İthalat: 2024/6 Genelleştirilmiş Tercihler Sistemine İlişkin Tebliğ

(1) Bu Tebliğ, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 445 inci maddesi ile 31/12/2020 tarihli ve 3350 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararına dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

(1) Bu Tebliğde geçen;

a) AB: Avrupa Birliğini,

b) AKÇT: Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğunu,

c) DTÖ: Dünya Ticaret Örgütünü,

ç) GB: Gümrük Birliğini,

d) GTS: Genelleştirilmiş Tercihler Sistemini,

e) GYÜ: Gelişme yolundaki ülkeyi,

f) ÖTDÜ: Özel teşvik düzenlemesi ülkesini,

g) EAGÜ: En az gelişmiş ülkeyi,

ğ) DÜ: Diğer ülkeyi,

ifade eder.

Temel ilkeler

(1) GTS, ülkemizin başta DTÖ olmak üzere uluslararası yükümlülüklerine uygun olarak, İthalat Rejimi Kararı ekinde yer alan II sayılı [93 üncü fasıl ve AKÇT ürünleri hariç] ve III sayılı listelerde yer alan eşya için tatbik edilmekte olup;

a) Gümrük vergisi tavizlerinin tek taraflı olması,

b) Tavizlerin verilişlerinin bağlayıcı olmaması,

c) Tercihlerin kısmen veya tümüyle kaldırılabilmesi,

ç) Tek taraflı veya uluslararası müzakereler sonucunda yapılacak en çok kayrılan ülke esasına dayalı tarife indirimlerini engelleyici olmaması,

temel ilkelerine dayanmaktadır.

(2) GTS kapsamında tanınan tavizli tarifeler, İthalat Rejimi Kararı ekinde yer alan II ve III sayılı listelerde GTS ülkeleri sütununa dercedilerek yürürlüğe konulmuştur. GTS’den yararlanacak GYÜ, ÖTDÜ ve EAGÜ’ler sırasıyla İthalat Rejimi Kararı Ek-1A, Ek-1B ve Ek-1C’deki listelerde yer almaktadır. GTS kapsamında tercihli tarifeler, bu listelerde belirtilen ülkeler menşeli eşyanın ithalatında uygulanır.

(3) GTS kapsamındaki ürün grubu listeleri GYÜ için İthalat Rejimi Kararı Ek-2’de, ÖTDÜ için Ek-3’te ve EAGÜ için ise Ek-4’te yer almaktadır.

Tercihli tarife kapsamı eşya ve indirim oranları

(1) Taviz tanınan eşyalar hassaslık derecesine göre, İthalat Rejimi Kararı Ek-2’de yer alan listede hassas ve hassas olmayan olarak iki gruba ayrılır. Eşyanın ait olduğu hassaslık grubu değiştirilebilir.

(2) GYÜ grubunda yer alan ülkeler menşeli hassas ürünlerde, maktu gümrük vergileri % 30 oranında azaltılmış, nispi gümrük vergileri ise İthalat Rejimi Kararı ekinde yer alan II ve III sayılı listelerde DÜ sütununda belirtilen gümrük vergisi hadleri üzerinden 3,5 puan indirilmiştir. Ancak 50 ila 63 üncü fasıllar (bu fasıllar dahil) arasında yer alan hassas ürünlerde, İthalat Rejimi Kararı ekinde yer alan II sayılı listede DÜ sütununda belirtilen gümrük vergisi hadleri üzerinden % 20 oranında indirim yapılmıştır. GTS kapsamında tanınan tercihli tarifenin nihai oranı 1 inci ondalık sayıya yuvarlanmıştır.

(3) GYÜ grubunda yer alan ülkeler menşeli hassas olmayan bazı ürünler haricinde kalan ürünlerde gümrük vergisi %0 olarak uygulanmaktadır.

(4) EAGÜ grubunda yer alan ülkeler menşeli İthalat Rejimi Kararı ekinde yer alan II ve III sayılı listelerde bulunan sanayi ve tarım ürünlerinin (AKÇT ürünleri ve 93 üncü fasılda bulunan eşya hariç olmak üzere) ithalatında gümrük vergisi %0 olarak uygulanmaktadır.

(5) AB’nin yürürlükteki mevzuat hükümleri dikkate alınarak, bazı eşya için ikinci fıkrada belirtilen tavizlerden daha düşük olan gümrük tarifeleri uygulanmıştır.

(6) Tercihli tarife uygulaması sonucunda nispi vergi oranlarının % 1 veya daha az olması, maktu vergilerin 2 avro veya daha az olması durumunda, GYÜ için gümrük vergileri askıya alınmıştır.

Hariç sektörler

(1) GTS kapsamı sektörler İthalat Rejimi Kararının Ek-2, Ek-3 ve Ek-4’ünde yer almaktadır. GTS’den sağlanan tercihli tarifeler, İthalat Rejimi Kararı Ek-1A, Ek-1B ve Ek-1C’de belirtilen ilgili ülkeler itibarıyla hariç tutulan sektörler için uygulanmaz.

Tavizlerin askıya alınması

(1) GTS kapsamında sağlanan tavizler;

a) Temel insan ve işçi hakları ile çevreye ilişkin uluslararası sözleşmelerde belirlenen prensiplerin ciddi ve sistematik bir şekilde ihlal edilmesi,

b) Türkiye sanayisi üzerinde olumsuz etki yapan haksız ticari uygulamalar,

c) Menşe kurallarının sistematik bir biçimde ihlal edilmesi,

ç) DTÖ tarafından haksız ticari uygulamaların tespit edilmesi,

d) GB’nin etkin işleyişine zarar verecek şekilde trafik sapmasına neden olması,

e) Uluslararası Çalışma Örgütü Konvansiyonlarında belirtilen kölelik ya da angaryanın herhangi bir türünün uygulanması,

f) Uyuşturucu ticaretine ilişkin gümrük kontrollerinin yetersiz olması,