BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Dayanak
Amaç ve kapsam
(1) Bu Tebliğin amacı, içme suyu temin edilen akifer ve kaynakların nitelik ve nicelik olarak mevcut durumunun korunması, kirlenmesinin ve bozulmasının önlenmesi için koruma alanlarının belirlenmesidir.
(2) Bu Tebliğ, 3/6/2007 tarihli ve 5686 sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanununa konu olan sular dışındaki tüm içme suyu temin edilen akifer ve kaynakları kapsar.
Dayanak
(1) Bu Tebliğ, 16/12/1960 tarihli ve 167 sayılı Yeraltı Suları Hakkında Kanun ve 7/4/2012 tarihli ve 28257 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yeraltı Sularının Kirlenmeye ve Bozulmaya Karşı Korunması Hakkında Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin ikinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır
İKİNCİ BÖLÜM
Tanımlar, İlkeler, İçme Suyu Temin Edilen Akifer ve Kaynakların Fiziki ve Teknik Özelliklerinin Belirlenmesi
Tanımlar
(1) Bu Tebliğin uygulanmasında;
a) Akifer: Yeterli miktarda yeraltı suyu akışına ya da içerdiği yeraltı suyunun kullanılmasına izin veren gözeneklilik ve geçirgenliğe sahip litolojik birimleri,
b) Atık: Her türlü üretim ve tüketim faaliyetleri sonunda fiziki, kimyevi, bakteriyolojik ve radyoaktif özellikleri ile karıştıkları alıcı ortamların doğal bileşim ve özelliklerinin değişmesine yol açarak zararlara neden olan ve ortamın kullanım potansiyelini etkileyen katı, sıvı veya gaz halindeki maddeleri,
c) Bakanlık: Orman ve Su İşleri Bakanlığını,
ç) Beslenim alanı: Akifere suyun girdiği alanı,
d) Boşalım alanı: Akiferdeki yeraltı suyunun doğal olarak akarsu, bataklık, göl ve deniz gibi su kütlelerine geniş bir yüzey boyunca boşaldığı alanı,
e) Depolama katsayısı (S): Akiferden alındığında veya akifere verildiğinde akiferin birim kesit alanındaki yükte (su seviyesinde veya piyezometrik seviyede), bu kesit alanına dik yönde birim değişiklik (düşüm veya yükselim) yapan su miktarını,
f) Drenaj (Yağış) alanı:Yüzey akışını bir akarsuyun aynı çıkış noktasına gönderen bölgeyi,
g) DSİ: Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünü,
ğ) Hidrolik eğim (i): Yeraltı suyu akım yönünde birim mesafedeki hidrolik yük azalmasını,
h) Hidrolik iletkenlik (K): Birim hidrolik eğim altında, akıma dik birim kesitten birim zamanda geçen su miktarını (m/gün),
ı) İletimlilik (Transmisibilite) (T): Bir akiferin tüm doygun kalınlığı boyunca, birim genişlikteki kesitinden, birim zamanda, birim hidrolik eğim altında geçen su miktarını m2/gün (m3/gün/m),
i) Kaynak: Yeraltı suyunun, yeryüzüne tabii haliyle çıkış yerini,
j) Kirlenme: Suların, çeşitli maksatlar için belirtilmiş olan standartların dışına çıkarak istenilen niteliklerini kaybetmesini,
k) Kirletici: Kirlenmeye sebep olan doğal ve yapay fiziki faktörler ile radyoaktif, kimyevi ve biyokimyevi maddeleri,
l) Koruma alanı: Yeraltı suyu kalitesinin yüzey kirlenmelerine karşı korunması için gerekli tedbirlerin alındığı alanı,
m) Mutlak koruma alanı (yeraltı suyu işletme alanları ve su kaynakları): Kaynak veya kuyunun hidrojeolojik, jeolojik, hidrolojik ve coğrafik durumuna göre DSİ tarafından yapılmış/yaptırılmış bilimsel çalışmalarla belirlenmiş su kaynağının veya kuyunun yakın çevresini,
n) Yeraltı suyu: Yeraltında bulunan durgun veya hareket halindeki suları,
o) Yeraltı suyu işletme rezervi: Herhangi bir akiferden ekonomik şartlar, teknik imkanlar, su kalitesi, akifer kalınlığı ve yayılım alanı şartlarına bağlı olarak çekilen emniyetli su miktarını,
ö) Yeraltı suyu işletme tesisi: Akiferden yeraltı suyu temini gayesi ile inşa edilen kuyu (sondaj kuyusu, keson ve benzeri), kollektör kuyu, galeri, dren, kaptaj ve benzeri su alma yapısını,
ifade eder.
İlkeler
(1) İçme suyu olarak yeraltı suyu temin edilen kuyu, kaynak, kaptaj, tünel, galeri ve benzeri yapılar, 17/2/2005 tarihli ve 25730 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik ve Yeraltı Sularının Kirlenmeye ve Bozulmaya Karşı Korunması Hakkında Yönetmelik hükümleri gereğince korunur.
(2) Kuyu, kaynak, kaptaj, tünel, galeri ve benzeri su noktası ve su yapısı için koruma alanları DSİ tarafından belirlenir, koruma şartları ve sınırları ile birlikte Resmî Gazete’de ilan edilir. Belirlenen koruma alanlarının envanteri tutulur.
(3) Yıllık ortalama debisi 50 l/s ve üzerinde olan kaynaklar için mutlak, birinci ve ikinci derece koruma alanları ilan edilir.
(4) Yıllık ortalama debisi 50 l/s nin altında olan kaynaklar için mutlak koruma alanı ilan edilir. Mutlak koruma alanı dışındaki faaliyetler için ilave tedbirler gerekli görülürse DSİ tarafından belirlenir.
(5) İçme suyu temin edilen, akarsu yataklarının bulunduğu vadilerdeki akiferlerde, açılan kuyular için mutlak koruma alanı ilan edilir. Mutlak koruma alanı dışındaki faaliyetler için ilave tedbirler gerekli görülürse DSİ tarafından belirlenir.