BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
(1) Bu Yönetmeliğin amacı; afet ve acil durum faaliyetleri ödeneğinin özel hesaba aktarılmasına ve bu hesaplardan yapılacak harcamaların muhasebeleştirilmesine, denetlenmesine ve alımlarda kullanılacak ihale yöntemlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
(1) Bu Yönetmelik, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idarelerin afet ve acil durum faaliyetleri kapsamında özel hesaplardan yapacakları mal ve hizmet alımları ile yapım işlerini, afet ve acil durum mahallinde ve işlerinde çalıştırılanlara yapılacak ödemeler ile diğer giderler ve bunlara ilişkin iş ve işlemleri kapsar.
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik, 25/9/2009 tarihli ve 5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 23 üncü maddesi ile 15/5/1959 tarihli ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanunun 33 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Acil durum: Toplumun tamamının veya belli kesimlerinin normal hayat ve faaliyetlerini durduran veya kesintiye uğratan ve acil müdahaleyi gerektiren olayları ve bu olayların oluşturduğu kriz halini,
b) Afet: Toplumun tamamı veya belli kesimleri için fiziksel, ekonomik ve sosyal kayıplar doğuran, normal hayatı ve insan faaliyetlerini durduran veya kesintiye uğratan doğal, teknolojik veya insan kaynaklı olayları,
c) Afet ve acil durum faaliyetleri: Afet ve acil durumlar ile sivil savunmaya ilişkin hizmetlerin ülke düzeyinde etkin bir şekilde gerçekleştirilmesi için gerekli önlemlerin alınması ve olayların meydana gelmesinden önce hazırlık ve zarar azaltma, olay sırasında yapılacak müdahale ve olay sonrasında gerçekleştirilecek iyileştirme çalışmalarını,
ç) Afet ve acil durum faaliyetleri ödenekleri: 5902 sayılı Kanunun 23 üncü maddesine göre Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı bütçesinde yer alan ödenekleri,
d) Başkan: Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanını,
e) Başkanlık: Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığını,
f) Kanun: 25/9/2009 tarihli ve 5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunu,
g) Mülki amir: Vali ve kaymakamı,
ğ) Özel hesap: Kanunun 23 üncü maddesine göre Başkanlık, kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idareler tarafından Kanun kapsamındaki faaliyetlerin ifası amacıyla kullanılmak üzere bankalarda açılacak hesapları,
h) Yetkili merci: Başkanlık ve Başkanlığın yetki verdiği birimleri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Mali Hükümler
Özel hesap
(1) Başkanlık bütçesinde tefrik edilen afet ve acil durum faaliyetleri ödeneği bütçeye gider kaydedilmek suretiyle özel hesaba aktarılarak kullanılır. Başkanlıkça uygun görülen hâllerde, özel hesaba aktarılan bu tutarlardan kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idareler tarafından açılacak özel hesaplara da aktarma yapılabilir.
(2) Diğer kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idareler de, Başkanlık özel hesabına aktarma yapabilir.
(3) Özel hesap, Kanunun belirlediği amaçlar doğrultusunda kullanılır. Sarf belgeleri Sayıştay denetimine uygun saklanır. Kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idareler özel hesaplardan mali yıl içerisinde yaptıkları harcamaları, gerçekleştirdikleri faaliyetleri ve mali yılsonu itibarıyla hesap bilgilerini bir sonraki yılın Ocak ayı sonuna kadar Başkanlığa bildirmekle yükümlüdürler.
(4) Özel hesaplarda kalan tutarlar, bir sonraki yıl hesaplarına devredilir.
(5) Başkanlık özel hesabından kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idarelerin özel hesaplarına aktarılan tutarlardan kullanım amacı gerçekleştikten sonra kalan tutarlar ile kullanım amacı kalmadığı Başkanlıkça değerlendirilen tutarlar Başkanlık özel hesabına iade edilir ve bu konuda Başkanlığa bilgi verilir.
Başkanlık özel hesabının kullanımı
(1) Başkanlık özel hesabından yapılacak harcamalar Başkanlık bünyesinde oluşturulacak bir komisyon tarafından gerçekleştirilir. Harcama öncesinde, harcamanın konusunu gösterir Başkan onayı alınır.
(2) Komisyon, Başkanlığın ilgili dairelerinden Başkan tarafından belirlenecek biri başkan olmak üzere en az üç kişiden oluşur. Başkanlık özel hesabından yapılacak harcamalar için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütmek üzere komisyon başkanı tarafından sorumlulukları belirlenmek kaydıyla komisyon üyelerinden bir veya daha fazla personel görevlendirilir.
(3) Başkanlık özel hesabından yapılan harcamalar konusunda komisyon, Başkana karşı sorumludur.
Kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idarelerin özel hesaplarının kullanımı
(1) Kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idarelerin özel hesaplarından yapılacak harcamalar bu idareler bünyesinde oluşturulacak afet ve acil durum komisyonları tarafından gerçekleştirilir. Harcama öncesinde, harcamanın konusunu gösterir üst yönetici onayı alınır.
(2) Komisyonlar, üst yönetici tarafından belirlenecek biri başkan olmak üzere en az üç kişiden oluşur. Komisyon başkanı, komisyon üyelerinden birini mutemet olarak tayin eder. Afet ve acil durum hâllerinde harcamalar bu mutemet eliyle yaptırılır.
(3) Özel hesaplardan yapılan harcamalar konusunda komisyon, üst yöneticiye karşı sorumludur.
(4) Özel hesaptan yapılacak harcamalarda yetki süresi üst yönetici onayının alındığı tarihten itibaren otuz gündür. Bu süre, gerektiğinde Başkanlıkça uzatılabilir.
Afet ve acil durum komisyonlarının görev ve yetkileri
(1) Afet ve acil durum komisyonlarının görev ve yetkileri aşağıda belirtilmiştir.
a) Mutemede verilecek avansın miktarını tespit etmek.
b) Başkanlık veya ilgili Valilik tarafından belirlenen afet ve acil durum hâlinin başlangıç ve bitiş tarihleri içerisinde harcamaları yapmak.
c) Alınan her türlü yardım malzemesini bir tutanakla, afetin meydana geldiği yerdeki mahalle veya köy ihtiyar heyetlerine teslim etmek.
ç) İhtiyar heyetlerince afetzedelere dağıtılan bu malzemelere ait listeleri teslim almak.
d) Mal ve hizmet bedellerine ait sarf evrakı ve dağıtım listelerini üst yöneticinin onayına sunmak.
Harcamalar
(1) Özel hesaptan karşılanabilecek harcama çeşitleri aşağıda gösterilmiştir.
a) Afet ve acil durum zararını önleme, afet veya acil durum öncesine ilişkin gerekli tedbirleri araştırma, keşif, etüt ve proje işleri, kiralama, taşıma, yıktırma, enkaz kaldırma ve geçici iskân giderleri.
b) Afet ve acil yardım hizmetlerinin planlanmasına ilişkin olarak ilgili kuruluşlarla işbirliği amacıyla yapılacak müşterek giderler.
c) Sivil savunma mükelleflerine ödenecek gündelik ücret ve tazminatlar ile 7269 sayılı Kanunun 12 nci maddesine göre verilecek tazminat ve ikramiyeler.
ç) Afet ve acil durum faaliyetleri kapsamındaki hizmetlerde geçici olarak görevlendirilecek personelin 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre ödenecek avans ve yollukları.
d) Afet mahallinden temin edilerek fiilen afet mahallinde ve işlerinde kısa süreli olarak çalıştırılanlara yapılacak ödemeler.
e) Afet sebebiyle yeniden inşa edilecek ve onarılacak yapılarla bunlara ait yol, su, elektrik ve kanalizasyon tesisleri, kadastro, harita ve imar planı yapımı, imar uygulamaları, tapuya tescil işleri ve her türlü kamulaştırma giderleri.
f) Afet ve acil durum hâllerinde ortaya çıkacak her tür taşıma giderleri.
g) Afet ve acil durum hâllerinde ihtiyaç duyulacak her türlü kara, deniz ve hava araçlarına ilişkin kiralama giderleri.
ğ) Çadır, baraka ve benzeri geçici barınma araçları ile yapı malzemesi, her türlü makine, motorlu taşıt, araç, gereç, alet edevatın alınması, kiralanması ve ithali, işletme, bakım ve akaryakıt giderleri, sigorta giderleri ile büro malzemesi giderleri.
h) Afet ve acil durum hâllerinde ihtiyaç duyulacak gayrimenkullerin kiralanması, kiralama imkânı bulunmaması hâlinde satın alınması veya kamulaştırılmasına ilişkin giderler ile geçici iskân tedbirlerini kendileri almak isteyenlere yapılacak nakdi yardım giderleri.
ı) Acil yardım ve kurtarma hizmetleri için kullanılacak depoların kiralanması, inşası ve bunlara ilişkin kamulaştırma giderleri.
i) Geçici ölçüm istasyonları kurulması ve işletilmesine ilişkin giderler.
j) Afet ve acil durum hâllerinde görevli tüm personel ile hizmetinden faydalanılanlara verilecek her türlü giyim eşyası ile koruyucu güvenlik malzemesi giderleri.
k) Afetzedeler ile hizmetinden faydalanılanların beslenme, barınma, ısıtma, aydınlatma ve haberleşme giderleri.
l) Afet ve acil durumdan etkilenenlerden, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre genel sağlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde bulunmayanların genel sağlık sigortasına ilişkin esas ve usuller çerçevesinde karşılanacak sağlık hizmeti giderleri.
m) 23/7/1995 tarihli ve 4123 sayılı Tabii Afet Nedeniyle Meydana Gelen Hasar ve Tahribata İlişkin Hizmetlerin Yürütülmesine Dair Kanunun ek 4 üncü maddesi uyarınca ödenecek fazla çalışma ücretleri.
n) Kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer tehlikelere karşı alınacak tedbirler ve yapılacak faaliyetlere ilişkin giderler.
o) 7269 sayılı Kanunun 6 ncı ve 11 inci maddeleri ile 9/6/1958 tarihli ve 7126 sayılı Sivil Savunma Kanununun 41 inci maddesi gereğince yapılacak ödemeler.
ö) 7269 sayılı Kanunun 3 üncü ve 13 üncü maddeleri gereğince yapılacak yıkım giderleri.
p) İlaç, aşı, serum, anti-serum, kan ve kan ürünleri ile ortez, protez gibi uygulama esnasında hastaya göre belirlenebilen ve hastaya özgü tıbbi sarf malzemeleri, test ve tetkik sarf malzemeleri alımları.
r) Ülkelerinde yaşanan iç karışıklık nedeniyle Türkiye sınırlarına gelen veya sınırlardan geçen yabancı nüfusunun artması sonucu bir ilde kamu hizmetlerinin yürütülmesinde güçlük çekilmesi halinde hizmetlerin yürütülmesini sağlamak amacıyla ilgili belediyelere yapılacak ödemeler.
s) İl afet ve acil durum müdürlüklerinin acil müdahale için gerekli olan temel ihtiyaçlarının anında karşılanması amacıyla 30.000 TL’yi geçmemek üzere sürekli olarak kullanıma hazır bulundurulacak ve Başkanlık tarafından her il müdürlüğü için belirlenecek miktardaki ödemeler.
ş) Başbakan tarafından yurt içinde ve yurt dışında acil durum veya afet olarak değerlendirilen hallerde Başkanlığın görevlendirilmesi durumunda, bu görevlendirme kapsamındaki acil ve insani yardım harcamaları, bu amaçla ilgili kurulacak insani yardım dağıtım merkezleri ve ofislerinin kurulması ile işletilmesi, günlük yaşamın devamı için gerekli olan asgari hizmetlerin desteklenmesine yönelik harcamalar ile temel barınma ihtiyacının karşılanması, hasar ve tahribatın giderilmesi, gerekli altyapı ve üst yapıların tesisine yönelik harcamalar.
t) Bu maddede sayılanlar haricinde kalıp da afet ve acil durum hâllerinde yapılacak hizmetler için harcanmasına mevzuatın imkân verdiği diğer yardım ve giderler.
Muhasebe hizmetleri
(1) Özel hesaptan yapılan harcamaların muhasebeleştirilmesinde, işlemin çeşidine göre 3/12/2014 tarihli ve 2014/7052 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği ve 27/12/2014 tarihli ve 29218 sayılı mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan Merkezî Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinde yer alan hesaplar kıyasen uygulanır.
Özel hesabın nemalandırılması
(1) Başkanlık özel hesabı, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, T.C. Ziraat Bankası, Türkiye Halk Bankası veya Vakıflar Bankası T.A.O. vasıtasıyla mali piyasaların ekonomik şartlarına uygun olarak nemalandırılabilir. Bu şekilde elde edilen gelirler ile promosyon veya başka isimler altında bankalarca sağlanan kaynaklar da bu Yönetmelik çerçevesinde kullanılır.
Borçlandırma
(1) 9 uncu madde gereği yapılan giderler borçlandırmaya tabi değildir. Ancak, geçici iskân olarak yapılan barınakların daimi iskân olarak kullanılması uygun görüldüğü takdirde, 7269 sayılı Kanunun ilgili hükümleri çerçevesinde borçlandırmaya tabi tutulur.
Nakdi ödeme şartı
(1) Beslenme, giyim, geçici barınma ve acil onarım için afetzedelere nakdi ödemede bulunulması Başkanlığın iznine bağlıdır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İhtiyaçların Karşılanması
Temel ilkeler
(1) Afet ve acil durum halleri dışında özel hesaplardan harcama yapılamaz. Özel hesaplardan yapılacak harcamalar, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümlerine tabi değildir.
(2) Birden fazla ili ilgilendiren afet ve acil durum hâllerinde, koordinasyonun sağlanması yetkisi Başkanlığa aittir.
(3) Başkanlık, görevleriyle ilgili konularda kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler, yerel yönetimler, Türkiye Kızılay Derneği ve konu ile ilgili diğer sivil toplum kuruluşları, özel sektör ve uluslararası kuruluşlar ile işbirliği ve koordinasyonu sağlamakla yetkilidir.
(4) Afet ve acil durum hallerinde ortaya çıkacak ihtiyaçların karşılanması amacıyla yapılacak mal ve hizmet alımları ile acil nitelikteki yapım işleri, afet veya acil durum hallerinden itibaren otuz günlük süre ile sınırlı olmak üzere bu Yönetmelikte düzenlenen ihale usulleri çerçevesinde yapılır. Başkanlık tarafından gerekli görüldüğünde bu süre uzatılabilir.
(5) Bu kapsamda yapılacak ihalelerde; saydamlık, rekabet, eşit muamele, güvenirlik, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılması sağlanır.
(6) Başkanlık görevleri ile ilgili konularda yerli ve yabancı gerçek ve tüzel kişilere yaptırılacak araştırma, etüt ve projeler, Kanunun 15 inci maddesi gereğince çıkarılan yönetmelik çerçevesinde gerçekleştirilir.
İhale komisyonu
(1) Afet ve acil durum komisyonları, biri başkan olmak üzere, en az üç ve tek sayıdan oluşan ihale komisyonunu, yedek üyeler de dâhil olmak üzere görevlendirir. Başkanlık bünyesindeki komisyon aynı zamanda ihale komisyonu görevini de yürütebilir.
(2) İhaleyi yapan idarede yeterli sayı veya nitelikte personel bulunmaması hâlinde, diğer idarelerden de komisyona üye alınabilir.
(3) İhale komisyonu üye tamsayısıyla olarak toplanır. Komisyon kararları çoğunlukla alınır. Kararlarda çekimser kalınamaz. Komisyon başkanı ve üyeleri oy ve kararlarından sorumludur. Karşı oy kullanan komisyon üyeleri, gerekçesini komisyon kararına yazmak ve imzalamak zorundadır.
(4) İhale komisyonunca alınan kararlar ve düzenlenen tutanaklar, komisyon başkan ve üyelerinin adları, soyadları ve görev unvanları belirtilerek imzalanır.
Doğrudan temin yöntemi
(1) Aşağıda belirtilen hallerde ihtiyaçlar, teminat alınmaksızın doğrudan temin yöntemiyle karşılanabilir.
a) 50.000 TL’yi aşmayan ihtiyaçlar.
b) İhtiyacın sadece gerçek veya tüzel tek kişi tarafından karşılanabileceğinin tespit edilmesi.
c) Sadece gerçek veya tüzel tek kişinin ihtiyaç ile ilgili özel bir hakka sahip olması.
ç) İdarelerin ihtiyacına uygun taşınmaz mal alımı veya kiralanması.
d) Özelliğinden ve belli süre içinde kullanılma zorunluluğundan dolayı stoklanması ekonomik olmayan veya acil durumlarda kullanılacak olan ilaç, aşı, serum, anti-serum, kan ve kan ürünleri ile ortez, protez gibi uygulama esnasında hastaya göre belirlenebilen ve hastaya özgü tıbbi sarf malzemeleri, test ve tetkik sarf malzemeleri alımları.
(2) Birinci fıkranın (a) bendindeki limit, Başkanlıkça gerekli görüldüğünde artırılabilir.
(3) Bu maddeye göre yapılacak alımlarda, ihale komisyonu kurma ve yeterlik kurallarını arama zorunluluğu bulunmaksızın, Başkanlık bünyesindeki komisyon ile afet ve acil durum komisyonlarınca görevlendirilecek en az iki kişi tarafından piyasada fiyat araştırması yapılarak ihtiyaçlar temin edilir.
Pazarlık usulü
(1) Mal veya hizmet alımları ile acil yapım işlerinin ihalelerinde teminat alınmaksızın pazarlık usulü uygulanır.
(2) İhaleye katılacak isteklilerden; ilgili mevzuat gereği ilgili odaya kayıtlı olarak faaliyette bulunduğunu ve imza sirküleri, imza beyannamesi ve vekâletname gibi teklif vermeye yasal olarak yetkili olduğunu kanıtlayan belgeler istenir. Ancak, zorunlu nedenlerle bu belgelerin temin edilememesi hâlinde isteklilerden buna ilişkin yazılı beyan alınır. Acil yapım işlerinde isteklilerden ayrıca iş deneyim belgesi istenebilir.
(3) İhalelerde, ilan yapılmaksızın en az üç istekli davet edilerek, gerekli belgeleri ve fiyat tekliflerini birlikte vermeleri istenir. Teklifler, ihale komisyonu tarafından değerlendirilerek ihale ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerine bırakılır.
Yasak fiil ve davranışlar
(1) İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır.
a) Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, irtikap, rüşvet suretiyle veya başka yollarla ihaleye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek.
b) İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.
c) Sahte belge veya sahte teminat düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek.
ç) Alternatif teklif verebilme hâlleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekâleten birden fazla teklif vermek.
(2) Birinci fıkrada belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen istekliler komisyon tarafından ihale dışı bırakılır. Bu yasak fiil ve davranışlarda bulunanlar hakkında bu Yönetmeliğin 36/C maddesinde belirtilen hükümler uygulanır.
(3) İhale ve alım sürecinde yer ve görev alanların ikinci dereceye kadar kan ve birinci dereceye kadar kayın hısımları ile evlatlıkları ve evlat edinenlerden zorunlu hâller dışında alım yapılamaz.
İhalenin onaylanması ve sözleşmenin yapılması
(1) Başkanlık bünyesindeki komisyon ile afet ve acil durum komisyonları, karar tarihini izleyen en geç üç gün içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder. İhale, kararın onaylanması hâlinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.
(2) Yapılan ihaleler bir sözleşmeye bağlanır. Sözleşmeler idarece hazırlanır ve ihale komisyonu başkanı ile yüklenici tarafından aynı süre içinde imzalanır. Başkanlık tarafından yapılan ihalelerde, sözleşme Başkanlık bünyesindeki komisyon başkanı ile yüklenici tarafından imzalanır.
Sözleşmelerde yer alması gereken hususlar
(1) Düzenlenecek sözleşmelerde aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur.
a) İşin adı, niteliği, türü ve miktarı, hizmetlerde iş tanımı.
b) İdarenin adı ve adresi.
c) Yüklenicinin adı veya ticaret unvanı, tebligata esas adresi.
ç) Sözleşmenin bedeli ve süresi.
d) Ödeme yeri ve şartlarıyla avans verilip verilmeyeceği, verilecekse şartları ve miktarı.
e) Ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerinden hangisinin sözleşme bedeline dâhil olacağı.
f) Vergi, resim ve harçlar ile sözleşmeyle ilgili diğer giderlerin kimin tarafından ödeneceği.
g) Montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım-onarım, yedek parça gibi destek hizmetlerine ait şartlar.
ğ) Garanti istenilen hâllerde süresi ve garantiye ilişkin şartlar.
h) İşin yapılma yeri, teslim etme ve teslim alma şekil ve şartları.
ı) Gecikme halinde alınacak cezalar.
i) Mücbir sebepler ve süre uzatımı verilebilme şartları, sözleşme kapsamında yaptırılacak iş artışları ile iş eksilişi durumunda karşılıklı yükümlülükler.
j) Denetim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin şartlar.
k) Acil yapım işlerinde iş ve işyerinin sigortalanması ile yapı denetimi ve sorumluluğuna ilişkin şartlar.
l) Sözleşmede değişiklik yapılma şartları.
m) Sözleşmenin feshine ilişkin şartlar.
n) Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları.
o) İhale dokümanında yer alan bütün belgelerin sözleşmenin eki olduğu.
ö) Anlaşmazlıkların çözüm yöntemleri.
Denetim, muayene ve kabul işlemleri
(1) Teslim edilen mal, hizmet, yapım veya yapılan işin muayene ve kabul işlemleri, Başkanlık, kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idarelerce kurulacak en az üç kişilik muayene ve kabul komisyonları tarafından yapılır. Mal veya yapılan iş yüklenici tarafından idareye teslim edilmedikçe muayene ve kabul işlemleri yapılamaz. Ancak, Taahhüdün tamamlanan ve müstakil kullanıma elverişli bölümleri için kısmi kabul yapılabilir.
Sözleşmenin feshi
(1) Yüklenicinin sözleşme yapıldıktan sonra ölümü, ağır hastalığı, tutukluluğu veya mahkûmiyeti hâli ile mali acz içinde bulunması durumunda sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
(2) Yüklenicinin taahhüdünü sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, sözleşmede belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az üç gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi halinde sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
Yüklenicilerin sorumluluğu
(1) Acil yapım işlerinde yüklenici, yapının fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılmaması, hileli malzeme kullanılması ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan, yapının tamamı için işe başlama tarihinden itibaren kesin kabul tarihine kadar sorumlu olacağı gibi, kesin kabul onay tarihinden itibaren de en fazla beş yıl süreyle müteselsilen sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel hükümlere göre yükleniciye ikmal ve tazmin ettirilir.
Tedarikçilerin sorumluluğu
(1) Tedarikçiler, taahhütleri çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun olmayan malzeme verilmesi veya kullanılması, taahhüdün sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel hükümlere göre tedarikçiye ikmal ve tazmin ettirilir.
Hizmet sunucularının sorumluluğu
(1) Hizmet sunucuları, taahhütleri çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun olmayan malzeme seçilmesi, verilmesi veya kullanılması, tasarım hatası, uygulama yanlışlığı, denetim eksikliği, taahhüdün sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel hükümlere göre hizmet sunucusuna ikmal ve tazmin ettirilir.
İhtiyaçların kamu kuruluşları, kızılay ve akredite edilmiş sivil toplum örgütlerinden temini
(1) Yurt içinde veya yurt dışındaki afet ve acil durum hâllerinde, ihtiyaç duyulan mal ve hizmetler ile acil yapım işleri protokol yapılmak suretiyle kamu kurum ve kuruluşları, Türkiye Kızılay Derneği ile akredite edilmiş sivil toplum örgütlerinden sağlanabilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Diğer kuruluşlar ile gerçek ve tüzel kişilerden temin olunan araç ve gereçler
(1) Afet ve acil durum sebebiyle geçici olarak afet ve acil durum hizmetlerinde kullanılmak üzere diğer kamu kurum ve kuruluşlar ile gerçek ve tüzel kişilerden temin olunan her türlü motorlu araç, gereç, alet ve edevatın bu hizmetlerde kullanımı sırasındaki akaryakıt ve onarım masrafları özel hesaplardan ödenebilir. Bu akaryakıt ve onarım masraflarının afet sırasında yapıldığının afet mahallinin mülki amirinin yazılı onayı ile gidere ilişkin fatura veya benzeri kanıtlayıcı belgelerin ödeme evrakına eklenmesi gerekir. Bu araç ve gereçlere ilişkin vergi, resim, harç ve diğer masraflar ilgili idareden karşılanır.
Afet ve acil durum mahallinde görevlendirilecek personele verilecek avans
(1) Afet ve acil durum hizmetlerinin yerine getirilmesini teminen yapılacak araştırma, eğitim, afet etüdü, hasar tespiti, hak sahipliği, harita, imar planı, imar uygulaması, kamulaştırma, kadastro, tapuya tescil, kontrolörlük ve her türlü afet ve acil durum hizmetleri için afet ve acil durum mahallinde geçici olarak görevlendirilecek personele acil ihtiyaçlarını karşılamak ve mahsubu özel hesaplardan yapılmak üzere geçici görev yolluğu avansı verilir.
(2) Avans almadan afet ve acil durum mahalline hareket eden personelin avansını bulunduğu yerde almasını sağlayacak işlemler ilk beş iş gününde tamamlanır.
Artan malzeme
(1) Özel hesap kullanılmak suretiyle temin edilen malzemelerden arta kalanlar genel hükümlere göre tasfiye olunur.
Kredi işlemleri
(1) 7269 sayılı Kanunun 29 uncu maddesi ve 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca, orta hasardan hak sahibi olanlar ile Evini Yapana Yardım Metoduna göre hak sahibi olan afetzedelere verilecek kredi dilimi inşaat seviyesine göre konutlarda beş, ahır ve işyerlerinde iki dilim hâlinde, hazır konut satın almak isteyen hak sahibi afetzedelere ise kredileri defaten ödenir.
Borç taksitleri
(1) 7269 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesi gereğince afetzedelerin borçlandırılması ve ilgili mevzuata göre borçların tahsil edilmesi nedeniyle yapılacak hizmetler için ilgili banka ile Başkanlık arasında protokol yapılır.
Kredi geri dönüşleri
(1) 7269 sayılı Kanunun 33 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan gelirler, Başkanlığın muhasebe hizmetlerini yürüten muhasebe biriminin banka hesabına yatırılır.
(2) Borçlandırma taksitlerinin takip ve tahsili borçlandırmayı yapan banka tarafından kendi usul ve esaslarına göre yürütülür.
Ücretsiz haberleşme
(1) Uydu haberleşme, telgraf ve telefon merkezleri ile kara, deniz ve hava yolu işletmeleri, askeri muhabere teşkilleri ve benzeri haberleşme araçlarına sahip her türlü teşkilat; acil yardım süresi içinde afete ilişkin ihbar veya yardım taleplerini ve bununla ilgili direktifler ile afetin seyrinin bildirilmesi için yapılacak telgraf, telefon, telsiz, faks, elektronik posta haberleşmelerini öncelikle ve ücretsiz olarak ulaştırmaya mecburdurlar.
Tedavi ve sağlık giderleri
(1) Afet ve acil durumlar sırasında her türlü kurtarma, barındırma, yardım, söndürme, sevk ve tevzii işlerinde çalışanlardan yaralanan sakatlanan veya hastalananlar en yakın sağlık hizmet sunucusuna sevk edilir. Sağlık hizmet sunucuları, bu kişileri hemen kabul ve tedavi etmekle yükümlüdürler.
(2) Birinci fıkra kapsamında bulunanlardan genel sağlık sigortası veya bakmakla yükümlü olduğu kişilere sunulan sağlık hizmeti giderleri 5510 sayılı Kanun kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanır. 5510 sayılı Kanun kapsamında, genel sağlık sigortası veya bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde bulunmayanların sağlık hizmeti gideri ise genel sağlık sigortasına ilişkin esas ve usuller çerçevesinde 7269 sayılı Kanun kapsamında karşılanır.
Denetim
(1) Özel hesaplar Sayıştay denetimine tabidir. Başkanlık özel hesabı, kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idarelerin özel hesapları, iç denetim birimlerince de ayrıca denetlenir.
(2) Başkanlık özel hesabı kullanılmak suretiyle yapılan işlemlerin kamuoyunca takip edilmesini temin etmek üzere bir sonraki yılın Ocak ayı sonuna kadar Başkanlık tarafından rapor hazırlanarak Başkanlığın kurumsal internet sitesinde yayımlanır.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
(1) 25/9/2005 tarihli ve 25947 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Afet Harcamaları Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Özel hesaptan ayni ve nakdi yardımda bulunulması
(1) Bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ş) bendi kapsamında kamu kurum ve kuruluşları, yurt içi ve yurt dışındaki merkezi ve mahalli idareler ile insani yardım amacıyla faaliyette bulunan sivil toplum kuruluşlarının talebi üzerine Başbakan Yardımcılığınca uygun görülen hallerde yapılacak protokol hükümlerine göre özel hesaptan ayni ve nakdi yardımda bulunulabilir; gerekli görülen hallerde görevlendirme süresinin devamı boyunca yurt dışından yerinden temin edilmek suretiyle harcama yapılabilir.
(2) Bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ş) bendi kapsamında yapılan harcamalar, Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen süreye tabi değildir.
İhaleye katılamayacak olanlar
(1) Aşağıda sayılanlar doğrudan veya dolaylı veya alt yüklenici olarak kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihalelere katılamaz:
a) 4734 sayılı Kanun ve diğer kanunlardaki hükümler gereğince geçici veya sürekli olarak idarelerce veya mahkeme kararıyla kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanlar ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan veya örgütlü suçlardan veyahut kendi ülkesinde ya da yabancı bir ülkede kamu görevlilerine rüşvet verme suçundan dolayı hükümlü bulunanlar.
b) İlgili mercilerce hileli iflas ettiğine karar verilenler.
c) İhaleyi yapan idarenin ihale yetkilisi kişileri ile bu yetkiye sahip kurullarda görevli kişiler.
ç) İhaleyi yapan idarenin ihale konusu işle ilgili her türlü ihale işlemlerini hazırlamak, yürütmek, sonuçlandırmak ve onaylamakla görevli olanlar.
d) (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen şahısların eşleri ve üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısımları ile evlatlıkları ve evlat edinenleri.
e) (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilenlerin ortakları ile şirketleri (bu kişilerin yönetim kurullarında görevli bulunmadıkları veya sermayesinin % 10’undan fazlasına sahip olmadıkları anonim şirketler hariç).
f) Terör örgütlerine iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu, Millî İstihbarat Teşkilatı veya Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından bildirilen gerçek ve tüzel kişiler.
(2) İhale konusu işin danışmanlık hizmetlerini yapan yükleniciler bu işin ihalesine katılamaz. Aynı şekilde, ihale konusu işin yüklenicileri de o işin danışmanlık hizmeti ihalelerine katılamaz. Bu yasaklar, bunların ortaklık ve yönetim ilişkisi olan şirketleri ile bu şirketlerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları şirketleri için de geçerlidir.
(3) İhaleyi yapan idare bünyesinde bulunan veya idare ile ilgili her ne amaçla kurulmuş olursa olsun vakıf, dernek, birlik, sandık gibi kuruluşlar ile bu kuruluşların ortak oldukları şirketler bu idarelerin ihalelerine katılamaz.
(4) Bu yasaklara rağmen ihaleye katılan istekliler ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir. Ayrıca, bu durumun tekliflerin değerlendirmesi aşamasında tespit edilememesi nedeniyle bunlardan biri üzerine ihale yapılmışsa, teminatı gelir kaydedilerek ihale iptal edilir.
İhalelere katılmaktan yasaklama
(1) Bu Yönetmelik çerçevesinde aşağıda belirtilen hal ve şartların gerçekleşmesi halinde ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilir:
a) 18 inci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre sözleşme yapmayanlar hakkında ise altı aydan az olmamak üzere bir yıla kadar bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir.
b) Haklarında yasaklama kararı verilen tüzel kişilerin şahıs şirketi olması halinde şirket ortaklarının tamamı hakkında, sermaye şirketi olması halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olan gerçek veya tüzel kişi ortaklar hakkında birinci fıkranın (a) bendi hükmüne göre yasaklama kararı verilir. Haklarında yasaklama kararı verilenlerin gerçek veya tüzel kişi olması durumuna göre; ayrıca bir şahıs şirketinde ortak olmaları halinde bu şahıs şirketi hakkında da, sermaye şirketinde ortak olmaları halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olmaları kaydıyla bu sermaye şirketi hakkında da aynı şekilde yasaklama kararı verilir.
c) İhale sırasında veya sonrasında bu fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler, idarelerce o ihaleye iştirak ettirilmeyecekleri gibi yasaklama kararının yürürlüğe girdiği tarihe kadar aynı idare tarafından yapılacak sonraki ihalelere de iştirak ettirilmez.
ç) Yasaklama kararları, yasaklamayı gerektiren fiil veya davranışın tespit edildiği tarihi izleyen en geç kırkbeş gün içinde verilir. Verilen bu karar Resmî Gazete’de yayımlanmak üzere en geç onbeş gün içinde gönderilir ve yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Bu kararlar, Kamu İhale Kurumunca izlenerek kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı olanlara ilişkin sicillerde tutulur.
(2) İhaleyi yapan idareler, ihalelere katılmaktan yasaklamayı gerektirir bir durumla karşılaştıkları takdirde, gereğinin yapılması için bu durumu ilgili veya bağlı bulunulan bakanlığa bildirmekle yükümlüdür.
(3) İsteklilerin ceza sorumluluğu aşağıda yer alan usul ve esaslar dahilinde uygulanır:
a) Taahhüt tamamlandıktan ve kabul işlemi yapıldıktan sonra tespit edilmiş olsa dahi, 18 inci maddede belirtilen fiil veya davranışlardan 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununa göre suç teşkil eden fiil veya davranışlarda bulunan gerçek veya tüzel kişiler ile o işteki ortak veya vekilleri hakkında 5237 sayılı Kanun hükümlerine göre ceza kovuşturması yapılmak üzere yetkili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur. Hükmolunacak cezanın yanı sıra, idarece birinci fıkraya göre verilen yasaklama kararının bitiş tarihini izleyen günden itibaren uygulanmak şartıyla bir yıldan az olmamak üzere üç yıla kadar 4734 sayılı Kanun kapsamında yer alan bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan mahkeme kararıyla birinci fıkranın (b) bendinde sayılanlarla birlikte yasaklanırlar.
b) Bu Yönetmelik kapsamında yapılan ihalelerden dolayı haklarında birinci fıkra gereğince ceza kovuşturması yapılarak kamu davası açılmasına karar verilenler ve birinci fıkranın (b) bendinde sayılanlar yargılama sonuna kadar 4734 sayılı Kanun kapsamında yer alan kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılamaz. Haklarında kamu davası açılmasına karar verilenler, Cumhuriyet Savcılıklarınca sicillerine işlenmek üzere Kamu İhale Kurumuna bildirilir.
c) Bu Yönetmelikte belirtilen yasak fiil veya davranışları nedeniyle haklarında mükerrer ceza hükmolunanlar ile bu kişilerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip olduğu sermaye şirketleri veya bu kişilerin ortağı olduğu şahıs şirketleri, mahkeme kararı ile sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanır.
ç) Bu fıkra hükümlerine göre; mahkeme kararı ile yasaklananlar ve ceza hükmolunanlar, Cumhuriyet Savcılıklarınca sicillerine işlenmek üzere Kamu İhale Kurumuna, meslek sicillerine işlenmek üzere de ilgili meslek odalarına bildirilir.
d) Sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanlara ilişkin mahkeme kararları, Kamu İhale Kurumunca, bildirimi izleyen onbeş gün içinde Resmî Gazete’de yayımlanmak suretiyle duyurulur.
(4) Görevlilerin ceza sorumluluğu aşağıda yer alan usul ve esaslar dahilinde uygulanır:
a) İhale yetkilisi ile ihale komisyonlarının başkan ve üyeleri ile ihale işlemlerinden sözleşme yapılmasına kadar ihale sürecindeki her aşamada görev alan diğer ilgililerin; 18 inci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulunduklarının, görevlerini kanuni gereklere uygun veya tarafsızlıkla yapmadıklarının, taraflardan birinin zararına yol açacak ihmalde veya kusurlu hareketlerde bulunduklarının tespiti halinde, haklarında ilgili mevzuatları gereğince disiplin cezası uygulanır. Ayrıca, fiil veya davranışlarının özelliğine göre haklarında ceza kovuşturması da yapılır ve hükmolunacak ceza ile birlikte tarafların uğradıkları zarar ve ziyan genel hükümlere göre kendilerine tazmin ettirilir. Bu Yönetmeliğe aykırı fiil veya davranışlardan dolayı hüküm giyen idare görevlileri, bu Yönetmelik kapsamına giren işlerde görevlendirilemez.
b) Bu Yönetmelik kapsamına giren işlerden dolayı yargı organlarınca herhangi bir ceza verilmiş olanlar, 4734 sayılı Kanun kapsamına giren bütün kamu kurum ve kuruluşlarınca, 4734 sayılı Kanun, bu Yönetmelik ve ilgili diğer mevzuatın uygulanması ile görevli ve yetkili kadrolara atanamaz ve görev alamaz.
c) Bu Yönetmeliğin 14 üncü maddesinde belirtilen temel ilkeler ve etik kurallara aykırı olarak ihaleye çıkılmasına izin verenler ve ihale yapanlar hakkında da yukarıda belirtilen müeyyideler uygulanır.
(5) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında görevliler ile danışmanlık hizmeti sunanlar; ihale süreci ile ilgili bütün işlemlere, isteklilerin iş ve işlemleri ile tekliflerin teknik ve mali yönlerine ilişkin olarak gizli kalması gereken bilgi ve belgelerle işin yaklaşık maliyetini ifşa edemez, kendilerinin veya üçüncü şahısların yararına kullanamaz. Aksine hareket edenler hakkında ilgisine göre birinci ve dördüncü fıkrada belirtilen müeyyideler uygulanır.
Taahhüde bağlanmış ve devam etmekte olan işler
(1) 7269 sayılı Kanunun 33 üncü maddesi kapsamında olup bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce 25/9/2005 tarihli ve 25947 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Afet Harcamaları Yönetmeliği hükümlerine göre taahhüde bağlanmış ve devam etmekte olan işlere ilişkin giderler özel hesaplardan karşılanır.
Yürürlük
(1) Maliye Bakanlığı ile müştereken hazırlanan ve Sayıştayın görüşü alınan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.