Kapsam
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Anabilim ve Bilim Dallarında tıpta uzmanlık çalışması yapmak isteyenlerle ilgili atama, eğitim öğretim ile bu eğitim ve öğretimin gerektirdiği kamu hizmeti çalışmaları, sınav ve diploma işlemleri bu yönetmelik hükümlerine bağlıdır.
Tanım
Tıpta uzmanlık, tıp bilim dallarında bilimsel gelişim ile özel yetki ve yetenek kazanmak için eğitim, öğretim ve uygulamalı çalışmaları ve belirli konudaki bilimsel araştırmanın sonuçlarını ortaya koyup değerlendirmeyi kapsayan Mezuniyet Sonrası Eğitimidir.
Bu amaçla A.Ü. Tıp Fakültesinde Anabilim ve Bilim Dallarında yetişmek üzere eğitim ve öğretim ile ilgili kamu hizmetleri dahil bütün hizmetleri görmek, araştırma ve uygulamalara katılmak üzere yasanın öngördüğü şekilde atanan kişiler tıpta uzmanlık öğrencisidirler ve 23 Kasım 1983 gün ve 18230 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tababet Uzmanlık Tüzüğü'nün 2 nci maddesindeki asistana tekabül ederler.
Tıpta uzmanlık öğrencileri işgal ettikleri kadro açısından “Araştırma Görevlisi"dirler.
Atama şartları
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesinde uzmanlık öğrencisi olmak ve araştırma görevlisi kadrosuna atanabilmek için:
a) Tıp Fakültesi mezunu olmak veya belirli uzmanlık dalları için tababet uzmanlık tüzüğünün öngördüğü şartları haiz olmak ve yürürlükte olan yasa, tüzük ve yönetmeliklerin gerektirdiği sınavları kazanmış bulunmak,
b) Yan dal uzmanlığı için ilgili Bilim Dalının boş kadrosunun ilan edilmiş bulunması veya Fakülte dışı diğer sağlık kuruluşlarından özlük hakları ilgili kuruluşlarda kalmak şartı ile ihtisas yapacağı yan dalda Bilim Dalı Akademik Kurulu’nun olumlu kararının bulunması gerekir. İlgili Bilim Dallarında kontenjan en çok 2 olarak belirlenir. Yardımcı Doçent, Doçent veya Profesör akademik ünvan sahibi olanlar yan dal ihtisası yapmak istedikleri takdirde ünvanlarına bakılmaksızın giriş sınavı dahil tıpta uzmanlık öğrencisi statüsüne kesin olarak uymak zorundadırlar. Yan dal ihtisası yaparken ana dalda öğretim üyeliğine yükseltilenler yan dal ihtisasına devam edemezler.
c) Muvazzaf askerlik hizmetlerini sınav gününden üç ay sonra bitirecek olanlar asistanlık sınavına girebilirler.
Yandal giriş sınavı
I) YABANCI DİL SINAVI: Tıp Fakültesi Bilim Dallarında yan dal yapmak üzere müracaat eden adaylarda Kamu Personeli Dil Sınavından (KPDS) en az 70 puan (C seviyesinde), Ankara Üniversitesi Türkçe Öğretim Merkezi (TÖMER) veya uluslararası sınavlar ile Ankara Üniversitesi Yabancı Diller Bölümünce kabul edilecek eşdeğer puan almış olma koşulu aranır.
II) YAN DAL BİLİM SINAVI: Adayın gireceği bilim dalından, yoksa yakın bir daldan Fakülte Yönetim Kurulunca seçilen profesör, yoksa doçentlerden oluşan 3 kişilik bir jüri tarafından yapılır. Tıpta Uzmanlık öğrenciliği için müracaat edilen bilim dalının başkanı jürinin tabii başkanıdır.
Sınavın bu kademesi sözlü ve yazılı olarak yapılır. Yan dal uzmanlığına müracaat edenlere sadece ilgili bilim dalı soruları yöneltilir. Sözlü sınav notları yazılıda her soru eş değer puanlıdır. Sınav kağıtları jüri üyelerince incelenir ve 100 puan üzerinden değerlendirme yapılır. Başarı için sözlü ve yazılıdan en az 70’er puan almak gerekir. Sözlü sınav 1 saati geçemez.
Atama
Sınavda başarılı olanlar Yükseköğretim Kanununun 50/d maddesine göre yan dal ihtisası için araştırma görevlisi kadrosuna atanırlar. Tıpta uzmanlık öğrencisi olarak öğretim ve eğitime başlarlar.
Görev
Tıpta uzmanlık öğrencilerinin görevleri:
a) Öğretim, eğitim ve gerekli bilimsel çalışmalar yapmak, öğretim ve eğitime yardımcı olmak,
b) Öğretim ve eğitimin oluşmasında kaçınılmaz bulunan kamu ve bu görevin gerektirdiği diğer bütün hizmetleri görmek, (her türlü nöbet dahil)
c) Gerekli görülen eğitim, öğretim çalışmaları ile uygulamalarda hazır bulunmak,
d) Verilen görevle ilgili tercüme, inceleme, araştırma ve yayın görevlerini vaktinde ve düzenli yapmak,
e) Öğrencilerin çalışma ve uygulamalarına yardım etmek,
f) Bu Yönetmelik gereğince hazırlanan öğretim, eğitim ve uygulama programlarını eksiksiz yerine getirmek,
g) Üniversite veya Fakülte organlarınca verilecek görevleri yerine getirmek,
h) Görevin yerine getirilmesi için çalışmanın süreklilik gerektirdiği hallere uymak, bütün çalışmalarını üniversiteye hasretmek.
Uzmanlık öğrencileri öğrenimleri esnasında üniversite dışında özel veya resmi hiçbir iş göremezler, ek görev alamazlar, serbest meslek icra edemezler. Yan dalda ihtisas yapmakta olanlar bu süre içinde Yardımcı Doçent veya Doçent ünvanı almak üzere çalışma yapamazlar, sadece görevlerinin gereğini yerine getirmek zorundadırlar. Yardımcı Doçentlik veya Doçentlik ünvanına yükseltilirlerse yan dal ihtisasları sona erer.
Tıpta uzmanlık öğrenciliği ilişiğinin kesilmesi
Tıpta Uzmanlık Öğrencileri, araştırma görevlisi kadrosuna 1 (bir) yıl için tayin edilirler. Anabilim Dalı veya Bilim Dalı Başkanının önerisi ve Bölüm Başkanının mütalaası, Fakülte Yönetim Kurulunun görüşü, Dekan'ın teklifi ve Rektör'ün onayı ile gerekli görülenlerin tayinleri yenilenir, yenilenmeyenlerin ilişkisi kendiliğinden kesilir. Tababet Uzmanlık Tüzüğü öngördüğü ihtisas sürelerini dolduranların süreleri en uzun 6’şar ayı geçmemek üzere 2 defa uzatabilir. (Tıp Fakültesi Yönetim Kurulunca kabul edilen hastalık raporları gibi mazeretler dışında) Bu süre sonunda 1 ay içinde sınava girmek zorunluluğu vardır. Girmeyenin ilişkisi kesilir. Başarısız olanlar için bu yönetmeliğin 14/c, 20. ve 21. maddeleri uygulanır.
Öğretim ve eğitim koordinasyon
A.Ü. Tıp Fakültesi Bilim Dallarında tıpta uzmanlık öğrencileri ile Sağlık Bilimleri Enstitüsünün öngördüğü çerçeve içinde yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin öğretim, eğitim ve uygulama çalışmalarının koordine bir şekilde yürütülmesi, genel planlanması Mezuniyet Sonrası Eğitim Koordinasyon Kurulu aracılığı ile sağlanır.
Mezuniyet Sonrası Eğitim Koordinasyon Kurulu Fakülte Yönetim Kurulunca oluşturulur. Fakülte Dekanı Başkanlığındaki kurulda Bölüm Başkanları tabii üyedirler. Temel Tıptan 1, Klinik Bölümlerinden 2 ve gerektiğinde Sağlık Bilimleri Enstitüsünden gelecek 1 üyeden teşekkül eder. Kurula bu üyeler arasından Dekan tarafından bir başkan yardımcısı seçilir. Kurulun seçimi Dekan ve Fakülte Yönetim Kurulu seçimini hemen izler.
Görev süresi 3 yıldır.
Mezuniyet Sonrası Eğitim Koordinasyon Kurulu’nun büro işleri özel bir büro tarafından yürütülür.
Mezuniyet Sonrası Eğitim Koordinasyon Kurulunun görevleri aşağıda gösterilmiştir.
a) Tıpta uzmanlık öğrencileri ile yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin eğitimleri için Anabilim ve Bitim Dallarınca hazırlanan rotasyon, ders, kurs, seminer, sempozyum, konferans, literatür çalışması, uygulama vb. programlarının tümü sırasında koordinasyonu sağlamak, eğitim ve bu amaçları birleşik bir program haline sokarak bunu her yılın başında yayınlamak,
b) Eğitim öğretim ve uygulama çalışmalarında koordinasyon sağlamak amacı ile Bölüm Anabilim ve Bilim Dalları ile işbirliği kurmak, programlarda üstüste gelmeleri ve gereksiz tekrarları önlemek,
c) Tıpta uzmanlık öğrencisi ile yüksek lisans ve doktora öğrencisinin her biri için birer bilimsel çalışma dosyası hazırlayarak bu yönetmelik gereği yapılan zorunlu çalışmaların yeterlilik ve başarı belgelerinin suretlerini saklamak ve değerlendirilmelerini yapmak,
d) Tıpta uzmanlık öğrencileri için Fakülte Yönetim Kurulu’na, yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin eğitim ve öğretimleri ile ilgili konularda ise Sağlık Bilimleri Enstitüsüne, gerekli belgeleri sağlamak,
e) Kurumlar arasında tıpta uzmanlık veya doktora eğitimi ile ilgili konularda Fakülteyi temsil etmek,
f) Kurulca çözümlenemeyen sorunları Fakülte Kurullarına sunmak.
Eğitim öğretim ve uygulamanın planlanması - izlenmesi ve yürütülmesi
Anabilim dalı veya Bilim Dalı kurullarınca her uzmanlık öğrencisi için tüm çalışmalarını kapsayan bir genel program ve ayrıca imkan varsa bu çalışmaların her bir yılı için ayrı ayrı çalışma programları hazırlanır. Fakülte Kurulunun onayından sonra Mezuniyet Sonrası Eğitim Komisyonu tarafından bu programlar yürütülür. Programlar aşağıdaki esasları kapsar:
a) Her uzmanlık öğrencisi için bir eğitim dosyası hazırlanır,
b) Anabilim veya Bilim Dallarında her ders yılı içinde uzmanlık düzeyinde kurslar ve/veya dersler düzenlenir. Dersler bir öğretim yılında en az 15 saat olarak düzenlenir, gerektiğinde dersler tekrarlanabilir. Bunları hazırlayan öğretim üyesinin sorumluluğunda yürütülür. Gerek duyulduğunda diğer Anabilim Dalları öğretim üyelerinden veya konuda yetkili otoritelerden faydalanır. Tıpta uzmanlık öğrencileri kendi Anabilim veya Bilim Dallarınca programlaştırılan kurs veya derslerde yeterlilik ve sonunda başarı belgesi almak zorundadırlar,
c) Uzmanlık öğrencileri rotasyon eğitimleri sırasında rotasyona geldikleri Anabilim ve Bilim Dalında bu devreye isabet eden kurs ve derslere katılmak ve başarı belgesi almak zorundadırlar. Sonuç belgeleri sorumlu öğretim üyesi tarafından iki nüsha halinde kendi Anabilim veya Bilim Dalı Başkanlarına sunulur,
d) Anabilim Dalı veya Bilim Dalları her ders yılı başında o yıl içinde yapılacak konferans, panel, sempozyum, seminerler ve vb. konularını tesbit ederek tıpta uzmanlık öğrencilerine duyururlar. Her tıpta uzmanlık öğrencisi bir ders yılı içinde en az bir seminer hazırlamak ve Anabilim Dalı veya Bilim Dalınca düzenlenen diğer seminerlere katılmak zorundadır. Seminerler Anabilim Dalı veya Bilim Dalı Başkanı tarafından görevlendirilen bir öğretim üyesinin başkanlığında yürütülür. Her seminerin sonunda eleştirilerin ışığı altında seminerin başarı durumu tesbit edilerek seminer metni başkanlığa sunulur. Yukarıda belirtilen bilimsel etkinlikler, yönergede belirlenecek kredi sistemi ile değerlendirilir,
e) Anabilim Dalı veya Bilim Dalları o ders yılında yapılacak seminer ve literatür çalışmalarını programlarlar ve duyururlar. Her tıpta uzmanlık öğrencisi bir ders yılı içinde en az iki literatür çalışmasını sunmak ve Anabilim Dalı veya Bilim Dalının düzenlediği diğer literatür çalışmalarına katılmak zorundadır. Literatür çalışmaları görevlendirilen bir öğretim üyesinin başkanlığında yürütülür. Çalışmaların dökümanları Anabilim Dalı veya Bilim Dalı Başkanına sunulur,
f) Tıpta uzmanlık öğrencileri uzmanlık eğitimi süresinde en az bir deneysel veya klinik çalışma yapmak veya buna katılmak zorundadır,
g) Anabilim Dalı veya Bilim Dalları her tıpta uzmanlık öğrencisi için uygulamalı çalışma programlarını ve gerekiyorsa Anabilim Dalı içinde rotasyonda çalışacağı öğretim üyelerinin listesini hazırlar,
h) Anabilim/Bilim Dalı Başkanları her yıl tıpta uzmanlık öğrencilerine ait devam ve başarı belgelerinin birer suretlerini Mezuniyet Sonrası Eğitim Koordinasyon Kurulu'na gönderirler. Kurs ve derslerden sonra yapılan sınavlarda başarı için 100 puan üzerinden 60 puan almak zorunludur.
a) Tababet Uzmanlık ana ve yan dalları, süreleri ve rotasyonları Tablo I’de gösterilmiştir. Bilim Dalı Başkanları uzmanlık öğrencilerine bu ihtisas süresini aşmamak şartı ile çizelgede öngörülmeyen rotasyonları yaptırmaya yetkilidirler. Bölüm, Anabilim Dalı veya Bilim Dalları rotasyon eğitiminin yürütülmesinden ve denetiminden müştereken sorumludurlar. Tesbit edilen hususlar Mezuniyet Sonrası ile müştereken programlaştırılır.
Tıpta uzmanlık öğrencilerinin yıllık kanuni izin süresi dışında eğitimle ilgili çalışmaya katılamadığı süreler Tüzük'de öngörülen ihtisas süresine eklenir.
b) Rotasyon eğitimi yapan Bölüm, Anabilim Dalı veya Bilim Dalı rotasyon için gönderilen tıpta uzmanlık öğrencisinin konusuna uyan özel bir eğitim ve uygulama programı düzenler. Özellikle uygulamaya ağırlık veren rotasyon eğitim programları rotasyon eğitimi öngörülen Bölüm, Anabilim Dalı veya Bilim Dallarınca müştereken hazırlanır ve gerek duyulduğunda değişiklik yapılabilir.
c) Rotasyon eğitimi gören tıpta uzmanlık öğrencisi, bu süre boyunca rotasyon eğitimini sürdürdüğü Anabilim Dalı veya Bilim Dalının programına uymak zorundadır. Rotasyon eğitimi sonunda Anabilim Dalı veya Bilim Dalı tarafından bir yeterlilik ve başarı belgesi almak zorundadır. Yeterlilik ve başarı belgesi alamayanlara rotasyon eğitimi bir defa daha tekrarlatılır. Bunda başarısız olanların uzmanlık öğrenciliği ile ilişkisi kesilir.
Uzmanlık öğrencileri ihtisas yaparken bir tez hazırlamak zorundadırlar. Uzmanlık tezi adayın araştıracağı konu hakkındaki yayın ve kaynaklara vukfunu gösteren, belirli bir konuda araştırma, inceleme yapabilme ve bilimsel sonuca varabilme niteliğini yansıtan bilimsel bir çalışmadır. Uzmanlık tezi konusu yasal ihtisas süresinin yarısını tamamlayınca, izledikleri öğretimdeki (Ders-Kurs-Seminer) başarılı olmaları halinde Bilim Dalı akademik kurulunca Profesör veya Doçent öğretim üyeleri arasından görevlendirilen bir tez danışmanı ile birlikte saptanır. Tez danışmanı ve tez konusu Dekanlığa yazılı olarak bildirilir.
Anabilim Dalı veya Bilim Dallarının tıpta uzmanlık öğrenciliği eğitim, öğretim ve uygulama programlarının tümü Anabilim Dalı veya Bilim Dalı Başkanlığınca görevlendirilen bir veya birden fazla öğretim üyesi tarafından izlenir ve yürütülür. Bu öğretim üyelerinin isimleri ilgili birimler tarafından her öğretim yılı başında Dekanlığa yazılı olarak bildirilir. Her tıpta uzmanlık öğrencisi için hazırlanan eğitim dosyalarında katıldıkları kurs ve derslerin devam ve başarı belgeleri katıldığı seminerler, bu seminerlerin değerlendirme sonuçları ve seminerin bir sureti, katıldığı literatür çalışmaları ve hazırladığı makaleler veya katıldığı deneysel ve klinik çalışmalar, yaptığı veya katıldığı uygulama çalışmalarının birer sureti (örneğin: ameliyat raporları vb) katıldığı öğrenci dersleri, yeterlilik ve başarı belgesi aldığı rotasyon çalışmaları, katıldığı konferanslar ve sempozyumlar vb. gibi belgeler saklanır. Ayrıca bu belgelerin birer suretleri Mezuniyet Sonrası Eğitim Koordinasyon Kurulu' na sunulur.
Uzmanlık öğrencileri hakkında Anabilim Dalı veya Bilim Dalı Başkanlarınca altı ayda bir adayın meslek bilgileri, meslek uygulamaları, göreve bağlılıkları, çalışmaları, araştırma ve yürütme yetenekleri ve ahlaki durumları hakkında bir yeterlik fişi doldurulur. Rotasyon eğitiminde olanlar için rotasyonda olduğu Anabilim Dalı veya Bilim Dalı Başkanlarınca yeterlik fişi doldurulur. Ancak 6 aydan kısa rotasyonlarda yeterlik fişine esas teşkil etmek üzere yeterlik fişi temel bilgi formu düzenlenir. Bu fişler Mezuniyet Sonrası Eğitim Koordinasyon Kurulu'na sunulur. Bu belgeler üzerinde yapılacak inceleme ve değerlendirme sonunda: Bir defa yetersizlik alan yazı ile uyarılır. Üst üste iki defa yetersiz bulunan Tababet Uzmanlık Tüzüğü’nün ilgili hükmü dikkate alınarak Fakültemizde uzmanlık öğrenciliğine devam edemez.
Değerlendirme ve sınav
Tıpta Uzmanlık Öğrenciliği için: Anabilim Dalı veya Bilim Dalınca uzmanlık sınavına girmesine karar verilen adayın çalışma programı ve buna ait bütün belgelerini kapsayan eğitim dosyası 10 nüsha ihtisas tezi ile Dekanlığa sunulur. Mezuniyet Sonrası Eğitim Koordinasyon Kurulu’nca incelenir ve değerlendirilir. Uygun görülenler Yönetim Kuruluna sunulur.
Sınav jürileri
Tıpta uzmanlık öğrenciliği için, uzmanlık sınav jürileri adayın kendi bilim dalı ve yakın dallarından profesör, yoksa doçentlerden, yoksa yardımcı doçentlerden olmak üzere beş (5) asil ve iki (2) yedek üyeden Fakülte Yönetim Kurulunca seçilir. İhtisas sınavının yapıldığı Anabilim Dalı veya Bilim Dalı Başkanları jürinin tabii üyesi ve başkanıdır. Tez danışmanı bu jürinin asil üyeleri arasında yer alır. Yan dal İhtisas giriş sınavlarında da aynı kural uygulanır.
Tez değerlendirilmesi
Tıpta uzmanlık sınavı için, jüri üyelerinin her biri adayın uzmanlık tezi hakkında ayrıntılı birer rapor hazırlar. Jüri toplandığında raporlar okunur ve jüri başkanına sunulur. Gerekirse aday sözlü olarak tez savunmasına alınır. Bu aşamadan sonra jüri tezi değerlendirerek kesin karara varır.
Uzmanlık jürisinin tezi tümden reddettiği hallerde yeniden tez hazırlanabilir. Tezi kabul edilmeyen araştırma görevlileri jürinin gerekçesindeki esaslara göre sonucun kendilerine tebliğinden itibaren en geç 6 ay içinde gereken düzeltmeleri yaparak veya yeni tez hazırlayarak tezi jüriye verirler. Bu defa tezi reddedilen araştırma görevliliği ile ilişkisi kesilir.
Bilim sınavı
Tezi kabul edilen aday uzmanlık bilim sınavına girer. Bilim sınavı : I uygulama, (Bilim Dalı özelliği dikkate alınarak) II sözlü ve III yazılı olmak üzere üç aşamada yapılır. Adayın her aşamada da ayrı ayrı başarılı olması şarttır. Sınav sonunda sınav tutanakları ve tez raporları Dekanlığa sunulur. Uzmanlık bilim sınavını başaramayanlar aradan altı ay geçmedikçe yeniden sınava giremezler, ikinci bir başarısızlık halinde adayın başvurusu üzerine Fakülte Yönetim Kurulu Mezuniyet Sonrası Eğitim Koordinasyon Kurulunun mütalaasını da aldıktan sonra adaya bir sınav hakkı daha tanıyabilir. Bu durumlarda yönetmelikte öngörülen süre aşılmışsa adayın Fakülte ile ilişkisi kendiliğinden kesilir, ancak aday dışarıdan sınava alınabilir.
Uzmanlık sınav jürileri görevlendirildikleri tarihten itibaren bir ay içinde sınavın bütün aşamalarını bitirerek sonucu Dekanlığa bildirirler. Bir ay içinde görevini tamamlamamış jüri feshedilir, yenisi görevlendirilir.
Diploma ve ünvan
Bu Yönetmelik uyarınca sınavını başaranların diplomaları Yönetim Kurulunca tesbit edildiği biçimde hazırlanır. Gerekli belgelerle birlikte kesin işlem görmek üzere Sağlık Bakanlığına sunulur.
Yabancı ülkelerde uzmanlık çalışması yapmak
Yabancı ülkelerde uzmanlık çalışması yapanların bu çalışmaları Tababet Uzmanlık Tüzüğü’nün ilgili maddeleri çerçevesinde değerlendirilir. Başvuranlardan mülakat sonucu başarılı olanlar kalan sürelerini Fakültemizde tamamlarlar.
Yabancı uyrukluların; kadroya bakılmaksızın fahri araştırma görevliliği için Anabilim veya Bilim Dalında ilgili Birimin teklifi, Yönetim Kurulu’nun kabulü ve yeterli Türk Dili, bilim sınavı ve yabancı dil sınavını (İngilizce, Fransızca, Almanca, İtalyanca) kazanmak şartı ile kabulleri yapılır. Her bir Anabilim Dalında kontenjan (I) bir sayısı ile sınırlandırılmıştır.
Bu Yönetmelik Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.
Bu Yönetmelik hükümlerini Ankara Üniversitesi Rektörü yürütür.