ᴀ⇣ Yazı karakterini küçült
Değişikliklere ilişkin notları gizle
Konsolide metin (Sürüm: 10)
EK-2 Kredili Sermaye Piyasası Alımı İşlemleri İzleme Formu
EK-3 Açığa Satış İşlemlerinden Özkaynak Hesaplanmasına İlişkin Örnek
EK-4 Ödünç Alınan Menkul Kıymetleri İzleme Formu
EK-5 Ödünç Verilen Menkul Kıymetleri İzleme Formu
No.: Seri: V, No: 65
Kurum: Sermaye Piyasası Kurulu
Yürürlüğe Giriş Tarihi: 01.01.2004
Son Değişiklik Tarihi: 12.03.2021
Bu Sürümün Yürürlük Tarihi: 12.03.2021
Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece Standart, Profesyonel veya Profesyonel + pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Tanım ve Kısaltmalar
Amaç ve kapsam
Bu Tebliğin amacı, sermaye piyasası araçlarının kredili alım, açığa satış ve ödünç alma ve verme işlemleri ile bu faaliyeti yapacak olan kurumlara ilişkin ilke ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
Bu Tebliğ 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun değişik 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (l) bendine dayanılarak düzenlenmiştir.
Bu Tebliğde geçen;
Kanun: 28/7/1981 tarihli 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununu,
Kurul: Sermaye Piyasası Kurulu'nu,
Borsa: Sermaye piyasası araçlarının işlem göreceği borsalar ve Kurulca bu Tebliğ konusu işlemlerin yapılmasına izin verilen teşkilatlanmış diğer piyasaları,
Takasbank: İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Takas ve Saklama Bankası Anonim Şirketini,
İMKB Yönetmeliği:19/2/1996 tarihli ve 22559 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Yönetmeliğini,
Özsermaye: Kurulun aracı kurumların sermayelerine ve sermaye yeterliliğine ilişkin düzenlemeleri uyarınca hesaplanan özsermaye tutarını,
İşleme Konu Kıymetler: Kullandırılan kredi karşılığında satın alınan sermaye piyasası araçları veya açığa satıştan elde edilen satış hasılatı ile müşterinin bu işlemler nedeni ile özkaynak olarak yatırdığı nakit ve sermaye piyasası araçlarının toplamını,
DİBS Piyasa Yapıcıları: Hazine Müsteşarlığı tarafından Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) için çift taraflı kotasyon vermek üzere görevlendirilen aracı kurum ve bankaları,
Ölçüt Kağıt: Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı tarafından belirlenecek DİBS’leri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Yetkili kuruluşlar
Sermaye piyasası araçlarının kredili alım, açığa satış ve ödünç alma ve verme işlemlerine, sermaye piyasası araçlarının alım satımına aracılık yetki belgesine sahip aracı kurumlar Kuruldan ayrıca izin almaksızın aracılık edebilirler.
Aracı kurumlar bu Tebliğde yer alan mekan, teknik donanım, personel ve muhasebe sistemi gibi şartları yerine getirdiklerini Kurula tevsik etmeleri şartı ile 30 iş günü içerisinde kendilerine aksi bildirilmedikçe Tebliğ kapsamına giren işlemleri yapabilirler.
Bankaların sermaye piyasası aracı alımı için doğrudan müşterilere kullandırmak üzere bu Tebliğde özkaynak olarak sayılan kıymetler karşılığında açmış oldukları krediler de ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla 7 ve 8 inci maddelerde düzenlenen genel ve özel nitelikteki limitlere ilişkin hükümler dışında bu Tebliğde yer alan esaslara tabidir.
Sermaye piyasası aracı ödünç alma ve verme işlemleri; aracı kurumlar, bankalar ve Takasbank tarafından bu Tebliğde yer alan esaslar çerçevesinde Kuruldan ayrıca izin alınmaksızın gerçekleştirebilir. Sermaye piyasası aracı ödünç alma ve verme işlemleri için Takasbank bünyesinde oluşturulacak piyasaya kabul koşulları, işlem yapma kural ve biçimleri ile uygulanacak diğer hükümler Takasbank yönetim kurulunun önerisi üzerine Kurul onayı alınmak kaydıyla yönetmelikle belirlenir.
DİBS piyasa yapıcısı olarak yetkilendirilmeyen bankalar ve aracı kurumlar, DİBS’leri yalnızca ödünç verebilirler ancak ödünç alma işleminde bulunamazlar.
Genel şartlar
Aracı kurumlar, sermaye piyasası araçlarının kredili alım, açığa satış ve ödünç alma ve verme işlemlerinin yürütülmesi ve kontrol mekanizmalarının sağlanması amacıyla gerekli teknik donanımı sağlamak ve yeterli teknik ve mesleki bilgiye sahip, özkaynak oranlarının mevzuat ve müşterilerle imzalanan ilgili çerçeve sözleşmelere uygunluğu, müşterilerin risklerinin günlük olarak takip edilmesi ve raporlanması ile görevli bir personeli ve genel müdüre raporlama yapmak amacıyla yönetim kurulu kararı ile bir genel müdür yardımcısını, genel müdür yardımcısının bulunmaması durumunda bir birim yöneticisini sorumlu olarak atamak zorundadırlar. Aracı kurumlar yönetim kurulu kararı ile sorumlu bir yönetim kurulu üyesi başkanlığında genel müdür veya genel müdür yardımcısı ile ilgili birim yöneticilerinden meydana gelen bir kredi komitesi oluştururlar. Kredi komitesinin görev ve yetkileri aracı kurumların iç kontrol prosedürlerinde belirlenir.
Kredi komitesi kararları için bir karar defteri tutulur ve alınan kararlar tarih ve sıra numarası verilmek suretiyle imzalanarak noterce onaylanmış bu deftere kaydedilir.