9226691 Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün 16/08/2023 Tarihli ve 9226691 Sayılı Talimatı

Söz konusu maddenin üçüncü fıkrasında "Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce tapu kayıt örneği ve diğer belgeler tapu bilişim sistemi vasıtasıyla noterlerle paylaşılır. Taşınmaza ilişkin kayıt ve belgelerin eksik olması hâlinde ilgili tapu müdürlüğünden eksik olan hususlar bu sistem üzerinden talep edilir ve eksiklikler tapu müdürlüğünce giderilerek sisteme aktarılır. Noterlerce hak sahibi belirlendikten ve taşınmazın satışına engel hukuki bir durumun bulunmadığı tespit edildikten sonra taşınmaz satış sözleşmesi yapılır." hükmü, dördüncü fıkrasında "Satış sözleşmesi taraflarca imzalandığı anda noter, tapu bilişim sisteminden yevmiye numarası alarak sözleşmeyi bu sisteme kaydeder. Sözleşmenin sisteme kaydından sonra tapu müdürlüğünce taşınmazın tapu siciline tescili sağlanır." hükmü yer almaktadır.

Diğer taraftan, Noterlik Kanunu'nun 162'nci maddesi "(1) Stajiyer, katip ve katip adayları tarafından yapılmış olsa bile noterler, bir işin yapılmamasından veya hatalı yahut eksik yapılmasından dolayı zarar görmüş olanlara karşı sorumludurlar. (2) (Ek fıkra: 23/6/2022-7413/13 md.) Taşınmaz satış sözleşmesinin düzenlenmesinden dolayı oluşan zarardan noterler de sorumludur. Bu zararın Devlet tarafından ödenmesi hâlinde Devlet, sözleşmeyi düzenleyen notere rücu eder." hükmündedir.

Bunun yanı sıra, 11.01.2023 tarihli ve 32070 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Noterler Tarafından Düzenlenen Taşınmaz Satış Sözleşmelerine Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ile noterler tarafından düzenlenen taşınmaz satış sözleşmelerine uygulanacak usul ve esaslar belirlenmektedir. Söz konusu Yönetmeliğin "Sözleşmenin hazırlanması" başlıklı 7'nci maddesinde; "(2) Taşınmaza ilişkin kayıt ve belgelerin eksik olması hâlinde eksiklikler taşınmazın kayıtlı olduğu tapu müdürlüğünden TAKPAS vasıtasıyla talep edilir. Eksiklikler tapu müdürlüğünce giderilerek en geç üç iş günü içerisinde TAKBİS'e yüklenir." şeklinde ve "Sözleşmenin Yapılması" başlıklı 8'nci maddesinde; " Noter, taşınmazın satışını kısıtlayıcı veya satışa engel hukuki bir durumun bulunmadığını tespit ettikten sonra sözleşmeyi taraflara imzalatıp TAKBİS'ten yevmiye numarası alarak sözleşmeyi ve diğer belgeleri TAKBİS'e kaydeder. Sözleşmenin TAKBİS'e kaydından sonra tapu müdürlüğünce taşınmazın tapu siciline tescili sağlanır. Sözleşme ile diğer belgeler süresiz saklanmak üzere noter tarafından TNBBS'ye kaydedilir ve fiziki olarak arşivlenir." şeklinde düzenlemeler yer almaktadır.

Ayrıca, 7413 sayılı Kanunu'nun 14'üncü maddesi ile Noterlik Kanunu'na eklenen Geçici 21'inci maddesinin ikinci fıkrasıyla 61/A maddesinin bilişim sisteminin kurulduğunun Adalet Bakanlığı resmi internet sitesinde duyurulduğu tarihten itibaren uygulamaya başlanacağı, bilişim sisteminin de 1.1.2023 tarihine kadar kurulacağı, Cumhurbaşkanının bu süreyi altı ay uzatacağı hüküm altına alınmıştır. 28.12.2022 tarihli ve 32057 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "1512 Sayılı Noterlik Kanunu'nun 60'ıncı Maddesinin Birinci Fıkrasının (3) Numaralı Bendi ile 61/A Maddesinde Öngörülen Bilişim Sisteminin Kurulmasına İlişkin Olarak Anılan Kanunun Geçici 21'inci Maddesinde Yer Alan Sürenin 1 Temmuz 2023 Tarihine Kadar Uzatılması Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı" ile de taşınmaz satışının noterler tarafından da yapılmasına imkan sağlayan düzenlemenin uygulama tarihi 1.7.2023'e ertelenmiştir.

Bu kapsamda; 4.7.2023 tarihinde uygulamaya başlanmış olup, noterler tarafından yapılacak taşınmaz satış sözleşmelerine ilişkin olarak Türkiye Noterler Birliği yöneticileri ile yapılan görüşmeler ve imzalanacak protokol hükümleri dikkate alınarak ve 25 Temmuz 2023 tarihinde Genel Müdürlük üst düzey yöneticileri ve Tapu ve Kadastro Bölge Müdürlükleri yöneticileri ile yapılan video konferans toplantısında alınan kararlar gereğince, bu aşamada aşağıda yer alan hususlara tapu müdürlüklerince riayet edilmesi gerekmektedir.

1) İşleme konu taşınmaza ilişkin kayıt ve belgelerin eksik olması halinde, ilgili noterce eksik olan hususlar taşınmazın kayıtlı bulunduğu tapu müdürlüğünden talep edilir. Bu talep tapu müdürü/müdür vekilinin TAKBİS bilgilendirme ekranında EK'teki şekilde görünür. Tapu müdürlüğünce en geç üç iş günü içerisinde istenilen evraklar TAKBİS'e yüklenerek EK'teki şekilde bilgilendirme yapılır.