Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
(1) Bu Yönergenin amaç ve kapsamı, geçici koruma ile uluslararası koruma kapsamındaki yabancıların özel ihtiyaç durumlarının tespit edilmesine ilişkin iş ve işlemleri düzenlemektir.
Dayanak
(1) Bu Yönerge 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 67 inci maddesine ve 17/3/2016 tarihli ve 29656 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 85 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Bu Yönergede geçen;
a) Aile: Özel ihtiyaç sahibinin reşit olduğu durumlarda eşini, kendisinin veya eşinin ergin olmayan çocuğu ile bağımlı ergin çocuğunu, özel ihtiyaç sahibinin çocuk olması durumunda ise annesini, babasını, bağımlı ergin kardeşini ve reşit olmayan kardeşini,
b) Bağımlı birey: Hayatını devam ettirebilmesi ve temel gereksinimlerini karşılayabilmesi için bir başka kişinin bakımına sürekli olarak ihtiyaç duyan kişiyi,
c) Bağlantılı dosya: Aynı ikamet ilinde yaşayan ve aile üyeleri dışında kalan özel ihtiyaç sahipleri arasında kurulan bağlantıyı,
ç) Başkan: Göç İdaresi Başkanını,
d) Başkanlık: Göç İdaresi Başkanlığını,
e) Bildirim: Özel ihtiyaç sahibi olarak değerlendirilen kişilerin bilgilerinin, özel ihtiyaç durumunun olumsuz etkilerini ortadan kaldırabilecek veya hafifletebilecek tedbirlerin alınması amacıyla hizmet sağlayan ilgili kurum ve kuruluşlara Başkanlık ve il müdürlüğü tarafından bildirilmesini,
f) Çocuğun cinsel istismarı: Türk Ceza Kanununun 103 üncü maddesinde belirtilen halleri,
g) Çocuk: Daha erken yaşta ergin olsa bile on sekiz yaşını doldurmamış kişiyi,
ğ) Dosya: Özel ihtiyaç sahibi tespitine ilişkin Başkanlık ya da il müdürlüğü tarafından hazırlanan belgeler ile tespit işlemine dayanak oluşturan belgelerin bir örneğini içeren dosyayı,
h) Engelli: Fiziksel, zihinsel, ruhsal ve duyusal yetilerinde çeşitli düzeyde kayıplarından dolayı topluma diğer bireyler ile birlikte, eşit koşullarda tam ve etkin katılımını kısıtlayan tutum ve çevre koşullarından etkilenen kişiyi,
ı) İhtiyacı olan yaşlı: Sosyal veya ekonomik yönden yoksulluk içinde olup korunmaya, bakıma ve yardıma ihtiyacı olan 60 yaş üzerindeki kişiyi,
i) İl müdürlüğü: İl göç idaresi müdürlüğünü,
j) İl müdürü: İl göç idaresi müdürünü,
k) Kanun: Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununu,
l) Mülakat: Tespit amaçlı yönlendirmenin yapılmasının ardından kişilerin özel ihtiyaç durumunun tespiti amacıyla yapılan görüşmeyi,
m) Özel gereksinimli çocuk: Toplumsal yaşama eşit katılabilmesi için bedensel ya da gelişimsel işlev kısıtlılığı olmayan kişilerden farklı sağlık, eğitim, rehabilitasyon, cihaz, ortez, çevresel düzenlemeler ve diğer sosyal ve ekonomik haklara ve hizmetlere gereksinimi olan çocuğu,
n) Özel ihtiyaç sahibi: Başvuru sahibi, uluslararası koruma statü sahibi ve geçici koruma kapsamındaki kişilerden tedavi ihtiyacı bulunan, engelli, şiddet ve/veya işkenceye maruz bırakılan, risk altındaki kadın, risk altındaki çocuk ile fiziki/hukuki/psiko-sosyal yönden korunma ihtiyacı olanı,
o) Raporlama: Özel ihtiyaç sahibi ile yapılan mülakat neticesinde elde edilen bilgilere istinaden hazırlanan, yönlendirme ve bildirim işlemlerinin yapıldığı hizmet sağlayıcı kurum ve kuruluşların bilgisini de içeren Özel İhtiyaç Sahibi Tespit Raporunun oluşturulmasını,
ö) Refakatsiz çocuk: Sorumlu bir kişinin etkin bakımına alınmadığı sürece, kanunen ya da örf ve adet gereği kendisinden sorumlu bir yetişkinin refakati bulunmaksızın Türkiye’ye gelen veya Türkiye’ye giriş yaptıktan sonra refakatsiz kalan çocuğu,
p) Suça sürüklenen çocuk: Kanunlarda suç olarak tanımlanan bir fiili işlediği iddiası ile hakkında soruşturma veya kovuşturma yapılan ya da işlediği fiilden dolayı hakkında güvenlik tedbirine karar verilen çocuğu,
r) Şiddet: Kişinin fiziksel, cinsel, psikolojik veya ekonomik açıdan zarar görmesiyle veya acı çekmesiyle sonuçlanan veya sonuçlanması muhtemel hareketleri, buna yönelik tehdit ve baskıyı ya da özgürlüğün keyfi olarak engellenmesini de içeren toplumsal, kamusal veya özel alanda meydana gelen fiziksel, cinsel, psikolojik, sözlü veya ekonomik her türlü tutum ve davranışı,
s) Şiddete maruz bırakılan: Şiddet olarak tanımlanan tutum ve davranışlara doğrudan ya da dolaylı olarak maruz bırakılan veya bırakılma tehlikesi altında olan kişiyi ve şiddetten etkilenen veya etkilenme tehlikesi altında olan kişiyi,
ş) Tespit: Kişinin özel ihtiyaç durumunun, il müdürlüklerince yapılacak raporlamaya veya istisnai olarak tutulacak tutanağa istinaden alınan valilik onayı ile belirlenmesini,
t) Tespit amaçlı yönlendirme: Özel ihtiyaç sahibi olabileceği değerlendirilen kişinin tespit işlemini yapacak il müdürlüğü birimine yönlendirilmesini,