ᴀ⇣ Yazı karakterini küçült
Konsolide metin (Sürüm: 6)
No.: 30.PRO.01
Kurum: Borsa İstanbul
Kabul Tarihi: 24.03.2017
Yürürlüğe Giriş Tarihi: 24.03.2017
Son Değişiklik Tarihi: 06.12.2024
Bu Sürümün Yürürlük Tarihi: 06.12.2024
Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece Standart, Profesyonel veya Profesyonel + pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
1. Amaç
Bu Prosedürün amacı, Borsa İstanbul A.Ş. Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasının işleyişine ilişkin çalışma esaslarını ve kurallarını düzenlemektir.
2. Kapsam
Bu Prosedür, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile diğer türev araçların Borsa İstanbul A.Ş. Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasında işleme açılma, işlem görme, işlemlerin sonlandırılması, özsermaye halleri, piyasa yapıcılık ve komitelerin faaliyet esaslarını düzenlemektedir.
Bu Prosedür, Borsa İstanbul A.Ş. Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası Yönergesine dayanılarak çıkarılmıştır.
4. Tanım ve Kısaltmalar
Bu Prosedürün uygulanmasında;
a) Açık pozisyon: Piyasada gerçekleştirilen işlemler neticesinde veya Takas Mevzuatında belirtilen yöntemlerle oluşan ve ters işlem, nakdi uzlaşma, fiziki teslimat veya Takas Mevzuatında belirtilen yöntemlerle kapatılmamış olan pozisyonları,
b) Algoritmik Emir İletim Sistemleri: Parametreleri önceden belirlenmiş bir kurallar setine bağlı olarak insan müdahalesi olmadan, çeşitli yazılımlar tarafından oluşturulan algoritmalar kullanılarak sermaye piyasası araçlarına yönelik alım-satım emirleri üreten sistemleri,
c) Borsa: Borsa İstanbul Anonim Şirketini,
ç) Borsa Yönetmeliği: 19/10/2014 tarihli ve 29150 sayılı Borsa İstanbul A.Ş. Borsacılık Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Yönetmeliğini,
d) Dayanak varlık: Sözleşmede alma veya satma hakkı ve/veya yükümlülüğüne konu olan sermaye piyasası aracını, malı, kıymeti, ekonomik veya finansal göstergeyi, emtiayı ve bunlara dayalı senetleri,
e) Eşyerleşim: Veri yayın kuruluşlarına, servis sağlayıcılara, Piyasa üyelerine ve müşterilerine ait sistem ve sunucuların, belirli standartlar dahilinde Sisteme en yakın şekilde konuşlandırılarak, emir iletiminde ve veriye erişimde hız kazandırmak üzere sunulan bir veri merkezi hizmeti,
f) Genel Müdür: Borsa İstanbul A.Ş. Genel Müdürünü,
g) Genel Müdürlük: Borsa İstanbul A.Ş. Genel Müdürü veya ilgili Genel Müdür Yardımcısını,
ğ) Kanun: 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununu,
h) KAP, Kamuyu Aydınlatma Platformu: Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (k) bendinde tanımlanan sistemi,
ı) Kısa pozisyon: Sahibine, vadeli işlem sözleşmelerine ilişkin işlemlerde, sözleşmenin vadesi geldiğinde dayanak varlığı belirli bir fiyattan ve belirli bir miktarda satmak ya da nakdi uzlaşmayı sağlamak, alım opsiyonuna ilişkin işlemlerde sözleşmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde dayanak varlığı, sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirli bir
miktarda satma ya da nakdi uzlaşmayı sağlama, satım opsiyonuna ilişkin işlemlerde ise sözleşmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde dayanak varlığı, sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirli bir miktarda satın alma ya da nakdi uzlaşmayı sağlama yükümlülüğü veren pozisyonu,
i) Kurul: Sermaye Piyasası Kurulunu,
j) Opsiyon primi: Opsiyon sözleşmesini alan tarafın opsiyon sözleşmesini satan tarafa sözleşmede yer alan haklar karşılığında ödediği tutarı,
k) Opsiyon sözleşmesi: Opsiyonu alan tarafa ödediği prim karşılığında belirli bir vadede veya belirli bir vadeye kadar, önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikte dayanak varlığı alma veya satma hakkı veren, satan tarafı ise kazandığı prim karşılığında alma veya satmaya yükümlü kılan sözleşmeyi,
l) Özsermaye halleri: Bir ortaklığın pay değerini ve/veya pay miktarını etkileyen temettü ödemeleri, bedelli ve/veya bedelsiz sermaye artırımları, sermaye azaltımları, devralma veya devrolma suretiyle ortaklık birleşmeleri, ortaklık bölünmeleri ve ortaklığın pay grupları arasındaki değişim işlemleri gibi durumları,
m) Pazar: İşlem gören sözleşmelerin türlerine, işleyiş esaslarına veya belirlenen diğer özelliklerine göre Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası alım satım sistemi üzerinde oluşturulan elektronik alım satım ortamlarını,
n) Piyasa, VİOP: Borsa İstanbul A.Ş. Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasını,
o) Piyasa Üyesi: 19/7/2013 tarihli ve 28712 sayılı Borsalar ve Piyasa İşleticilerinin Kuruluş, Faaliyet, Çalışma ve Denetim Esasları Hakkında Yönetmeliğin 24 üncü maddesi çerçevesinde Piyasada işlem yapma yetkisi verilenleri,
ö) Seans: Sözleşmelerin Borsada alım satımı için belirlenen zaman dilimini,
p) Sermaye piyasası araçları: Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının ş bendinde belirlenen sermaye piyasası araçlarını,
r) Sistem: VİOP Alım Satım Sistemini,
s) Sözleşme: Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile diğer türev araçları,
ş) Sözleşme grubu: Sözleşme tipinin vadeli işlem sözleşmeleri, alım veya satım opsiyonu sözleşmeleri ya da Borsa tarafından belirlenen diğer sözleşmelerden oluştuğunu gösteren tanımlamayı,
t) Sözleşme sınıfı: Sözleşme tipi ve dayanak varlık bilgileri ile Piyasada işlem gören sözleşmelere ait diğer bilgileri ihtiva eden tanımlamayı,