Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
(1) Bu Yönergenin amacı, Kurumumuz iç kontrol sisteminin oluşturulmasında, izlenmesinde ve değerlendirilmesinde dikkate alınması gereken temel kuralları, ilke, iş, işlem ve süreçleri belirlemektir.
Dayanak
(1) Bu Yönerge, 24.12.2003 tarihli ve 25326 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 55, 56 ve 57 nci maddeleri, 31.12.2005 tarih ve 26040 3. Mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar ile 26 Aralık 2007 tarihli ve 26738 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu İç Kontrol Standartları Tebliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Bu Yönergede geçen,
a) Harcama birimi: Kurum bütçesinde ödenek tahsis edilen ve harcama yetkisi bulunan birimi,
b) Harcama yetkilisi: Bütçeyle ödenek tahsis edilen her bir harcama biriminin en üst yöneticisini veya ödenek gönderme belgesiyle harcama yetkisi verilen birim yöneticilerini,
c) Kanun: 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununu,
ç) Kurul: İç Kontrol İzleme ve Yönlendirme Kurulunu,
d) Kurum: Sosyal Güvenlik Kurumunu,
e) Kurum Risk Koordinatörü: Strateji Geliştirme Başkanını,
f) Üst Yönetici: Kurum Başkanını,
g) ARK: Alt Birim Risk Koordinatörünü,
ğ) BRK: Birim Risk Koordinatörünü,
h) KRK: Kurum Risk Koordinatörünü,
ı) RSB: Risk Strateji Belgesini,
i) SGB: Strateji Geliştirme Başkanlığını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
İç Kontrol
İç kontrolün amacı
(1) İç kontrolün amacı:
a) Kamu gelir, gider, varlık ve yükümlülüklerinin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yönetilmesini,
b) Kamu idarelerinin kanunlara ve diğer düzenlemelere uygun olarak faaliyet göstermesini,
c) Her türlü malî karar ve işlemlerde usulsüzlük ve yolsuzluğun önlenmesini,
ç) Karar oluşturmak ve izlemek için düzenli, zamanında ve güvenilir rapor ve bilgi edinilmesini,
d) Varlıkların kötüye kullanılması ve israfını önlemek ve kayıplara karşı korunmasını sağlamaktır.
İç kontrolün temel ilkeleri
(1) İç kontrolün temel ilkeleri şunlardır:
a) İç kontrol faaliyetleri idarenin yönetim sorumluluğu çerçevesinde yürütülür.
b) İç kontrol faaliyet ve düzenlemelerinde öncelikle riskli alanlar dikkate alınır.
c) İç kontrole ilişkin sorumluluk, işlem sürecinde yer alan bütün görevlileri kapsar.
ç) İç kontrol malî ve malî olmayan tüm işlemleri kapsar.
d) İç kontrol sistemi yılda en az bir kez değerlendirilir ve alınması gereken önlemler belirlenir.
e) İç kontrol düzenleme ve uygulamalarında mevzuata uygunluk, saydamlık, hesap verebilirlik ve ekonomiklik, etkinlik, etkililik gibi iyi malî yönetim ilkeleri esas alınır.
İç kontrolün yapısı ve işleyişi
(1) Kamu idarelerinin malî yönetim ve kontrol sistemleri; harcama birimleri, muhasebe ve malî hizmetler ile ön malî kontrol ve iç denetimden oluşur.
(2) Yeterli ve etkili bir kontrol sisteminin oluşturulabilmesi için; mesleki değerlere ve dürüst yönetim anlayışına sahip olunması, malî yetki ve sorumlulukların bilgili ve yeterli yöneticilerle personele verilmesi, belirlenmiş standartlara uyulmasının sağlanması, mevzuata aykırı faaliyetlerin önlenmesi ve kapsamlı bir yönetim anlayışı ile uygun bir çalışma ortamının ve saydamlığın sağlanması bakımından ilgili idarelerin üst yöneticileri ile diğer yöneticileri tarafından görev, yetki ve sorumluluklar göz önünde bulundurulmak suretiyle gerekli önlemler alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İç Kontrol Standartları
İç kontrol standartları
(1) Uluslararası standartlar ve iyi uygulama örnekleri çerçevesinde oluşturulan Kamu İç Kontrol Standartları aşağıda yer almaktadır:
a) Kontrol ortamı standartları:
- Standart 1. Etik Değerler ve Dürüstlük
- Standart 2. Misyon, organizasyon yapısı ve görevler
- Standart 3. Personelin yeterliliği ve performansı
- Standart 4. Yetki Devri
b) Risk değerlendirme standartları:
- Standart 5. Planlama ve Programlama
- Standart 6. Risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi
c) Kontrol faaliyetleri standartları:
- Standart 7. Kontrol stratejileri ve yöntemleri
- Standart 8. Prosedürlerin belirlenmesi ve belgelendirilmesi
- Standart 9. Görevler ayrılığı
- Standart 10. Hiyerarşik kontroller
- Standart 11. Faaliyetlerin sürekliliği
- Standart 12. Bilgi sistemleri kontrolleri
ç) Bilgi ve iletişim standartları:
- Standart 13. Bilgi ve iletişim
- Standart 14. Raporlama
- Standart 15. Kayıt ve dosyalama sistemi
- Standart 16. Hata, usulsüzlük ve yolsuzlukların bildirilmesi
d) İzleme standartları:
- Standart 17. İç kontrolün değerlendirilmesi
- Standart 18. İç denetim
Kontrol ortamı standartları
(1) Kontrol ortamı, iç kontrolün diğer unsurlarına temel teşkil eden genel bir çerçeve olup, kişisel ve mesleki dürüstlük, yönetim ve personelin etik değerleri, iç kontrole yönelik destekleyici tutum, mesleki yeterlilik, organizasyonel yapı, insan kaynakları politikaları ve uygulamaları ile yönetim felsefesi ve iş yapma tarzına ilişkin hususları kapsar. Kontrol ortamı standartları aşağıdaki standartlardan oluşur: