3048040 Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü Teşkilatı, Çalışma Usul ve Esasları ile Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

(1) Bu Yönetmeliğin amacı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile hukuk birimlerinin teşkilat yapısı, görevleri, yetkileri, çalışma usul ve esasları, hukuk hizmetlerinin yürütülmesi, hukuk hizmetlerinde görevli personelin görev, yetki ve sorumlulukları ile rehberlik ve denetimine ilişkin esasları düzenlemektir.

Kapsam

(1) Bu Yönetmelik, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile hukuk birimlerinde görev yapan hukuk müşaviri, avukatlar ile diğer tüm personelin çalışma usul ve esaslarını, davaların takibi ile teşkilat, görev, yetki, sorumluluk ve denetime ilişkin hususları kapsar.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik, 26/9/2011 tarihli ve 659 sayılı Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararname, 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 74 üncü ve 508 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

(1) Bu Yönetmelikte yer alan;

a) Bakan: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanını,

b) Bakanlık: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığını,

c) Bakan Yardımcısı: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Bakan Yardımcısını,

ç) Genel Müdürlük: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğünü,

d) Genel Müdür: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Hukuk Hizmetleri Genel Müdürünü,

e) Genel Müdür Yardımcısı: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Hukuk Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısını,

f) Daire Başkanlığı: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü teşkilat yapısı içindeki daire başkanlıklarını,

g) Daire Başkanı: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğünde görevli Daire Başkanını,

ğ) Avukat: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğünde ve Aile ve Sosyal Hizmetleri İl Müdürlüğü hukuk birimlerinde görevli avukatı,

h) CİMER: Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezini,

ı) EBYS: Elektronik Belge Yönetim Sistemi

i) Hizmet Birimi: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı merkez teşkilatı hizmet birimlerini,

j) Hukuk Birimi: Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü bünyesindeki hukuk hizmetlerini yürüten birimi,

k) Hukuk Müşaviri: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığında görevli hukuk müşavirini,

l) Hukuk Otomasyon Sistemi: İdari, adli, icra takip ve dava dosyalarının ve diğer hukuki işlemlerinin çevrimiçi olarak takibini sağlayan sistemi,

m) Hukuki Uyuşmazlık Değerlendirme Komisyonu: 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 16 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca 2/5/2012 tarihli 2012/3187 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yayımlanan Hukuki Uyuşmazlık Değerlendirme Komisyonunun Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik ile kurulan komisyonu,

n) Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Komisyonu: 7/6/2012 tarihli ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu uyarınca kurulan komisyonu,

o) İl Müdürlüğü: Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğünü,

ö) İl Müdürü: Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürünü,

p) KMS: Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi tarafından oluşturulan mevzuat bilgi sistemini,

r) Koordinatör Avukat: Birden fazla avukat bulunan hukuk birimlerinde görevlerin yürütülmesinde etkinliği ve verimliliği sağlamak amacıyla Genel Müdürlük tarafından görevlendirilen avukatı,

s) Şube Müdürlüğü: Genel Müdürlüğün görev alanlarına ilişkin iş ve işlemleri yerine getirmek üzere Genel Müdüre ve/veya Daire Başkanlığına bağlı kurulan alt birimi,

ş) Uzman: Genel Müdürlükte görevli Aile ve Sosyal Hizmetler Uzmanını,

t) Uzman Yardımcısı: Genel Müdürlükte görevli Aile ve Sosyal Hizmetler Uzman Yardımcısını,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Teşkilat ve Görev Dağılımı

Teşkilat

(1) Bakanlığın hukuk hizmetleri, Genel Müdürlük ile hukuk birimleri tarafından yürütülür.

(2) Genel Müdürlük, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 74 üncü maddesi ve ilgili diğer mevzuatta yer alan görevlerini Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcıları, Daire Başkanları, Hukuk Müşavirleri, Avukatlar, Uzman ve Uzman Yardımcıları ile diğer personel eliyle yerine getirir.

(3) Genel Müdürlük Daire Başkanlıkları şunlardır:

a) Adli Dava Daire Başkanlığı,

b) İdari Dava ve İcra Takip Daire Başkanlığı,

c) Mevzuat ve Görüş Daire Başkanlığı,

ç) Yönetim Hizmetleri ve Denetim Daire Başkanlığı,

(4) (Değişik bent: 20/02/2024 tarihli ve 10544041 sayılı Bakan Oluru) Genel Müdür Yardımcılarının sorumlu olduğu Daire Başkanlıkları, Daire Başkanlarının görev yapacağı Daire Başkanlığı ile Genel Müdürlükte görevli personelin bağlı olacağı Daire Başkanlığı Genel Müdür tarafından belirlenir ve onaylanır.

(5) Hukuk birimleri belirlenmesi halinde koordinatör avukat, avukatlar ile diğer personelden oluşur.

Genel Müdürlük

(1) Genel Müdürlüğün görev ve yetkileri şunlardır:

a) Bakanlığın taraf olduğu adli ve idari davalarda, iç ve dış tahkim yargılamasında, icra işlemlerinde ve yargıya intikal eden diğer her türlü hukuki uyuşmazlıklarda Bakanlığı temsil etmek, soruşturma, dava ve icra işlemlerini vekil sıfatı ile takip etmek veya edilmesini sağlamak,

b) Soruşturma, dava, icra takipleri ve tahkim ile ilgili işlemleri koordine etmek, izlemek ve denetlemek,

c) Bakanlık hizmetleriyle ilgili olarak diğer kamu kurum ve kuruluşları veya hizmet birimleri tarafından hazırlanan mevzuat taslaklarını, düzenlenecek her türlü sözleşme ve şartname taslaklarını inceleyip hukuki görüş bildirmek,

ç) Bakanlık ile üçüncü kişiler arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin hizmet birimlerince sorulacak hususlarda hukuki mütalaa bildirmek,

d) Anlaşmazlıkları önleyici hukuki tedbirleri zamanında almak, uyuşmazlıkların sulh yoluyla çözümü konusunda görüş vermek,

e) Bakanlığın amaçlarını gerçekleştirmek, mevzuata, plan ve programa uygun çalışmalarını temin etmek amacıyla gerekli hukuki teklifleri hazırlamak,

f) Hukuki Uyuşmazlık Değerlendirme Komisyonunun sekretarya hizmetlerini yürütmek,

g) Genel Müdürlük birimleri ve hukuk birimlerinin koordinasyonu ve rehberliği ile muhakemat hizmetlerinin denetimini yapmak,

ğ) Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Komisyonunun sekretarya hizmetlerini yürütmek,

h) Bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Adli Dava Daire Başkanlığı

(1) Adli Dava Daire Başkanlığının görev ve yetkileri şunlardır:

a) Bakanlığın taraf olduğu adli davalar ile alternatif çözüm yollarına ilişkin dava veya takip dosyası (fiziki veya elektronik ortamda) oluşturmak,

b) Genel Müdürlükçe takip edilecek adli davalar ile alternatif çözüm yollarına ilişkin dava dosyalarını ilgili hukuk müşaviri ya da avukata tevdi etmek,

c) Hukuk birimleri tarafından takibi gereken adli davalar ile alternatif çözüm yollarına ilişkin evrakların il müdürlüğüne intikalini sağlamak ve bunların takibine ilişkin il müdürlüklerine talimat vermek,

ç) Evrakın usulüne uygun olarak mahkemesine gönderilmesini sağlamak,

d) Kadın, çocuk ve aile bireylerine yönelik şiddet veya şiddet tehlikesi dolayısıyla açılan cezaî, hukukî her tür davaya ve çekişmesiz yargıya katılma talebinde bulunulup bulunulmayacağını değerlendirmek yahut değerlendirilmek üzere ilgili hukuk birimine intikalini sağlamak ve katılmaya karar verilen davaları ilgili hukuk müşaviri veya avukata tevdi etmek ya da hukuk birimine göndermek,

d) Bakanlığın taraf olduğu davaların Yargıtay’da yapılacak duruşmalarına katılma işlemlerini yürütmek,

e) Daire başkanlığının görev alanına giren iş ve işlemlere ilişkin istatistiki verileri ve analizleri hazırlamak ve Yönetim Hizmetleri ve Denetim Daire Başkanlığına iletmek,

f) Adli dava emsal karar bankası oluşturmak ve Genel Müdürlüğün ortak elektronik sistemine eklemek,

g) Hukuki Uyuşmazlık Değerlendirme Komisyonunun sekretarya hizmetlerini yürütmek,

ğ) Hukuk uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Komisyonunun sekretarya iş ve işlemleri ile arabuluculuk görüşmelerine ilişkin işlemleri yürütmek,

h) (Ek bent: 20/02/2024 tarihli ve 10544041 sayılı Bakan Oluru) Bakanlığın merkez ve taşra birimlerinin adli yargı kararlarının uygulanmasına ilişkin tereddütlerini gidermek,

ı) Genel Müdür tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

İdari Dava ve İcra Takip Daire Başkanlığı

(1) İdari Dava ve İcra Takip Daire Başkanlığının görev ve yetkileri şunlardır:

a) Bakanlığın taraf olduğu idari davalara ilişkin dava veya takip dosyası (fiziki veya elektronik ortamda) oluşturmak,

b) Genel Müdürlükçe takip edilecek idari davalar ile icra ve iflas takiplerine ilişkin dava ve takip dosyalarını ilgili hukuk müşaviri ya da avukata tevdi etmek,

c) Hukuk birimleri tarafından takibi gereken idari davalar ve icra takiplerine ilişkin evrakların il müdürlüğüne intikalini sağlamak ve bunların takibine ilişkin il müdürlüklerine talimat vermek,

ç) Bakanlığın taraf olduğu davaların Danıştay’da yapılacak duruşmalarına katılıma işlemlerini yürütmek,

d) Mahkeme ve icra dairelerine evrakın usulüne uygun olarak gönderilmesini sağlamak,

e) İdari dava emsal karar bankası oluşturmak,

f) Daire başkanlığının görev alanına giren iş ve işlemlere ilişkin istatistiki verileri ve analizleri hazırlamak Yönetim Hizmetleri ve Denetim Daire Başkanlığına iletmek,

g) (Ek bent: 20/02/2024 tarihli ve 10544041 sayılı Bakan Oluru) Bakanlığın merkez ve taşra birimlerinin idari yargı kararlarının ve icra işlemlerinin uygulanmasına ilişkin tereddütleri gidermek,

ğ) Genel Müdür tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Mevzuat ve Görüş Daire Başkanlığı

(1) Mevzuat ve Görüş Daire Başkanlığının görev ve yetkileri şunlardır:

a) Hizmet birimleri tarafından hazırlanan mevzuat taslaklarını görüş hazırlanmak üzere ilgili hukuk müşaviri, avukata, uzman, uzman yardımcısına tevdi etmek,

b) Diğer Bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları tarafından hazırlanan mevzuat taslakları hakkında,

1) Gerekli görülen hizmet birimleri ile bağlı ve ilgili kuruluşlarından almak,

2) İlgili birimlerden alınan görüşler doğrultusunda Bakanlık görüşünü hazırlamak üzere ilgili hukuk müşaviri, avukata, uzman, uzman yardımcısına tevdi etmek ve hazırlanan Bakanlık görüşüne koordinatör olarak paraflamak,

3) Bakanlık görüşünü ilgili kuruma iletmek,

c) Hizmet birimleri tarafından talep edilen konular hakkında hukuki görüş vermek üzere ilgili hukuk müşaviri, avukat, uzman, uzman yardımcısına tevdi etmek,

ç) Hizmet birimleri tarafından hazırlanan protokol, sözleşme ve şartname taslakları hakkında hukuki görüş vermek için ilgili hukuk müşaviri, avukata, uzman, uzman yardımcısına tevdi etmek,

d) Bakanlığı ilgilendiren yasama faaliyetleri sırasında talep edilmesi halinde TBMM Komisyon ve Genel Kurul çalışmalarına ilgili hizmet birimi temsilcilerinin iştiraki için koordinasyonu sağlamak, gerekirse iştirak etmek,

e) Bakanlık görev alanına giren konularda mevzuat araştırma ve analizi yapmak, rapor hazırlamak ve gerekli görüldüğü hallerde öneri sunmak,

f) Bakanlığın faaliyet alanlarına ilişkin mevzuatın güncel şekilde Kamu Mevzuat Sistemi (KMS) dâhilinde yürütülmesi ile Bakanlık internet sitesinde yayımı için koordinasyonu sağlamak,

ğ) Anayasa Mahkemesinde açılan iptal davalarına ilişkin hukuki görüş işlemlerini yürütmek,

h) Genel Müdürlükçe verilen görüşlerden görüş bilgi bankası oluşturmak,

ı) Daire başkanlığının görev alanına giren iş ve işlemlere ilişkin istatistiki verileri ve analizleri hazırlamak ve Yönetim Hizmetleri ve Denetim Daire Başkanlığına iletmek,

i) Genel müdür tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Yönetim Hizmetleri ve Denetim Daire Başkanlığı

(1) Yönetim Hizmetleri ve Denetim Daire Başkanlığının görev ve yetkileri şunlardır:

a) Genel Müdürlüğe fiziki ya da elektronik ortamda gelen evrakları ilgisine göre Daire Başkanlıklarına dağıtmak, birimce gereği yapılan evrakların ilgili birimlere göndermek,

b) Genel Müdürlük ve hukuk birimleri arasında hukuk hizmetlerinin yürütülmesi kapsamında koordinasyonu sağlamak,

c) Genel Müdürlükte ve hukuk birimlerinde görevli personelin hizmet içi eğitimine ilişkin iş ve işlemleri Bakanlık Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı ile koordinasyon içinde yürütmek,

ç) Bakanlık adına davaları temsile yetkili bulunanların tespiti ve ilgili mercilere bildirimi işlerini yürütmek,

d) Diğer daire başkanlıkları ve hukuk birimlerince hazırlanan istatistiki veri, analiz ve faaliyet raporlarını düzenleyerek yılda iki kez ve talep halinde Genel Müdüre sunmak,

e) Genel Müdürlüğün görev alanına ilişkin raporlama, araştırma, geliştirme ve proje faaliyetlerini yürütmek üzere Genel Müdüre sunmak,

f) Genel Müdürlüğü ilgilendiren soru önergelerinin cevaplanmasına ilişkin iş ve işlemleri yürütmek,

g) Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) ve kurumsal iletişim kanallarından yapılan başvurulara ilişkin işleri ilgili diğer daire başkanlıkları ve Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği ile koordinasyon içinde yürütmek,

ğ) Genel Müdürlüğün iç kontrol, stratejik plan, bütçe ve mali işlerini Strateji Geliştirme Başkanlığı ile koordinasyon içinde yürütmek,

h) Genel Müdürlüğün personel iş ve işlemlerini Personel Genel Müdürlüğü ile koordinasyon içinde yürütmek,

ı) Taşınır ve satın alma iş ve işlemlerini yürütmek,

i) Genel Müdürlük ile hukuk birimlerinin fiziki ve dijital ortamda oluşturulan dosya planını uygulama birliğini sağlayacak şekilde sınıflandırılmak,

j) Genel Müdürlüğün evrak ve arşiv iş ve işlemlerini Elektronik Belge Yönetim Sistemi (EBYS) dâhilinde ve ayrıca fiziki ortamda tutulmasını Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü ve Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı ile koordinasyon içinde yürütmek,

k) Mahkeme kararları gereği ilgili mevzuata göre Genel Müdürlükçe yapılması gereken ödeme işlemlerini gerçekleştirmek ve ödeme neticesinde rücu gereken dosyalarda sulhen tahsil işlemlerini yerine getirmek, sulhen tahsil edilemediği durumlarda ilgili makamın dava açma ve icra takip talebini davaya esas alınacak tüm belge bilgilerle birlikte ilgili Daire Başkanlığına veya il müdürlüğü hukuk birimine göndermek,

l) İl müdürlüklerine ödenek gönderme işlemlerini gerçekleştirmek,

m) 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde vekâlet ücreti dağıtım iş ve işlemleri ile harcırah işlemlerini yürütmek,

n) Hukuk Otomasyon Programına ilişkin iş ve işlemleri Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü ile koordinasyon içinde yürütmek,

o) Genel Müdürlüğün resmi internet sitesi ve sosyal medya hesaplarına ilişkin iş ve işlemleri yürütmek,

ö) Denetime ilişkin sekretarya iş ve işlemleri ile istatistiki verilerin raporlanmasını yürütmek,

p) Denetim raporlarının arşivleme işlemlerini yürütmek,

r) (Ek bent: 20/02/2024 tarihli ve 10544041 sayılı Bakan Oluru) Hukuk birimi koordinatör avukatları ile Genel Müdürlük arasında koordinasyonu sağlamak ve gerekli tedbirleri almak,

s) Genel Müdür tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Görev, Yetki ve Sorumluluklar

Genel Müdürün görev, yetki ve sorumlulukları

(1) Genel Müdürün görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır:

a) Genel Müdürlüğü temsil etmek,

b) Genel Müdürlüğün görevlerinin, mevzuata, talimatlara, usul ve esaslara uygun olarak zamanında, etkin ve verimli biçimde yürütülmesini sağlayarak Genel Müdürlüğü sevk ve idare etmek,

c) Hukuk birimleri arasında çıkan her türlü uyuşmazlığı çözüme bağlamak, ç) Görevlendirildiği kurul ve komisyon toplantılarına katılmak,

d) Gerekli görülmesi halinde, hukuk birimlerinde görevli avukatlar tarafından takip edilen davaların ve icra takiplerinin, Genel Müdürlükte görevli, hukuk müşavirleri veya avukatlar aracılığıyla takip edilmesine karar vermek,

e) Genel Müdürlükte yürütülen görevlere ilişkin ilke ve standartlar oluşturmak,

f) Lüzumu halinde, birim içi işleyişe ilişkin iş ve işlemler konusunda alt düzenlemeler hazırlamak,

g) Avukat bulunmayan veya avukatın hastalık, izin ve benzeri nedenlerle görevi başında olmadığı hallerde muhakemat hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla avukat veya hukuk müşaviri görevlendirmek,

ğ) Hizmet alanı ve görevin gereklerine göre etkinliği sağlamak amacıyla Daire Başkanlıkları bünyesinde birimler ve çalışma grupları oluşturmak,

h) Genel Müdürlük personelinin izinlerini planlamak, görevlerin aksamadan yürütülmesi için gerekli önlemleri almak,

ı) Hukuk birimlerinde görevli avukatlarla Genel Müdürlük arasında koordinasyonu ve iş birliğini sağlamak,

i) Genel Müdürlük birimleri ve hukuk birimlerinin denetlenmesini sağlamak ve rehberlik hizmetinde bulunmak,

j) Bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmakla yükümlüdür.

(2) Bakanlıkça belirlenen imza ve yetki devri kapsamında yetkilerinden bir kısmını, sınırlarını açıkça belirlemek kaydıyla, yazılı olarak genel müdür yardımcısına, daire başkanına, hukuk müşavirine veya avukata devredebilir.

(3) Görevlerin etkin ve verimli olarak yerine getirilmesinden Bakana karşı sorumludur.

Genel Müdür Yardımcısının görev, yetki ve sorumlulukları

(1) Genel Müdür Yardımcısının görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır:

a) Genel Müdürlük hizmetlerinin yerine getirilmesinde genel müdüre yardımcı olmak,

b) Kendisine bağlı bulunan daire başkanlıklarının görev alanına giren iş ve işlemlerin düzenli ve etkin yürütülmesi amacıyla işbirliği ve koordinasyonu sağlamak,

c) Kendisine yetki devri yapılan hususlarda gerekli işlemleri yürütmek,

ç) Genel Müdürlük iş ve işlemlerinin yürütülmesine ilişkin uygulamada ortaya çıkan sorunları tespit etmek ve alınması gerekli önlemleri Genel Müdüre sunmak,

d) Genel Müdür tarafından verilen diğer görevleri yapmakla yükümlüdür.

(2) Yerine getirmekle yükümlü olduğu iş ve işlemler dolayısıyla Genel Müdüre karşı sorumludur.

Daire Başkanının görev, yetki ve sorumlulukları

(1) Daire başkanının görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır:

a) Görev alanına giren iş ve işlemlerin düzenli ve etkin yürütülmesini sağlamak,

b) Kendisine yetki devri yapılan hususlarda gerekli işlemleri yürütmek,

c) Genel Müdürlük iş ve işlemlerinin yürütülmesine ilişkin uygulamada ortaya çıkan sorunları tespit etmek ve alınması gerekli önlemleri genel müdür yardımcısına sunmak,

ç) Genel Müdür veya genel müdür yardımcısı tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

(2) Yerine getirmekle görevli olduğu iş ve işlemler dolayısıyla bağlı bulunduğu hiyerarşik üstlerine karşı sorumludur.

Hukuk müşavirleri ve avukatların görev, yetki ve sorumlulukları

(1) Hukuk müşavirlerinin ve Genel Müdürlükte görevli avukatların görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır:

a) Bakanlığın taraf olduğu ve kendilerine tevdi edilen dava ve icra takiplerini bağlı olduğu Hukuk Müşaviri ile koordineli olarak ilgili mevzuat hükümlerine göre yürütmek ve neticelendirmek,

b) Hizmet birimleri ve diğer kamu kurum ve kuruluşlar tarafından hazırlanan mevzuat taslaklarını, düzenlenecek her türlü sözleşme ve şartname taslaklarını, Bakanlık ile üçüncü kişiler arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin işleri ve hizmet birimlerinden gelen görüş taleplerini inceleyip hukuki görüş bildirmek,

c) Hizmet birimleri tarafından talep edilen konularda hukuki görüş bildirmek,

ç) Bakanlığın amaçlarını gerçekleştirmek, mevzuata, plan ve programa uygun çalışmalarını temin etmek amacıyla gerekli hukuki teklifleri hazırlamak,

d) Genel Müdürlüğün faaliyet alanlarına ilişkin toplantılara Genel Müdürlüğü temsilen katılmak,

e) Görev verilmesi halinde hukuk birimlerinde görevli avukatların hukuk hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin çalışmalarını denetlemek ve rehberlik hizmetinde bulunmak,

f) Genel Müdür tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

(2) Hukuk biriminde görevli avukatlarının görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır:

a) Bakanlığın veya Bakanlığın görev alanı ile ilgili işlemlerden dolayı mülki idarenin (valiliklerin ve kaymakamlıkların) taraf olduğu ve şiddet veya şiddet tehlikesi nedeniyle müdahil olunacak davalar dâhil kendilerine tevdi edilen dava ve icra takiplerini, şiddet mağduru kadın, çocuk ve aile bireylerinin haklarının korunması bakımından suç duyurusunda bulunma ve soruşturma işlemlerini ilgili mevzuat hükümlerine göre yürütmek ve neticelendirmek,

b) Kadın, çocuk ve aile bireylerine yönelik şiddet veya şiddet tehlikesi dolayısıyla açılan idari, cezaî, hukukî her tür davaya ve çekişmesiz yargıya katılma talebinde bulunulup bulunulmayacağı hakkında, talep eden birim tarafından yapılan değerlendirmeye göre katılma talebi olanların yanında davaya katılmak ve hukuki süreci takip etmek,

c) 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 11 inci maddesi uyarınca vazgeçme talepleri hakkında görüş vermek,

ç) Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca kamu zararına ilişkin görüş vermek,

d) Görev alanlarına giren iş ve işlemlere ilişkin istatistiki verileri ve analizleri talep edilen hallerde Genel Müdürlüğe iletir.

e) İl müdürü ve Genel Müdür tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

(3) Hukuk müşavirleri ve avukatlar, yürüttükleri hizmetin özelliklerine göre, ilgili mevzuat uyarınca tespit edilen çalışma saat ve sürelerine ve görev yerlerine bağlı olmaksızın çalışırlar. İşbu sebeple anılan personel hakkında, imza atma zorunluluğu veya elektronik ya da biyometrik yöntemlerle mesai takip uygulaması zorunluluğu getirilemez.

(4) Hukuk müşavirleri ve/veya avukatlar tarafından takip edilen işlerin, süreli ve gizlilik gerektiren işler olması sebebiyle Genel Müdürlük ve hukuk birimlerinin fiziki şartları buna göre düzenlenir ve her türlü iletişim ve ulaşım talepleri ivedilikle yerine getirilir.

(5) Hukuk müşavirlerinin ve avukatların etkin ve verimli çalışmalarını teminen, mevzuatta açıkça görev verilen kurul ve komisyonlar hariç Genel Müdürün görüşü alınmaksızın kurul ve komisyonlarda görev verilemez.

(6) (Değişik bent: 20/02/2024 tarihli ve 10544041 sayılı Bakan Oluru) Hukuk müşavirleri ve avukatlar, görevlerinin etkin ve verimli olarak yasal süresi içinde yerine getirilmesinden kendilerine görev tevdi eden birim amirlerine karşı sorumludurlar.

Koordinatör avukat

(1) Birden fazla avukat bulunan hukuk birimlerinde, görevlerin yürütülmesinde etkinliği ve verimliliği sağlamak amacıyla Genel Müdür tarafından koordinatör avukat görevlendirilir.

(2) 14 üncü maddedeki avukatın görevlerine ek olarak Koordinatör avukatın görevleri şunlardır;

a) Hukuk birimi avukatları arasında iş bölümü yapmak ve koordinasyonu sağlamak,

b) Hukuk biriminde görevli tüm personeli idari olarak yönetmek,

c) İl müdürlüğünde hukuk birimini temsil etmek,

ç) Hukuk birimi iş ve işlemleri hakkında Genel Müdürlüğe bilgi vermek.

d) Genel Müdür tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

(3) Hukuk biriminde görevli koordinatör avukat, görev alanlarına giren iş ve işlemlere ilişkin istatistiki verileri ve analizleri talep edilen hallerde Genel Müdürlüğe iletir.

(4) İş yoğunluğunun fazla olduğu hukuk birimlerinde koordinatör avukat, Genel Müdürün onayı ile 14 üncü maddenin ikinci fıkrasında yer alan iş ve işlemleri yürütmekten kısmen veya tamamen muaf tutulabilir.

(5) Her türlü başvuru veya re’sen tespit edilecek şiddet vakaları bakımından Yönetmelik uyarınca belirlenen hukuki süreci takip etmek,

(6) Koordinatör avukat, hukuk birimindeki iş ve işlemlerin yürütülmesi dolayısıyla il müdürüne ve Genel Müdüre karşı sorumludur.

Uzman ve uzman yardımcılarının görev, yetki ve sorumlulukları

(1) Uzman ve uzman yardımcılarının görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır:

a) Bakanlık hizmetleriyle ilgili olarak diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından hazırlanan mevzuat taslaklarını, hizmet birimleri tarafından hazırlanan mevzuat taslakları ile düzenlenecek her türlü sözleşme ve şartname taslaklarını, Bakanlık ile üçüncü kişiler arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin işleri ve hizmet birimlerince talep edilen görüşleri inceleyip hukuki mütalaa bildirmek,

b) Bakanlığın amaçlarını gerçekleştirmek ve mevzuata, plan ve programa uygun çalışmalarını temin etmek amacıyla hukuki teklifleri hazırlamak,

c) Mevzuatın uygulanmasına ilişkin bilgileri toplamak, değerlendirmek ve söz konusu mevzuatın geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapmak, görüş ve önerilerde bulunmak,

ç) Genel Müdürlüğün faaliyet alanlarına ilişkin toplantılara Genel Müdürlüğü temsilen katılmak,

d) Daire başkanı, genel müdür yardımcısı veya Genel Müdür tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

(2) (Değişik bent: 20/02/2024 tarihli ve 10544041 sayılı Bakan Oluru) Genel Müdürlükte görev yapan uzman ve uzman yardımcıları görevlerinin etkin ve verimli olarak yerine getirilmesinden kendilerine görev tevdi eden birim amirlerine karşı sorumludurlar.

Şube Müdürlükleri ve Büro Personeli

(1) Genel Müdürlükte, daire başkanlıklarına veya doğrudan Genel Müdüre bağlı olarak iş ve işlemlerin yürütülmesi için yeteri kadar şube müdürlükleri kurulabilir. Şube müdürleri ve büro personeli yapmakla yükümlü bulundukları hizmet veya görevleri verilecek emir ve direktifler doğrultusunda mevzuata, plan ve programlara uygun olarak yerine getirmek ve yürütmekten bir üst yöneticiye karşı sorumludur.

(2) Hukuk birimlerinde, muhakemat hizmetlerinin yürütülmesinde avukatlara yardımcı olmak üzere il müdürü tarafından yeteri kadar personel görevlendirilir. Hukuk biriminde çalışan personel, bürodaki ve adliyedeki işlerin yapılmasından avukatlara ve koordinatör avukata karşı sorumludur.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çalışma Usul ve Esasları

Dava takip usulü

(1) Bakanlığın taraf olduğu adli yargı mercilerindeki davalar, Genel Müdürlükte görev yapan hukuk müşavirleri ve avukatlar ile hukuk biriminde görev yapan avukatlar ve ihtiyaç duyulması halinde hazine avukatları tarafından takip edilir.

(2) Hukuk biriminde avukat bulunmayan veya avukatın hastalık, izin ve benzeri nedenlerle görevi başında olmadığı hallerde dava takip yetkisi, Yönetmeliğin 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca muhakemat hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla görevlendirilen avukat veya hukuk müşaviri tarafından kullanılır.

(3) Genel müdür, idari dava dosyalarını takip edilmek üzere hukuk birimlerinde görev yapan avukatlara gönderebilir.

(4) Davaların takibinin ikinci fıkra çerçevesinde yapılamaması veya ihtiyaç duyulması halinde, 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesi uyarınca muhakemat hizmeti talep edilir. Bunun da mümkün olmadığı durumlarda, yetki devri yapılan il müdürleri tarafından söz konusu davalar takip edilir.

(5) Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı ile mülki idare birimlerine (valilik ve kaymakamlıklara) tebliğ edilen dava ve takiplere ilişkin belgeler, gereği için ilgili daire başkanlığına, hukuk müşavirlerine veya avukatlara elektronik ortamda ve/veya fiziki olarak teslim edilir. Bu maddenin dördüncü fıkrası uyarınca Bakanlık hukuk birimleri dışında takip edilen davalara ilişkin bilgi ve belgeler, ilgili kuruma gecikmeksizin gönderilir.

(6) Genel Müdürlük ve hukuk birimleri tarafından takip edilmekte olan her türlü dava ve icra takipleri için talep edilen bilgi ve belgeler, ilgili hizmet birimlerince en kısa zamanda temin edilerek Genel Müdürlüğe ve hukuk birimine gönderilir. Hukuki süreç devam ederken ortaya çıkan yeni bilgi ve belgeler, geciktirilmeksizin Genel Müdürlüğe ve hukuk birimine bildirilir.

(7) Bakanlık lehine sonuçlanan davalar nedeniyle hükme bağlanarak karşı taraftan tahsil edilen vekâlet ücretlerinin dağıtımı hakkında 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve 25/6/2012 tarihli ve 2012/3327 sayılı Bakanlar Kararı ile yayımlanan Vekâlet Ücretlerinin Dağıtımına Dair Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.

Temsil yetkisinin kullanılmasında usul

(1) Yargı mercileri ve hakemler nezdindeki davaların ve icra dosyalarının takip yetkisi Genel Müdür, hukuk müşavirleri, avukatlar ile yetki devri yapılan il müdürleri tarafından kullanılır.

(2) Hukuk müşavirlerinin ve Genel Müdürlükte görev yapan avukatların temsil yetkisi;

a) Bakanlığın taraf olduğu adli ve idari davaları, icra ve iflas takipleri ile bunlara ilişkin iş ve işlemleri,

b) Tahkim yargılamasını,

c) Alternatif çözüm yollarını kapsar.

(3) Hukuk biriminde görev yapan avukatların temsil yetkisi,

a) Atandıkları veya görevlendirildikleri yerlerde Bakanlığın taraf olduğu adli ve idari davaları, icra ve iflas takipleri ile alternatif çözüm yolları ve bunlara ilişkin iş ve işlemleri,

b) İl müdürlüklerinin iş ve işlemlerinden dolayı mülki idarelerin (valilik ve kaymakamlıkların) taraf olduğu adli ve idari davaları, icra ve iflas takipleri ile alternatif çözüm yolları ve bunlara ilişkin iş ve işlemleri,

kapsar.

(4) Yetki devri yapılan il müdürünün temsil yetkisi, il müdürlüğünün işlemlerinden dolayı taraf olunan davalar ile icra ve iflas takiplerini kapsar.

(5) Davalarda temsil yetkisi bulunan Genel Müdür, hukuk müşavirleri ve avukatların bir listesi Genel Müdürlük tarafından ilgili mercilere gönderilir. Temsil yetkisi sona erenlerin isimleri aynı usulle ilgili mercilere derhal bildirilir.

Dava ve takiplerin açılması

(1) Bakanlık merkez teşkilatında Bakan Yardımcısı veya hizmet birimi amirlerinin, il müdürlüklerinde il müdürünün talebi üzerine dava ve icra takibi açılabilir, soruşturma aşaması takip edilebilir ve suç duyurusunda bulunulabilir.

Kanun yolları

(1) Kanun yollarına müracaat esas olmakla birlikte, bunlardan vazgeçme 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname veya bu Kanun Hükmünde Kararname doğrultusunda yapılacak yetki devrine göre gerçekleştirilir.

Hizmet birimleri ve il müdürlüğü birimlerinin sorumluluğu

(1) Hizmet birimleri ile il müdürlüğü birimleri, dava ve takip açılması, suç duyurusunda bulunulması, davayı kabul ve feragat taleplerinde, davaya konu görüşleri ile birlikte gerekli bilgi ve belgeleri yasal süresi içinde Bakanlıkta Genel Müdürlüğe, il müdürlüklerinde hukuk birimine gönderir. Süresinde gönderilmeyen veya eksik ya da yanlış gönderilen bilgi ve belgeden kaynaklanan sorumluluk 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümleri gereğince ilgili hizmet birimine aittir.

Hukuki görüş talepleri

(1) Hizmet birimleri aşağıda belirtilen usul ve esaslara uygun şekilde Genel Müdürlükten hukuki görüş isteyebilir;

a) Hukuki görüş talep yazıları, hizmet birimi amirinin imzası ile Genel Müdürlüğe gönderilir.

b) Görüş talep yazısı, hukuksal menfaatler haleldar olmadan ve uyuşmazlık durumları doğmadan önce ilgili birimin görüşü, tereddüt duyulan hususlar ve ilgili tüm bilgi ve belgeleri ihtiva edecek şekilde hizmet birim amirinin imzası ile Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğüne gönderilir.

c) Hukuki görüş talep edilen konunun başka hizmet birimlerini ilgilendirmesi durumunda, öncelikle ilgili hizmet birimlerinden görüş alınmak ve bu görüşler de eklenmek suretiyle görüş talep edilir.

ç) Görüş istenilen konular salt hukuki konulara ilişkin olmalı, daha önceden aynı konuda verilmiş emsal görüşlerin olup olmadığı araştırılmalıdır. Mevzuatta açıkça düzenlenmiş hususlar ile idarenin takdir yetkisi kapsamına giren hususlar görüşe konu edilemez.

(2) Kamu hizmetlerinde etkinliğin, verimliliğin ve uygulama birliğinin sağlanması amacıyla il müdürlükleri, hukuki görüş taleplerini öncelikle ilgili Genel Müdürlük, Daire Başkanlığı veya Başkanlığa ileteceklerdir. Bu birimler tarafından gerekli görülmesi halinde birinci fıkraya göre Genel Müdürlükten görüş talep edilebilir.

(3) Genel Müdürlük tarafından verilen görüşler istişarî nitelikte olup hizmet birimlerini bağlayıcı nitelikte değildir.

Mevzuat çalışma usulleri

(1) Mevzuat taslakları, 23/2/2022 tarihli ve 5012 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olarak hazırlanır.

(2) Mevzuat taslakları, ilgili hizmet birimleri ile Bakanlığın bağlı ve ilgili kuruluşlarının görüşlerinin alınmasını müteakip hukuki görüş verilmesi amacıyla Genel Müdürlüğe iletilir.

(3) Mevzuat taslakları hakkında, Genel Müdürlüğün görüşü alındıktan sonra Bakanlık dışındaki ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının görüşleri alınır. Bakanlık dışındaki ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının görüşlerinin alınmasını müteakip mevzuat taslağında esaslı surette değişiklik yapılması halinde, taslak hakkında yeniden Genel Müdürlükten görüş istenir.

(4) Kamu kurum ve kuruluşlarınca hazırlanarak Bakanlığa görüş için gönderilen mevzuat taslaklarına ilişkin Bakanlık görüşü, ilgili hizmet birimleri ile Bakanlık bağlı ve ilgili kuruluşlarının görüşleri alınmak suretiyle Genel Müdürlük tarafından oluşturulur ve ilgili kamu kurum ve kuruluşuna gönderilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Düzenleme yetkisi

(1) Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanması amacıyla Genel Müdür alt düzenleyici işlem yapmaya yetkilidir.

Rehberlik ve Denetim

(1) Genel Müdürlük ve hukuk birimleri tarafından tesis edilen her türlü hukuki iş ve işlemlerin denetimi ve rehberlik hizmetleri, Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yapılır.

(2) Daire başkanlıklarının ve hukuk birimlerinin denetlenmesi ile rehberlik hizmetinde bulunulması Genel Müdürün görevlendireceği genel müdür yardımcısı, daire başkanı veya yerine getirilir.

(3) Yapılan denetlemeye ve rehberlik hizmetlerine ait raporlar, denetimin bitimini müteakip bir ay içerisinde Genel Müdüre sunulur. Genel Müdür, kendisine sunulan raporun sonucuna göre gerekli işlemleri yapar.

(4) Denetimler iki yılda bir Genel Müdürün uygun göreceği tarihlerde yapılır.

(5) Rehberlik ve denetime ilişkin sekretarya iş ve işlemler ile istatistiki verilerin raporlanması, Yönetim Hizmetleri ve Denetim Daire Başkanlığınca yapılır. Denetim raporları, Yönetim Hizmetleri ve Denetim Dairesi Başkanlığınca arşivlenir.

(6) Denetime ilişkin usul ve esaslar, Genel Müdür tarafından belirlenir.

Hizmet içi eğitim

(1) Bakanlık hukuk hizmetlerinin etkin, verimli ve usulüne uygun olarak yürütülebilmesi için Genel Müdürlük ve hukuk birimlerindeki personeli motive edici ve rehberlik amaçlı hizmet içi eğitim programları hazırlanabilir. Yıllık eğitim programı çerçevesinde, gerektiğinde bilimsel ve mesleki alanda etkin kamu kurum ve kuruluşları ile üniversitelerden destek alınabilir.

(2) Genel Müdürlük tarafından yürütülen hukuk hizmetlerinin koordinasyonu ile uygulama birliğinin sağlanması amacıyla yılda en az bir kez eğitim programı düzenlenir.

Yönetmelikte hüküm bulunmayan haller

(1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde, 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.

(2) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında ortaya çıkan tereddütleri gidermeye Genel Müdür yetkilidir.

Yürürlükten kaldırılan Yönetmelik

(1) 3/7/2015 tarihli ve 101276 sayılı Bakan Onayı ile yürürlüğe konulan Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Hukuk Müşavirliğinin Çalışma Usul ve Esasları ile Davaların Takibi Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük

(1) Bu Yönetmelik Bakan onayı ile yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı yürütür.