This document is published in different source than the Official Gazette. Consolidated text can be prepared as the related source is updated.
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç ve Kapsam
Bu yönergenin amacı coğrafi unsurların adlandırılması konusunda kanunen yetkili olan İçişleri Bakanlığının çalışmalarına yardımcı olmak ve aldığı kararları Bakanlığın değerlendirmesine sunmak üzere, uluslararası antlaşmalar ve iç hukuk çerçevesinde, ülkemizde, Türk Kültür coğrafyasındaki dünya gezegeni ve dışındaki yer adları ile ilgili çalışmalar yapmak, Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kuruluş ve organizasyonların coğrafi adların standardizasyonu çalışmalarına ülke yararları açısından daha etkin katkı ve katılımın sağlanması yönünde tavsiye kararları almak üzere kurulan “COĞRAFİ ADLAR UZMANLAR KURULU”nun görev ve çalışma düzenine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Hukuki Dayanak
Bu yönerge, 1949 tarih ve 5442 sayılı İl İdaresi Kanununun 2. maddesine ve İçişleri Bakanlığı, Bakanlık Makamının 13/03/2004 tarih ve 1656 sayılı yazılı emirlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Bu yönergede geçen;
a) Bakanlık: İçişleri Bakanlığını,
b) Coğrafi Ad: Resmi ve özel kullanım için, yeryüzünün kara ve su ortamlarındaki veya Dünya gezegeni dışında bir yeri, ayrıntılı olarak yanılmaya mahal vermeden gösteren adı,
c) Kurul: Bu yönerge ile oluşturulan Coğrafi Adlar Uzmanlar Kurulunu,
d) Çalışma Grubu: Coğrafi Adlar Uzmanlar Kurulu tarafından belli bir konuda belli bir süre ile oluşturulan alt çalışma grubunu,
e) Egzonim : Bir coğrafi adın ait olduğu ülkenin ana dilinden farklı olarak Türkçedeki yazılım şeklini ,
f) Toponimi; Coğrafi adlarla ilgili çalışmaları,
g) Prensip: Günümüzdeki ve gelecekteki kararların oluşturulmasında belli bir düzeyde toponimi durumlarına uygulanan temel doktrinleri,
h) Politika: Günümüz ve geleceğe yönelik kararların oluşturulmasında yapılacak toponimik çalışmalara ait düzenleme ve mevzuatı,
ı) Yöntem: Belli bir amacı gerçekleştirmek için adım adım izlenecek yola ilişkin kılavuzu,
j) Kurum: Coğrafi Adlar Uzmanlar Kuruluna temsilciler veren birimleri,
k) UNGEGN; (United Nations Group of Experts On Geographic Names) Birleşmiş Milletler Coğrafi Adlar Uzmanlar Grubunu,
l) Divizyon: Bölümlenmeyi, alt bölümlenmeyi,
m) Gazetteer: Haritada, özel ismi ile gösterilen doğal veya yapay detaylar dizinini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Kuruluş ve Görevler
Kuruluş
Kurul, İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürü veya görevlendireceği genel müdür yardımcısı başkanlığında;
a) Genelkurmay İstihkâm Daire Başkanlığından bir,
b) İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğü ve Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünden, Dışişleri, Milli Eğitim, Kültür ve Turizm Bakanlıklarından en az Daire Başkanlığı seviyesinde birer,
c) Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi Coğrafya Bölümünden birer,
d) Milli Savunma Bakanlığı Harita Genel Komutanlığı, Dz.K.K.lığı Seyir, Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı, Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumundan birer üyeden teşekkül eder.
Bu üyeler, kurulun sürekliliği açısından, zorunluluk bulunmadıkça kurumları tarafından değiştirilmezler. Zorunlu durumlarda değiştirilen üyelerin adları ilgili kurum tarafından Coğrafi Adlar Uzmanlar Kuruluna bildirilir.
Ayrıca, kurulun gündemi gereği görüşülecek konu ile ilgili diğer kurum ve kuruluşlardan da uzman kişi veya kişiler kurul başkanının yazılı daveti üzerine toplantıya katılabilirler.
Görevler
Coğrafi Adlar Uzmanlar Kurulu,
a) Ülkemiz sınırları içerisinde ve Türk Kültür Coğrafyasındaki yer adları, ülkemiz çevresindeki ve diğer denizler ile bunların yeraltı topografyası, diğer ülkelerdeki coğrafi yerlerin Türkçe adlandırılması, gezegen dışı yerlerin adlarının standartlaştırılması konusunda çalışmalar yapmak ve İçişleri Bakanlığına adlar ve adlandırma konusunda önerilerde bulunmak,
Coğrafi yer adların belirlenmesine ilişkin şekil ve esasları oluşturmak,
Türkiyede, Türkçe konuşulan ülkelerde resmi ve özel nitelik taşıyan adları standartlaştırmak ve bununla ilgili kılavuzlar hazırlamak ve yayımlamak, bu kılavuzları yurtiçinde ve yurtdışındaki kurumlar nezdinde temsil etmek ve yürütmek,
UNGEGN tarafından belirlenen kural ve tavsiyeler doğrultusunda coğrafi isim dizini (gazetteer) oluşturmak ve yayımlamak,
Ülkeler ve başkentlerinin Türkçede kullanılan yazımıyla güncelliğini sağlamak ve yayımlamak,
Türkçede ilgili ülkenin resmi dilinden farklı yazılan coğrafi yer adlarını derlemek ve yayımlamak,
Türkçe konuşan diğer ülke ve topluluklarına karşılık gelen kurumlar ile coğrafi adların standartlaştırılması ile ilgili çalışmaları yürütmek,
Standartlaşmış coğrafi adları devletin, kamunun ve özel sektörün kullanıma sunmak,