın etiketlenmesinde, verilen bilgilerin doğru, açık ve tüketici için kolay anlaşılabilir olması sağlanır.

(3) Gıdanın etiketlenmesinde, özel beslenme amaçlı gıdalar ile ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, o gıdanın bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğunu bildiren veya böyle özelliklere atıfta bulunan ifadeler yer alamaz.

(4) Birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarda yer alan hükümler;

a) Gıdanın reklâmı,

b) Gıdanın tanıtımı; özellikle de şekli, görünüşü veya ambalajı, kullanılan ambalaj malzemesi, düzenlendiği biçim ve sergilenme şekli,

için de uygulanır.’

hükümleri yer almaktadır.

Ancak et ürünleri üreten firmaların Tebliğde tanımlanmış ürünleri belirtilen ürün kriterlerine uymamak adına gerek üretim metodu gerekse piyasaya sunum açısından aynı olmasına rağmen farklı isimler kullanarak (Tebliğde yer alan genel ürün gruplarının isimlerini kullanarak (ısıl işlem görmüş et ürünü gibi)) et ürünleri piyasaya sundukları gündeme gelmiştir (Örneğin salam ya da sucuk görüntüsünde ‘ısıl işlem görmüş et ürünü’ ya da döner görüntüsünde ‘dilimli kebap’ ya da sucuk görüntüsünde ‘baharatlı pişmiş piliç eti’ ya da köfte görüntüsünde ‘... et karışımı’ gibi). Piyasada yer alan bu ve benzeri uygulamalara izin verilmemesi gerekmektedir.

2) Alerjen Uyarısı: Sözkonusu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerle ilgili olarak ürün etiketlerinde alerjen uyarısı yapılırken ‘Eser miktarda...içerebilir’ veya ‘İz miktarda ... içerebilir’ veya ‘...içeren ürünlerle aynı bantta üretildiğinden eser miktarda ...içerebilir.’ şeklindeki ifadeler uygun olmayıp; alerjen uyarılarının 29/12/2011 tarihli ve 28157- 3’üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliği hükümlerine göre yapılması gerekmektedir.

3) Ürün etiketi dışında kullanılan ifadeler: Et ürünlerinin satışa sunulduğu market raflarında, yol kenarlarında yer alan reklam panolarında, araç üzeri reklamlarda başta ürün isimleri olmak üzere uygun olmayan ifadelerin kullanıldığı gözlemlenmektedir.

Örneğin Tebliğde ‘fermente sucuk’ veya ‘ısıl işlem sucuk’ şeklinde tanımlanan ürünlerin ürün raflarındaki etiketlerde, reklam panolarında, market kataloglarında, gazete reklamlarında ‘sucuk’, ‘kangal sucuk’, ‘baton sucuk’..vb. şeklinde adlandırıldığı veya etikette kullanımına izin verilmeyen ‘%100 dana eti’ gibi ifadelerin yukarıda bahsedilen çeşitli kanallarla reklam yoluyla kullanıldığı görülmekte olup Etiketleme Yönetmeliğinin 6 ncı maddesinin (4) üncü fıkrası gereği sözkonusu uygulamalara izin verilmemesi gerekmektedir.

Sonuç olarak gerek üretici firmalar arasındaki haksız rekabetin önüne geçilmesi gerekse tüketici haklarının korunması açısından yukarıda bahsi geçen konularda piyasa denetimlerinin yapılması, uygunsuzlukların giderilmesi, yapılan denetimlerin sonuçları hakkında Bakanlığımızın bilgilendirilmesi, tereddüt hasıl olan konularda ise Bakanlığımızla irtibata geçilmesi hususunda gereğini rica ederim.