BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL HÜKÜMLER
Amaç
Bu Yönetmeliğin amacı 26/5/1981 gün ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun üçüncü kısmında yer alan yol, kanalizasyon ve su tesisleri harcamalarına katılma paylarının uygulanmasına ilişkin esasları düzenlemektir.
Kapsam
Bu Yönetmelik 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun
a) Yol harcamalarına katılma payı ile ilgili 86 ncı,
b) Kanalizasyon Harcamalarına Katılma Payı ile ilgili 87 nci,
c) Su Tesisleri Harcamalarına Katılma Payı ile ilgili 88 nci,
d) Payların hesaplanması ile ilgili 89 ncu,
e) Payların Tahakkuk Şekli ile ilgili 90 ncı,
f) Tahakkuk zamanı ile ilgili 91 nci,
g) Payların ilanı ile ilgili 92 nci,
h) Tahsil şekli ile ilgili 93 ncü,
maddelerinde yer alan hükümlerin uygulanma esaslarını kapsar.
Yasal Dayanak
Bu Yönetmelik 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunun 94 ncü maddesine göre Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca hazırlanmıştır.
İKİNCİ BÖLÜM
UYGULAMA ESASLARI
A - Yol Harcamalarına Katılma Payı
Mahiyeti
Belediye veya bağlı kuruluşlarınca, belediye sınırları ve mücavir alanlar içerisinde,
a) Yeni yol açılması,
b) Mevcut yolların % 40 oranında veya daha fazla genişletilmesi,
c) Kaldırımsız ve bakımsız bulunan yolların kaldırım veya parke kaldırım haline getirilmesi veya asfalt yapılması, kaldırım veya şose halindeki yolların da parke, beton veya asfalta çevrilmesi,
d) Mevcut kaldırım veya parkelerin sökülüp yeniden düzenlenmesi, hallerinde bu yolların iki tarafında bulunan veya başka bir yola çıkışı olmaması dolayısıyla bu yoldan yararlanan gayrimenkullerin sahiplerinden Yol Harcamalarına Katılma Payı alınabilir.
Payın Hesaplanması
Yol Harcamalarına Katılma Payı bir program dahilinde veya istek üzerine doğrudan yapılan işlerde, 4 ncü maddede belirlenen hizmetler için yapılan giderlerin tamamıdır. Giderlerin hesaplanmasında maliyet, işler hangi ihale usulü ile yapılmış olursa olsun, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile İller Bankası Anonim Şirketinin o yıllar için tespit ederek yayınlandığı birim fiyatlar ve rayiçlere göre hesaplanan gerçek bedeli geçemez.
Yolların kaldırımlar da dahil olmak üzere (15) metreden fazla genişliklerine düşen giderler, belediyelere ait olup, payın hesaplanmasında bu giderler nazara alınmaz.
Böylece hesaplanan gider tutarından özel Devlet yardımları karşılıksız fon tahsisleri, bu iş için yapılan bağış ve yardımlar ile kamulaştırma bedelleri düşünüldükten sonra kalan miktarın tamamı, 4 üncü maddede belirtilen mükellefler adına Belediye Encümeninin kararını müteakip tahakkuk ettirilir.
Payın Tahakkuk Şekli
Yol Harcamalarına Katılma Payı 5 inci maddeye göre hesaplanan katılma payları toplamının ilgili gayrimenkullerin sahipleri arasında vergi değeri toplamına oranlanması ile bulunur. İki veya daha fazla yol kenarında bulunan gayrimenkul için asıl cepheyi teşkil eden yoldan dolayı düşen pay tam, diğer yollardan dolayı düşen paylar ise yarım olarak tahakkuk ettirilir.
Payın Tahakkuk Zamanı
Yol Harcamalarına Katılma Payının tahakkuku, iş hangi ihale usulüne göre yapılmış olursa olsun, hizmetin tamamlanarak halkın istifadesine sunulmasından sonra yapılır. Ancak, yapılacak tebliğ ile verilecek süre içinde ilgililerin harcamalara katılma paylarını peşin ödemeyi kabul etmeleri halinde, bu paylar, kabule ilişkin yazılı başvuru tarihinden itibaren bir ay içinde tahakkuk ettirilir.
Şu kadar ki, belediyenin çalışma programı uygulaması gereğince veya teknik zorunluluklar dolayısıyla kısım kısım inşa, tamir veya genişletme yapılması halinde, bitirilerek istifadeye açılmış olması şartı ile, katılma payının kısım kısım da tahakkuku mümkündür.
İşin bitirilerek hizmete açılmış olduğu geçici kabulünün yapılması ile belirlenir.
B - Kanalizasyon Harcamalarına Katılma Payı
Mahiyeti
Belediye veya bağlı kuruluşlarınca, belediye sınırları ve mücavir alanlar içerisinde,
a) Yeni kanalizasyon tesisi yapılması,
b) Mevcut tesislerin sıhhi ve fenni şartlara göre ıslah edilmesi hallerinde, bu tesislerden faydalanacak gayrimenkullerin sahiplerinden Kanalizasyon Harcamalarına katılma payı alınır. İki veya daha fazla yol kenarlarında bulunan gayrimenkuller hangi yoldaki kanalizasyona bağlanmış iseler, payın hesabından o yola ait kanalizasyon giderleri nazara alınır.
Payın Hesaplanması
Kanalizasyon Harcamalarına Katılma Payı bu yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen esaslar dahilinde hesaplanır.
Payın Tahakkuk Şekli
Kanalizasyon Harcamalarına Katılma Payı 5 inci ve 6 ncı maddelere göre hesaplanacak katılma payları toplamının, ilgili gayrimenkullerin vergi değerleri toplamına oranlanması ile bulunur.
Payın Tahakkuk Zamanı
Kanalizasyon Harcamalarına Katılma Payı, bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtilen esaslar dahilinde tahakkuk ettirilir.
C - Su Tesisleri Harcamalarına Katılma Payı
Mahiyeti
Belediye veya bağlı kuruluşlarınca belediye sınırları ve mücavir alanları içerisinde,
a) Yeni içme suyu şebeke tesisleri yapılması,
b) Mevcut şebeke tesislerinin tevsii ve ıslahı hallerinde, dağıtımın yapıldığı saha dahilindeki gayrimenkul sahiplerinden Su Tesisleri Harcamalarına Katılma Payı alınır.
Payın Hesaplanması
Su Tesisleri Harcamalarına Katılma Payı bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen esaslar dahilinde hesaplanır.
Payın Tahakkuk Şekli
Su tesisleri Harcamalarına Katılma Payı bu yönetmeliğin 5 inci ve 6 ncı maddelerine göre hesaplanan katılma payları tutarının, dağıtımın yapıldığı saha dahilindeki gayrimenkullerin vergi değerleri toplamına oranlanması ile bulunur.
Payın Tahakkuk Zamanı
Su tesisleri Harcamalarına Katılma Payı bu yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtilen esaslar dahilinde tahakkuk ettirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ORTAK HÜKÜMLER
Payın Üst Sınırı
Harcamalara Katılma Payı bina ve arsalarda vergi değerinin % 2’sini geçemez.
Muaflıklar
İbadet yerleri Harcamalara Katılma Paylarından muaftır.
Sahip Deyimi
Bu Yönetmelikte geçen sahip deyimi gayrimenkulün malikini, varsa intifa hakkı sahibini veya tahsisli olduğu kamu kurum ve kuruluşunu, bunlar yoksa gayrimenkulü sahibi gibi kullananları ifade eder.
Payların İlanı
Yukarıdaki maddelerde yazılı esaslara göre hesaplanan Harcamalara Katılma Paylarına ait tahakkuk cetvelleri bir ay süre ile Belediye ilân tahtasında ve varsa belediye ses yayın aracı ile ilan edilir. Tahakkuk cetvellerinde mükelleflerin adı ve soyadı, adresi, payın mahiyeti ile isabet eden katılma payı miktarları belirtilir. Tahakkuk cetvelleri mahalle, cadde ve sokak itibariyle ayrı ayrı düzenlenir.
Katılma Payları tutarları mükelleflere ayrıca tebliğ olunur.
Katılma Payının tahakkuk ve tahsilinde tebliğ tarihi esas alınır.
Vergi Değeri Deyimi
Vergi değeri, bina ve arsanın 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 29 uncu maddesine göre tespit edilen bedelini ifade eder.
Vergi Değerinde Değişiklik
Harcamalara Katılma Payının hesaplanmasında, gayrimenkulün vergi değerinde tahakkuktan sonra meydana gelen değişiklikler nazara alınmaz.
Tahsil Şekli
Harcamalara katılma payları belediyelerce veya bunlara bağlı kuruluşlarca, bu Yönetmelikte yer alan esaslara göre hesaplanarak ilan ve tebliğ edildiği yılı izleyen yıldan itibaren her yıl Nisan ve Ekim aylarında olmak üzere iki yılda ve dört eşit taksitte tahsil olunur. Bu paylar peşin ödemelerde tahakkuk tarihinden itibaren bir ay içinde tahsil olunur.
Peşin Tahsil
Gayrimenkulün satış, hibe ve trampa gibi yollarla devri halinde o tarihe tahsil edilmemiş katılma payı taksitleri peşin olarak tahsil olunur.
Tapu Dairelerinin Sorumluluğu
Harcamalara Katılma Payına tabi gayrimenkullerin bir listesi belediyelerce ilgili tapu dairelerine bildirilir. Bu gayrimenkullerin satış, hibe ve trampaları halinde tapu dairesi payın tahsilini sağlamak üzere ilgili Belediyeyi haberdar eder. Pay ödenmedikçe intikal işlemi yapılmaz.
İtiraz
Harcamalara Katılma Payları ile ilgili itirazlar 213 sayılı Vergi Usulü Kanunu hükümlerine göre çözümlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
SON HÜKÜMLER
Yürürlük
Bu yönetmelik hükümleri 1 Temmuz 1981 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Bu yönetmelik hükümleri Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yürütülür.