Toprak Sınıflaması Teknik Talimatı

Kapsam

Bu talimat hükümleri 5403 sayılı Kanun uygulamaları kapsamında, toprak ve arazi varlığının belirlenmesi, sınıflandırılması, etüt, analiz ve sınıflama ile ilgili standart oluşturulması konularını kapsamaktadır.

Hukuksal Dayanak

Bu talimatın hukuksal dayanağı 5403 Sayılı Kanunun 7 nci ve 8 inci maddeleri ile Uygulama Yönetmeliğinin 8 inci ve 14 üncü maddeleridir.

Tanımlar

Bu talimatta adı geçen:

1- Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,

2- İl Müdürlüğü: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı İl Müdürlüğünü,

3- Kanun: 19 Temmuz 2005 tarih ve 25880 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5403 Sayılı “Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu”nu,

4- Yönetmelik: 15.12.2005 tarih ve 26024 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu Uygulama Yönetmeliği”ni,

5. Önemli tarım arazileri: Mutlak tarım arazileri, özel ürün arazileri, dikili tarım arazileri, örtü altı tarım arazileri ve diğer sulu tarım arazilerini,

6. Toprak Etüdü: İhtiyaçlara göre detaylı, yarı detaylı veya detaysız olarak toprakların fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerini, iklim, topoğrafya, arazi kullanım şekli, ihtiyaç halinde hidroloji, jeoloji gibi diğer arazi verilerini belirlemeye yönelik arazide, büroda ve/veya laboratuarda yapılan çalışmaları,

7. Etüt Raporu: Sınıflama, derecelendirme veya planlama gibi her türlü arazi değerlendirmesi için yapılan arazi ve toprak etütleri sonrası hazırlanan rapor, harita, profil tanımlama kartları, analiz tabloları gibi belgeleri de içeren raporu,

8. Sonda: Arazinin toprak özelliklerini ve sınıfını belirlemek için toprak burguları kullanılarak veya farklı yöntemlerle arazide açılan çeşitli derinliklerdeki çukuru,

9. Numuneli sonda: Toprak numunesi alınan sondayı,

10. Numunesiz sonda: Toprak numunesi alınmadan kontrol için yapılan sondayı,

11. Toprak Numunesi: Belirli bir yerden belirli bir toprak tabakasını temsil etmek üzere usulüne göre ve amaca uygun olarak alınan bir miktar toprağı,

12. Bozulmuş Toprak Numunesi: Alım sırasında doğal yapısı bozulan numuneyi,

13. Bozulmamış Toprak Numunesi: Doğal yapısı bozulmadan alınan numuneyi,

14. Toprak Monoliti: Göz ile inceleme ve tanıma amacı ile alınan fakat daha sonra eğitim ve diğer amaçlarla da kullanılabilen bozulmamış toprak profili numunesini,

15. Tali Numune: Bir horizondaki küçük veya ayrı bir horizon olarak tanımlanamayacak kadar birbirine girmiş yahut normal işlemlerle numunelendirilemeyecek farklılıkları incelemek

için gerekli analizleri yapmak amacı ile alınan numuneyi,

16. Rutin analiz: Bünye ve/veya işba (doygunluk), PH, tuz, kireç, organik madde analizleri ve PH nın 8,5 den büyük çıkması halinde SAR veya ESP analizlerini,

17. Verimlilik analizi: Gübreleme amacıyla toprakta bulunan makro (N,P,K) ve mikro (Zn,Cu,Fe,Mo, vb.) bitki besin elementlerinin tespitine yönelik analizi,

18. Detaylı analiz: Rutin analize ilave olarak geçirgenlik, verimlilik (N,P,K ve diğer bitki besin elementlerini), sututma kapasitesi, katyon değişim kapasitesi ve değişebilir katyonlar, SAR, ESP gibi ihtiyaç duyulan analizlerin bir veya bir kaçının analiz edilmesini ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Etüt ve Sınıflamanın Genel Esasları

Etüt yapma yetkisi, etüt malzemeleri, sınıflama ve onama

Toprak koruma ve arazi değerlendirmelerine yönelik proje ihtiyacı ve her türlü toprak veya arazi sınıflamasına yönelik etütler 6/5/1960 tarihli ve 7472 sayılı Ziraat Yüksek Mühendisliği Hakkında Kanun ve buna bağlı olarak 24/1/1992 tarihli ve 21121 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulmuş olan Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzüğün yetki verdiği teknik elemanların sorumluluğunda yapılır. Ayrıca bu çalışmalar Bakanlık tarafından düzenlenen hizmet içi eğitiminden geçmiş ya da TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası eğitimini tamamlayarak konuya özel belge almış ve birisi toprak konusunda eğitim almış en az iki ziraat mühendisi tarafından da yapılabilir. Sınıflama ve etütler yukarıda belirtilen ilgililer tarafından yapılır, hazırlanan rapor ve haritalar Bakanlık veya Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş uzman elemanı yeterli olan valilikler tarafından onaylanır. Sınıflama yapmak için araziye çıkacak toprak etütçünün yanında bulundurması gerekli malzemeler şunlardır: Toprakçı küreği ve burgusu (tirbişon ve kovan), lastik tokmak, eğim ölçer, arazi çantası, %10'luk HCL asit, profil tanımlama (diskripşin) kartı, spatula, piset, cetvel, silgi, kalemtıraş, kurşun kalem, kırmızı kalem, numune etiketi, numune torbası, pusula, küresel konumlama aleti (GPS), şerit metre, etüt sahasının haritası, numune torbasına etiketi bağlamak için ip.