Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Hizmetlerine İlişkin Yönetmelik

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç ve kapsam

(1) Bu Yönetmelik; orman alanını artırmak, biyolojik çeşitliliği geliştirmek ve bozulan orman ekosistemini yeniden oluşturmak amacıyla Genel Müdürlükçe veya gerçek ve tüzel kişilerce yapılacak ağaçlandırma, rehabilitasyon, erozyon ve sel kontrolü, çığ ve heyelanların önlenmesi, mera ıslahı, ağaç ıslahı, tohum ve fidan üretimi, fidanlık ve imar-ihya çalışmaları için yapılacak harcamaların düzenlenmesine ve gelirlerin tahsilatına yönelik düzenlemeleri kapsar.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik; 31/10/1985 tarihli ve 3234 sayılı Orman Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (d), (e) ve (f) bentleri ile 11, 13 ve 29 uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Banka hesabı: Bölge Müdürlüğü Özel Bütçe Muhasebe Birimince ilgili Bankada açılan Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Gelirleri Hesabını,

b) Bölge Müdürlüğü: Orman Bölge Müdürlüğünü,

c) Fidanlık Müdürlüğü: Orman Fidanlık Müdürlüğünü,

ç) Genel Müdürlük: Orman Genel Müdürlüğünü,

d) İşletme Müdürlüğü: Orman İşletme Müdürlüğünü,

e) Muhasebe birimi: İdarenin muhasebe hizmetlerinin yapıldığı birimi,

f) Orman köyü: Mülki hudutları içerisinde Devlet ormanı bulunan orman içi veya orman bitişiği köyler ile 12/11/2012 tarihli ve 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile orman köyü iken mahalleye dönüşen yerleşim birimlerini,

g) Proje: Özel ağaçlandırma, özel imar-ihya ve özel fidanlık uygulama projesini,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Gelirlerin Takibi ve Ödeneğin Kullanımı

Gelirlerin takibi

(1) Gelirler;

a) Orman Genel Müdürlüğünce yapılacak orman emvali satışlarından;

1) Satış gelirlerinin yüzde altısı (%6),

2) Tahsisen satılan yakacak odun ve köylü pazar satışlarından satış bedelinin yüzde biri (%1),

3) Lif-yonga sanayinin ihtiyacı için verilen lif-yonga odunları tahsis bedelinin yüzde ikisi (%2),

4) Kamu kurum ve kuruluşlarına tahsisen verilen tomruk, direk, kağıtlık ve sanayi odunlarının tahsis bedelinin yüzde ikisi (%2),

5) Orman Genel Müdürlüğünce ödenen Kurumlar Vergisinin ayrıca yüzde ikisi (%2),

6) Artırmalı orman emvali satışlarında, alıcıdan tahsil edilecek bedelin yüzde üçü (%3),

oranında alınacak paylar,

b) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 52 nci maddesine göre, özel orman alanlarında verilen yapılaşma izinlerinde, onaylı bina, yol ve tesis proje bedellerinin yüzde biri (%1) oranında alınacak paylar,

c) 6831 sayılı Kanun gereğince verilecek izin veya irtifak haklarına dayanılarak, Devlet ve diğer kamu tüzel kişileriyle özel ve tüzel kişilerce, kâr gayesi bulunmaksızın ve kamu yararına hizmetlerde kullanılmak üzere yapılacak tesislerin dışındaki her türlü tesisin proje toplam bedelinden orman sahasına isabet eden kısmının yüzde ikisi (%2) oranında alınacak paylar,

ç) 6831 sayılı Kanunun Ek Madde 8 hükmüne göre yatırılacak bedeller,

d) Kredi geri dönüşünden elde edilen gelirlerden,

oluşur.

(2) Birinci fıkrada belirtilen gelirlerle kullandırılan kredilerin geri dönüşleri, mevzuatında belirtilen usul ve esaslar dahilinde bağlı bulundukları İşletme/Fidanlık Müdürlükleri tarafından takip edilir. Bu kredilerden dönem sonu itibariyle vadesi bir yıl veya daha az süre kalan tutarlar ile vadesinden önce tahsil edilmesi gereken tutarlar muhasebe kayıtlarından alınmak üzere ilgili özel bütçe muhasebe birimine bildirilir.

(3) Gelirler ve kullandırılan kredilerin geri dönüşleri Genel Müdürlük ile ilgili Banka arasında yapılacak protokol uyarınca, Banka Hesabına bütçe geliri olarak kaydedilir.

(4) Gelirlerden iadesi gereken tutarlar, Bütçe Gelirlerinin Red ve İadeler Hesabının Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Gelirleri ayrıntı kodundan özel bütçe muhasebe birimince usulüne uygun iade edilir.

Ödeneğin kullanımı

(1) Genel Müdürlük bütçesine;

a) Genel Müdürlükçe yapılacak ve yaptırılacak ağaçlandırma, erozyon ve sel kontrolü, çığ ve heyelanların önlenmesi, imar-ihya, mera ıslahı, rehabilitasyon, fidanlık, ağaç ıslahı, tohum ve fidan üretimi çalışmaları ile bu çalışmalarla ilgili etüt, planlama, projelendirme, tesis, bakım ve koruma hizmetlerine,

b) Orman alanlarında, hazine arazilerinde ve sahipli arazilerde, gerçek veya tüzel kişilerce yapılacak veya yaptırılacak özel ağaçlandırma, özel imar-ihya ve özel orman fidanlığı tesisi ile bunların bakım, etüt ve projelendirilmeleri ile orman köyü nüfusuna kayıtlı olan ve o köyde ikamet eden gerçek kişilere gelir getirici türlerde yapacakları özel ağaçlandırma ve özel imar-ihya çalışmalarına verilecek hibelere,

ait gerekli ödenek konulur.

(2) Gerçek veya tüzel kişilerce kendisinin veya başkasının adına hatıra ormanı kurulması maksadıyla yapılan şartlı yardım ve bağışlar, mevcut mevzuat hükümleri çerçevesinde ödenek kaydı yapılmak suretiyle kullanılır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Hibe Esasları, Başvurusu, Tahsisi, Borçlandırılması, Ödenek Gönderme ve Ödemeleri, Hibe Verilecek İş Grupları, Denetimi ve İptali

Hibe esasları

(1) Gerçek veya tüzel kişilere onaylı uygulama projesine göre bozuk orman alanlarında, orman içi açıklıklarda, hazine arazilerinde, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan arazilerde ve sahipli arazilerde asli ve/veya odun dışı orman ürünü veren ağaç ve ağaççık türleri ile yaptıkları özel ağaçlandırma ve özel imar-ihya çalışmaları ile özel orman fidanlıkları için Genel Müdürlük tarafından bu Yönetmelikte ön görülen şekilde hibe verilebilir.

(2) Orman köyü nüfusuna kayıtlı olan ve o köyde ikamet eden gerçek kişilere onaylı uygulama projesine göre bozuk orman alanlarında, orman içi açıklıklarda, Hazine arazilerinde, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan arazilerde ve sahipli arazilerde odun dışı orman ürünü veren ağaç ve ağaççık türleri ile 3 hektara kadar yapacakları özel ağaçlandırma ve özel imar-ihya çalışmaları için bir defaya mahsus olmak üzere hibeye esas yatırım giderleri cetveli tutarının %65’i kadar hibe verilebilir.

(3) İkinci fıkra dışındaki gerçek veya tüzel kişilere onaylı uygulama projesine göre bozuk orman alanlarında, orman içi açıklıklarda, hazine arazilerinde, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan arazilerde ve sahipli arazilerde asli tür ve/veya odun dışı orman ürünü veren ağaç ve ağaççık türleri ile yapacakları özel ağaçlandırma, özel imar-ihya ve özel orman fidanlık çalışmaları için hibeye esas yatırım giderleri cetveli tutarının %25’i kadar hibe verilebilir.

(4) Hibe tahsis edilen özel orman fidanlıklarında üretilecek fidanların en az yüzde ellisinin (%50) orman ağaç ve ağaççığı fidanı, en çok yüzde ellisinin (%50) odun dışı orman ürünü veren türler ve süs bitkisi olması zorunludur.

(5) Gerçek veya tüzel kişilerin yapacakları özel erozyon kontrolü çalışmaları ile hibe talep etmeden yapacakları özel ağaçlandırma ve özel imar-ihya çalışmalarında, onaylı uygulama projesinde belirtilen sayıda orman ağacı ve ağaççığı fidanı Bölge Müdürlüğünce ücretsiz olarak verilebilir.

(6) Yapılan özel ağaçlandırmanın altında 23/8/2012 tarihli ve 28390 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ağaçlandırma Yönetmeliğinin 18 inci maddesinde belirtilen alt türler için hibe tahsisi yapılmaz.

(7) Özel ağaçlandırma, özel imar-ihya ve özel orman fidanlık sahalarının yangın, sel, heyelan, şiddetli fırtına ve benzeri doğal afetler sebebiyle başarısız olması halinde, proje sahiplerinin sahayı projesine uygun olarak tekrar tesis etmek istemeleri durumunda yeniden hibe verilmez.

Hibe başvurusu ve tahsisi

(1) Orman ve hazine arazileri ile Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan arazilerde Ağaçlandırma Yönetmeliğindeki hükümlere göre tanzim edilen projenin tasdik edilmesinden ve yer tesliminin yapılmasından sonra, sahipli arazilerde ise projesinin tasdik edildiğinin bildirilmesinden sonra gerçek veya tüzel kişiler hibe tahsisi için ilgili İşletme/Fidanlık Müdürlüğüne müracaat eder.

(2) İşletme/Fidanlık Müdürlüğünce hibeye esas yatırım giderleri cetveli tanzim edilerek Orman Bölge Müdürlüğüne gönderilir. Cetvel, Orman Bölge Müdürlüğünde onaylandıktan sonra hibe tahsisi yapılması için Orman Genel Müdürlüğüne gönderilir.

(3) Genel Müdürlükçe hibeye esas yatırım giderleri cetveli, onaylı uygulama projesindeki yatırım giderleri cetveli ile birlikte değerlendirilir. Hibe tahsisi yapılması uygun görülmeyen projelerin hibeye esas yatırım giderleri cetveli iade edilir. Uygun bulunan projeler için bütçe imkânları göz önünde bulundurularak gerçek veya tüzel kişilere yapacakları özel ağaçlandırma, özel imar-ihya ve özel orman fidanlık çalışmaları için 10 uncu maddede belirtilen iş gruplarına hibe tahsisi yapılabilir.

Hibe borçlandırılması

(1) Hibe alacak gerçek veya tüzel kişilerden alacakları hibeye karşılık borçlanma senedi veya hibe taahhütnamesi ile bedelsiz fidan alan gerçek ve tüzel kişilerden taahhütname alınmaz.

Hibe ödeneği gönderme ve ödemeleri

(1) Bölge Müdürlükleri, hibe tahsisi yapılan projelere ödenmek üzere Genel Müdürlükten ödenek talebinde bulunurlar. Bu talepler Genel Müdürlükçe değerlendirilir. Uygun bulunması halinde bütçe imkânları ölçüsünde talep edilen ödenekler Bölge Müdürlüğüne gönderilir. Ödeme yapılan miktarlara ait kayıtlar İşletme/Fidanlık Müdürlüğünce tutulur. Bölge Müdürlüğü yapılan ödemelere ilişkin kayıtları 6 aylık dönemler (Haziran-Aralık) halinde Genel Müdürlüğe bildirir.

(2) Özel ağaçlandırma, özel imar-ihya ve özel orman fidanlık sahasında iş grupları itibarıyla yapılan işler, İşletme/Fidanlık Müdürlüğünce oluşturulan İşletme/Fidanlık/Ağaçlandırma ve Toprak Muhafaza Şefi başkanlığında en az 3 kişilik komisyon marifetiyle ölçü tespitleri yapılarak hak edişe bağlanır.

(3) İşletme/Fidanlık Müdürlüğünce hazırlanacak ödeme emri belgesine; harcama yetkilisi onay belgesi, hibe başvuru formu veya yazısı, İşletme/Fidanlık Müdürlüğünce oluşturulan komisyonca düzenlenen ölçü tespit tutanağı ve hak ediş raporu, hibeyi kullanacak gerçek ve tüzel kişilerin adı ve aktarmanın yapılacağı banka hesap numarasını belirten yazı eklenerek ödeme yapılmak üzere özel bütçe muhasebe birimine gönderilir.

(4) Orman köyü nüfusuna kayıtlı olan ve o köyde ikamet edenlere odun dışı orman ürünü veren ağaç ve ağaççık türleri ile yaptıkları özel ağaçlandırma ve özel imar-ihya projeleri için, ölçü tespite konu edilen işler karşılığı Genel Müdürlükçe yayımlanan birim fiyatlar ve diğer resmi kurumlarca tespit edilen referans fiyatlara uygun işlere ait faturalara göre düzenlenen hak ediş tutarının %65’i, diğer gerçek ve tüzel kişilere asli tür ve/veya odun dışı orman ürünü veren ağaç ve ağaççık türleri ile yaptıkları özel ağaçlandırma, özel imar-ihya ve özel orman fidanlık projeleri için ölçü tespite konu edilen işler karşılığı, Genel Müdürlükçe yayımlanan birim fiyatlar ve diğer resmi kurumlarca tespit edilen referans fiyatlara uygun işlere ait faturalara göre düzenlenen hak ediş tutarının %25’i hibe olarak ödenir. Geri kalan tutar proje sahibi tarafından karşılanır.

(5) Ödemeler uygulama projesindeki faaliyetler tamamlandıktan sonra yapılabileceği gibi proje uygulamalarının herhangi bir aşamasında da kısmi gerçekleşmeler dikkate alınarak bu maddedeki esaslar çerçevesinde yapılabilir.

(6) Bölge Müdürlüğünce ödenen hibe miktarlarına ait kayıtlar İşletme/Fidanlık Müdürlüğünce tutulur.

Hibe verilecek iş grupları

(1) Özel ağaçlandırma, özel imar-ihya ve özel orman fidanlığı çalışmalarında;

a) Gerçek veya tüzel kişilerce asli orman ürünü veren ağaç ve ağaççık türleriyle saf veya karışık olarak yapılan özel ağaçlandırma ve özel imar-ihya çalışmalarında; ahşap ihata kazığı veya eşit kollu (L) veya (T) profil demir çit direği, dikenli tel, bağlantı veya tespit malzemesi bedeli ve işçiliği, canlandırma kesimi, arazi hazırlığı, dikim veya ekim, tohum, fidan bedeli, üç yıllık bakım ve proje yapım bedeli tutarları toplamının %25’i kadar hibe verilebilir.

b) Gerçek veya tüzel kişilerce ceviz, kestane, antepfıstığı, badem, harnup, alıç, defne, mahlep, zeytin, kuşburnu ve sakız gibi odun dışı orman ürünlerinden faydalanılan türler ile kavak, kızılağaç, okaliptüs ve benzeri hızlı gelişen orman ağacı ve ağaççığı türleri kullanılarak saf veya karışık olarak yapılacak özel ağaçlandırma ve özel imar-ihya çalışmalarında; ihata, canlandırma kesimi, arazi hazırlığı, dikim veya ekim, tohum, aşı kalemi, aşı gözü ve aşı yapılması, fidan bedeli, damlama sulama tesis bedeli, üç yıllık bakım ve proje yapım bedeli tutarları toplamının %25’i kadar hibe verilebilir.

c) Gerçek veya tüzel kişilerce tesis edilecek olan özel orman fidanlıkları için tasdikli projesinde yer alan ve Fidanlık Müdürlüğünce onaylı hibeye esas yatırım giderleri cetvelinde ihata, drenaj, tesviye, sera tesisi, dış mekân sulama tesisatının kurulması, yetiştirme ortamı, yetiştirme kabı, toprak işleme, üretim materyali, üretim işçiliği, en fazla üç yıllık bakım ve proje yapım bedeli tutarları toplamının %25’i kadar hibe verilebilir.

ç) Orman köyü nüfusuna kayıtlı olan ve o köyde ikamet eden gerçek kişilere odun dışı orman ürünü veren ağaç ve ağaççık türleri ile yapacakları özel ağaçlandırma ve özel imar-ihya çalışmalarında, ihata, canlandırma kesimi, arazi hazırlığı, dikim veya ekim, tohum, aşı kalemi, aşı gözü ve aşı yapılması, fidan bedeli, damlama sulama tesis bedeli, üç yıllık bakım ve proje yapım bedeli tutarları toplamının %65’i kadar hibe verilebilir.

Hibe denetimi

(1) Tahsis edilen ve ödenen hibe kayıtlarının tutulması, proje uygulamalarının denetim, takip ve kontrolü İşletme/Fidanlık Müdürlükleri tarafından gerçekleştirilir.

(2) Hibe ödemesi yapılan proje uygulamalarının denetimi, takibi ve kontrolü yılda en az bir defa İşletme/Fidanlık Müdürlüğü tarafından kurulan, başkan ve iki teknik eleman olmak üzere asgari 3 kişiden oluşan denetim komisyonlarınca yapılır. Genel Müdürlükçe belirlenen örnek dispozisyona göre düzenlenecek uygulama izleme cetveli her yıl sonunda Bölge Müdürlüğüne gönderilir.

(3) İşletme/Fidanlık Müdürlüğü, hazine arazileri ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki arazilerde yapılan özel ağaçlandırma, özel imar-ihya ve özel fidanlık çalışmalarına ait her yıl düzenlenen uygulama izleme cetvelinin bir örneğini de saha tahsisini/kira sözleşmesini yapan birime gönderir.

Hibe iptali

(1) Proje uygulaması esnasında herhangi bir sebeple saha tahsisinin/kira sözleşmesinin veya projenin iptal edilmesi durumunda hibe ödemesi durdurulur. Hibeden ödenmiş miktar geri alınmaz. Hibe tahsisi Genel Müdürlükçe iptal edilir.

(2) Özel ağaçlandırma projesi kapsamında sadece bedelsiz fidan desteği sağlanan gerçek ve tüzel kişilerin projelerinin iptal edilmesi durumunda, verilen bedelsiz fidanlara ait fidan bedeli tutarı geri alınmaz.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

(1) 3/9/2005 tarihli ve 25925 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevre ve Orman Bakanlığı Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Hizmetlerine İlişkin Usul ve Esaslar yürürlükten kaldırılmıştır.

Dava ve icra takibi

(1) 29/6/2011 tarihli ve 645 sayılı Orman ve Su İşleri Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Orman Genel Müdürlüğüne verilen yetki ve görevlerle ilgili iş ve işlemlerden dolayı mülga Çevre ve Orman Bakanlığınca taraf olunan işlem ve sözleşmelerde Orman Genel Müdürlüğü taraf olur, mülga Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından açılan veya bu Bakanlık aleyhine açılmış olan davalar ile başlatılmış olan takiplerde adı geçen Genel Müdürlük kendiliğinden taraf sıfatını kazanır. Belirtilen yetki ve görevlere ilişkin olarak bu maddenin yürürlüğe girmesinden önce mülga Çevre ve Orman Bakanlığınca yapılmış iş ve işlemler sebebiyle açılacak davalar Orman Genel Müdürlüğüne yöneltilir.

(2) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce ödenen hibe ve kredilerle ilgili dava ve icra takipleri İşletme Müdürlüklerince yapılır.

Bakiye ödemeleri

(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce sözleşmeye bağlanarak ödemesi devam eden veya tamamlanmış olan gerçek ve tüzel kişilere, sözleşmenin yapıldığı tarihte yürürlükte olan mülga 11/3/1989 tarihli ve 20105 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ağaçlandırma Fonu Yönetmeliği, 11/10/2009 tarihli ve 27373 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan mülga Orman Bakanlığı Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Hizmetlerine İlişkin Esas ve Usuller, mülga 28/2/2004 tarihli ve 25387 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevre ve Orman Bakanlığı Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Hizmetlerine İlişkin Özel Ödeneğin Kullanımına Ait Esas ve Usuller ile mülga Çevre ve Orman Bakanlığı Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Hizmetlerine İlişkin Usul ve Esaslarda belirtilen hükümler uygulanır.

(2) 3/9/2005 tarihinden itibaren bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar mülga Çevre ve Orman Bakanlığı Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Hizmetlerine İlişkin Usul ve Esaslara göre tahsisi yapılmış olan hibelerin/kredilerin bakiye ödemelerine ilgili mevzuatında olduğu şekilde devam edilir. Bu maksatla yılı bütçesine ilgili ödenek konulur.

Devir işlemleri

(1) Köy tüzel kişiliğine, Ağaçlandırma Yönetmeliğine göre saha devri ve sahaya ortak alma işlemlerinin yapılması halinde, köy tüzel kişilerinin kullanmış oldukları hibe ve kredilerle ilgili idari ve mali yükümlülükler; sahayı devralan gerçek ve tüzel kişilere geçer. Sahaya ortak alınması durumunda ortak olan gerçek ve tüzel kişiler, bu hibe ve kredilerin idari ve mali yükümlülüklerinden müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.

(2) Kamu kurum ve kuruluşlarına ait özel ağaçlandırma, özel erozyon kontrolü ve özel imar-ihya sahalarının Genel Müdürlüğe devredilmesi durumunda, bu sahalar için kullanılan kredi ve hibeler geri alınmaz.

Yürürlük

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Orman Genel Müdürü yürütür.