Avukatlık Kanunu Yönetmeliği (mülga)

BİRİNCİ KISIM

Başlangıç

Konu ve kapsam

Bu Yönetmelik, Avukatlık Kanunu’nun düzenlenmesini yönetmeliğe bıraktığı hususlar ile Kanunun uygulanabilmesi için gerekli olan diğer konuları kapsar. (Av. K. M. 182)

İKİNCİ KISIM

Avukatlık Mesleğine Kabul

Başvurma ve eklenecek belgeler

Avukatlık sınavını başarmış olanlar veya Avukatlık Kanununun 4. maddesinde yazılı şartları haiz olanlar levhasına yazılmak üzere diledikleri baroya başvurabilirler.

Başvurma dilekçe ile olur. Dilekçeye aşağıdaki belgeler ikişer adet eklenir;

a) Nüfus cüzdanının onaylanmış örneği,

b) Türk veya yabancı hukuk fakültelerinden birisinin bitirildiğini gösteren belge yahut lisans diploması veya onaylanmış örneği,

(Yabancı bir memleket hukuk fakültesini bitirmiş olanlar ayrıca Türkiye hukuk fakültelerinden herhangi birinin programına göre eksik kalan derslerden usulüne uygun başarılı sınav vermiş olduklarını belgelendirmek zorundadırlar)

c) Staj bitim belgesi,

d) Avukatlık sınavının başarıldığına dair belge,

e) Levhasına yazılmak üzere başvurulan baro bölgesinde ikâmetgâhı bulunduğuna dair belge, (ikâmetgâh belgesi)

f) (Örnek 1.) de gösterildiği üzere düzenlenmiş ve avukat adayının Avukatlık Kanununun 5. maddesinde yazılı, avukatlığa kabule engel halleri bulunmadığına dair imzalı bildiri kâğıdı,

g) Bu yönetmeliğin 4. maddesinde belirtilen yerden alınacak ve Avukatlık Kanununun 5/a maddesinde yazılı hükümlülükleri bulunmadığına dair adlî sicil belgesi,

h) Başvurduğu baro levhasında yazılı iki avukat tarafından isteklinin ahlâkî durumu hakkında ayrı ayrı olmak üzere düzenlenmiş tanıtma kâğıdı,

ı) Avukatlığı sürekli olarak gereği gibi yapmağa engel vücut veya akılca malûl olmadığına dair resmî tabipliklerin birinden alınacak rapor,

Baro Yönetim Kurulu sağlık incelemesinin Baro merkezinin bulunduğu resmî bir hastanenin sağlık kurulu tarafından yapılmasını isteyebilir. (Av. K. M. 3-4)

İstisnalar

a) 2. madde de yazılı belgelerden, staj dosyasında bulunanların ayrıca başvurma dilekçesine eklenmesi gerekmez.

b) Avukatlık Kanununun 4. maddesi yoluyla levhaya yazılma isteğinde bulunanlardan 2. maddenin 2. fıkrasının (a), (b), (e) ve (f) bentlerinde yazılı belgeler aranır. Bu kimselerin sicil özetleri baro baş kanlıklarınca ilgili dairelerden istenir.

c) Yabancı hukuk fakültesini bitirmiş yabancı avukatlardan Türk uyruğuna geçmiş bulunanlardan, 2. maddenin 2. fıkrasının (c) ve (d) bentlerinde yazılı belgeler aranmaz. Ancak bu gibiler başvurma dilekçelerine ayrıca aşağıdaki belgeleri de eklemek zorundadırlar.

aa. Yabancı ülkede yazılı bulunduğu baro veya benzeri teşekkülce verilmiş, beş yıl süre ile mahkemelerin her derecesinde avukatlık yaptığını gösteren belge.

bb. Başvurduğu baro yönetim kurulu tarafından yapılmış avukatlık, mesleğinin yürütmeye yetecek ölçüde Türkçe bildiğini doğrulayan sınav belgesi; bu sınav yazılı ve sözlü olarak yapılır.

cc. Türkiye Hukuk Fakültelerinden her hangi birinin programına göre noksan kalan derslerden usulüne uygun olarak yapılan sınavı başarı ile verdiğine dair tasdikname. (Av. K. M. 4)

Adli sicil araştırması

Avukatın levhasına yazılma isteğinde bulunduğu baro başkanlığınca adayın, o baro mıntıkası içinde nüfusa kayıtlı olması halinde mahallî Cumhuriyet Savcılığı; aksi halde Cumhuriyet Savcılığı aracılığı ile Adlî Sicil Müdürlüğünden adlî sicil araştırması yapılır. (Av. K. M. 5)

Staj dosyasının getirtilmesi

Staj bitim belgesi aldığı barodan başka bir baro levhasına yazılmak isteminde bulunanların staj dosyaları ilgili barodan getirtilerek incelenir ve ikinci maddeye göre noksan belgeler tamamlatılır.

Başvurma dilekçesinin kaydı

Bu Yönetmeliğin 2, 3 ve 5. maddelerine göre eklenmesi gereken belgelerde herhangi bir eksiklik bulunmadığı ve adli sicil araştırması ile sağlık incelemesi sonucu alındığı takdirde başvurma dilekçeleri baro başkanlığı tarafından kabul edilerek deftere yazılır.

Başvurma dilekçesinin kayıt tarihini ve numarasını tespit eden iki nüsha belge düzenlenir. (örnek 2). Bu belgelerden birisi adaya verilir, diğeri başvurma dilekçesine eklenir. Avukatlık Kanununun 7. maddesinde yazılı bir aylık süre bu tarihten itibaren işlemeye başlar.

Belgelerde eksiklik bulunması halinde başvurma dilekçeleri, belgeler tamamlanıncaya kadar kabul edilmez. (Av. K. M. 7)

İsteğin kabulü

İsteği kabul eden baro yönetim kurulu, başvuranın avukatlık mesleğine kabul ile levhasına yazılması hususunda başvurma dilekçesinin kabul edildiği tarihten itibaren bir ay içinde gerekçeli kararını verir. Karar ile kararın dayanağı dosya 2 nüsha düzenlenerek, karar tarihinden itibaren bir ay içinde Adalet Bakanlığına ve Türkiye Barolar Birliğine gönderilir. Bu yönetmeliğin 13. maddesi uyarınca evvelce Türkiye Barolar Birliğine gönderilen evrakın, Birliğe gönderilen dosyaya konmasına lüzum yoktur. Türkiye Barolar Birliğince düzenlenecek ruhsatname bedelinin ödendiğine dair banka dekontu ile avukatın 6x9 büyüklüğünde 3 adet cübbeli fotoğrafı da Adalet Bakanlığına gönderilen dosyaya eklenir.

Adalet Bakanlığı onayladığı kararları ruhsatname düzenlenip baroya iade edilmek üzere Türkiye Barolar Birliğine, onaylamadığı kararları ise doğrudan doğruya ilgili baroya gönderir. (Av. K. M. 7)

Avukatlık ruhsatnamesi ve yemin

Türkiye Barolar Birliği Adalet Bakanlığından gelen dosyadaki bilgilere göre ruhsatnameyi düzenliyerek, soğuk damga ile fotoğrafını mühürler, ruhsatname defterine durumu işler ve ilgili baro başkanı tarafından imzalanıp mühürlenerek sahibine verilmek üzere barosuna gönderir.

Adayın Avukatlık Kanununun 9. maddesi uyarınca and içtiği ve ruhsatnamesinin verildiği hususunda bir tutanak düzenlenir.

And içmeyen adaya ruhsatnamesi verilmez.

Aday ruhsatnamesini aldıktan sonra (Avukat) unvanını kazanır.

Durum Türkiye Barolar Birliğine bildirilir ve ruhsatnamesinin alındı belgesi Türkiye Barolar Birliğine gönderilir. Türkiye (Barolar Birliği arşiv kartı (örnek 3) bu yazıya eklenir. (Av. K. M. 9)

İsteğin reddi ve itiraz

Baro Yönetim Kurulu, levhaya yazılma isteğinin reddedilmesine ilişkin karara itiraz halinde adaya bunu belirten bir belge verir. (örnek 4).

Posta masrafı itirazcıdan alınır.

İtiraz Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunca incelenerek bir ay içinde karara bağlanır. Bir ay içinde karar verilmezse itiraz reddedilmiş sayılır. Ancak, Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunca yapılan incelemede, belgelerde eksiklik bulunması nedeniyle eksikliklerin tamamlattırılması veya tamamlatılmak üzere dosyanın iadesi halinde bu süre, eksik belgelerin tamamlandığı veya dosyanın Türkiye Barolar Birliğine İntikal ettirildiği tarihten başlar. (Av. K. M. S)

Adalet Bakanlığının onaylaması

Türkiye Barolar Birliğinin itiraz hakkında verdiği kararlar onaylanmak üzere dosyası ile birlikte karar tarihinden itibaren 1 ay içinde Adalet Bakanlığına gönderilir.

Adalet Bakanlığınca verilecek kararlar, kanunî gereği yapılmak üzere dosyaları ile birlikte Türkiye Barolar Birliğine gönderilir. (Av. K. M. 8)

İtirazın sonuçları

a) İtirazın kabulüne ilişkin kararın Adalet Bakanlığınca onaylanması halinde bu yönetmeliğin (7,8,9) maddeleri gereğince işlem yapılarak aday baro levhasına yazılır, ruhsatnamesi verilir.

b) İtirazın reddine ilişkin karar Adalet Bakanlığınca onaylandığı takdirde adayın kimliği, gereği yapılmak ve diğer barolara duyurulmak üzere ilgili baro tarafından Türkiye Barolar Birliğine bildirilir.

Adayın kimliği Türkiye Barolar Birliğinde bu iş için tutulan özel bir deftere yazılır.

Red ve bekleme sebepleri kalkmadıkça hiç bir baro o kimseyi levhasına yazamaz. (Av. K. M. 8)

Dava hakkı

Adalet Bakanlığının, Türkiye Barolar Birliğinin itirazın reddine ilişkin kararını onaylamaması halinde Türkiye Barolar Birliği ve ilgili baro; itirazın reddine ilişkin kararın onaylanması halinde ise, başvuran aday tarafından Danıştayda iptal davası açılabilir. (Av. K. M. 8)

ÜÇÜNCÜ KISIM

Avukatlık Stajı

Başvurma

Avukatlık stajı yapmak isteyen aday, baroya bir dilekçe ile başvurur.

Dilekçeye aşağıdaki belgelerin asılları ile onanmış ikişer örneğinin eklenmesi zorunludur:

a) Nüfus cüzdanı,

b) Türk veya yabancı hukuk fakültelerinden birisinin bitirildiğini gösteren belge veya lisans diploması,

(Yabancı bir memleket hukuk fakültesini bitirmiş olanlar ayrıca Türkiye Hukuk Fakültelerinden herhangi birinin programına göre eksik kalan derslerden usulüne uygun başarılı sınav vermiş olduklarını belgelendirmek zorundadırlar.)

c) Stajiyer listesine yazılmak üzere başvuruları baro bölgesinde ikâmetgâhı bulunduğuna dair belge (ikâmetgâh belgesi),

d) (Örnek 1) de gösterildiği üzere düzenlenmiş ve stajiyer adayının Avukatlık Kanununun 3. maddesinin (f) bendi ve 5. maddesinde yazılı avukatlığa kabule engel halleri bulunmadığına dair imzalı bildiri kâğıdı,

e) Bu yönetmeliğin dördüncü maddesinde belirtilen yerden alınacak ve Avukatlık Kanununun 5/a maddesinde yazılı hükümlülükleri bulunmadığına dair adlî sicil belgesi,

f) Başvurduğu baro levhasında yazılı iki avukat tarafından stajiyer adayının ahlâkî durumu hakkında ayrı ayrı olmak üzere düzenlenmiş tanıtma kâğıdı,

g) Avukatlığı sürekli olarak gereği gibi yapmağa engel vücut veya akılca malûl olmadığına dair resmî tabipliklerin birinden alınacak rapor.

Belgelerde eksiklik bulunması halinde başvurma dilekçeleri eksik belgeler tamamlanıncaya kadar kabul edilmez.

Bu belgelerin birer örneği baro başkanı tarafından Türlüye Barolar Birliğine gönderilir. Asılları ve diğer örnekleri dosyasında saklanır. Türkiye Barolar Birliği de noksan gördüğü belgeleri tamamlattırır. (Av. K. M. 16-17)

İnceleme

Başvurma dilekçesinin kabulü ile birlikte baro başkanı baro levhasında yazılı avukatlardan birini, stajiyer adayının avukatlık mesleğine kabul için gerekli nitelikleri taşıyıp taşımadığı ve avukatlıkla birleşmiyen bir işle uğraşıp uğraşmadığını araştırmak ve sonucu hakkında bir rapor düzenlemek üzere görevlendirir.

Görevlendirilen avukat geçerli özürü dışında bu görevi kabul etmek ve en geç onbeş gün içinde raporunu vermek zorundadır. (Av. K. M. 19)

Sağlık incelemesi

Yönetmeliğin 13. maddesi uyarınca alınacak rapora rağmen stajiyer adayının görevini sürekli olarak gereği gibi yapmağa engel vücutça bir sakatlığı veya akılca malûllüğü bulunup bulunmadığının tespiti için sağlık incelemesine başvurulabilir, sağlık incelemesi resmî bir hastanenin saflık kurulu tarafından yapılır. (Av. K. M. 5)

İlân

Başvurma dilekçesinin kabulü ve 14üncü madde de yazılı işlemlerin tamamlanmasından sonra stajiyer adayının isteği ilân edilir. İlânın, işlemlerin tamamlanmasından sonra en geç on gün içinde yapılması gerekir. İlân süresi onbeş gündür. İlân (Örnek 5) e göre hazırlanmış fotoğraflı bir yazının, baronun ve adelet dairesinin uygun bir yerinde asılması suretiyle yapılır. İlânın asıldığı ve indirildiği günler baroca bir tulanakla tespit edilir. (Av. K. M. 18)

İtiraz

Adayın stajiyer listesine yazılma istemine karşı, her avukat veya stajiyer yahut diğer ilgililer itiraz edebilirler.

İtiraz yazı ile olur; itiraz eden kimliğini ve itirazını dayandırdığı maddi olay veya nedenleri gösterir, varsa delillerini bildirir. Açık delil veya vakıaların gösterilmemesi halinde itiraz incelenmez.

İlân üzerine usulüne uygun olarak yapılmış olan itiraz, baro yönetim kurulunca veya görevlendirilecek bir üye tarafından incelenir. Bu inceleme sonucu da gözönünde bulundurulmak suretiyle Avukatlık Kanununun 20. maddesindeki süre içinde stajiyer listesine yazılma konusunda bir karar verilir. İtiraz stajiyerin sırasını kaybettirmez. (Av. K. M. 18)

Staja başlama

Aday, Avukatlık Kanununun 20. maddesindeki usül dairesinde listeye yazılmasının kesinleşmesi üzerine aşağıdaki maddelerde belirtilen esaslar uyarınca staja başlar. (Av. K. M. 20-21)

Staj süresi ve ne surette yapılacağı

Avukatlık stajı bir buçuk yıldır. Stajın, bu kısımda yer alan hükümler uyarınca ilk altı ayı mahkemelerde ve kalan bir yılı da en az beş yıl kıdemi olan bir avukat yanında yapılır.

Stajın mahkemelerle avukat yanında olmak üzere iki ayrı yerde yapılması stajın bütünlüğünü ihlâl etmez.

Mahkeme ve adalet dairelerinde stajiyerlere ayrılmış bir staj defteri ile bir devam cetveli bulunur. Devam cetveli her hafta, staj defteri staj sonunda hâkim veya staj yapılan daire amiri tarafından stajın fiilen yapıldığı gösterilmek suretiyle onanır. Cumhuriyet Savcısı stajiyer üzerindeki denetimini devam cetveline işaret vermek suretiyle yapar. (Av. K. M. 15)

Stajiyer kontenjanının tespiti, mahkeme ve adalet dairelerinde staj

Her ağır ceza mahkemesi için bir stajiyer kontenjanı tespit edilir. Kontenjan adalet dairesi ile personel durumu göz önünde bulundurulmak suretiyle, baronun da görüşü alındıktan sonra adalet komisyonunca tespit edilerek baroya, Türkiye Barolar Birliğine ve Adalet Bakanlığına bildirir. Kontenjan aynı usülle arttırılır veya eksiltilir.

Stajiyer listesine kaydı kesinleşen aday, baro bölgesindeki ağır ceza merkezlerinden hangisinde staj yapmak istiyorsa barodan alacağı belge ile o yer Adalet Komisyonu Başkanlığına başvurur. Adalet Komisyonu, birinci fıkradaki kontenjan durumunu göz önünde bulundurarak adayı staja başlatır.

Mahkeme ve adalet dairelerindeki staj, aşağıdaki sıra ve sürelere göre yaptırılır :

a) Cumhuriyet Savcılığında bir ay,

b) Ağır Ceza Mahkemesinde bir ay,

c) Asliye Ceza Mahkemesinde onbeş gün,

d) Sulh Ceza Mahkemesinde onbeş gün,

e) Sulh Hukuk Mahkemesinde onbeş gün,

f) Asliye Hukuk Mahkemesinde (Ticaret - İş - Tapulama dahil) bir buçuk ay,

g) İcra Tetkik Mercii ve İcra Dairelerinde bir ay,

Adalet Komisyonu gerekli gördüğü takdirde bu sırayı değiştirebilir ve stajiyerin isteği üzerine, ticaret, iş veya tapulama mahkemesinde staj yapılması hususunu düzenler.

Stajiyerler, duruşmalarda, keşiflerde, soruşturmalarda, kararların görüşülmesinde ve yazılmasında hazır bulunur, kendisine verilen dosya ve kararları inceler, kalem işlerine yardım eder ve birer rapor hazırlar.

Stajiyerler, kendilerine verilen işlerden sorumludurlar.

Staj Cumhuriyet Savcısı veya hâkimin yahut staj görülen daire amirinin denetiminde yapılır.

Yukarıdaki sürelerin her birinin bitiminde, stajiyerin varsa, devam etmediği günleri, stajiyerlere verilen görevleri ve stajiyerin genel olarak ilgi ve başarı derecesiyle ahlâki durumunu belirten iki nüsha rapor düzenlenerek biri Adalet Komisyonuna, diğeri barosuna gönderilir.

Stajiyer bu süre için ayrıca baro başkanı veya görevlendireceği avukat tarafından denetlenir. Denetim sonucu bir raporla baro başkanlığına bildirilir. (Av. K. M. 15-24)

Avukat yanında staj

Avukat yanında staj Avukatlık Kanununun 22, 23 ve 24 üncü maddelerinde yazılı esaslar dahilinde yapılır. (Av. K. M. 22)

Stajiyerin ödevleri

Stajiyer staj süresinde, duruşmalara avukatla birlikte girmek ve onun yanında yer almak, staj konferanslarına devam etmek, baro yönetim kurulu ve avukat tarafından verilen işleri yapmak, dava evrakını düzenlemek ve baroların hazırlıyacakları iç yönetmeliklerde gösterilecek diğer ödevleri yerine getirmekle görevlidir. (Av. K. M. 23)

Stajiyerin vekâlet alması

Avukatlık Kanununun 26. maddesine göre vekâlet alan stajiyerler, kendilerine verilen işleri bizzat takip edeiblirler. (Av. K. M. 26)

Stajla birleşmiyen işler

Avukatlık Kanunu’nun 11. maddesindeki yasaklama avukat stajiyerleri hakkında da uygulanır. Aynı Kanunun 12. maddesinin (b) bendindeki öğretim görevinin stajla birleşebilmesi için ayrıca idarî bir görevin yüklenilmemiş olması şarttır. (Av. K. M. 16)

Stajın bitimi

Baro Yönetim Kurulu staj süresinin dolmasını ve kesin raporun verilmesini izleyen ilk toplantısında, stajiyerin staj dosyasını ve staj sırasında, stajiyer hakkında gerek mahkeme ve adalet daireleri gerekse yanında staj gördüğü avukat tarafından düzenlenen raporları inceler.

Baro Yönetim Kurulu gerekli gördüğü takdirde üç kişilik bir heyet teşkil ederek stajiyer ile mülâkat yapılmasını ve sonucunda ek bir rapor vermelerini kararlaştırabilir.

Raporları ve staj dosyalarındaki belgeleri yeterli gören yönetim kurulu stajiyerin avukatlık stajının tamamlandığına ve staj bitim belgesinin düzenlenmesine karar verir. Aksi halde stajı altı ay daha uzatır. Uzatılan altı ay sonunda aynı işlemler tekrarlanır. Stajın altı ay uzatılmasına ilişkin baro yönetim kurulu kararları kesindir.

Staj bitim belgesi (Örnek 6.) ya göre hazırlanır ve baro başkanı tarafından imzalanır, mühürlenir.

Stajiyerin staj yapmasını önleyen veya yaptığı stajı geçersiz kılan kanunî sebepler saklıdır. (Av. K. M. 25)

Listeden silme

Staj kesintisiz yapılır. Stajiyerin haklı sebeplere dayanarak devam etmediği günler, Avukatlık Kanunu’nun 23. maddesinde belirtildiği şekilde tamamlattırılır. Stajiyer haklı sebebi, tamamlatma yetkisini haiz Adalet Komisyonu veya baro yönetim kurulunun tespit edeceği belgelerle ispatlamak zorundadır.

Baro başkanı haklı engelleri halinde stajiyerlere avukat yanında geçen kısımda otuz günden fazla olmamak üzere izin verebilir.

Avukatlık stajı için kanunun ve bu yönetmeliğin öngördüğü şart ve nitelikleri sonradan kaybedenler ile esasen bu şart ve niteliklere sahip olmadıkları staja başladıktan sonra anlaşılanların adları baro yönetim kurulu karariyle staj listesinden silinir.

Baro yönetim kurulunun listeden silmeye dair karan ile stajiyerin itirazı konusunda Kanunun 71. maddesindeki usül uygulanır. (Av. K. M. 23)

Askerlik döneminde staj

Askerlik görevini yaparken, resmen izinli veya tebdil havalı olarak kıt'a ve müesseselerinden ayrılanlar bu süre içinde sivil kıyafetle staj yapabilirler.

Stajın nakli

Stajın naklinde de, avukatın nakline alt hükümlerin staja uyan hükümleri uygulanır.

DÖRDÜNCÜ KISIM

Avukatlık sınavı

Sınav kurulu

Sınav kurulu, biri hukuk diğeri ceza dairelerinden olmak üzere iki Yargıtay Daire Başkanı ve üç avukattan kurulur. Yargıtay Daire Başkanlarından kıdemlisi kurula başkanlık eder.

Kurulun görev süresi iki yıldır. Yeni kurul seçilinceye kadar eski kurulun görevi devam eder. Üyelerin engeli halinde, başkan o üyenin mensup olduğu kurumca seçilmiş bulunan yedek üyelerle noksanı tamamlar. Başkanın engeli halinde görevleri, kurula katılan kıdemli Yargıtay Daire Başkanı tarafından yerine getirilir.

SINav kurulu iki yılda bir, Ocak ayında yeniden kurulur.

Türkiye Barolar Birliği’nin Yargıtay Başkanlığına başvurması üzerine, Yargıtay Büyük Genel Kurulu tarafından birisi hukuk diğeri ceza daireleri başkanları arasından olmak üzere, iki asıl ve iki yedek üye seçilir.

Yargıtay Başkanı seçim sonucunu hemen Türkiye Barolar Birliği’ne bildirir.

Sınav kurulunun avukat üyeleri Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu tarafından asıl ve yedek üye toplamının üç katı olarak gösterilecek adaylar arasından Türkiye Barolar Birliği Genel Kurulunca seçilir.

Sınav kuruluna üye seçilebilmesi için bir avukatın en az onbeş yıl fiilen avukatlık yapmış ve Avukatlık Kanununun 60 ıncı maddesinde yazılı diğer niteliklere sahip olması lâzımdır.

Seçimde Avukatlık Kanunu’nun 90. maddesi hükümleri uygulanır. (Av. K. M. 29 - 30)

Üyelere ödenecek ücret

Sınav kurulu üyelerine katıldıkları her sınav için ücret ödenir.

Ücretin miktarı Türkiye Barolar Birliği Genel Kurulu tarafından her seçim döneminde yeniden tespit edilir.

Ankara dışından gelen sınav kurulu üyelerine Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu Üyeleri seviyesinde yolculuk ve ikâmet giderleri ile diğer zorunlu giderler ödenir.

Bu ödemeler Türkiye Barolar Birliği bütçesinden yapılır. (Av. K. M. 29)

Sınava gireceklerin tespiti

Sınava giriş, adayın isteğine bağlıdır.

a) Staj bitim belgesi almış olan aday, stajiyer listesine yazılı olduğu baroya en geç sınav gününden onbeş gün önce başvurarak sınava girmek istediğini bildirir ve sınava giriş belgesi verilmesini ister.

b) Baro yönetim kurulu isteklerinin sınav haklarını tüketip tüketmediğini ve staj bitim belgesi günü ile girmek istediği sınav günü sırasında iki yıldan fazla bir sürenin geçip geçmediğini inceler.

Adayın isteğinin kabulü halinde üç nüsha sınav giriş belgesi (örnek 7.) ye uygun olarak düzenlenir, adı sınava gireceklerin listesine yazılır.

Sınava giriş belgesinin bir örneği adaya verilir, bir örneği sınava girecekler listesi ile birlikte Türkiye Barolar Brliğine gönderilir, bir örneği de adayın staj dosyasına konulur.

c) Sınav giriş belgeleri ve sınav listeleri her sınav için ayrı ayrı olmak üzere sınavdan önce yeniden düzenlenir.

d) Sınav belgesi almak üzere başvuran adayın isteminin reddedilmesi halinde, staj üstesine yazılma isteminin reddedilmesi konusundaki itiraz usulü ve sonuçlar uygulanır. (Av. K. M. 31)

Birliğe bildirme

Barolar sınava girecek olanların listesini sınav giriş belgelerinin birer nüshası ile birlikte sınav gününden en az bir hafta önce bulunacak şekilde Türkiye Barolar Birliği’ne gönderirler.

Türkiye Barolar Birliği, barolardan gelen listelere ve belgelere göre sınava gireceklerin listesini düzenler. (Av. K. M. 31)

Sınav günleri

Avukatlık sınavı her yılın Mart, Mayıs, Temmuz, Eylül ve Aralık aylarının ikinci Pazartesi günleri yapılır. Belirtilen günlerin tatile rastlaması halinde sınav sonra gelen Pazartesi günü yapılır.

Her yılın başında ve her sınav gününden bir ay önce sınavın ve yassılı sınavda başarısız olanlar için yapılacak mülâkatın yeri, günleri ve saatleri Türkiye Barolar Birliği tarafından ayrıca ilân edilir. Barolar, bölgeleri içinde sınavın ve mülâkatın yeri, günü ve saatini ilân ederler.

Türkiye Barolar Birliği’nin ilânı gazeteler aracılığı ile, baroların ilânı baroda ilânlar için ayrılmış yere asılması suretiyle yapılır. (Av. K. M. 32)

Sınav yeri, sınav düzeni ve güveni

Sınav yeri Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu’nca seçilir ve sınava hazırlanır.

Sınav günü, Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı, sınav kurulu ve bu kurul tarafından görevlendirilenler, sınavın düzen ve güvenini sağlarlar.

Buna aykırı davranışlarda bulunanlar, sınav dışı bırakılırlar ve bu durum tutanakla tespit edilir. Sınav dışı bırakılanlar, o sınavda başarı göstermemiş sayılırlar.

Sınav belgesi aldığı halde sınava kabul edilmiyen veya yukarıdaki fıkra uyarınca sınavda başarısız sayılanlar konusunda verilecek kararlar kesindir. (Av. K. M. 28)

Sınav

Sınav yazılı olur, sınav soruları kurul tarafından sınav günü hazırlanır. Soruların kurul üyeleri tarafından imzalı bir nüshası saklanmak üzere Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı'na verilir.

Sınav sorularının saptanmasında, adayın hukuk uygulaması yönünden hukuk ilkelerini ve mevzuat hükümlerini olaylara uygulama yeterliğine ulaşıp ulaşmadığını, meslek kurallarını kavrayıp kavramadığını değerlendirmek amacı gözönünde tutulur.

Sınav, Türkiye Barolar Birliği’nce bastırılacak ad yerleri kapalı kâğıtlarla yapılır. Sınav kâğıdı üzerine hiç bir işaret konulamaz, işaretli kâğıtlar geçersizdir.

Sınav süresini kurul, her sınav için ayrıca tespit eder ve sınava katılanlara bildirir. Sınavın başlangıç ve bitiş saatleri bir tutanakla tespit edilir.

Sınav kâğıtları, Türkiye Barolar Birliği'nde bir yıl süre ile saklalanır. (Av. K. M. 32)

Sınav konuları

Sınav konuları, Anayasa ve İdare Hukuku, Medenî Hukuk ve Borçlar Hukuku, Ceza Hukuku, Hukuk ve Ceza Usul Hukuku, Ticaret ve İş Hukuku ile İcra ve İflâs Hukuku ve Avukatlık Kanunu ve meslek kurallarıyla ilgili uygulama ve problemleri kapsar. (Av. K. M. 32)

Değerlendirme

Sınav kurulu, her aday için ayrı ayrı üç nüsha olmak üzere (örnek 8) sınav veya mülâkat sonuçlarını gösterir belgeleri hazırlar. Ayrıca sınava girenlerin ve mülâkata tabi tutulanların durumları da göz önünde bulundurulmak suretiyle başarı sağlayıp sağlamadıklarını (Başarılı) veya (Başarısız) şeklinde gösteren bir listeyi düzenleyip imzalar.

Liste ve belgelerden ikişer örnek Türkiye Barolar Birliğine gönderilir, birer nüshası sınav kurulunda kalır.

Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı liste ve belgelerden birer örneği adayın listesinden sınava girdiği baroya gönderir. Aday isterse belgelerin bir örneğini barosundan alır.

Listeler Türkiye Barolar Birliğinde ve barolarda ilâna ayrılmış yerlerde ilân edilir.

Avukatlık Kanunu’nun (3/d) ve bu Yönetmeliğin (2/d) maddesinde yazılı sınavın başarı şartı yukarıdaki belge ile kanıtlanır. (Av. K. M. 32)

BEŞİNCİ KISIM

Avukatlık işlerinin yürütülmesi

Vekâletname örneği

Avukat, iş sahibinin kendisine verdiği vekâletnamenin örneğini çıkarmak ve bu örneğin aslına uygunluğunu onaylamak suretiyle bütün yargı mercileri, resmi daireler, bankalar, kurumlar ile gerçek ve her türlü tüzel kişilere karşı resmî örnek hükmünde olarak kullanabilir. Örnekte, vekâletnameyi düzenleyen merciin adı, vekâletnamenin kayıt numarası ve düzenleme günü ile avukatın ad ve soyadı ile imzasının bulunması zorunludur. (Av. K. M. 56)

Diğer örnekler

Vekâletname örneklerinin asıllarına uygunluğunu onaylama şekli, Avukatlık Kanunu’nun 56. maddesine göre avukatların örneklerinin aslına uygunluğunu onaylamağa yetkili oldukları diğer belgelerde de uygulanır. (Av. K. M. 56)

Kılık

Avukatlar, mahkemelerde, Türkiye Barolar Birliği ve baro disiplin kurullarında görev yaparken ve avukatlık and içme törenlerinde, Türkiye Barolar Birliği’nin belirteceği resmi kılığı giymek zorundadırlar.

Bunların dışında, Türkiye Barolar Birliği ve baro genel kurullarında, yargı kuruluşları mensuplarının resmî kılıkları ile katıldıkları resmî törenlerde de giyebilirler.

Avukatlar, mahkemelerde, münhasıran vekâlet görevi ifa ettikleri davalar dışında resmî kılık giyemezler. (Av. K. M. 49)

ALTINCI KISIM

Başka baroya nakil

Başvurma

Nakil için başvurma avukatın levhasına yazılmak istediği baro yönetim kuruluna yazı ile yapılır.

Başvurma yazısında istekte bulunan avukatın, levhasına yazılı olduğu baronun adını, baro sicil numarasını, ruhsatname numarasını ve gününü, sosyal güvenlik yönünden hangi statüye tabi bulunduğunu, levhasına yazılmak, istediği baro bölgesi içinde tebligat adresini bildirmesi şarttır.

Başvurma yazısına ikametgâh belgesi, iki adet 6x9 büyüklüğünde cübbeli fotoğraf eklenir. (Av. K. M. 68)

İnceleme

Başvurulan Baro Yönetim Kurulu nakil istemi üzerine;

a) Avukatın levhasına yazılı olduğu baroya başvurarak, avukatın nakil isteğinde bulunduğunu bildirir, baroya aidat borcu, yaşlılık sigortası prim borcu olup olmadığı ile disiplin kovuşturması altında bulunup bulunmadığını ve gerekli gördüğü diğer hususları sorar.

b) Türkiye Barolar Birliğine avukatın nakil yoluyla levhasına yazılmak istediğini bildirir, ruhsatname tarih ve numarasını belirterek, avukatın bu konudaki bildirisini doğrular.

c) Gerekli gördüğü diğer incelemeleri yapar. (Av. K. M. 69)

Karar

a) Baro Yönetim Kurulu, avukatın istek sırasında, levhasına yazılı olduğu baroya yıllık kesenek borcu, Sosyal Sigortalar Kurumu’na yaşlılık sigortası prim borcu olduğunu veya disiplin kovuşturması altında bulunduğunu tespit ederse, işlem yapılmamasını kararlaştırır ve avukata, nakil isteği hakkında bir karar verilebilmesi için borçlarının ödenmesinin veya disiplin kovuşturmasının sonuçlanmasının gerektiğini tebliğ eder.

b) Avukatın levhasına yazılı olduğu baroya (a) fıkrasında anılan borçları yoksa veya yapılan tebligat üzerinde bu borçlarını ödemişse (ödeme avukatın borçlu olduğu baro tarafından düzenlenecek bir belge ile kanıtlanır.) ve disiplin kovuşturması altında bulunmuyor veya hakkındaki disiplin kovuşturması sonuçlanmışsa (kovuşturmanın sonuçlanması, kovuşturma yapan baronun bu konudaki yazısı ile kanıtlanır) nakil isteminde bulunulan baro yönetim kurulu nakil istemini inceler ve esası hakkında karar verir. Karar istemin kabulü veya reddine dair olur. (Av. K. M. 69)

İstemin kabulü

İstemin kabulü kararı ile birlikte avukat o baronun levhasına yazılmış olur. Baro levhasına yazılma günü, derhal Türkiye Barolar Birliğine ve avukatın önceden yazılı olduğu baroya bildirilir. Eski baro bu bildirim üzerine, levhaya kayıt tarihi itibariyle avukatın adını levhasından siler. Avukatın baro sicil ve sigorta dosyaları naklettiği baroya gönderilir. Avukatın naklettiği baro adı Adalet Bakanlığı’na bildirilir.

Avukatın naklettiği baro levhasına kaydında giriş keseneği alınır. (Av. K. M. 69)

YEDİNCİ KISIM

Levhadan silinme ve yeniden yazılma

Levhadan silinme

Avukatın levhasına yazılı olduğu baro yönetim kurulu avukatın başvurması veya Avukatlık Kanunu’nun 65, 72 ve 190. maddelerinde yazılı hallerin varlığını tespit etmesi üzerine avukatın adının levhadan silinmesine karar verir.

Baro Yönetim Kurulu levhadan silme kararı almadan önce avukata tebligat yaparak tebliğden itibaren yedi gün içinde cevap vermesini ister; bu tebligata ayrıca dinlenmek üzere, gün ve saati bildirilerek avukatın yönetim kurulunda hazır bulunması yazılır.

Avukatın yazılı cevabı alındıktan, sözlü açıklamaları dinlendikten yahut süresi içinde yazılı cevap vermediği veya yapılan çağrıya uymadığı bir tutanakla tespit edildikten sonra, baro yönetim kurulu levhadan silme hakkında karar verir. Karar gerekçeli olur ve avukata tebliğ edilir. (Av. K. M. 71)

Yeniden yazılma

Avukat, Avukatlık Kanunu’nun 74 ve bu Yönetmeliğin 47 nci maddelerine göre levhadan silinmiş olmadıkça silinmesini gerektiren hallerin sona erdiğini kanıtlayarak yeniden yazılma isteminde bulunabilir.

Baro Yönetim Kurulu başvurma üzerine önce avukatın bu yönetmeliğin 2. maddesinde yazılı belgelerden hangilerini tekrar yazısına eklemesi gerektiğine karar verir. Şu kadar ki, tekrar yazılma isteminde bulunan avukat dilekçesine;

a) Levhadan silinmesine sebep olan olayın ortadan kalktığını kanıtlayan belgeyi,

b) Levhadan silinme kararının kesinleşme günü ile tekrar yazılma istemi günü arasında bir yıldan fazla bir süre geçmiş ise bu süre içinde meşgul olduğu işi kanıtlayan belge ile ikametgâh belgelerini eklemek zorundadır. Bu gibiler hakkında baro, ayrıca adli sicil incelemesi de yapar.

Bu yönetmeliğin 6 ilâ 12. maddeleri kıyasen burada da uygulanır. (Av. K. M. 73)

Bir daha yazılmak üzere levhadan silinme

Baro Yönetim Kurulu aşağıdaki durumların varlığı halinde avukatın bir daha yazılmamak üzere levhadan silinmesine karar verir.

a) Yargı organları tarafından verilen ceza kararı ile meslekten çıkarılanlar,

b) Haklarında Avukatlık Kanunu’nun 135/5 maddesi uyarınca meslekden çıkarma cezası verilmiş olanlar,

c) Avukatlık Kanunu’nun (5/a) maddesinde yazılı olduğu üzere hüküm giyenler.

Bu yönetmeliğin 45. maddesi, bu maddeye göre verilecek levhadan silme kararlarında da uygulanır. Adı levhadan silmen avukat, Kanunun 71. maddesinde yazıldığı şekilde bu karara itiraz edebilir.

Avukatlık Kanunu’nun 74. maddesine göre adları baro levhasından silinenlerin kimlikleri ruhsatnamenin geri alınıp alınmadığı da belirtilmek suretiyle Türkiye Barolar Birliği ve Adalet Bakanlığına bildirilir.

Keyfiyet Türkiye Barolar Birliği'nce Resmi Gazete’de yayımlanır ve ayrıca yargı organları ile adlî teşkilâta duyurulmak üzere ağır ceza Cumhuriyet Savcılıklarına ve idarî mercilere duyurulmak üzere Valiliklere de bildirilir.

Avukatlık Kanunu’nun 8. maddesinin altıncı ve yedinci fıkraları hükmüyle bu yönetmeliğin 6. maddesi burada da kıyasen uygulanır. (Av. K. M. 74)

SEKİZİNCİ KISIM

BİRİNCİ BÖLÜM

Barolar

Kuruluş

Avukatlık Kanunu’nun 77. maddesine göre kurulmuş bulunan baroların kanuni organlarını kurabilme olanağını sonradan yitirmeleri halinde Türkiye Barolar Birliği bu baroya kayıtlı avukatların en yakın baroya bağlanmasına karar verir. (Av. K. M. 76 - 77)

Yeni baro kurulması

Baro bulunmayan bir ilin bölgesi içinde onbeş avukatın sürekli olarak çalıştığının anlaşılması, o ilde yeni bir baro kurulmasını gerektirir.

Türkiye Barolar Birliği bağlı bulundukları bölge barosundan baro kurmak isteyen avukatların ad ve adresleriyle, kaç yıldanberi orada oturduklarını ve meslek kıdemlerini belirten listeyi göndermelerini ister.

Yeni baro kurulmasının yasal koşullarının varlığının saptanmasından sonra Türkiye Barolar Birliği kuruluşu gerçekleştirmek üzere, il merkezinde ikametgâhı bulunan avukatlardan en kıdemlisini görevlendirir.

Görevli avukat genel kurulu toplar, organları teşkil ettirir. Durumu Türkiye Barolar Birliğine, o da baronun ücret tarifesindeki grubunu tayin etmek suretiyle Adalet Bakanlığına bildirir. Böylece baro kurulmuş, tüzel kişilik kazanmış olur.

Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunun Avukatlık Kanunu’nun 77. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca baroların kurulması koşullarını saptadığı hallerde dahi, yukarıdaki fıkradaki fıkra hükmü uygulanır. (Av. K. M. 77)

İKİNCİ BÖLÜM

Baroların Organları; Kuruluşu ve İşlemleri

Baro Genel Kurulunun kuruluşu

Genel kurul baronun en yüksek organıdır.

Baro genel kurulu levhada yazılı bütün avukatlardan kurulur. Aşağıda yazılı kimseler genel kurula katılamaz.

a) Levhaya yazılmasına karar verilmiş olmakla birlikte, henüz mesleki andını yapmamış olanlar,

b) Avukatlık Kanununun 71. maddesinin son fıkrası gereğince işten yasaklanmış olanlar. (Av. K. M. 80)

Toplantılar

Baro genel kurulu olağan ve olağanüstü olmak üzere iki türlü toplanır.

Baro levhasında yazılı her avukat genel kurul toplantılarına katılmakla yükümlüdür. Haklı bir sebebe dayanmadıkça toplantılara katılmayan avukatlara baro başkanı tarafından ilk defasında uyarma, tekerrüründe yüz liradan beşyüz liraya kadar para cezası verilebilir. Toplantıyı terkedenlerle, toplantıya katılmayanların genel kurul toplantısının sonuna kadar baro başkanı veya başkanlık divanına özürlerini bildirmeleri gerekildi. (Av. K. M. 86)