Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
Amaç
(1) Bu talimatın amacı, 18 Şubat 2022 tarih ve 31754 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Gıda Kontrol Laboratuvarları Yönetmeliği’nde belirtilen usul ve esasların uygulanmasına yönelik kuralların belirlenmesi ve uygulamada birlikteliğin sağlanmasıdır.
Kapsam
(1) Bu talimat, Bakanlık gıda kontrol laboratuvarları ile özel gıda kontrol laboratuvarlarının faaliyetlerine ilişkin belirlenen usul ve esasları kapsar.
Dayanak
(1) Bu Talimat, 18/2/2022 tarih ve 31754 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gıda Kontrol Laboratuvarları Yönetmeliği’ne dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 3 üncü maddesindeki ve 18/2/2022 tarihli ve 31754 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda Kontrol Laboratuvarları Yönetmeliği’nin 4 üncü maddesindeki tanımlar geçerlidir.
Genel Esaslar
(1) Aşağıda belirtilen kurum ve kuruluşların 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu kapsamında olmayan analiz hizmetleri için Bakanlığımızdan yetki alma zorunluluğu bulunmamaktadır.
a) Diğer kamu kurum ve kuruluşlarının (Bakanlıklar, üniversiteler, belediyeler gibi) kendi mevzuatları kapsamında kurdukları veya diğer tüzel kişiliklere yetki verdikleri laboratuvarlar.
b) Kendi mevzuatlarında gıda ve yem analizi yapma hükmü bulunan ve yalnızca kendi üyelerine hizmet veren ve/veya kendi faaliyetleri ile ilgili analiz hizmetleri yürüten kamu kurumu niteliğindeki kuruluşlar (ticaret borsaları, ticaret odaları dahil), tarım ve gıda alanında faaliyet gösteren üretici birlikleri ile yetiştirici birlikleri ve kooperatiflere ait laboratuvarlar.
(2) Laboratuvarların faaliyet gösterdiği binada ikamet olmamalıdır.
(3) Laboratuvarlar idari hizmet bölümü ve teknik hizmet bölümü şeklinde planlanmalı; teknik hizmet bölümü, kalite yönetim birimi ile numune kabul ve rapor düzenleme birimine ilave en az bir analiz birimine (fiziksel, kimyasal, mikrobiyolojik, moleküler biyoloji/genetiği değiştirilmiş organizma analiz birimi gibi) sahip olmalıdır.
(4) Laboratuvarlarca özel ortam gerektiren analizlere (mikrobiyolojik, moleküler biyolojik, duyusal, enstrümental analizler gibi) ait Yönetmelikte belirtilen şartlar (kontrollü giriş- geçiş, havalandırma, UV lamba, ısı, ışık, koku, nem gibi) sağlanmalıdır.
(5) Laboratuvar tezgahları ve zemini kimyasallardan etkilenmeyecek, temizlenmesi kolay, dezenfekte edilebilir özellikte olmalıdır.
(6) Havalandırma sistemi laboratuvarda ortaya çıkan gazların uzaklaştırılmasını sağlayabilecek düzeyde olmalıdır.
(7) Aydınlatma yeterli düzeyde ve yapılacak analizlere uygun olmalıdır.
(8) Laboratuvar ortam sıcaklığının ayarlanabilmesi için uygun cihaz-ekipmanlarla donatılmalıdır.
(9) Mikrobiyoloji laboratuvar biriminde besiyeri hazırlama ve sterilize etme, ekim ve inkübasyon bölümlerinde tavan UV lambaları ve hepafiltreli havalandırma bulunmalıdır. Ortamın mikrobiyal yükü belirli aralıklarla kontrol edilip kayıt altına alınmalıdır.
(10) Moleküler biyoloji analiz biriminde numune hazırlama ve tartım odası, DNA izolasyon (ekstraksiyon) odası ve PCR (polimeraz zincir reaksiyon) öncesi işlemlerin yapıldığı odalarda hepafiltreli havalandırma bulunmalıdır. DNA izolasyon (ekstraksiyon) odası ve PCR (polimeraz zincir reaksiyon) öncesi işlemlerin yapıldığı odada hepafiltreli biyogüvenlik kabininin bulunması durumunda bu odalarda ayrıca hepafiltreli havalandırma zorunluluğu bulunmamaktadır. Çalışma ortamının ISO 24276’da belirlenmiş olan gereklilikleri sağladığı belirli aralıklarla kontrol edilip kayıt altına alınmalıdır.
(11) GDO analizi haricindeki DNA tabanlı çalışılan tür tayini, alerjen analizi gibi analizlerin yapıldığı yer, 10’uncu maddede tanımlanan şartları karşılamalıdır.
(12) Sadece iç ünitesinde hepafiltre bulunan iklimlendirme cihazı hepafiltreli havalandırmanın sağlanması için yeterli değildir.
(13) Laboratuvarın analiz yapılan birimlerine, o birimde çalışan personel haricindeki kişilerin kontrol dışı girişleri önlenir. Bu amaçla şifreli, kartlı geçiş sistemleri kurulabilir.
(14) Histolojik muayene analizi için görevlendirilecek personel doku bilimi üzerine akademik düzeyde eğitim almış olmalıdır.
(15) Özel gıda kontrol laboratuvarlarınca kullanılan genel numune kayıt defteri Bakanlık İl Müdürlüğüne veya Bakanlık gıda kontrol laboratuvarına her sayfası mühürletilerek onaylatılmalıdır. Genel numune kayıt defteri yerine yazılım programı kullanılarak elektronik kayıt tutulması halinde, kullanılan yazılım programının verilerin korunması, izlenebilirliği ve gizliliği ile ilgili şartları sağlaması, Yönetmelikte belirtilen formatta çıktı alınabilmesi gerekmektedir.
EN
TR
