Amaç
Bu Tebliğin amacı; spor gıdalarının tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretim, hazırlama, işleme, muhafaza-depolama, taşıma, etiketleme ve pazarlamasını sağlamak üzere özelliklerini belirlemektir.
Kapsam
Bu Tebliğ, tanımlar bölümünde yer alan karbonhidrat miktarı yüksek ürünleri, spor içeceklerini ve protein ve protein bileşenleri içeren ürünleri kapsar.
Hukuki dayanak
Bu Tebliğ, 16/11/1997 tarihli ve 23172 mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği"ne göre hazırlanmıştır.
Tanımlar
Bu Tebliğ kapsamında yer alan;
Spor gıdaları spor yapanların özel beslenme ihtiyaçlarını karşılamalarına veya performanslarını en iyi düzeyde gösterebilmelerine yardımcı olmak amacıyla özel olarak formüle edilmiş ve aşağıda tanımlanmış ürünleri,
a) Karbonhidrat miktarı yüksek ürünler: Fiziksel aktivite öncesi karbonhidrat depolarını artırmak ve fiziksel aktivite sonrası toparlanmayı hızlandırmak amacıyla formüle edilmiş ürünleri,
b) Spor içecekleri: Karbonhidrat, sıvı ve elektrolitlerin hızlı bir şekilde yerine konmasını sağlamak amacıyla formüle edilmiş karbonhidrat ve elektrolit içeren ürünleri,
c) Protein ve protein bileşenleri içeren ürünler: Yoğun fiziksel aktivite dönemlerinde protein dengesini korumak amacıyla formüle edilmiş; amino asit, amino asit karışımları, amino asit bileşikleri, protein konsantreleri ve proteince zenginleştirilmiş ürünleri,
ifade eder.
Ürün özellikleri
Bu Tebliğ kapsamında yer alan spor gıdalarının ürün özellikleri aşağıda verilmiştir.
a) Karbonhidrat miktarı yüksek ürünlerin özellikleri aşağıda verilmiştir.
i. Karbonhidrat miktarı yüksek ürünlerde toplam enerjinin en az % 75'i glukoz, sakaroz, maltoz, glukoz polimerlerinden sağlanmalıdır.
ii. Karbonhidrat miktarı yüksek ürünler sıvı halde ise hacimse en az % 10 karbonhidrat içermelidir.
b) Spor içeceklerinin ürün özellikleri aşağıda verilmiştir:
i. Spor içeceklerindeki karbonhidratlar, glukoz, sakaroz, maltoz, fruktoz ve glukoz polimerlerinden oluşmalı ve toplam enerjinin en az % 75'i bu karbonhidratlardan sağlanmalıdır.
ii. Spor içeceklerindeki sodyum miktarı, 20 mmol/L - 460 mg/L veya 50 mmol/L - 1150 mg/L arasında olmalıdır.
iii. Spor içeceklerinin osmolalitesi 200-330 mOsml/kg su olmalıdır. Osmolalitesi 270-330 mOsm/kg su aralığında olan içecekler 'izotonik' olarak adlandırılır.
iv. Spor içeceklerindeki karbonhidrat miktarı en az 2 g/100 ml ve en fazla 10 g/100 mL olmalıdır.
c) Protein ve protein bileşenleri içeren ürünlerin özellikleri aşağıda verilmiştir:
i. Protein konsantrelerinde yumurta, süt, et veya soya kaynaklı proteinlerin kuru maddede miktarı en az % 70 olmalıdır.
ii. Proteince zenginleştirilmiş ürünlerde toplam enerjinin en az % 25'i yumurta, süt, et veya soya kaynaklı proteinlerin sağlanmalıdır.
iii. Protein konsantrelerine ve proteince zenginleştirilmiş ürünlere aminoasit, aminoasit karışımları ve amoniasit bileşikleri katılabilir.
d) "Uluslararası Olimpiyat Komitesi-Dünya Anti-Doping Ajansı" tarafından yayımlanan "Yasaklanmış Madde Listesi"nde yer alan yasaklı maddeler bu tebliğ kapsamındaki ürünlerde yer alamaz.
e) Spor gıdalarında aşağıdaki koşullara uygun olarak kreatin monohidrat kullanılabilir:
1) Ürünün günlük olarak tüketilmesi önerilen dozundaki kreatin monohidrat miktarı 5 g’ı aşamaz.
2) Kullanılacak kreatin monohidratın saflık kriterleri, ulusal veya uluslararası kurumlar tarafından belirlenen genel kabul görmüş saflık kriterlerine uygun olur.
Katkı maddeleri
Bu tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde kullanılmasına izin verilen katkı maddeleri "Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği Gıda Katkı Maddeleri" bölümüne uygun olmalıdır.
Aroma maddeleri
Bu tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde aroma maddeleri "Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği Aroma Maddeleri" bölümüne uygun olmalıdır.
Bulaşanlar
Bu tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde bulaşanların miktarları "Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği Bulaşanlar" bölümüne uygun olmalıdır.
Pestisit kalıntıları
Bu tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde pestisit kalıntı miktarları "Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği Pestisit Kalıntıları" bölümüne uygun olmalıdır.
Veteriner ilaç kalıntıları
Bu tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde veteriner ilaç kalıntı miktarları "Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği Veteriner İlaçları" bölümüne uygun olmalıdır.
Hijyen
Bu tebliğ kapsamında yer alan ürünler "Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği Gıda Hijyeni" bölümünde yer alan genel kurallara uygun olarak üretilmelidir.