This document is published in different source than the Official Gazette. Consolidated text can be prepared as the related source is updated.
SAYI : Mile 2.Şb.3303- 29247/16261
KONU : Mer'aların Mülkiyeti
SIRA NO: 153
......................... VALİĞİNE
(Defterdarlık)
3194 sayılı İmar Kanunu'nun 11. maddesinde özetle; bu maddede sayılan umumi hizmetlere ayrılmış yerlere rastlayan Hazineye ait taşınmaz malların hangi şartlarla belediye yahut Özel idarelere terk edileceğine , bu yerlerin başka maksatlar için kullanılamayacağına, özel mülkiyete konu edilemiyeceğine, edildiği takdirde terk eden idareye geri verileceğine değinilmiş ve son fıkrasında imar planı içindeki mer'aların imar planının onayı ile hukuki niteliklerini kaybedeceği, onaylanmış İmar planı kararı ile getirilen kullanma amacına konu ve tabi olacağı belirtilmiştir.
Maddenin uygulanış şekline ilişkin Tapu Kadastro Genel Müdürlüğünün 7/11/1985 tarih ve 1477 sayılı genelgesinde, 1580 sayılı Belediye Kanunu’nun 159 ncu maddesi ile bu madde hakkındaki Büyük Millet Meclisinin 17 Mayıs 1954 tarih ve 808 sayılı tefsir kararından söz edilecek, imar planı içerisinde kalan mer'a, yaylak, kışlak, harman yeri, seyrangâh ve çayırlar ile tescil harici (bırakılmış yerlerden imar planı ile konut, sanayi, ticaret gibi özel mülkiyete konu olabilecek amaca ayrılanların belediye yada özel idare adına tescil edileceği öngörülmüştür. Bu nedenle de İmar Kanunu’nun 11. maddesinin son fıkrasının yorumu ve uygulanış şekli yönünden anılan Genel Müdürlük ile Bakanlığımız arasında görüş ayrılığı doğmuş ve bir yandan mer’a iken imar planı düzenlenerek Belediye İl Özel idareleri ve ve Köyler adına tescil edilen yerler için tapu iptal ve tescil davası açılmış diğer yandan da konuya ilişkin görüşleri alınmak üzere Danıştay’a başvurulmuştur.
Danıştayca verilen 10/2/1989 gün ve E : 1988/326, K : 1939/19 sayılı kararda; «İmar planı sınırları içindeki meraların, planın onayı ile birlikte hukuki bakımdan mer'alık niteliğini yitireceği, bu yerlerden genel hizmetlere ayrılanların belediye veya özel idareye bedelsiz terkinin gerekeceği, genel hizmetler dışında özel mülkiyete konu olabilecek bir amaca ayrılan yerlerin onaylanmış imar planıyla getirilen kullanma amacına konu ve tabi olacakları rıck bu durumun mer’lardan elde edilen yerlerin belediyeler adına tescilini gerektirmiyeceği» belirtilmiştir.
Danıştayın bu kararından sonra Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü, 1/5/1989 tarih ve 1498 sayılı genelgesi ile yukarıda değinilen 1477 sayılı genelgesinin, ilgili bölümünü Danıştay kararı doğrultusun da değiştirmiştir.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün 1477 sayılı genelgesi uyarınca hatalı olarak Özel İdare, Bele diye ve Köyler adına yapılan tesciller izlenip düzeltilmesi için 3533 sayılı Kanuna göre Hakeme başvurulmuş olmasına rağmen bazı yerlerde Hazinenin bilgisi dışında anılan idareler adına tescil edilmiş yerler olduğu anlaşılmıştır.
Bu nedenle, iliniz yada ilçeniz 'belediye hudutları yahut mücavir alan içinde bulunan mer'a, yaylak kışlak, harman yeri, seyrangâh, çayır yada Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden imar planı uygulaması neticesinde belediye, özel idareler yada köy tüzel kişililklerinin özel mülkiyetine geçen konut, sanayi, ticaret, turizm gibi özel mülkiyet konusu olabilecek taşınmaz mal bulunup bulunmadığının araştırılması, bulunduğunun saptanması halinde;
A) Taşınmaz mal halen adı geçen bu idarelerin mülkiyetinde ise devrini önlemek için gerekli işlemler yapılarak;
1- İlgili idareden bir yazı ile tapu kaydının Hazine adına düzeltilmesi için Tapu Sicil Müdürlüğüne talepte bulunulmasının istenmesi,
2 - İlgili idare rızaen düzeltme talebinde bulunmaya yanaşmadığı takdirde, 3533 sayılı Kanuna göre Hakeme başvurularak, yerin Hazineye ait olduğunun tesbitinin istenmesi ve alınacak karara dayanılarak tapu kaydının Hazine adına düzeltilmesi için tekrar ilgili idareye talepte bulunulması, kaydın düzeltilmesi sağlanamadığı takdirde yargı yoluna başvurulması;
B) Taşınmaz mal, üçüncü kişinin mülkiyetine geçmiş ise, üçüncü kişinin mülkiyeti edinirken iyi niyetli olup olmadığının araştırılması,
1 - İyi niyetli ise, ilgili idareye karşı üçüncü kişinin malı iktipsap ettiği bedel üzerinden tazminat davası açılması,
2 - Kötü niyetli ise, mahkemeden gerekli tedbirler istenmekle birlikte taşınmazın geri alınması için tapu iptal ve tescil davası açılması,
Gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini, gereğini ve yeteri kadar gönderilen bu genelgemizden ilinize bağlı ilçelere de gönderilmesini, rica ederim. .