7/4776 Ticari İşletme Rehni Sicili Tüzüğü

BİRİNCİ BÖLÜM

Genel hükümler

Kapsam

Ticarî işletme rehninin ticaret veya esnaf ve sanat siciline tescili ve sicil memurluğunca yapılacak diğer işlemler bu Tüzükte gösterilmiştir.

Ticarî işletme rehni sicilini tutan merciler

Ticari işletme rehni sicili, ticaret siciline kayıtlı olanlar için ticaret sicilinde, esnaf ve sanat siciline kayıtlı olanlar için esnaf ve sanat sicilinde tutulur.

Sicil defteri

Ticarî işletme rehninin kaydı için üç bölümlü bir sicil defteri tutulur.

Birinci bölüme rehinler tarih sırası ile kaydedilir. İkinci ve üçüncü bölümler fihrist bölümleridir.

İkinci bölüm, rehni veren gerçek kişi ise soyadının, tüzel kişi ise ünvanının; üçüncü bölüm, rehin alacaklısı gerçek kişi ise soyadının, tüzel kişi ise unvanının ilk harfine göre tutulur.

Sicilin aleniliği

Ticari işletme rehni sicili alenidir. Herkes sicilde bir kayıt bulunup bulunmadığı ve varsa mahiyeti hakkında, sözlü veya yazılı bilgi verilmesini sicil memurundan isteyebilir.

İKİNCİ BÖLÜM

Sicile kayıt

Kaydın yapılması

Ticari işletme rehni, noterce düzenlenen ticarî işletme rehni sözleşmesinin, düzenlenmesi tarihinden itibaren on gün içinde ilgililerden birisi tarafından ibraz edilerek yazılı tescil talebinde bulunulması halinde, ticarî işletmenin kayıtlı bulunduğu ticaret veya esnaf ve sanat siciline kaydolunur.

Rehnin diğer sicillere bildirilmesi

Ticaret veya esnaf ve sanat sicili memuru, tescilden hemen sonra tesis edilen rehin hakkında;

a) Ticarî işletmenin üzerinde faaliyet gösterdiği gayrimenkul işletme sahibine ait ise bu gayrimenkulün tapu kütüğündeki beyanlar hanesine işlenmek üzere tapu sicil muhafızlığı veya memurluğuna,

b) Ferdî markalar ile lisanslar ve ihtira beratları gibi sınaî haklar üzerine tesis edilmiş ise Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca tutulan sicile işlenmek üzere sözü edilen Bakanlığa,

c) Maden işletmesi üzerine tesis edilmiş ise maden siciline işlenmek üzere Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığına,

d) Motorlu araçlar üzerine tesis edilmiş ise motorlu araçlar siciline işlenmek üzere ilgili trafik dairesine,

e) Gemiler, ticari işletmenin rehne dahil unsurları arasında bulunduğu takdirde, gemi siciline işlenmek üzere geminin bağlı bulunduğu sicile,

yazı ile bilgi verir.

Rehne dahil münferit unsurlardan bazıları veya tamamı üzerindeki rehnin kalkması, sicil bölgesinin değişmesi, sicil üzerinde değişiklikler yapılması, sicildeki hataların düzeltilmesi ve kayıt silinmesi hallerinde de durum, bu müesseselere aynı şekilde bildirilir.

Sicil bölgesinin değişmesi

Rehinin, ticari işletmesini sicil bölgesinin dışında bir yere nakletmesi halinde, ticaret sicili veya esnaf ve sanat sicili memuru, rehin kaydının bir örneğini, işletmenin nakledildiği yerdeki ticaret veya esnaf ve sanat siciline işlenmek üzere bu yerdeki ilgili sicil memurluğuna gönderir.

Değişikliklerin kaydı

Sicil üzerinde, maddî hata dışında herhangi bir değişiklik yapılabilmesi için, alacaklının yazılı muvafakati şarttır.

İşletme rehnine dahil münferit unsurların alacaklıların muvafakatıyla başkalarıyla değiştirilmesi hallerinde meydana gelen değişiklikler, önceden düzenlenmiş olan rehin sözleşmesine ekli listeye noter marifetiyle işlettirildikten sonra sicile işlenir.

Mahkeme veya icra ve iflâs dairelerinin bildirdiği değişiklikler, tarafların isteği olmaksızın sicile kaydedilir.

Sicildeki hataların düzeltilmesi

Sicile kayıt düşürülürken, kayda esas teşkil eden belgelerden açıkça anlaşılan yazı veya hesap hatası yapılmışsa sicil memuru, bu maddi hatayı re'sen veya tarafların isteği üzerine düzeltir. Düzeltme sırasında, yanlış kelime veya rakam, yatay bir çizgi ile okunabilir şekilde çizilerek üstüne doğrusu yazılır. Sicil defterlerinin düşünceler hanesinde, düzeltmenin sebebi ve tarihi gösterilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Kaydın silinmesi

Kayıt silmeyi gerektiren haller

Sicildeki rehin kaydı, aşağıdaki hallerde silinir:

a) Rehin alacaklısı, kaydın silinmesine yazılı olarak muvafakat etmişse,

b) Kesinleşmiş bir mahkeme hükmü ile işletme rehninin mevcut olmadığı veya ortadan kalktığı sabit olursa,

c) İşletme rehni, rehnin paraya çevrilmesi yoluyla sona ermişse.

Rehne dahil münferit unsurlardan bazılarının kaydının silinmesini gerektiren haller

Rehne dahil münferit unsurlardan bazılarının kaydı, aşağıdaki hallerde silinir: