Sağlık Hizmet Sunucularının Basamaklandırılmasına Dair Yönetmelik

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

(1) Bu Yönetmeliğin amacı, sağlık hizmet sunucularının hizmet sunumu bakımından basamağının belirlenmesidir.

Kapsam

(1) Bu Yönetmelik; Millî Savunma Bakanlığı hariç olmak üzere üniversiteler, kamu kurum ve kuruluşları ile özel hukuk tüzel kişileri ve gerçek kişiler tarafından kurulan sağlık hizmet sunucularını kapsar.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik; 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 70 inci maddesi, 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun 9 uncu maddesinin (c) bendi, 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 355 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ve 508 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

(1) Bu Yönetmelikte yer alan;

a) Bakan: Sağlık Bakanını,

b) Bakanlık: Sağlık Bakanlığını,

c) Faaliyet izin belgesi: Bakanlıkça ruhsatlandırılmış özel sağlık tesislerinin faaliyete geçebilmeleri için veya faaliyette olanların hasta kabul ve tedavi edeceği uzmanlık dalları ile bu uzmanlık dallarının gerektirdiği personeli, hizmet verilen laboratuvarları, diğer tıbbî hizmet birimlerini ve yatak kapasitesi ile bunlardaki değişikliklerin yer aldığı belge ile Bakanlıkça ruhsatlandırılmış kamu sağlık tesislerinin bünyesindeki merkez, ünite ve birimler için Bakanlıkça düzenlenen belgeyi,

ç) Genel Müdürlük: Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünü,

d) Ruhsat: Sağlık tesislerinin ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak faaliyet göstereceğine dair Bakanlık tarafından düzenlenen belgeyi,

e) Sağlık Hizmet Sunucusu: Sağlık hizmetini sunan ve/veya üreten; gerçek kişiler ile kamu ve özel hukuk tüzel kişilerini ve bunların tüzel kişiliği olmayan şubelerini,

f) TÜSEB: Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığını,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Sağlık Hizmet Sunucularının Basamaklandırılması

Birinci basamak sağlık hizmet sunucuları

(1) Birinci basamak sağlık hizmet sunucuları, ilgili mevzuatında tanımlanan, hastaların ayaktan veya yataklı teşhis ve tedavilerinin yapıldığı sağlık kuruluşlarıdır.

(2) Birinci basamak ayaktan teşhis ve tedavi hizmeti sunan sağlık hizmet sunucuları şunlardır:

a) Bünyesinde birinci basamak sağlık kuruluşu bulunan ilçe sağlık müdürlüğü.

b) Toplum sağlığı merkezi (TSM).

c) Aile sağlığı merkezi (ASM).

ç) Halk sağlığı laboratuvarı (L1ve L2).

d) Kurum tabipliği.

e) 112 Acil sağlık hizmeti birimleri.

f) Evde bakım merkezleri veya birimler.

g) İşyeri sağlık ve güvenlik hizmeti sunulan birimler.

ğ) Belediyelere ait poliklinikler.

h) Özel poliklinikler.

ı) Ağız ve diş sağlığı hizmeti veren özel sağlık kuruluşları.

i) Üniversiteler bünyesindeki mediko-sosyal birimler.

j) Türk Silahlı Kuvvetlerinin birinci basamak sağlık üniteleri.

k) 18/12/1953 tarihli ve 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun kapsamında serbest faaliyet gösteren eczaneler.

l) Muayenehaneler.

(3) Birinci basamak ayaktan ve yataklı teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmeti sunan sağlık hizmet sunucuları entegre ilçe devlet hastaneleridir (E2 ve E3).

(4) Birinci basamak sağlık hizmet sunucularının faaliyet izin belgelerine; ilgili birim tarafından onayı alınmış çocuk, ergen, kadın ve üreme sağlığı birimi, enfeksiyon kontrol birimi, entegre sağlık hizmeti birimi, evde sağlık hizmeti birimi, kanser erken teşhis, tarama ve eğitim merkezi, sıtma savaş dispanseri, verem savaşı dispanseri, sağlıklı hayat merkezi, göçmen sağlığı merkezi, iş sağlığı ve güvenliği birimi, yetkilendirilmiş aile hekimliği birimi, sağlık evi, ilgili mevzuatı kapsamında açılacak benzer birimler bağlı birim olarak eklenir.

İkinci basamak sağlık hizmet sunucuları

(1) İkinci basamak sağlık hizmet sunucuları, ilgili mevzuatında tanımlanan ayaktan veya yataklı teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmeti verilen sağlık kurumlarıdır.

(2) İkinci basamak sağlık hizmet sunucuları şunlardır:

a) Eğitim ve araştırma hastanesi olmayan devlet hastaneleri ve dal hastaneleri ile bu hastanelere bağlı semt poliklinikleri.

b) Entegre ilçe hastanesi (E1).

c) Bakanlığa bağlı ağız ve diş sağlığı merkezleri.

ç) Kamu kurumlarına ait olup Bakanlıkça ruhsatlandırılmış olan hastaneler, tıp merkezleri ve dal merkezleri.

d) Özel hastaneler.

e) Özel tıp merkezleri ve dal merkezleri.

f) Ağız ve diş sağlığı hastaneleri.

g) Diyaliz merkezleri, üremeye yardımcı tedavi merkezleri, hiperbarik oksijen tedavi merkezleri, tıbbi laboratuvarlar gibi müstakil olarak ruhsatlandırılan tanı ve tedavi merkezleri.

(3) İkinci basamak sağlık hizmet sunucularına ait faaliyet izin belgelerine; ilgili birim tarafından açılış onayı alınmış, alkol ve madde bağımlılığı tedavi ve eğitim merkezi, çocuk ergen madde bağımlılığı tedavi merkezi, diyaliz merkezi, gebe okulu, geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulama birimi, obezite merkezi, toplum ruh sağlığı merkezi, üremeye yardımcı tedavi merkezi, semt poliklinikleri, ek hizmet binaları ve benzeri birimler bağlı birim olarak eklenir.

Üçüncü basamak sağlık hizmet sunucuları

(1) Üçüncü basamak sağlık hizmet sunucuları, ilgili mevzuatında tanımlanan ileri tetkik ve özel tedavi gerektiren hastalıklar için yüksek teknoloji içeren ve/veya eğitim ve araştırma hizmetlerinin verilebileceği altyapıya sahip üst düzey sağlık hizmet sunucularıdır.

(2) Üçüncü basamak sağlık hizmet sunucuları, kurum harici veya il dışından üçüncü basamak sağlık hizmeti ihtiyacı için sevkle gelen hastaların kabulünü yapar ve sağlık hizmeti ihtiyaçlarını karşılar.

(3) Üçüncü basamak sağlık hizmet sunucularına ait faaliyet izin belgelerine; ilgili mevzuatı ve Bakanlık planlama ilkeleri çerçevesinde açılış onayı alınmış, bağımlılık arındırma merkezi, bağımlılık rehabilitasyon merkezi, çocuk izlem merkezi, toplum ruh sağlığı merkezi, diyaliz merkezi, gebe okulu, geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulama merkezi, obezite merkezi, üremeye yardımcı tedavi merkezi, semt poliklinikleri, ek hizmet binaları ve benzeri birimler ilgili mevzuat çerçevesinde bağlı birim olarak eklenebilir.

(4) Bakanlığa bağlı eğitim ve araştırma hastaneleri, Türkiye Kök Hücre Koordinasyon Merkezi (TÜRKÖK) ile devlet ve vakıf üniversitelerine ait hastaneler doğrudan üçüncü basamak olarak basamaklandırılır. Bunlar dışında üçüncü basamak olmak isteyen hastaneler; bu Yönetmelikte belirtilen koşul ve şartları karşıladıklarına dair hazırladıkları müracaat dosyası ile Bakanlığa başvurur. Başvurular Bakanlıkça koşul ve standartlar açısından değerlendirilerek uygun görülenler üçüncü basamak hastane olarak basamaklandırılır.

(5) Üçüncü basamak hastane olarak basamaklandırılmış özel hastanelere talepleri halinde mevcut yatak sayısının %20’si kadar ek yatak verilebilir.

(6) Üçüncü basamak hastane olarak basamaklandırılma kriterlerinden uzman hekim sayısı dışında diğer tüm kriterleri tamamlayan özel hastanelere, uzman hekim kadro sayısının %20’sine kadar aynı il içerisinde planlama kriterlerine bakılmaksızın, farklı iller arasında ise planlama kriterlerine uygun olması şartıyla diğer özel sağlık kuruluşları ile becayiş yapmasına izin verilebilir.

(7) Üçüncü basamak hastane olarak basamaklandırılma kriterlerinin kalp merkezi dışında tamamını karşılayan ve hastane ruhsatında 3 tane kalp ve damar cerrahisi, 2 tane kardiyoloji uzman hekim kadrosu bulunan özel hastanelere üçüncü basamak olarak basamaklandırıldıktan sonra planlamadan istisna olarak Kalp Merkezi ön izni verilebilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Üçüncü Basamak Sağlık Hizmet Sunucularının Koşul ve Standartları ile İzleme ve Değerlendirme Kriterleri

Üçüncü basamak sağlık hizmet sunucularının koşul ve standartları

(1) Kamu ve özel sektöre ait hastanelerden aşağıdaki koşul ve standartları sağlayanlar üçüncü basamak sağlık hizmet sunucusu olarak basamaklandırılır:

a) Bakanlığın planlama kurallarına tabi olup ön izin, kadro, ruhsat ve faaliyet izni konuları mevcut mevzuat çerçevesinde yürütülür.

b) Hastanenin yapı kullanım izin belgesinde veya yapı kayıt belgesinde kayıtlı toplam kapalı alanı en az 30.000 m2 olur.

c) Hastanenin en az 250 yatak veya üzerinde fiili yatak kapasitesi bulunur. Yatak kapasitesi 250’den az olan özel hastaneler aynı il içerisinde planlamadan istisna, farklı iller arasında planlama kriterleri çerçevesinde başka bir özel hastaneden yatak devralabilir. Yatak devretmek isteyen özel hastane yüz yatağın altına düşmemek şartıyla toplam yatak sayısının %30’una kadarını devredebilir.

ç) Hastanenin ruhsatında kayıtlı uzman hekim sayısı en az 100 olur.

d) Hastane, tıpta uzmanlık ana dallarından; iç hastalıkları, genel cerrahi, kadın-doğum, çocuk sağlığı ve hastalıkları, beyin cerrahi, ortopedi ve travmatoloji, kardiyoloji, anesteziyoloji ve reanimasyon, göğüs hastalıkları, nöroloji, enfeksiyon hastalıkları, göz hastalıkları, kulak burun boğaz hastalıkları, fiziksel tıp ve rehabilitasyon, kalp ve damar cerrahisi, üroloji, deri ve zührevi hastalıkları ile biyokimya ve mikrobiyoloji laboratuvar branşlarında hizmet verir.

e) Hastane, tıpta uzmanlık yan dallarından;

1) Erişkin yan dal uzmanlıklarından; nefroloji, endokrinoloji ve metabolizma, gastroenteroloji, tıbbi onkoloji, hematoloji ile yoğun bakım yan dal (anesteziyoloji ve reanimasyon, genel cerrahi, göğüs hastalıkları, iç hastalıkları, enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji, nöroloji) uzmanlık dallarından en az üçünde,

2) Çocuk hastalıkları yan dal uzmanlıklarından; çocuk nefrolojisi, çocuk endokrinolojisi ve/veya metabolizma, gastroenteroloji, neonatoloji, çocuk hematolojisi ve/veya onkolojisi, çocuk nörolojisi, çocuk kardiyolojisi yan dal uzmanlık dallarından en az ikisinde,

hizmet verir.

f) Hastanede uzman hekim sayısının en az 2 katı hemşire; kadın hastalıkları ve doğum uzmanı sayısının en az 2 katı ebe bulunur.

g) Hastane bünyesinde, erişkin, çocuk ve/veya yeni doğan yoğun bakım hizmetlerinin sunulduğu, üçüncü basamak yoğun bakım ünitesi asgari şartlarını taşıyan yoğun bakım servisleri bulunur. Hastanenin toplam yoğun bakım yatak sayısı, toplam yatak sayısının %15’i veya üzerinde olur.

ğ) İç hastalıkları, genel cerrahi, kadın hastalıkları ve doğum, çocuk sağlığı ve hastalıkları branşlarında en az 4 ve üzeri; kardiyoloji, anesteziyoloji ve reanimasyon, ortopedi ve travmatoloji, nöroloji ile radyoloji uzmanlık dallarında en az 3 ve üzeri uzman tabip bulunur ve müstakil acil branş nöbeti düzenlenebilen üçüncü seviye acil servisi bulunur. Acil servis toplam kapalı alanı tıbbi hizmet alanları ve bekleme alanları dâhil brüt en az 600 m2 olur. Kamu sağlık kurumları için kadın hastalıkları ve doğum ile çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanlık dallarında o ilde kamuya ait dal hastanesi mevcut ise kadın doğum ve çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanlık dallarından muaf tutulabilir.

h) Hastane bünyesinde tüm kardiyolojik girişimsel işlemler ile açık kalp cerrahisinin birlikte yapıldığı erişkin veya çocuk Kalp Merkezi bulunur.

ı) Hastane bünyesinde, ilgili mevzuatında tanımlı asgari standartları taşıyan yanık ünitesi, inme merkezi, onkoloji tanı ve tedavi merkezlerinden en az bir tanesi bulunur.

Belli bir uzmanlık dalında faaliyet gösteren üçüncü basamak sağlık hizmet sunucuları

(1) Belli bir uzmanlık dalında faaliyet gösteren kamu ve özel sektöre ait hastanelerden aşağıdaki koşul ve standartları sağlayanlar üçüncü basamak sağlık hizmet sunucusu olarak basamaklandırılır:

a) Bakanlığın planlama kurallarına tabi olup ön izin, kadro, ruhsat ve faaliyet izni konuları mevcut mevzuat çerçevesinde yürütülür.

b) Hastanenin yapı kullanım izin belgesinde veya yapı kayıt belgesinde kayıtlı toplam kapalı alanı en az 8.000 m2 olur.

c) Hastanenin en az 75 yatak veya üzerinde fiili yatak kapasitesi bulunur. Yatak kapasitesi 75’ten az olan hastaneler aynı il içerisinde planlamadan istisna, farklı iller arasında planlama kriterleri çerçevesinde 27/3/2002 tarihli ve 24708 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özel Hastaneler Yönetmeliğinin 5 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olmak şartıyla başka bir özel hastaneden yatak devralabilir.

ç) Hastanenin uzman hekim sayısı hizmet verdiği ana branşta en az 30 olur.

d) Hastanede hizmet verdiği ana branşta 24 saat kesintisiz hekim bulundurulması zorunludur.

e) Hastane, tıpta uzmanlık ana dallarından veya yan dallarından birinde temel hizmet dalı kapsamında hizmet verir. Bu branşta hizmet alan hastaların tedavilerinin gerektiği sağlık hizmetleri için diğer branşlarda ihtiyaç olan kadroları temel hizmet alanı hastalarına hizmet vermek üzere bulundurulabilir.

f) Hastanede uzman hekim sayısının en az 2 katı hemşire; kadın hastalıkları ve doğum alanında hizmet verecek sağlık tesislerinde uzman sayısının en az 3 katı ebe bulunur.

Üçüncü basamak sağlık hizmet sunucularının izleme ve değerlendirme kriterleri

(1) Üçüncü basamak sağlık hizmet sunucusu olarak basamaklandırılan hastanelerin üçüncü basamak olarak devam edebilmeleri için aşağıda belirtilen hizmet kriterlerini karşılamaları zorunludur:

a) Hastane bilgi işlem altyapısı Ulusal Sağlık Bilgi Sistemi ile tam uyumlu, doğru ve kaliteli bilgi verebilir nitelikte olur.

b) Hastane, uluslararası kabul edilen akreditasyon kuruluşları veya TÜSEB hastane akreditasyonuna veya Sağlık Bakanlığı Sağlıkta Kalite Standartları Hastane Seti ile gerçekleştirilen değerlendirmede 90 ve üzerinde puana sahip olur. Faaliyete yeni başlayan hastanelerin üç yıl içerisinde bu şartları sağlaması gerekmektedir.

c) Hastanede gerçekleştirilen yıllık A, B, C grubu toplam ameliyat sayısı en az 4.000 ve A grubu ameliyat sayısının toplamının A, B, C grubu ameliyat sayısına oranı en az %15 olur.

ç) Belli bir uzmanlık dalında sağlık hizmeti üreten hastanelerde gerçekleştirilen yıllık toplam ameliyat sayısı en az 4.000 ve A-B-C grubu ameliyat sayısının toplamının tüm ameliyat sayısına oranı en az % 15 olmalıdır.

(2) Bakanlıkça üçüncü basamak olarak basamaklandırılmış hastaneler bu Yönetmelikteki koşul ve standartlar ile izleme ve değerlendirme kriterleri açısından üç yılda bir değerlendirilir. Yapılan değerlendirme sonucunda eksiklik tespit edilen sağlık kurumlarına eksikliklerini gidermeleri için bir yıl süre verilir. Bu süre sonunda söz konusu eksikliklerin giderilmemesi halinde sağlık kurumunun durumuna uygun basamaklandırma yapılır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Basamaklandırılamayan sağlık hizmet sunucuları

(1) Bu Yönetmelikte belirtilen basamaklarda yer almamakla birlikte Bakanlıkça ruhsatlandırılmış ve/veya izin verilmiş diğer özelleşmiş tanı, tedavi ve tedarik merkezleri sağlık hizmet sunumu bakımından basamaklandırılamayan sağlık hizmet sunucusu olarak kabul edilir.

İşbirliği protokolü bulunan özel hastaneler

(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce vakıf yükseköğretim kurumlarıyla işbirliği protokolü bulunan özel hastaneler, bu protokollerde belirlenen sürelerin sona ermesi ve yükseköğretim kurumuyla eğitim-öğretim faaliyetine ilişkin işbirliği ile eğitim-öğretim faaliyetinin bitiminde bu Yönetmelik hükümlerine göre basamaklandırılır.

Yürürlük

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.