SERİ NO: 261 Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliği

2. Yasal Düzenleme

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin (5/b) bendinde, vakıflar ve derneklere ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında bunlara yapılan kira ödemelerinden gelir vergisi tevkifatı yapılacağı hüküm altına alınmıştır.

Anılan bende, 5035 sayılı Kanunun² 48 inci maddesinin (4/d) bendiyle "(mazbut vakıflar hariç)" ibaresi eklenmiştir. Buna göre, mazbut vakıflara ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında 1/1/2004 tarihinden itibaren bunlara yapılan kira ödemelerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmaması gerekmektedir.

5535 sayılı Bazı Kamu Alacaklarının Tahsil ve Terkinine İlişkin Kanunun 6 ncı maddesi aşağıdaki gibidir.

"Mazbut vakıflara ait taşınmazların kiralanması dolayısıyla 1/1/2004 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak yapılan kira ödemeleri üzerinden, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren gelir (stopaj) vergisi tarhiyatı yapılmaz. Bu dönemlere ilişkin olarak beyan üzerine veya ikmalen ya da re'sen tarh ve tahakkuk ettirilen ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla tahsil edilmemiş olan vergiler ile bu vergilere uygulanan vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları terkin edilir. Bu konuda açılmış olan davalar sürdürülmez; tahsil edilmiş tutarlar, mükelleflerin bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yazılı başvuruları üzerine red ve iade edilir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir."

Bu hüküm uyarınca yapılan tarhiyatların düzeltilmesi, tahsil edilen vergilerin red ve iadesinin, maddenin Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanarak aşağıda belirtilen esaslar çerçevesinde yapılması uygun görülmüştür.

3. Mazbut Vakıflar Tarafından Elde Edilen Kira Gelirlerinde Gelir Vergisi Tevkifatı

3.1. 1/1/2004 Tarihinden Önceki Dönemlere İlişkin Kira Ödemelerinden Tevkifat Yapılmaması Durumu

5535 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi ile, 1/1/2004 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak mazbut vakıflara ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında vakfa ödenen kira bedellerinden yapılması gereken ancak bugüne kadar yapılmamış olan gelir vergisi tevkifatının aranılmaması öngörüldüğünden, söz konusu dönemlere ilişkin gelir vergisi tevkifatı hakkında vergi dairelerine intikal ettirilen ve bugüne kadar tahakkuk işlemi yapılmamış gayrimenkul sermaye iratları için ilgili vergi dairesince gelir (stopaj) vergisi tahakkuku yapılmayacaktır.

3.2. Tahsil Edilmemiş Gelir (Stopaj) Vergisi Tutarlarının Terkin Edilmesi

Mazbut vakıflara ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında, 1/1/2004 tarihinden önceki dönemlere ait kira ödemeleri üzerinden yapılan gelir (stopaj) vergisi ile ilgili olarak vergi dairesince  tahakkuk ettirilmiş ancak bugüne kadar tahsil edilmemiş vergi ve ceza bulunması halinde, söz konusu vergi ve cezalar ile bunlara ilişkin gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer’i alacaklar terkin edilecektir.

3.3. Yargıda İhtilaf Konusu Yapılan Davalardan Vazgeçilmesi

Mazbut vakıflara ait gayrimenkullerin kiralanmasından kaynaklanan söz konusu dönemlere ait gelir (stopaj) vergisi ile ilgili olarak yargı mercilerinde açılan ve henüz karara bağlanmamış olan ihtilaflardan vazgeçilecek, aynı konularda yargı mercilerince mükellefler lehine verilen kararlar bir üst yargı merciinde dava konusu yapılmayacaktır.

3.4. Tahsil Edilen Gelir (Stopaj) Vergisinin Red ve İadesi

Mazbut vakıflara ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında 1/1/2004 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak bunlara yapılan ödemeler üzerinden tahakkuk ettirilerek tahsil edilmiş bulunan gelir (stopaj) vergisi tutarlarının, 5535 sayılı Bazı Kamu Alacaklarının Tahsil ve Terkinine İlişkin Kanunun 6 ncı maddesinin yürürlüğe girdiği 8/7/2006 tarihinden itibaren bir yıllık süre içinde müracaat edilmesi suretiyle mükelleflere 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 23 üncü maddesi de göz önünde bulundurularak iade edilmesi ve iade işlemlerinde Vergi Usul Kanununda yer alan düzeltme zamanaşımı süresinin de dikkate alınması gerekmektedir. Buna göre, söz konusu iade taleplerine ilişkin olarak 7/7/2007 tarihine kadar, anılan mazbut vakıflarca, yazılı olarak Vergi Usul Kanununun düzeltme hükümleri çerçevesinde, muhtasar beyannamenin verildiği vergi dairesine başvurulması icap etmektedir.

Öte yandan, Gelir Vergisi Kanununun 96 ncı maddesinde, kesilmesi gereken verginin ödemeyi yapanlar tarafından üstlenilmesi halinde tevkifi gereken vergi, bilfiil ödenen miktar ile ödemeyi yapanın yüklendiği verginin toplamı üzerinden hesaplanmaktadır. Buna göre, söz konusu iade talepleri de kendisine yapılan ödemelerden kesinti yapılan mazbut vakıflar tarafından ilgili vergi dairesine başvurmak suretiyle yapılacaktır. Ancak, kira sözleşmesinde, kesilmesi gereken verginin ödemeyi yapan kiracı tarafından üstlenilmesi, başka bir ifade ile gayrimenkulü kiraya veren mazbut vakfın kira bedelini net olarak almış olması halinde vergi, brüt tutar üzerinden hesaplanarak ödenmiş ve  söz konusu vergi kesintisi kiracının malvarlığından ödenmiş olacağından, ödenmiş olan söz konusu vergiler kiracılara iade edilecektir. Bu nedenle, kesilmesi gereken verginin ödemeyi yapan kiracı tarafından üstlenilmesi halinde, gayrimenkul sahibi mazbut vakıf ile kiracının müşterek imzasını taşıyan düzeltme dilekçesinin 7/7/2007 tarihine kadar ilgili vergi dairesine verilmesi gerekmektedir.