Genel esaslar
(1) 2019 ürün yılından itibaren yazılı sözleşme esasına göre üretici tütünlerinin alım-satımında kullanılması gereken Ek-1’de yer alan Tip Sözleşme, ilgili tarafların ve kuruluşların da görüşleri alınmak suretiyle, 10/7/2010 tarihli ve 27637 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 10 uncu maddesi gereğince belirlenmiştir.
(2) Akit serbestisi ve rekabet hukukunun genel ilkeleri gözetilerek düzenlenen Tip Sözleşme, kendine özgü tekniklerle üretilen ve kurutulan Hasankeyf tipi tütünler hariç, sözleşmeli olarak üretimi yapılan bütün tütün çeşitleri için geçerlidir.
(3) Yazılı sözleşmeler, tütünlerin tarlaya dikiminden önce ve en geç nisan ayının sonuna kadar Tütün Ticareti Yetki Belgesi sahibi alıcılar ile üreticiler veya bunların temsilcileri arasında akdedilir.
(4) Yazılı sözleşme esasına göre tütün ürettirip satın almak isteyen Tütün Ticareti Yetki Belgesi sahibi gerçek ve tüzel kişiler ihtiyaçları kadar Tip Sözleşmeyi Bakanlıktan bedeli karşılığında alır.
Sözleşmede uyulacak hususlar
(1) Taraflar arasında akdedilecek sözleşmelerde aşağıdaki hususlara uyulması zorunludur:
a) Sözleşmeli olarak tütün üretip satmak isteyen kişilerin tütün üreticisi olması zorunludur. Tütün üreticisi olmadığı tespit edilen kişilerle yapılmış sözleşmeler geçersizdir.
b) Sözleşmeli üretim esasına göre üretilen tütünlerin Tip Sözleşmenin 4 üncü maddesindeki nevi fiyatları ve 9 uncu maddesindeki özel hükümler taraflar arasında varılan mutabakata göre serbestçe belirlenip sözleşmenin ilgili bölümlerine derç edilir.
c) Tip Sözleşmenin sınıflandırma ve nevi tanımları başlıklı 8 inci maddesi ile özel hükümler başlıklı 9 uncu maddesine alıcılar tarafından yazılacak hususların bu amaçla ayrılan boşluklara sığmaması halinde, sözleşmenin bu maddelerinde belirtilmek kaydıyla Tip Sözleşmeye ek yapılabilir. Tip Sözleşmenin özel hükümler başlıklı 9 uncu maddesinde ve bu amaçla düzenlenen eklerde bu sözleşmenin diğer hükümlerini geçersiz kılacak veya bu hükümlerle çelişecek ifadelere yer verilmesi durumunda bu ifadeler geçersiz olur.
ç) Taraflar arasında mutabakata varılarak, tütün üretiminin organik tarım faaliyetleri esaslarına veya iyi tarım uygulamalarına uygun olarak yapılması halinde bu durum Tip Sözleşmenin özel hükümler başlıklı 9 uncu maddesinde belirtilir. Tütün üretiminin, organik tarım faaliyetleri esaslarına uygun olarak yapılması hususunda anlaşan alıcı ve üreticiler isterlerse belirlenen özel hükümler çerçevesinde en fazla beş yıl süreli sözleşme imzalayabilirler. Uzun süreli yapılacak sözleşmenin özel hükümler başlıklı 9 uncu maddesine “Tütün üretimi ekteki özel hükümler doğrultusunda organik tarım faaliyetleri esaslarına göre yapılır.” yazılarak, Ek-3’te yer alan “Organik Tütün Üretimi ile İlgili Özel Hükümler” çizelgesi tarafların mutabakatı ile düzenlenip, imzalanarak sözleşmenin ekine konulur.
d) Tip Sözleşmenin 8 inci maddesinde yer alan sınıflandırma ve nevi tanımlarını alıcılar İzmir, Samsun (Maden, Evkaf, Canik), Bafra ve Basma menşeleri için Ek-2’de yer alan nevi tanımları doğrultusunda, diğer menşeler ve tütün tipleri için ise sözleşmelerin akdinden önce Bakanlıktan alacakları onay doğrultusunda yaparlar.
e) Tip Sözleşmenin (1-B) maddesindeki “oğlu/kızı”, “………….. Ziraat Odasından/ziraat odası bulunmadığından ……........ İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünden”, 3 üncü maddesinin başındaki “mevkiindeki/mevkilerindeki” ve (3-F) maddesindeki “bir adet kanaviçe (çul)/karton kutu/…..adet denk ağacı” seçenekli kısımları dışında matbu kısımlarının hiçbir bölümü üstü çizilmek suretiyle iptal edilmez, çizilmesi halinde dahi çizilen bölümler geçerliliğini korur.
f) Sözleşmede mevkii ve dekarı belirtilen parselden, sözleşmede yazılı miktarın %10’undan fazla ürün elde edilmesi durumunda; %10’u aşan miktarın, ürünün tam mahsul bütünlüğünün devamı niteliğinde olması şartıyla sözleşme koşullarında alım-satımı yapılabilir.
g) Şikâyete konu olan sözleşmelerin bir örneği Bakanlıktan talep edilmesi halinde ilgili kurum ve kuruluşlara verilir.
Yürürlük
(1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.